Dagur - 20.11.1997, Blaðsíða 4

20-FIMMTUDAGUR 20. NÓVEMBER 1997
D^iir
UMBÚÐ ALAUST
L.
RAGNHILDUR
VIGFIJ SDÓTTIR
SKRIFAR
Ég hitti góðan og gegnan sjálf-
stæðismann um daginn og sagði
honum að ég væri rniður mín
yfir að komast ekki á landsfund
Kvennalistans. Hann glotti og
spurði hvort ég hefði gaman af
jarðarförum. Ég glotti á móti og
sagði að það væri oft gaman í
erfidrykkjum - þar gæti allt
gerst, jarðaför væri jú nokkurs
konar upprisa.
Af fréttaflutningi af lands-
fundinum að dæma virðist
hann ekki hafa haft rétt fyrir
sér og margt bendir til að
stjórnmálaskýring mín hafi ver-
ið nær lagi. Reyndar las ég ein-
hvers staðar að þær konur sem
vilja fara í viðræður við félags-
hyggjuflokkana um sameigin-
legan málefnagrundvöll hafi
veitt Kvennalistanum nábjarg-
irnar. Það er alls ekki rétt. Kjós-
endur gerðu það í síðustu kosn-
ingum. Skilaboð þeirra voru
skýr, það væri kominn tími til
að reyna nýjar leiðir í kvenna-
baráttunni. Það fór engin jarð-
arför fram á Úlfljótsvatni -
kannski hjónaskiinaður sem
getur - ef vel er á málum haldið
- orðið upphaf að nýju og betra
lífi fyrir báða aðila. Þær sem
vilja beita sér í kvennabarátt-
unni sem andófsafl gera það -
hinar fara í viðræður við félags-
hyggjuflokkana um sameigin-
legan málefnagrundvöll sem
hlýtur að verða til þess að
stokka upp Iöngu úrelt flokka-
kerfi.
Gerandi eða þolandi
Ég er ein af þeim sem hef alltaf
verið svo fegin því að geta flagg-
að þriðju víddinni. Femínismi er
í eðli sínu hvorki til hægri né
Fordómafull nálgun mín að
nýrri skáldsögu Mikaels Torfa-
sonar var óásættanleg með
öllu. Ekki það að bókin hafi
eftir lestur reynst frábær og allt
öðruvísi en ég ætlaði heldur fór
það eftir yiðkvæmnislegum
leiðum rangan veg ofan í mig
að einhver ætlaði sér að selja
bók, falbjóða sig með þeim
hætti sem hinn slungni ný-
skáldi gerði. Mikael sendi bók
sína með disklingi (brot úr
bókinni og auðvitað umsögn
Hallgríms Helgasonar) og
mynd inn á ritsjórn í fallegum
jólapakka sem á stóð opnist
strax! Þá finnst mér núna
(hneykslaðist pínu fyrst) alveg
frábært að Mikael skrífaði á
dögunum kjallaragrein í DV
vinstri en umræðan hlýtur að
snúast um það hvernig kvenna-
baráttunni sé best borgið hverju
sinni. Innan raða félagshyggju-
fólks, með einstaklingsframtak-
inu í Sjálfstæðisflokknum, eða
ein úti á berangrinum. Kostirnir
virðast aðeins vera þrír og fyrir
tveimur árum taldi ég þá alla
illa. Nú er ég á annarri skoðun.
Ég vil ekki láta stimplana hægrí
og vinstri koma í veg fyrir að
Kvennalistinn hafi áhrif á um-
ræðuna sem framundan er.
Það verður að hafa það hug-
fast að femínisminn er í öllum
sínum ólíku myndum ekki ein-
ungis pólitísk barátta, heldur
einnig orðræða um stöðu
kvenna, sjónarmið þeirra og
þar sem hann hefur uppi varn-
ir! Enginn hefur ráðist að rit-
höfundinum mér vitandi og
hókin hefur ekki verið rifin í
sig en Mikael er alltaf skrefi á
undan. Aður en menn opnuðu
jóiapakkann var rétt að þeir
vissu að hann væri hvergi
hanginn að taka á móti. Að
hann skammaðist sín sko ekki
neitt fyrir neitt eins og þar
stendur.
Núna finnst mér markaðsetn-
ingin með eindæmum góð.
Reykvíkingurinn ungi sem
kenndur er við vægðarleysi
(Vörumerkin Reykvíkingur og
vægðarleysi eru límd á Fuglinn)
lætur sína bók ekki gleymast.
