Dagur - 06.12.1997, Blaðsíða 11

Xkj^MT'
LAUGARDAGUR 6.DESEMBER 1997 - 11
ERLENDAR FRÉTTIR
L
Afsökunarbeidnl
á síöustu stundu
Wiiinie Maudela viö-
urkennir að „ýmislegt
hafi farið iírskeiðis,“
en skilur ekki þá sem
gagnrýna sig.
„Eg er að segja að það sé satt,
ýmislegt fór hryllilega úrskeiðis.
Eg er alveg sammála því,“ sagði
Winnie Madikizela-Mandela á
lokadegi yfirheyrslna fyrir Sann-
leiksnefndinni í Suður-Afríku,
en þá hafði málflutningurinn
fyrir nefndinni staðið yfir í eitt-
hvað um tíu tíma. „Og sá hluti af
þessum sársaukafullu árum,
þegar ýmislegt fór hryllilega úr-
skeiðis - og við gerðum okkur
grein fyrir þeirri staðreynd að
ákveðnir þættir hafi leitt til þess
- það þykir mér afskaplega Ieitt."
Þessi afsökunarbeiðni kom
viðstöddum í opna skjöldu því
hún stakk verulega í stúf við
framburð hennar og afstöðu allt
fram að því.
Madikizela-Mandela, fyrrver-
andi eiginkona Nelsons Mandela
forseta Suður-Afríku, var dæmd
árið 1991 fyrir mannrán á
Stompei Seipei og vitni sem tal-
að hafa fyrir sannleiksnefndinni
á síðustu tveimur vikum hafa
sakað hana um að hafa átt þátt í
að myrða bæði Seipei og dr. Abu-
Baker Asvat, lækni í Soweto, sem
báðir voru myrtir árið 1989. I
gær bað hún ættingja þeirra
beggja sérstaklega afsökunar.
Þessi óvænta stefnubreyting
kom eftir að Madikizela-Mand-
ela hafði daglangt staðfastlega
neitað öllum ásökunum um
morð, pyntingar og aðra glæpi.
Nefndinni var ætlað að fjalla um
alls 18 mannréttindabrot sem
hún er sökuð um ásamt hinu ill-
ræmda „fótboltafélagi" sínu.
Lifverðina vantaði önnur föt
Madikizela-Mandela fullyrti að
hún hefði slitið öll tengsl við líf-
verðina seint á síðasta áratug
samkvæmt fyrirmælum frá eigin-
manni sínum, sem þá var í fang-
elsi. En eftir það hafi sumir
þeirra haldið áfram að klæðast
búningum fótboltaliðsins, og
þess vegna hafi hún verið rang-
Iega talin tengjast glæpastarf-
semi þeirra löngu eftir að hún
sagði skilið við þá. „Þetta voru
einu almennilegu fötin sem
þessi börn áttu,“ sagði hún um
lífverði sína. „Eg átti enga pen-
inga til að kaupa handa þeim ný
föt.“
Þegar hún var krafin um nán-
ari skýringar á ásökunum meira
en tuttugu vitna, sem komið
hafa fyrir nefndina á síðustu
tveimur vikum, þar á meðal Jerry
Richardson, sem er fyrrverandi
„þjálfari fótboltaliðsins“ og hefur
þegar hlotið dóm fyrir morð, þá
sagði hún vitnin vera lygara, geð-
sjúklinga og gamla uppljóstrara
frá aðskilnaðartímabilinu. „Satt
að segja, þá veldur það mér mild-
um sársauka að þurfa að sitja
hérna og svara fyrir svona fárán-
legar ásakanir," sagði hún og lét
engan bilbug á sér finna.
Yasmin Sooka, einn nefndar-
manna, vék að því að ef útgáfa
hennar af því sem gerst hefði
væri rétt, þá „eru allir aðrir sem
báru hér vitni að ljúga." Og
Winnie Madikizela-Mandela
svaraði að bragði: „Já, það er rétt
að flest vitnin sem hér tóku til
máls voru að ljúga.“
„Kom eltki frá hjartanu“
Eftir rúmlega níu klukkustunda
langar yfirheyrslur var svo komið
að formaður nefndarinnar,
Desmond Tutu erkibiskup, var
greinilega orðinn pirraður á
ósveigjanleika hennar og fór ekk-
ert í felur með það. „Ég bið þig,
ég bið þig, ég bið þig, gerðu það,“
sagði Tutu lágri röddu. „Þú ert
stórbrotin manneskja og þú veist
ekki hve mjög þú mundir vaxa ef
þú segðir: „Því miður, ýmislegt
fór úrskeiðis. Fyrirgefið mér.“ Eg
bið þig,“ sagði hann.
Eftir nokkra þögn í réttarsaln-
um kveikti Madikizela-Mandela
á hljóðnemanum sínum. „Þakka
þér kærlega fyrir þessi yndislegu,
viturlegu orð,“ sagði hún við
Tutu. „Þarna birtist sá faðir sem
ég hef alltaf þekkt í þér. Ég vona
að hann sé enn sá sami.“
Eftir að hafa sagt þetta kom
afsökunarbeiðnin sem enginn
hafði átt von á.
