Vísir - 01.07.1968, Blaðsíða 8

ioo
V í S IR . Mánudagur 1. júlí 1968.
VISIR
Otgefandi: Reykjaprent ht.
Framkvæmdastjóri: Sveinn R. Eyjólísson
Ritstióri: Jónas Kristjánsson
Aðstoðarritstjóri: Axel rhorsteinsson
Fréttastjóri: Jón Birgir Pétursson
RitstjórnarfulJtrúi: Valdimar H. Jóhannesson
Auglýsingastjóri: Bergþór Olfarsson
Auglýsingar: Þingholtsstræti 1. Sfmar 15610 og 15099
Afgreiðsla : Hverfisgötu 55. Sími 11660
Ritstjórn : Laugavegi 178 Sfmi 11660 (5 línur)
ÁsJcriftargjald kr. 115.00 á mánuöi innanlands
I lausasölu kr. 7.00 eintakiö
Prentsmíðja Vfsis — Edda hf.
Ktisfján Eldjárn forseti
J)r. Kristján Eldjárn þjóðminjavörður var kjörinn
forseti íslands í kosningunum í gær. Að vísu er ekki
búið að telja öll atkvæði, þegar þetta er ritað, en
Kristján hefur svo mikið atkvæðamagn fram yfir,
að kosning hans er alveg örugg. Engin spenna var
í talningu atkvæða í nótt. Fyrstu tölurnar úr Reykja-
vík sýndu strax, að Kristján mundi vinna kosning-
una.
Úrslit kosninganna koma sérfræðingum og kosn-
ingaspámönnum á óvart. Flestir höfðu fyrirfram bú-
izt við jafnari tölum, — og gildir það einnig um
stuðningsmenn Kristjáns. Vafasamt væri að ætla sér
að útskýra þessa niðurstöðu. Til þess vantar flest
það, sem erlendis er notað til að kanna hugsanir fólks-
ins, skoðanakannanir og þess háttar tæki.
Ljóst ætti samt að vera, að afstaða fólks til stjórn-
mála og stjórnmálamanna þessa stundina er eitt at-
riðanna, sem mestu máli skiptir. Síðustu dagana
fyrir kjördag fjölluðu höfuðröksemdir stuðrings-
manna beggja aðila um þetta atriöi. Stuðningsmenn
dr. Gunnars Thoroddsens sögðu hann æskilegri,
vegna þess að hann væri reyndur stjórnmálahiað-
ur, en stuðningsmenn dr. Kristjáns sögðu hann
æskilegri, vegna þess að hann hefði lítil afskiníi
haft af stjórnmálum. Árið 1952, þegar Ásgeir Ás-
geirsson var kjörinn forseti, hafði fyrri skoðunin
meirihlutafylgi, en nú hafði hin síðari meirihluta-
fyigi-
Greinilegt er af umtali fólks, aö stjórnmálamenn
eru í töluverðri lægð, hvað vinsældir snertir. Eink-
um er þetta áberandi á Reykjavíkursvæðinu og Suð-
urnesjum, þar sem mest er af lítt pólitískum kjós-
endum. Á þessu svæði komu úrslit kosninganna
einnig mest á óvænt. Þessi afstaða margra til stjórn-
mála og stjórnmálamanna er raunar alvarlegt um-
hugsunarefni, ekki aðeins fyrir stjórnmálamenn, held-
ur þjóðina alla.
Geysilegur áhugi var í þessum kösningum, eins og
fundasókn hjá báðum aðilum hafði sýnt þegar fyrir
kosningar. Óvenju margir neyttu atkvæðisréttar síns
' gær, þótt veður væri víða mjög óhagstætt. Þátttakan
var miklu mtiri en í síðustu forsetakosningum og
meira að segja heldur betri en gengur og gerist í al-
þingiskosningum.
Dr. Kristján Eldjárn mun taka við embætti forseta
.íslands 1. ágúst næstkomandi, 51 árs av aldri. Þrátt
fyrir deilur í kosningabaráttunni og harða baráttu á
kjördegi, sameinast nú allir um að bjóða hann vel-
kominn í hið virðulega embætti. Óskar Vísir honum
gæfu og gengis að Bessastöðum.
EB
Jón Ingvi (með nikkuna), Edda Þórarinsdóttir, Kjartan Ragnarson, Þórunn Sveinsdóttir, Sigmundur Ö.
Arngrímsson, Emelía Jónasdóttir, Amar Jónsson og Bjami Steingrímsson, en auk þeirra leika í „Slát-
urhúsinu“ þeir Karl Guðmundsson og Eyvindur.
Menn þora ekki að hlæja,
þó þeim finnist skemmtilegt
Á miðvikudagskvöldiö treð-
ur nýr leikflokkur upp í Vest-
mannaeyjum með íslenzkan
gamansöngleik, sem várð til
í Borgamesi í vetur og gerð-
ist vinsæll þar um slóðir. —
Leikurinn hefur nú verið æfð-
ur upp á nýtt og á honum
gerðar nokkrar breytingar
fyrir leikferð um landið í
sumar.
jgg'hitti „Leikflokk Emelíu“ að
æfingu niöri í Tjarnarbúö á
dögunum, þar sem veriö var aö
leggja síðustu hönd á verkiö og
spjallaði lítillega við Eyvind Er-
lendsson, en hann er ásamt
Bjarna Steingrímssyni leikstjóri
sýningarinnar.
