Dagur - 01.09.1999, Page 9
8- MIÐVIKUDAGUR 1. SEPTEMBER 19 99
MIDVIKUDAGUR 1. SEPTEMBER 1999 - 9
FRETTASKYRING
Bóka-
útgáfa
Bandaríkin
• HarperCollins Publishers
Bretland og Evrópa
• HarperCollins Publishers
Ástralasía
• HarperCollins Publishers
Kvik
mvnda-
fyrirtæld
Bandaríkin
• Fox Filmed Entertainment:
- Twentieth Century Fox
- Fox2000
- Fox Searchlight
- FoxAnimation Studios
- Fox Music
- Twentieth Century Fox
Home Entertainment
- Twentieth Century Fox
Television
- Twentieth Century Fox
Licensing and
Merchandising
- Fox Interactive
Ástralía
• Fox Studios Australia
(50%)
Tækni-
fyrirtæki
Bandaríkin
• News America Digital
Publishing
• Kesmai Corporation
Bretland
• NDS
Ástralasía
• News Interactive
• PDN Xinren Information
Technology Co. Ltd. (50%)
Annað
Bandankin
• News America New Media
• Los Angeles Dodgers
• Los Angeles Kings (40%
option)
• Los Angeles Lakers (9.8%
option)
• Staples Center (40% í eigu
FOX/Liberty)
Evrópa
• PLD Telekom (38%)
• Broadsystem Ltd.
• Convoys Group
• Sky Radio (71%)
• Radio 538 (42%)
• Sky Radio Sweden (28%)
• TALKCO (20%)
Ástralasía
• Ansett Australia (50%)
• Ansett New Zealand
• Australian International
(24.5%)
• Ansett Worldwide Aviation
Services (50%)
• Broadsystem (Ástralfa)
• Festival Records
• F.S. Falkiner & Sons
• Mushroom Records
• National Rugby League
(50%)
• Newspoll (50%)
GUÐSTEINN
BJARNASON
SKRIFAR
Ástralíiunaðuriim
Rupert Murdoch rekur
fjölmiðla í öllum
heimsálfum og veit vel
hverju neytendur
gleypa við.
Fjölmiðlaveldi Ruperts Murdoch
er nokkuð sem flestir hafa heyrt af
og er vart ofsögum sagt af því eins
og sjá má af listum þeim sem fylgja
yfir þau fyrirtæki sem hann er
skráður eigandi að. Murdoch er í
hópi ríkustu manna heims og fyrir-
tæki hans í hópi þeirra stærstu í
heimi.
Oll fyrirtæki Murdochs eru á
einn eða annan hátt skráð í eigu
fyrirtækis sem ber það yfirlætis-
lausa nafn News Corporation. Það
hefur aðsetur í Ástralíu og er einn
af stærstu fjölmiðlarisum heims
með öfluga starfsemi í Bandarikj-
unum, Kanada, Bretlandi, Ástral-
íu, Suður- og Mið-Ameríku og víða
í Asíu og Kyrrahafslöndum.
Starfsemi fyrirtækisins og undir-
fyrirtækja þess tengist flest fjöl-
miðlum af ýmsu tagi. Meðal ann-
ars fæst Murdoch við framleiðslu
og dreifingu á kvikmyndum og
sjónvarpsþáttum, útgáfu dagblaða,
tímarita og bóka ásamt sjónvarps-
og útvarpsrekstri í flestum heims-
álfum. Murdoch hefur einnig látið
til sín taka í tölvuheiminum, og
hyggur á frekari Iandvinninga á
þeim vettvangi á næstunni.
Móðurfyrirtækið News Cor-
poration er eigandi-raargra af
helstu fjölmiðlum heims. Einna
stærst af undirfyrirtækjunum er
bandaríska fyrirtækið Fox Enterta-
inment Group, sem framleiðir
kvikmyndir og sjónvarpsþætti og
sér einnig um dreifingu kvikmynda
og sjónvarpsefnis víða um heim.
News Corporation á 81,4% af Fox-
samsteypunni.
