Vísir - 30.09.1968, Síða 8

©
VISIR
Dtgefandi Reykjaprent d.t.
Framlcvæmdastión Sveinn R. Eyjólfsson
Ritstjóri: Jónas Kristjánsson
Aöstoðarritstjóri: Axel Thorsteinson
Fréttastjóri Jón Birgir Pétursson
Ritstjórriarfulltrói: Valdimar H. Jóhannesson
AuglÝsineastjóri Bergþór Oifarsson I
Auglýsingar: Aöalstræti 8. Simar 15610 11660 og 15099
Afgreiösla ■ Aöalstræti 8. Simi 11660
Ritstjórn: t mgavegi 178. Slmi 11660 (5 linur)
Askn'ftargjald kr 115.00 ð mánuöi innanlands
t lausasöl j kr 7.00 eintakið
Prentsmiöja VIsis — Edda h.f.
Fréftamennska
\
gegja má, að til sé sjötta dagblaðið í höfuðborginni. (
Það er ekki prentað, heldur berst það munnlega manna /
milli. Að sjálf sögðu brenglast staðreyndir mjög í þessu /
blaði, því að saga breytist í hvert sinn, sem hún e,r/ )
sögð. En tilvera þessa óprentaða blaðs byggist fyrst \
og fremst á því, að fréttaþjónusta hinna fimm blað- \
anna er ekki fullnægjandi. (
Fréttaþjónusta dagblaðanna ber of mikinn keim )
af aðsendum fréttatilkynningum. Svipur fréttanna er \
góðlátlegur og „heit mál“ sjá þar sjaldan dagsins Ijós. 1 (
Þetta er afar þægileg fréttamennska, sem hættir sér (
ekki út á hálan ís og móðgar engan. En hún snertir /
aftur á móti aðeins yfirborð staðreyndanna og veitir )
fólkinu í landinu ekki nægar upplýsingar um það, sem \
er að gerast kringum það. \
Dagblöðin reyna samt stundum að fylgja því, sem (
erlendis er talin vönduð fréttamennska, að skyggnast (
niður fyrir yfirborð hlutanna og skýra frá því, sem /
þar er að sjá. En þetta er mjög erfitt. Munnar þeirra, )
sem upplýsingar hafa, eru gjarna harðlæstir, svo að \
beita þarf tímafrekri og villugjarnri „njósn“ um hin (
viðkvæmu fréttaefni. (
Vísir hefur undanfarið reynt í síauknum mæli að (
rannsaka slík mál og birta fréttir um þau. Ekki er /
langt síðan blaðið rannsakaði ýtarlega byggingakostn- )
að íbúða og bar saman við söluverð þeirra. Húsbyggj- \
endur og íbúðakaupendur höfðu af þessu gagn, en \
ýmsir hagsmunaaðilar ráku upp ramakvein. Þessi (
sama saga hefur síðan gerzt aftur og aftur. (
Ekki er rúm til að lýsa þessu öllu, t. d. er Vísir reif- /
aði hitaveitumálin í Reykjavík í fyrravetur. Nú síð- |j
ast hefur Vísir birt fréttir um hin dapurlegu mistök, (
sem átt hafa sér stað hjá Framkvæmdanefnd bygg- /
ingaáætlunar í Breiðholti, — um reikningsóreiðuna )
hjá Neytendasamtökunum, — og um óútskýranleg \
vandamál í saltfisksölu íslendinga til Ítalíu. í öllum \
slíkum tilvikum reka hagsmunaaðilar úti í bæ upp (
kveinstafi og væna Vísi um óábyrga fréttamennsku. (
Nú er það augljóst, að fréttir um huldumál verða /
aldrei jafnnákvæmar og fréttir um yfirborðsmál, því )
að upplýsingasöfnunin er miklu erfiðari. Þess vegna \
er oft hætt við smávægilegum viUum, þótt heildarefni \
fréttarinnar sé rétt. Og smávillurnar leiðréttast við (
nánari skrif, sena fylgja í kjölfarið. En þessar fréttir (
eru raunverulega ábyrgari en alveg réttar fréttir um /
yfirborðsmál, því að hinar fyrri gefa þjóðinni alla vega )
töluverða innsýn í málin. \
Vísir sættir sig við að verða fyrir aðkasti hags- \
munaaðila fyrir að hætta sér út á hálan ís í þessum (
efnum. Á móti hafa komið viðbrögð almennra lesenda, (
sem hafa tekið þessari viðleitni mjög vel. Blaðið á /
fyrst og fremst að vera skrifað fyrir þá. Þess vegna )
mun það áfram reyna að vera lifandi blað. \
■r- im"iii———
VISIR . Mánudagur 30. september l£S8.
T> óbert Arnfinnsson stendur
uppi á hrauk af húsgögn-
um, sem staflað hefu verið upp
á borð og veifar brennivíns-
flösku. Við hlið hans stendur
Erlingur Gíslason og jánkar
annað veifið öllu, sem Róbert
segir.
Til að fyrirbyggja allan mis-
skilning skal þaö tekið fram
strax í upphafi, aö þetta ger-
ist á sviði í Þjóðleikhúsinu, og
þeir félagamir em að vinna, að
en ekki að skemmta sér.
Fjóröa október frumsýnir
Þjóðleikhúsið leikritið „Puntila“
eftir þýzka mestarann Bertliold
Brecht, og til að gera þessa sýn-
ingu sem bezt úr garði voru
fengnir hingað til lands tveir
Þjóöverjar, hálfgildings læri-
Manfred Grund sér um leikmyndina, og Wolfgang Pinzka
stjórnar sýningunni á „Puntila“, eftir Brecht.