Hún kom með fyrri jólabókum
út og ég er viss um að allt fram
hugmyndir. Hverju konur vilja
breyta og hvaða leiðir séu færar.
Konur eru ekki einsleitur hópur.
Þær hafa ekki allar sömu hags-
muni, langanir og þrár. En
minnsti samnefnari allrar
femíniskrar baráttu er sá að
konur skilgreini sjálfar eigin
hagsmuni, öðlist réttindi til að
lifa því lífi sem þær vilja, fái að
ráða sínum eigin líkama, njóti
sömu borgararéttinda og karlar
og hafi jafn mikið um það að
segja og þeir hvernig samfélagið
þróast.
Ný sýn
I blaðkorni sem mig minnir að
hafi heitið Eitt sinn saman og
kom út fyrir tveimur árum sagði
Meimingarvaktin
á aðfangadag verður Mikael með
einhver ráð til að minna á sinn
Falska fugl.
Auðvitað Ias ég bókina, fannst
eins og öllum gaman að fá
pakka. Fuglinn þyijar á ósköp
hefðbundinni kynningu þótt
orðfærið sé óheflaðra og í ætt
við hina nýju kynslóð (sem er
þriðja vörumerkið). Við fáum að
vita um lífsumgjörð Arnaldar
Gunnlaugssonar í Grafarvogin-
um sem er alls ekki bara
kringlótt heldur kræklótt og
undin. Síðan fylgjum við honum
og hans slekti og frásagnarmát-
inn minnir oft á Bjargvættinn í
grasinu, þessi „fuck you“ tónn
loðir við línurnar og er það hið
besta mál, gefur bókinni ákveð-
inn sjarma. - En því miður fer
ég að uppstokkunar væri þörf,
„ekki aðeins á vinstri vængnum
heldur þeim hægri Iíka. Stjórn-
málaflokkarnir endurspegla
hagsmuni og hugmyndir sem
voru við Iýði í upphafi aldarinn-
ar. Þeir endurspegla engan veg-
inn íslenskt samfélag í dag. Þess
vegna líkjast þeir svo mikið hver
öðrum og í hverjum ílokki eru
að minnsta kosti tveir flokkar.
Sýn femínismans á stjórnmálin
er ein grundvallarforsenda þess
að hægt sé að stokka upp kerfið.
Femínisminn boðar ekki alls-
herjarlausnir eins og frjálshyggj-
an og sósfalisminn. Hann er ný
sýn á samfélagið og felur í sér
nýjar hugmyndir um Iýðræðið. I
kjölfarið koma aðrar vinnuað-
manni að leiðast rétt áður en
miðjunni er náð sem stafar af of
miklum stælum í texta og hug-
myndum og maður fer að hugsa
til annarra drengja, Kópavogs-
drengjanna sem skrifuðu um
komandi ríðingar og náðu með
því feiknarmiklum lestri ungl-
inga hérna um árið.
Falskur fugl er full af
skemmtilegum lýsingum sem
eru svo akkúrat viðeigandi í dag
og fyrir það er gaman að lesa
bókina en heildin er ekki merkli-
legur fugl né fiskur, því miður.
Ég hvet engu að síður alla sem á
vegi mínum verða til að lesa
skáldsöguna því margt er þar
ekta og hvergi annars staðar. Þá
finnst mér að kjósa eigi Mikael
markaðskóng jólabókahöfunda.
ferðir." Ég fæ ekki séð að Fram-
sókn og Sjálfstæðisflokkur ætli
sér í raun að breyta nokkru í
jafnréttisátt - þrátt fyrir jafnrétt-
isáætlun þess fyrrnefnda og
sjálfstæðar konur hins síðar-
nefnda. Það er helst að mjóróma
rödd fjármálaráðherra boði eitt-
hvað nýtt í jafnréttismálum í
formi fæðingarorlofs feðra.
Flokkarnir sem hingað til hafa
verið stimplaðir til vinstri hafa
hins vegar lýst yfir fullum vilja
til að færa jafnréttismálin inn að
miðju stjórnmálanna - það væri
því pólitísk synd að taka ekki
þátt f þeirri umræðu af fullri
einurð - og fullum krafti.
Þessa mynd sendi Mikael Torfason meó
bókinni. Auðvitaó veit svo markaðsmeó-
vitaður maður að það er nauðsynlegt fyrir
ritstjórnir að fá myndir með sem auð-
veldustum hætti.
Falboðiim fugl