Móðurfyrirtækið er einnig eig-
andi bresku sjónvarpsstöðvarinnar
British Sky Broadcasting, en heiti
þess er oftast stytt í BSkyB. BSkyB
er ein stærsta áskrifendasjónvarps-
stöð heims, með nærri 7 milljónir
áskrifenda á Bretlandi og Irlandi. I
október á síðasta ári fór BSkyB af
stað með nýja sjónvarpsþjónustu
undir nafninu SkyDigital, sem
býður upp á 140 rásir, þar á meðal
11 kvikmyndarásir, 49 tónlistarrás-
ir, 10 fræðslumyndarásir og 6
íþróttarásir. Þarna er öll nýjasta
tæknin nýtt til ýtrasta.
Formúlan sem bregst ekki
Rupert Keith Murdoch er fæddur
11. mars árið 1931 í Melbourne í
Ástralíu. Hann hóf blaðarekstur í
heimalandi sínu, Ástralíu, árið
1954, þegar Rupert tók við rekstri
dagblaðanna Sunday Mail og The
News eftir að faðir hans féll frá
rekstri þeirra.
Murdoch var naskur að finna út
hvað fólk vildi kaupa og gerði
óspart út á hneykslismál og kynlíf.
Formúlan sem hann notaði til þess
að sölsa undir sig völdin víðar í
blaðaheiminum gekk einmitt út á
það að segja frá glæpum, kynlífi og
hneykslismálum með æpandi fyrir-
sögnum ásamt því að vera með
góða umfjöllun um íþróttir og
áberandi íhaldssama rödd í leið-
araskrifum.
1969 tók hann fyrst við rekstri
dagblaðs í Bretlandi, News of the
World, og með þessa formúlu að
vopni tókst honum fljótlega að
auka söluna svo um munaði þrátt
fyrir að dagblaðslestur hafi verið
byijaður að dragast saman á þess-
um árum.
Fjölmiðlaveldi Murdochs hefur
síðan vaxið jafnt og þétt og nær nú
til flestra heimsálfa. Rupert Mur-
doch er eigandi sjónvarpsstöðva í
Bandarfkjunum, Bretlandi, Ástral-
íu, Japan, Kína og Indlandi, svo
nokkuð sé nefnt. Meðal sjónvarps-
stöðva hans eru risafyrirtæki á
borð við Fox í Bandaríkjunum og
BSkyB í Bretlandi.
Hann er eigandi bæði útbreidd-
ustu og virtustu dagblaða Bret-
lands, gulu blaðanna Sun og News
of the World og hins virta dagblaðs
London Times ásamt fylgiritum
þess.
Murdoch er sömuleiðis eigandi
bókaútgáfunnar Harper Collins,
sem er starfrækt í Bandaríkjunum,
Bretlandi og Ástralfu, og er með
öflugustu bókaútgáfufyrirtækjum
heims.
Á lista yfir þau stærstu
News Corporation var á lista tíma-
ritsins Fortune yfir 500 stærstu
fyrirtæki heims árið 1998, sem
birtist nú í ágústbyrjun. Fortune
birtir slíkan lista árlega, og að
þessu sinni var fjölmiðlaveldi Mur-
dochs í 333. sæti, en árið áður var
fyrirtækið í 402. sæti.