Áhorfandinn á að
á tilfinningunni
hafa
að
hann sé í leikhúsi
— Spjallað við tvo þýzka leikhúsmenn, sem
setja hér upp sýningu á Puntila eftir Brecht
sveinar Brechts. Annar þeirra,
Wolfgang Pinzka, stjórnar leik-
ritinu, en hann Manfred Grund,
sér um leiktjöld og alla leik-
muni.
Báðir starfa þeir við þekkt
leikhús í heimalandi sínu.
„Volksbiine“ í Austur Berlín.
Núna á dögunum hitti blaöa-
maður ,rísis þá að máli í Þjóð-
Ieikhúsinu,, þar sem einni æf-
ingunni á „Puntila" var að
Ijúka, og sá þar niðurlagið á
atriðinu, sem minnzt var á í
upphafi en það virðist vera
skemmtilegt í bezta.
Þeir félagar eru báöir tiltölu-
Iega ungir menn. Pinzka hefur
orð fyrir þeim, og við spyrj-
um:
„Hvernig gengur yður að setja
leikrit á svið í landi, þar sem
þér skiljið ekki bofs i tungu-
málinu?“
„Það gengur prýöilega", seg-
ir Pinzka. „Með hjálp Gísla Al-
freðssonar, aðstoðarmanns míns
og Þorsteins Þorsteinssonar, sem
þýðir leikritið, blessast þetta
allt saman, og ofan í kaupiö
skilja margir leikaranna þýzku.
Mér finnst tungumálamúrinn
jafnvel hafa ýmsa kosti. Það er
farið nákvæmar yfir leikritið,
svo að við finnum réttan tján-
ingarmáta“.
„Hafið þér stjómað þessu leik
riti áður?“
„Ég hef aldrei stjómað því
í Þýzkalandi. en ég setti það á
svið einu sinni á Ábæ í Finn-
landi — með finnskumælandi
leikurum. Að fenginni þeirri
reynslu gengur uppfærslan hér
betur“
„Hvaö viljið þér segja um leik
ritið sjálft?“
„Til eru þeir, sem segja, að
þetta sé ekki eitt af hinum
stóru verkum Brechts. og þeir
kunna að hafa á réttu að standa.
En þetta er eitt af mínum upp-
áhaldsverkum. Það gerir ljóð-
rænt innihald þess og sveigjan-
leiki þess — þar fyrir utan er
það drepfyndið. Þess vegna er
það oft sett upp sem farsi eða
innihaldslaus gamanleikur. Það
er mesti misskilningur. Þetta er
innihaldsríkt verk, sem býr yfir
miklum boðskap. f því eru dregn
ar upp frábærlega athyglisverð-
ar persónur. Til dæmis aðalper-
Róbert Arnfinnsson, leikari,
verður á meðal þeirra, sem
fara með hlutverk i ,Puntila“.
sónan, Puntila. Tvöfeldni hans
er einstæð. Þegar hann er drukk
inn, er hann gæzkuríkur og ör-
látasta persónan undir sólinni,
en beear af honum rennui er
hann fullur af sjálfselsku og
eigingirni“.
Leiktjaldasmiðurinn. Grund,
hefur ekki lagt orð i belg til
þessa. svo að við beinum máli
okkar til hans:
„Gangið þér út frá einhverj-
um sérstökum grundvallarregi-
um i sambandi við gerð lelk-
myndar?"
„Já, . að má segja það. Hér
er alls ekki reynt að herma
eftir raunveruleikanum eða end-
urskapa hann. Áhorfendur eiga
allan tímann að vera varir þess,
að þeir eru í leikhúsi. Til dæmis
þar sem hús á að sjást á svið-
inu er ekki reynt að setja upp
heilt hús, heldur er aðeins hluti
þess, t.d. svalir látnar sjást, og
þannig eiga þær að tákna hús-
ið.“
„Hvað finnst yður um sam-
starfið við Islendingana hér í
Þjóðleikhúsinu?"
„Ég hef ákaflega gaman af
þvi, og það er ánægjulegt aö
fylgjast með framförunum, sjá
sýninguna mótast. Ég býst sann-
arlega við góðum árangri“.
Grund virðist vera fjölhæfur
í bezta lagi, því að hann sér ekki
aðeins um gerð leikmunanna,
heldur einnig búninga og and-
litsförðun leikaranna.
„Það er nokkuð algengt, aö
sami maður sjái um allt þetta“,
segir hann. „Sumir telja það
iafnvel nauðsynlegt til að ná
samstæðri heildarmynd. Allt,
sem sést á sviöinu, skiptir máli.
hvort sem það eru leiktjöld, bún
ingar eða andlit leikaranna. Þaö
er meira aö segja lika í verka-
hring leiktjaldamálarans að
skipta sér af staðsetningum leiK
aranna á sviðinu".
Þessir tveir erlendu leikhús-
menn eru sýnilega uppfullir með
ótal nýjar hugmyndir, sem ef-
laust eiga eftir að blása auknu
lífi í sýningu Þjóðleikhússins á
„Puntila".
Þeir haf' greinilega áhuga á
því. sem þeir eru að gera, og
lýsa yfir ánægju sinni yfir að
fá tækifæri til að starfa hér. og
varla eiga þeir nógu sterk orð
til að láta í ljós hrifning. sína
á íslenzku leikhúsfólki:
„Þaö er ekki nóg með að viö
ræðum málin á æfingum öllum
stundum, heldur förum við lika
saman í laugamar og þar halda
umræðumar á,fram“.
Esa_