Dagur - 20.11.1997, Blaðsíða 5

FIMMTVOAGVR 20.NÓVEMBER 1997 - 21
T}íimvr_
MENNINGARLÍFIÐ í LANDINU
„Bubbi kom fyrst einn á vandlega rifnum gallabuxum og gömlu góðu hiébarðaskyrtunni með gítar og tók fyrst rólegt lag um milljarðamæring sem fær ekki að vera einn afþeim
stóru, dembdi sér sro beint í Stá/ og hníf" mynd: pjetur.
Bubbi fyllti Borgarleik-
húsið á mánudaginn
varoggerði alla
ánægða. Nema einn.
Stefán JónHafstein
varísalnum.
Bubbi Morthens er löngu orðinn
þjóðargersemi í sama flokki og
Vigdís Finnbogadóttir og Ómar
Ragnarsson. Yfirburðamaður á
sínu sviði sem þenur sig Iangt út
yfir mörk sinnar greinar og eng-
inn kemst hjá að vita um og hafa
skoðun á. Fráleitt fullkominn og
aldeilis ekki óumdeildur, en óaf-
máanlegur hluti af þjóðarvitund-
inni í samtímanum. A þann hátt
sem einungis fáum öðrum ein-
staklingum hefur tekist í krafti
persónu sinnar og fagmennsku.
Vigdís á sinn hátt, Ómar á sinn
sérstæða, umdeilda og fjöl-
breytta hátt, kannski einhverjir
fleiri sem maður man ekki eftir.
Fyrir utan þau og Bubba. Ekki
ódauðleg, en ódrepandi. Bubbi
fyllti Borgarleikhúsið á mánu-
dagskvöld.
Silja
Eg hef ekki séð Bubba á Borgar-
Ieikhússtónleikum síðan vetur-
inn fyrir Kúbuplötuna og fyrsta
athugunarefnið á mánudag var
sú staðreynd að ég þekkti varla
kjaft lengur í konserthópi kóngs-
ins. Jú, bræðurnir ToIIi og Túri
voru mættir og með herkjum
mátti greina einn og einn sem er
á aldur við Bubba sjálfan. Og
svo auðvitað Silja. Alltaf með
stjörnur í augum. I hléinu opin-
beraðist sú staðreynd að við vor-
um þarna nokkur eins og forn-
minjar, svona lifandi vitni um
fortíð kóngsins, en ekki meira.
Bubbi er búinn að yngja ræki-
lega upp. Vissulega ekki Spice
girls hópurinn, en fólk sem gæti
hafa verið með snuð þegar ég sá
Bubba á Borginni með tveggja
lítra campari-glas í annarri
hönd, hljóðnema í hinni og Ut-
angarðsmenn eins og véladeild
Rauða hersins á bakvið. Sjö-
tíuog...hvað?
Muimræpa
Bubbi kom fyrst einn á vandlega
rifnum gallabuxum og gömlu
góðu hlébarðaskyrtunni með gít-
ar og tók í byrjun rólegt lag um
milljarðamæring sem fær ekki
að vera einn af þeim stóru,
dembdi sér svo beint í Stál og
hníf. Hann mátti varla vera að
því að leyfa síðasta orðinu í
helgisálminum að deyja út því
honum lá svo mikið á að fara að
kjafta. Bunan stóð út úr honum
í rúman klukkutíma og hópur-
inn skemmti sér vel yfir sögum
og hugleiðingum; kallinn hefur
öðlast feiknalegt sjálfstraust á
hinum víðu veiðilendum mál-
fræðinnar. Bubbi hefði ekki ver-
ið Bubbi ef hann hefði ekki sagt
„honum langar“, en það er part-
ur af prógramminu. Hann nýtur
sagnamennskunnar og þess að
vera á sviðinu, tekur salinn al-
gjörlega og stingur ofaní brjóst-
vasann. Munnræpan var númer
eitt og söngurinn númer tvö
þetta kvöld. Fyrir hlé tók hann
aðeins eitt lag sem flokkast get-
ur undir raunverulegt álag á
tónlistarmann í hans gæða-
flokki. Og þó, þulurnar sem
hann er að kanna voru vand-
virknislega fluttar og sanna að
hann er alltaf að bæta við.
Englamir
Eftir hlé komu englarnir, lög af
nýja diskinum og englasveitin
með: Eyþór á hljómborð, Gulli
Briem á trommur, Guðmundur
P og Elvar Arna á gítara, Jakob
M. á bassa. Allir frábærir en það
mátti heyra að þetta var skyndi-
sveit en ekki hljómsveit: bak-
stuðningur við kónginn sem
söng frekar hrátt inn í salinn.
Þetta kom best í ljós þegar þeir -
allir - lögðu sig skyndilega fram
og „ég hef staðið við gluggann"
ómaði í mjög spennandi útsetn-
ingu. Salurinn brást við með
geysilegu klappi í þakkarskyni.
Lögin komu svo
áfram, flutt af
þessari fínu fag-
mennsku sem
þeir eiga nóg af í
stöðumæla, en
neistinn var ekki
þar. Þá sjaldan
að kóngurinn
tók virkilega á
heyrði maður
best hvað vant-
aði. Bubbi er
kominn á ís-
lenska hættu-
svæðið: svo mik-
ill yfirburðamað-
ur og fullkom-
lega samkeppn-
islaus að hann
getur óhikað
snýtt einum
konsert og haldið salnum í til-
beiðslu án þess að gera nokkuð
annað en blaka tánum. Engum
listamanni hollt.
Meira fjðr
Uppklappið var jafn sjálfsagt og
jól og páskar, og það var einmitt
það sem kóngurinn bauð uppá:
„Afgan“ og „Rómeó og Júlíu“.