Einungis sex svonefnd fjölmiðla-
eða afjrreyingarfyrirtæki komust
inn á listann yfir 500 stærstu fyrir-
tæki heims að þessu sinni, og er
fjölmiðlaveldi Murdochs í þriðja
sæti af þeim. Walt Disney-fyrir-
tækið trónir þar í fyrsta sæti og
Time Warner er í öðru sæti, en síð-
an kemur fyrirtæki Murdochs,
News Corporation. Hin þrjú fjöl-
Tímarit og íylgirit blaða
Banclaríkin
• TV Guide (44%), sem gefur
út TVSM, TV Total og Cable
Guide
• The Weeldy Standard
• News Ameríca Marketing,
sem gefur út In-Store og FSI
(SmartSource Magazine)
Kanada
• News Canada Marketing,
sem gefur út In-Store og FSI
(SmartSource Magazine)
Bretlaud
• The Times Educational
Supplement
• The Times Higher
Educational Supplement
• The Times Lterary Supple-
ment
• The Times Educational
Supplement, Scotland
• Nursery World
Ástralasía
• Pacific Islands Monthly
S9ÉK21
Savers hit
»y premium
jond fiaseo
>BC boss revives the news a1
ÍBOÍifaxrtH m
íí»-<! r*í«í< t«»
mírmut *>■?**««•*!»< »»»»*»*
U* (r»if (« *V* W*M*4
tol6*tera*j*^l fe WrífT N
ÍSÍ *'•*« •
H tw »«*
tk ítVrt**!. <J*Í<S< ít
<t tef <M*«' * mt v**>
„. , tfKÁ * " **» « I * t
m btt vtvtern « t tbí ut. uu «» 1wafc
P" •??*****<* ttbn,hm UM HV ««.- U IU .U, «
Kwskrttwyamw. (»» <4 v «*«•*«. Mtter pwt 1«
S1...7S ¥** ^ * ♦.«*»***«tev, t!.
t«» lM* Sm Íht.
h ftVv tter teíú
<t V (*>«»
vvt»> *<< («!«*<, (1>
vfac.*ít<t IXiwrKjitit S< <u*l
**-»' **»»< u> V
IRA smuggles snip
INSIDE
The Sunday Times er bæði víðlesið og eitt af virtustu dagblöðum heims.
hefur Murdoch náð yfirburða
stöðu á þýskum sjónvarpsmarkaði,
en fyrir á Murdoch þýsku sjón-
varpsstöðina tm3 og 49,9% í
annarri þýskri stöð, Vox. Markaðs-
hlutdeild þeirra beggja er þó Iítil.
í Ástralíu eru ýmsar takmarkanir
á eignarhaldi á Qölmiðlum, sem
Murdoch þarf að fara eftir. Engu
að síður hefur Murdoch yfirburða
stöðu á fjölmiðlamarkaði þar í
landi. Hann gefur út tugi dagblaða
í Ástralíu einni. Mörg þeirra hafa
einungis takmarkaða og svæðis-
bundna útgáfu. I Ástralíu á Mur-
doch einnig helmings hlut í Fox
Studios, sem framleiðir kvikmynd-
ir, og í sjónvarpssamsteypunni
Foxtel, sem sendir út á 36 rásum.
Sömuleiðis hefur hann haslað
sér völl í Asíu, þar sem hann er
m.a. eigandi Star-sjónvarpsstöðv-
anna sem senda út efni í Kína, Jap-
an og víðar.
Af gamla skólamun
Murdoch er athafnamaður og eig-
andi af gamla skólanum, sem hikar
ekki við að beita valdi sínu þegar
hann telur ástæðu til. Til dæmis
fór það í taugarnar á mörgum þeg-
ar hann neitaði á síðasta ári að gefa
út bók eftir Chris Patten, fyrrver-
andi ríkisstjóra í Hong Kong. „Mér
ber engin skylda til að gefa út
neina bók,“ sagði Murdoch og þar
við sat. Hann bætti þvi við að sér
hefði aldrei Iíkað við gerðir
Pattens, þegar hann var ríkisstjóri í
Hong Kong, og mat hans á Pattens
hefði ekkert breyst.
Bók Pattens kom síðan út hjá
öðru útgáfufyrirtæki, heitir „Austur
og vestur“, og hefur selst vel, ekki
síst í Hong Kong.
Dagblöð
miðlafyrirtækin á listanum eru
Viacom, Seagram og CBS.
Fyrirtækið er skráð með 33.400
starfsmenn, var með tekjur upp á
nærri 13 milljarða bandarískra
dollara á fjárhagsári fyrirtækisins,
sem Iauk 30. júní árið 1998, og
skilaði hagnaði upp á rúmlega
1.153 milljónir dollara á sama fjár-
hagsári. Eignir þess eru metnar á
Fjöimiðiakóngurinn Rupert Keith
Murdoch er athafnamaður af gamla
skólanum og hikar ekki við að beita
óumdeildu valdi sínu þegar honum
þykir ástæða til.
nærri 34 milljarða dollara, en það
samsvarar um 2,5 milljörðum ís-
Ienskra króna.
