Alþýðublaðið - 24.01.1967, Qupperneq 6

æknar
svefnleysi
LÆKNIll nokkur hringir oft í
nn sjúkling sinn og segir: Þér
pýuð aö soína. Og hann sofnar og
spfur vel. — Þetta byrjaði að sjálf-
sýgðu öðru vísi. Yfirlæknirinn
gptur dál< itt. Og sjúklingurinn
tekur dále íslu. í fyrstu var hann
í j rannsók i á spítalanum. Yfir-
læknirinn •táleiddi hann og í dá-
liéiðslunni sagði hann honum, að
þegai' hann seinna skipaði honum
að sofna, þá myndi hann sofna.
Slðan vakti hann sjúklinginn, tal-
aði svoiítið við hann og skipaði
hpnum svo að sofna. Það hreif
Og eftir að sjúklingurinn kom
heim hefur læknirinn alltaf öðru
hverju hringt í hann og skipað
honum að sofna, en skiptunum
fækkar, sem það er nauðsynlegt.
Margir þjást af svefnleysi. En
dáleiðsla getur verið gagnleg, eins
og ofangreint sýnir. Sjúklingur-
inn í því tilfelli á sér eftirfarandi
sögu: Svefnleysi hans byrjaði
fyrir tveimur árum, þegar hann
komst í hærri stöðu. Hann var á-
nægður, en hann hafði líka á-
hyggjur og hann fór að verða and-
vaka. Síðan fór hann að nota

svefntöflur en hann varð alltaf að
taka fleiri og fleiri. Brátt kom að
pví, að hann var hálfslappur allan
daginn. Hann reyndi að styrkja sig
með magnyltöflum, en þær urðu
líka fleiri og fleiri og svo komst
það svo langt, að hann tók svefn-
töflur í stórum skömmtum og
magnyl og aspirín í enn stærri
skömmtum. Þá fékk kona hans
hann til að taka sér vetrarfrí.
Sömuleiðis að lofa því að snerta
aldrei aftur töflur. Og hann hefur
haldið það loforð. En jafnframt
átt mjög erfitt með að sofa, en þó
verður hann að mæta í vinnu kl.
hálf níu á hverjum morgni. Og
hann kemur aldrei of seint.
Hann hélt því oft fram, að
hann sofnaði ekki dúr um næt-
ur, en kona hans sagði, að það
væri ekki rétt. Maðurinn hrýtur
nefnilega svo, að þegar hann
loksins sofnaði, þurfti hún ekki
!að vera í neinum vafa um hvort
hann vekti eða svæfi. En hann
átti mjög erfitt með að sofna,
kannski sérstaklega vegna þess
að hann lá og hugsaði um að hann
gæti ekki sofnað. Fyrst varð hann
hræddur um að sofna ekki, svo
varð hann æstur á taugum, þegar
svo reyndist í raun. Og því æst-
ari sem hann varð, þeim mun
erfiðara varð að hvílast og slappa
af. Og svefninn lét því á sér
standa. Iætta mun allt hafa or-
sakast af vana hans að taka svefn-
töflur. Eftir það að læknirinn
svo dáleiddi hann, lagaðist svefn-
leysið smám saman og þar kom,
að læknirinn þurfti ekki að
hringja til hans tii þess að segja
honum að sofna. —
1 En nú er honum batnað. Hann
var næstum orðinn örvita, þegar
hann fór til læknisins, sem beitti
dáleiðslu við lækningar sínar. Til
allrar hamingju var hann einn
þeirra manna, sem auðvelt er að
dáleiða og hann var dáleiddur
nokkrum sinnum. Svo gaf lækn-
irinn honum skipunina, hann
ætti að sofa fast, þar til vekjara-
klukkan hringdi, en vakna þá
endurnærður. Og svona er þetta
núna. Hann sefur fast á hverri
nóttu og er liress og endurnærður
allan daginn. En það er mögu-
legt, að hægt hefði verið að lækna
hann öðruvísi. Með gagnslausum
töflum, sem hann hefði haldið að
væru svefntöflur, og tekið í góðri
trú á hverju kvöldi sem svefn-
töflur.
Á elliheimili nokkru gekk mörg-
um öldungnum illa að sofna, en
læknirinn þar fann ráð við því og
læknaði gamla fólkið, svo að það
svaf nú átta tíma á sólarhring
ÚTFiUININGSLAN TILíVANÞRÚAÐRA
LANDA VALDA ÉIDIflKUM
Útfluíningslán verða æ algeng
ari þáttur í þróunarfjárfestingunni
Þörf vanþróaðra landa fyrir iðnað
arvörur eykst stöðugt, og það er
iðnaðarlöndunum áríðandi að
auka útflutning á slíkum vörum.