Afsökunarbeiðninni var hins
vegar misjafnlega tekið. Móðir
Seipeis gekk að beiðni Tutus til
Winnie Madikizela-Mandela,
faðmaði hana og kyssti. „Ég vildi
ekki neina afsökun," sagði hins
vegar Abdul-Haq Asvat, faðir
Iæknisins sem myrtur var í
Soweto. „Hún kom ekki frá
hjartanu.“
Hcfur þýðingu fyrir marga
Sooka, einn nefndarmanna,
sagði að þessi afsökunarbeiðni á
síðustu stundu tryggði engan
veginn að Madikizela væri laus
allra mála. „Við þurfum að skoða
yfirlýsingu hennar og bera hana
saman við þær upplýsingar sem
fram komu,“ sagði hún. Engu að
síður bætti hún því við að marg-
ir Suður-Afríkubúar hafi virki-
lega þurft á því að heyra hana
segja þetta. „Það er mikilvægt að
vanmeta ekki hvaða þýðingu af-
sökunarbeiðnir hafa fyrir fórnar-
lömbin," sagði hún. „Það er ekki
hægt að horfa framhjá því að
íbúar landsins hafa aldrei fengið
formlega afsökunarbeiðni frá
ríkisvaldi aðskilnaðarstefnunn-
ar.“
I lokayfirlýsingu sinni fyrir
nefndinni - sem Tutu sagði líkj-
ast meir framboðsræðu heldur
en framburði - sagði Madikizela-
Mandela að hún myndi ótrauð
halda áfram pólitískri baráttu
sinni og stefni á embætti aðstoð-
arforseta Afríska þjóðaráðsins.
„Ég velti því stundum fjTÍr mér,“
sagði hún, „af hverju svo margir
gagnrýni mig.“
- Los Angeles Times.
Gamlar iiuiistæður greiddar ut
SVISS - Svissneskir bankar eru byrjaðir að greiða erfingjum fórnar-
lamba þýsku nasistastjórnarinnar inneignir í bönkunum, sem staðið
hafa óhreyfðar í áratugi. Þar með eru þeir að uppíylla Ioforð sem gef-
in voru eftir að listar voru birtir í sumar yfir eigendur reikninganna.
Engar upplýsingar voru gefnar um fjölda viðtakenda né Ijárupphæðir.
Dæmdur í 2.410 ára fangelsi
SUÐUR-AFRÍKA - Fjöldamorðingi í Pretoríu í Suður-Afríku var í gær
dæmdur í samtals 2.410 ára fangelsisvistar. Það þýðir reyndar ekki
annað en að hann á ekki kost á náðun og þarf að sitja til æviloka í
fangelsi. Maðurinn, sem er 33 ára, var dæmdur fyrir morð á 37 kon-
um og einu barni á árunum 1987 til 1995, auk 40 nauðgana og fjög-
urra rána.
Leiðrétting
I tilkynningu um útför
Arnþórs Angantýssonar
í blaðinu í gær, birtist röng mynd.
Dagur biðst velvirðingar á þeim leiðu mistökum.
Móðir okkar,
ALFA HJALTALÍN,
Skarðshlíð 10 e,
Akureyri,
lést að heimili sínu fimmtudaginn 4. desember.
Börnin.
Ástkær eiginmaður minn, faðir okkar,
tengdafaðir og afi,
ARNÞÓR ANGANTÝSSON,
skólastjóri,
Klapparstfg 13, Hauganesi,
verður jarðsunginn frá Stærri Árskógskirkju í dag
laugardaginn 6. desember kl. 14.
Kolbrún Ólafsdóttir,
Arnar Már Arnþórsson, Ragnheiður Valdimarsdóttir,
Almar Örn Arnþórsson,
Dagmar Erla Arnþórsdóttir,
Edda Björg Arnþórsdóttir,
Anna Rósa Arnarsdóttir.
Innilegar þakkir til allra þeirra sem sýndu
okkur samúð og hlýhug við andlát og útför
elskulegs eiginmanns míns, föður okkar,
tengdaföður, afa og langafa,
KRISTJÁNS KARLS HANNESSONAR,
fyrrverandi bónda á Kollsá.
Ingiríður Daníeisdóttir,
Erla Karlsdóttir, Sigurður Þórólfsson,
Ásdís Karlsdóttir, Eiríkur Bjarnason,
Steinar Karlsson, Björk Magnúsdóttir,
Margrét Karlsdóttir, Sigurður Þórðarson,
Daníei Karlsson, Helga Stefánsdóttir,
Indriði Karlsson, Herdís Einarsdóttir,
Sveinn Karisson, Guðný Þorsteinsdóttir,
Sigurhans Karlsson, Þórey Jónsdóttir,
Karl Ingi Karlsson, Steinunn Matthíasdóttir,
barnabörn og barnabarnabörn.