Dagur - 20.02.1999, Blaðsíða 2

1 .
2-LAUGARDAGUR 20. FERRÚAR 1999
FRÉTTIR

Nefnd til að takmarka hrossafjölda og ofbeit leggur til að viðurlög við brotum á lögum um búfjárhald verði ströng, og m.a. verði
heimilt að svipta menn leyfi til að halda dýr.
Menn jafnvel sviptir
leyfi til búfj árhalds
Meira gródureftirlit er
meðal tillagna nefndar
sem falin var tillögugerð
um aðgerðir til að tak-
marka hrossafjölda og
hrossabeit.
„Skýr refsiákvæði verði við brotum á
lögunum (um búfjárhald), t.d. svipting
leyfis til dýrahalds almennt eða á til-
tekinni dýrategund, sektir og svo fram-
vegis.“ Þetta er ein fjölmargra tillagna
í skýrslu sem nefnd um aðgerðir til að
takmarka hrossafjölda og ofbeit hrossa
hefur skilað af sér til landbúnaðarráð-
herra. Nefndin Ieggur til að vægi gróð-
ureftirlits verði aukið í núverandi bú-
fjáreftirlitskerfi og telur nauðsynlegt
að veigamiklar aðgerðir verði gerðar á
framangreindum lögum svo þau þjóni
betur markmiðum sínum um góða
meðferð og aðbúnað búfjár. Lögin séu
FRÉTTAVIÐTALIÐ
ekki nógu skilvirk þegar taka þurfi á
málum þegar meðferð búfjár og ástand
beitilands sé í ólagi. Tími og fé fari að
mestu í gagnasöfnun um fóðurforða og
búfjárfjölda. Þeirra upplýsinga ættí að
afla með því að senda eigendum skýrsl-
ur til útfyllingar. Tölur yrðu síðan
sannreyndar með tilviljunarkenndum
úrtökum.
Búfjárhald óheimilt án leyfis
Lagt er til að vægi gróðureftirlits verði
aukið í núverandi búfjáreftirlitskerfi.
Landinu verði skipt upp í eftirlits-
svæði. Maður/menn verði ráðnir til
eftirlits með búfjarhaldi og meðferð
beitilands á hverju svæði og verði þeir
starfsmenn hlutaðeigandi sveitarfé-
laga. í störfin verði eingöngu heimilt
að ráða þá sem uppfylla menntunar-
skilyrði, s.s. búfræðikandídata og dýra-
lækna. Allt búfjárhald verði óheimilt
án leyfis viðkomandi sveitarstjórnar og
uppfyllingar ákveðinna skilyrða m.a.
um aðgang að beitilandi.
Opinbert átak
Nefndin leggur til að sérstöku átaki í
þágu gróðurverndar verði hrint af stað
með því að opinberir aðilar veiti fé sem
svarar a.m.k. tveim nýjum stöðugildum
leiðbeinenda á sviði landnýtingar. Þeir
mundu starfa á vegum búnaðarsam-
banda og/eða Landgræðslunnar. Félag
hrossabænda er hvatt til að hefja nú
þegar öflugt kynningarstarf, t.d. með
skipulögðum fundum með hrossa-
bændum og öðrum hestaeigendum um
mikilvægi þess að þeir gangi vel um
land og búsmala.
í skýrslunni er lögð áhersla á að
hagsmunaaðilar í hrossarækt ljúki þró-
un á gæðastjórnunarkerfi sem taki til
ástands beitilands og landnýtingar á
hverri jörð. Lánveitingar Lánasjóðs
landbúnaðarins til framkvæmda og
jarðakaupa verði bundnar skilyrðum
um vottun m.a. á ástandi beitilanda.
Afdráttarlaus skilyrði um sjalfbæra
landnýtingu verði sett í leigusamn-
inga/byggingabréf á ríkisjörðum. — HEI
Um síðustu mánaðamót voru Rotary-félagar á ís-
landi í hátíðarskapi og undirbjuggu 300 manna
veislu í tiiefni af vísitasíu alþjóðaforseta Rotaiy
til íslands, en sá heitir James Lacy. Allir voru bún-
ir að taka fram sín fínustu djásn og tau og Lacy
var lagður af stað með flugvél Flugleiða frá
Boston. Fluginu var Jiins vegar snúið við vegna
bilunar og eftir japl, jaml og fuður féllust mann-
inum á endanum hendur og hætti hann við heim-
sóknina með öllu. Veislunni þurfti því að aflýsa
með aðeins sólarhrings fyrirvara og eru engin
plön í gangi um að hann komi til íslands í bráð.
Töluvert rót kom á Rotaiyfólk vegna þessa máls...
Prófkjörið hjá Samfylkingunni
' í '• V‘ir SCIU ^unnu^ cr bindandi fyr-
ir fyrstu 9. sætiu en nú hefur
H I samkvæint heiinildum pottverja
***■ veriö gcngið frá því hverjir skipa
Vilhjálmur H. næstu fimm sæti. Ungliðinn og
Vilhjálmsson. stúdentafrömuöurinn Vilhj áhnur
H. Vilhjálmsson verður í 10.
sæti, Heimir Már Péturson í 11. og Stefán Bene-
diktsson í 12. sæti. Hulda Ólafsdóttir sem gerði
sér vonir um 8. sætið þar til Guðný Guðbjöms-
dóttir hætti við að hætta verður í 13. sætinu og
Guðrún Sigurjónsdóttir í því fjórtánda.