Sú tilhneiging hjá ríkisstjórnum
iðnaðarlandanna að auðvelda láns
sölu á afurðum sínum með sífellt
léngri gjaldfresti veldur tvenns
konar exT'ðleí:um, segir í ný-
birtri skýrslu Sameinuðu þjóð-
anna um könnun á útflutningslán
um og próunarfjárfestingu. í
fyrsta ’agi eiga vanþróuðu lönd
in á hættu að safna alltof miklum
skuldum, og í öðru lagi ógnar
þessi þróun frjálsum viðskiptum
á alþjóðlegum markaði.
Könnunin leiðir í ljós, að ná-
lega öll lönd sem framleiða iðn
aðarvörur, bæði í austri og vestri,
veita æ lengri gjaldfrest, venju
lega eitt til tvö ár, en einnig allt
aö tíu og fimmtán árum.
Mörg iðnaðarlönd vilja heldur
veita útflutningslán en aðstoðar
I lán, þar sem þau telja að útflutn
; ingslán — einkanlega með löng
um gjaldfresti — örvi hagvöxtinn
og séu bæði igagnleg þeirra eigin
efnahagslífi og þeirri hjálparstarf
semi sem vanþróuðu löndin þurfa
I á að halda.
! Þessi tilhneiging hefur þá ihættu
í för með sér, að áherzlan á láns
verzlunina komi í veg fyrír frjáls
viðskipti iá alþjóðamarkaði og leiði
til þess að aftur verði horfið að
tvíhiiða viðskiptum. Þar að auki '
hefur skuldabyrði íþyngt greiðslu j
jöfnuði vanþróuðu landanna og
dregið úr getu þeirra til að leggja
fram fé til eigin þróunaráætlana
segir í skýrslurmi.
Hinar „víðtæku áhyggjur" út af
þess vandamáli er ekki hægt að
einangra frá öðru enn meira
vandamáli, sern er í því fólgið að
það erlenda fjármagn, sem vanþró
uðu löndin eiga kost á, er þegar
of litið til að fullnægja þörfum
þeirra.
Allar hömlur með tilliti til út
fluntingslána leiða af sér þörfina
á aukinni hjálparfjárfestingu eða
öðrum myndum langdrægrar fjár
festingar. Þess vegna verður að
líta á útflutningslánin sem ómiss
andi þátt í samanlögðum fjár-
strauminum til vanþróuðu land-
anna, en af því leiðir að fjalla
verður um þau á alþjóðlegum vett
vangi, segir í skýrslunni sem á
þessu ári verður tekin til umræðu
af Allsherjárþinginu, Efnahags-
og félagsmálaráðinu, Ráðstefnu
Sameinuðu þjóðanna um utanríkis
viðskipti og þróunarmál (UNCT
AD) og af alþjóðaráðstefnunni um
iðnþróun sem haldin verður í Aþ
enu í desember.
minnst. Hann lét það liggja tíu
klukkutíma í rúminu með lokuð
augu, hvort sem það gat sofnað
eða ekki. Og aftur eftir hádegið í
einn til tvo klukkutíma. Þeir einu,
sem ekki sofnuðu með þessari
a'ðferð voru þeir, sem höfðu lengi
vanið sig á að taka svefntöflur.
Og það er því greinilegt, að svefn-
töflur eru ekki eins meinlausar
og fólk heldur. Eitt af einkenn-
um ofnæmis eða eitrunar frá
i þeim lýsir sér einmitt með svefn-
leysi. Þess vegna verður að sýna
varkárni. Notkun svefnlyfja má
ekki verða að vana.
Dáleiðsla liefur oft verið notuð
til að ráða bót á svefnleysi. Á
stríðsárunum notuðu læknar á
sumum spítölum dáleiðslu í stað-
inn fyrir svefntöflur.
En það er ekki hægt að hjálpa
öllum með dáleiðslu. Það eru
ekki allir sem láta dáleiðast. Og
einnig geta verið aðrar orsakir
fyrir svefnleysinu, eins og t d.
hjá sjúklingnum, sem viður-
kenndi, að hann þyrði ekki að
sofna af ótta við að tala upp úr
svefninum. Konan hans mátti
nefnilega ekki fá að vita eitthvað
ljótt, sem hann hafði gert af sér.
En hann læknaðist af svefnleys-
inu, hann fékk sitt eigið svefn-
herbergi.
Varar viö bjartsýni
MOSKVV, 21. janvar (NTB-
AFP) — Sovézki geimfarinn Ghar-
man Titov sagði í grein í geim-
vísindatímariti í dag, að Rússar
yrðu að leysa alvarleg vandamál
áður en þcir gælu farið að tala
um möguleika á því að senda
mann til tunglsins.
Sending mannaðs geimfars til
tunglsins verður því aðeins mögu-
j leg að skotið- ýerði nokkrum geim-’
I skotum. Þetta, tekur tíma og við
j verðum að leýsa alvarleg vanda-
Imál, segir Titov.
f
24. janúar 1967 - ALÞÝÐUBLAÐIÐ