Hljómsveitin tók meira á og
skemmti sér belur, ekki það að
þeir hefðu ekki tekið fína spretti
áður (gítarleikararnir aðallega),
en það voru bara sprettir. „Segul-
stöðvarblús" kom í léttrokkaðri
útsetningu sem enginn sómakær
utangarðsmaður blakar eyrum
við nema sem stundargamni.
Sem sagt, allt pottþétt og mikið
klappað og allir með sælubros.
Á hvaða leið er Bubbi?
Bubbi hefur alltaf fundið endur-
nýjunarkraft og sýndi það á tón-
leikunum að hann endurnýjar
bæði áheyrendahópinn og efnið
sem hann vinnur úr: nú komnar
þulur og þjóðleg minni inn -
með vísun í rappið. Og kallinn
skilar fínum
tónleikum án
sjáanlegrar fyrir-
hafnar, og með
umtalsverðum
yfirburðum.
Hættan er
sjáanlega sú að
Bubbi koðni
niður í sam-
keppnis- og
samanburðar-
leysi, eldd það
Bubbi erkominn á
íslenska hættusvæðið:
svo mikill yfirburða-
maður ogfullkomlega
samkeppnislaus að
hann getur óhikað
oA hpQSi hípffíi
snýtt einum konsert og hafi ekki lengi
T TJ.S T * -í verið til staðar,
haldld salnum l tll~ en nú greinilegri
en fyrr. Þetta
litla land leyfir
ekki
beiðslu fyrirhafnar-
laust. Þar erhættan.
monnum
að vaxa í nema
tiltekna hæð.
Nema þeir herði sig sjálfir til sí-
fellt meiri afreka. Stöku sprettir
mánudagstónleikanna vísa á þá
kröfu sem Bubbi á að gera til
sjálfs sín á næstunni: koma með
þaulæft dúndurband og einvala
tónlistarprógramm á þriggja
kvölda röð um páskana. Saman-
ber Clapton Unplugged íýrir
MTV, eða Þursarnir í Þjóðleik-
húsinu. Hljóðrita röðina og gefa
út samval á tveimur diskum fyrir
næstu jól. Stefna á hljómleika-
plötuna sem setur viðmið fyrir
Islendinga um ókomna framtíð.
Nú eða bara eitthvað sem
stækkar kónginn.
■
f' /-/ rt'/
tSJ'f US&J&LJJf
Fréttatilkyimmg
Jckini -Sniitli
þjóóaniui
Auðlegð
þjóðanna
eftir Adam
Smith er
komin út á
íslensku.
Auðlegð
þjóðanna,
sem fyrst
kom út í
Lundún-
um árið 1776, er eitt áhrifa-
mesta og merkilegasta ritverk
allra tíma. Það er margt í senn,
skuggsjá átjándu aldar, baráttu-
rit fyrir verslunarfelsi og heim-
speldleg hugleiðing um samfélag
manna. Það er læsilegt rit og
fróðlegt, enda var Adam Smith
afbragðs rithöfundur. Hugmynd
Smiths um ósýnilegu höndina,
sem leiðir menn til að vinna að
almannahag, þegar þeir eru ein-
ungis að keppa að eigin hag,
hefur aldrei verið öflugri en nú í
lok tuttugustu aldar. í þessari
bók sýnir Adam Smith, sem oft
hefur verið nefndur faðir hag-
fræðinnar, fram á, að samfélag
manna getur verið skipulegt án
þess að vera skipulagt og að við
frjálsa samkeppni á markaði þarf
eins gróði ekki að vera annars
tap. Þorbergur Þórsson fs-
lenskaði bókina og ritaði skýr-
ingar. Inngang ritaði dr. Hannes
H. Gissurarson.
Auðleg þjóðanna skiptist í
fimm hluta og koma þrír fyrstu
út í þessu bindi. Utgefandi er
Bókafélagið. Bókin er 384 blað-
síður. Leiðbeinandi verð er kr.
3.990,-
Bókafélagið hefur endurútgefið
bókina íslenskt söngvasafn,
sem verið hefur ófáanleg um
nokkurra ára skeið. Fáar nótna-
bækur hafa reynst tónment í
landinu eins notadrjúgar og ís-
lenskt söngvasafn. Val texta og
laga, en sérlega þó raddsetning
Sigfúsar Einarssonar, tónskálds
er án efa undirstaða þeirra vin-
sælda, sem bækurnar hafa not-
ið. Bókin er 240 blaðsíður. Leið-
beinandi verð er kr. 2.195.-
Brautryðjandi
skáldkvenna
Júlíana Jónsdóttir var fyrsta ís-
lenska konan sem fékk gefna út
ljóðabók eftir sig. Hún var
einnig fyrsta konan sem skrifaði
leikrit. Nú er komin út f)Tsta
bókin um
skáldkon-
una og
ber heitið
Braut-
ryðjand-
inn.
Höfund-
ur er
Guðrún
P.
Helga-
dóttir,
rithöfund-
ur og fyrrum skólastjóri.
Guðrún rekur æviferil Júlíönu,
segir frá uppvaxtarárum hennar
á Rauðsgili í Borgarfirði, dvöl
hennar í Akureyjum á Breiða-
firði og í Stykkishólmi, þar sem
hún tók meðal annars þátt í
Ieiklistarlífi. Síðan flutti hún til
Reykjavíkur og starfaði þar við
sjúkrahús. Skáldkonan flutti
vestur um haf og er sagt frá ævi
hennar þar en hún bjó í Amer-
íku til dauðadags. Fjallað er um
skáldskap Júlíönu í bókinni og
birt kvæði úr bókunum Stúlku
og Hagalögðum.
Hörpuútgáfan gefur út.