— Eruö þiö ekki hrædd viö
að fara í leikferö, þegar svo
margir flokkar eru begar komn-
ir af stað um landið?
— Nei, viö erum ekkert smeyk
við þaö. Við erum dálítið á eftir
hinum, auk þess erum við með
svolítið sérstætt verkefni og
frumlegt.
— Hefur þetta ekki breytzt
mikið hjá ykkur í'æfingunni?
— Það hefur vaxið talsvert og
breytzt síöan við tókum við því.
Þær breytingar eru raunar mest
frá höfundinum sjálfum. Hann
hefur samið heila kafla nýja fyr-
ir okkur, söngtexta og annað.
— Er þessi leikför upphaf að
nýju leikhúsi. Nú hefur heyrzt
að þið séuö með slíkt í bígerð?
— Tjessi leikferð er alveg sjálf-
stætt fyrirtæki. Hitt er
ekkert launungarmál, að við
höfum, nokkrir leikarar, hug á
að stofna „studíó“ og flestir leik
aranna í feröinni eru í þessum
hópi. Það eru tíu leikarar, sem
þegar hafa ráðizt til þess. Við
höfðum hfigsað okkur að byggja
þetta „stúdíó“ áfrumsömdu efni
hér innanlands og eins eldra inn
lendu efni. Það er eins með okk-
ur og allar aörar þjóðir. Við eig-
um ýmislegt, sem engir aðrir
eiga og er okkur á einhvem hátt
dýrmætt. Það er sagt, að list
eigi aö koma frá hjartanu. —
List Moliéres, til dæmis, kæmi
aldrei frá mínu hjarta. — Ég
held að í list nái maöur engum
tökum, nema maöur sé á þeim
slóðum, sem maöur þékkir.
Viö höfum hugsað okkur að
fara út i nýjar rannsóknir, ef
svo má segja. Við þurfum að
taka fyrir dansana okkar og
þjóðsöngva. Fólkiö sem vinnur
við þetta verður að vinna eins
og þaö hefur þol til. Fastráðnir
leikarar myndu verða uppistað-
an í þessu starfi. Okkur er samt
hagur í að hafa samstarf viö
sem flesta leikara. Það þarf allt-
af aö bæta inn í leikurum, þeg-
ar um sérstakar „týpur“ er aö
ræöa og svo framvegis.
Hópur hugmyndasmiða fyrir
slíkan leikflokk yröi aö vera
stór, ekki einungis leikskáld,
heldur einnig tónskáld, Ijóð-
skáld...
— TXafiö þiö ekki tekið „Slát-
A urhúsið" svipuðum tökum
og þið mynduð gera í framtíö-
inni?
— Vinnubrögðin eru mjög í
áttina. Bezt væri að fá bara
„tema“ til þess aö vinna út frá.
— Heldurðu að íslenzkir leik-
arar séu almennt tilbúnir aö
hella sér út í slík vinnubrögö?
— Sumir og sumir ekki. Það
þarf sérstakt leikhús fyrir sér-
staka leikara.
— Kynntist þú slíkum „stúdíó-
um“ á námsárunum f Moskvu?
— Það fæddist eitt slíkt leik-
hús í Moskvu meöan ég var þar.
Þaö er nú eitt stærsta leikhús
þeirrar borgar. — Þar voru bæöi
búin til leikrit á sviðinu og eins
voru leikin verk eins og Galilei,
eftir Brecht. Þeir geröu til dæm-
is leiksýningu úr ljóðum þekktra
skálda.
Þetta er ekkert nýtt eöa ó-
þekkt fyrirbæri; þetta hefur ver-
ið reynt bæöi fyrr og síðar í
flestum löndum, nema þá hérna.
Það hefur verið reynt héma
kannski, en aldrei til neinnar
hlítar. Tökum til dæmis
„program“, sem æft er fyrir eitt
þorrablót. Það er kannski ekki
alltaf merkilegt. En þetta er oft
og tíðum sett saman af fólki á
staðnum og árangurinn fer auð.
vitaö eftir vinnubrögðunum.
p’g held aö við þurfum að byrja
einhvers staöar á hreinum
grunni, þegar svona sérstaklega
stendur á fyrir okkur. Við finn-
um þaö að við erum ekki aö
tala í einlægni, ekki sem heild.
Það er orðið svo með okkur
marga, að við fáumst ekki tii
þess að viðurkenna, þaö sem
okkur finnst skemmtilegt, af þ'“
að viö höldum að það verði hlet-
ið aö okkur fjTÍr það. — Al
þessu leiðir, að við erum alltat
með hluti, sem okkur eru ekkert
hjartfólgnir, en við erum að
reyna að gera okkur hjartfólgna.
Annars skaltu gera eitthvað
einfalt úr þessu, segir Eyvind-
ur um leið og kallað er á hann
á svið, og æfingin heldur áfram.
Höfundurinn, Hilmir Jóhannesson (t. h.) ræðir við Eyvind Erlendss.