Þriggja dálka baksíðufrétt í Vikudegi á Akureyri
hefur vakið mikla kátínu í heita pottinum. Frétt-
in er um að Dagur sé seldur á Akureyri, en gefinn
í verslunum Nóatúns í Reykjavík. Til að kanna
málin segist Vikudagur hafa hringt í verslanir
Nóatúns í Reykjavík og fengið staðfest að þar
væri blaðið gefiðl „Hvers eiga Akureyringar að
gjalda?“ - spyr svo Vikudagur hneykslaður! Eins
og alkunna er hefur Nóatún um margra mánaóa
skeið keypt Dag í stóram stíl og boðið viðskipta-
vinum sínuin blaðið í kaupbæti sé keypt fyrir
1500 kr. eðameira. Allt þettahefurNóatúnaug-
lýst rækilega í heilsíðum og hálfsíðum í Degi og
annars staðarl Hver segir svo að menn þurfi að
fylgast með til að gefa út fréttablað?!...
Helgi Laxdal
formaðurVélstjórafélags ís-
lands.
Vélstjórafélag íslands 90
ára. Átta stofnfélagar, kynd-
arar ogaðstoöarmenn. Vél-
stjórar sameinast í eittfélag
í árslok. Aukahlutirvél-
stjóra óbreyttir í sögu hluta-
skipta. Aukinn hlutur í geiö-
ardórni.
Vélstjöranámið að háskólanámi
- Hvað er þér efst í huga þegar litið er
yfir 90 ára sögu Vélstjórafélags íslands?
„Það eru þær rosalegu breytingar sem
hafa orðið á starfsumhverfi vélstjóra frá því
félagið var stofnað upp úr aldamótunum,
eða 20. febrúar 1909 á Smiðjustíg 6 í
Reykjavík. Stofnfélagar voru átta, undir-
menn á togurum, kyndarar og aðstoðar-
menn. Þá voru menn á þessum smábáta-
flota Iandsmanna, en fiskiskipaflotinn skipt-
ist þá í smábáta, gufutógara og kaupskip.
Hinsvegar var mjög lítið um vélstjóra í landi
á þessum tíma. Þá tekur Vélskólinn ekki til
starfa fyrr en árið 1915 og sama ár byrja
svonefnd fiskifélagsnámskeið sem sáu alfar-
ið fyrir vélstjórum á fiskiskipaflotann, eða
allt til ársins 1966. Fyrstu námskeiðin tóku
átta vikur sem tryggðu mönnum réttindi á
svo til allan bátaflotann. I dag þurfa menn
sjö ára nám til að öðlast full réttindi á
stærstu skipin en um tveggja ára nám fyrir á
bátaflotann. Eg tel að við eigum að setja vél-
stjóranám á háskólastig."
- Hvernig voru kjörin hjá vélstjórum á
þessum fyrstu árum félagsins?
„Eg var nú að fara yfir þetta og m.a. vegna
þeirra deilu sem við áttum í síðustu kjara-
samningum út af kröfunni um aukahluti
vélstjóra. Samkvæmt mfnum upplýsingum
um aukahluti til handa yfirmönnum, þá
hafa þeir verið óbreyttir síðan fyrstu samn-
ingarnir voru gerðir árið 1932. Yfirvélstjóri
var með einn og hálfan hlut og fyrsti vél-
stjóri með einn og kvart. Þessir aukahlutir
hafa trúlega ekkert breyst frá þvf í upphafi
hlutaskipta í byrjun aldarinnar. Ég hef því
oft bent á það að það væri gaman að sjá |>á
vinnustaði sem eru með óbreytt Iaunahlut-
föll frá upphafi. Ég held að þeir séu ekki
margir. Hinsvegar hefur fjölmargt breyst í
kjarasamningum vélstjóra á þessum tíma
eins og til dæmis frí, réttur til frítöku,
greiðslur í lífeyrissjóði, í styrktar- og sjúkra-
sjóði svo nokkuð sé nefnt.“
- I þá daga voru vinnuaðstæður vélstjóra
töluvert frábrugðnar því sem þekkist í
dag, ekki rétt?
„Þetta er auðvitað allt annað nú en þá.
Ætli þessir bátar hafi ekki verið frá 10 tonn-
um og uppí 30 - 40 tonn að stærð. Það hef-
ur breyst mikið frá því að vinna um borð í
þessum skipum og þeim sem eru við lýði í
dag. I þessum skipum var líka enginn bún-
aður miðað við tæknibúnaðinn í dag. Þá var
ein vél og kannski vinda sem menn þurftu
að kunna skil á. f nýjum skipum þurfa menn
að kunna skil á kælitækni, rafeinda- og
vökaþrýstibúnaði og allri sjálfvirkninni um
borð. Þetta er orðið allt annar vinnustaður
en áður var.“
- Hver er helstu baráttumálin á afmæl-
isárinu?
„Það er að sameina stéttina í eitt félag,
eins og við höfum verið að vinna að. í lok
ársins verðum við trúlega með eitt félag
með þremur deildum á ísafirði, Vestmanna-
neyjum og á Suðurnesjum. Um 2.100 vél-
stjórar eru í félaginu og stækkar í 2.400 með
sameiningu. Eftir það verðum við önnur
stærstu samtökin í sjávarútvegi á eftir Sjó-
mannasambandinu. Þá yrði aðeins einn
samningsaðili fyrir vélstjóra. Fjölgun félaga
liggur í vinnu í landi því skipum fækkar og
þau verða stærri. I kjaramálum erum við að
vinna að aukahlutunum, en það mál er í
gerðardómi. Okkur kröfur eru til dæmis þær
að hlutur yfirvélstjóra hækki úr 1,50 í 1,75
og fyrsti vélstjóra úr 1,25 í 1,50 svo dæmi sé
tekið.“ . GRH
-q
1
i