Nýjasti ársreikningur fyrirtækis-
ins er ekki enn tilbúinn, en bráða-
birgðatölur segja tekjurnar hafa
verið 13.585 milljónir dollara á
fjárhagsárinu sem lauk 30. júní
1999.
I fjárhagskröggum
Reyndar hafa verið að birtast frétt-
ir undanfarið um að veldi Mur-
dochs sé í fjárhagskröggum, og er
þá byggt á ársfjórðungsskýrslum
frá fyrirtækinu. Nú síðast skýrði
News Corporation frá því að tap
hafi verið á rekstri fyrirtækisins
fjórða ársfjórðunginn í röð. Tapið
er skýrt með því að verulegt tap
hafi verið á fréttarásinni Fox
News, lítill hagnaður af útsending-
um Fox Broadcasting Network
ásamt því að mikil útgjöld fóru í að
endurnýja og uppfæra tækjabún-
að.
Þrátt fyrir þessi útgjöld skila
bæði kvikmyndaframleiðsla fyrir-
tækisins, sjónvarpsstöðvarnar og
tímaritin góðum hagnaði þannig
að það er óþarfi að fara að afskrifa
Murdoch þótt svolítið gefi á bát-
inn.
Knattspyraukóngur
Murdoch hefur óspart Iátið reyna
á þanþol laga sem takmarka eiga
myndun auðhringa og eignarhald í
fjölmiðlum. Stundum hefur úr-
skurður stjórnvalda orðið til þess
að Murdoch hefur þurft að breyta
áformum sínum.
I apríl síðastliðinum Iögðu bresk
stjórnvöld t.d. stein í götu Mur-
dochs þegar þau komu í veg fyrir
kaup hans á fótboltaliðinu
Manchester United, en BSkyB
hafði boðið einn milljarð breskra
punda í félagið. Breska viðskipta-
og iðnaðarráðuneytið kom í veg
fyrir þessi kaup vegna þess að þá
kæmist Murdoch í óeðlilega að-
stöðu til að kaupa réttinn til sjón-
varpsútsendinga frá kappleikjum.
Murdoch hefur heimild til að
eiga 10% í breskum knattspyrnufé-
lögum. Enn á BSkyB 11% hlut í
Manchester United, en hefur heit-
ið því að það verði minnkað niður
fyrir 10% innan skamms.
Nú í vikunni var svo skýrt frá því
að BSkyB hefði fest kaup á rúm-
lega 9% hlut í breska knattspyrnu-
félaginu Leeds, þannig að Mur-
doch heldur ótrauður áfram að
styrkja stöðu sína á þessu sviði og
er ekkert að fela að það sé gert
beinlínis í þeim tilgangi að eiga
auðveldara með að afla sér útsend-
ingarréttinda frá kappleikjum.
BSkyB greiðir nærri 14 milljónir
punda til Leeds og fær í staðinn að
sjá um alla Qölmiðlasamninga fyrir
hönd félagsins næstu fimm árin.
ítalir spyraa við fóttun
Nú í ágúst bárust einnig fréttir af
því að stjórnvöld væru að íhuga að
setja sérstök Iög til þess beinlínis
að takmarka möguleika Murdochs
til áhrifa á ítalska sjónvarpsmark-
aðnum. Murdoch hefur verið að
þreifa fyrir sér um sjónvarpsrekstur
þar og þykir mörgum hann hafa
verið heldur ágengur í þeim þreif-
ingum. News Corp hefur þegar
undirritað bráðabirgðasamning um
að kaupa ítalska sjónvarpsstöð,
sem á að opna Murdoch Ieið inn á
ítalska markaðinn.
Nú síðast, á sunnudaginn var,
skýrði breska dagblaðið
Independent frá því að Murdoch
væri að velta því fyrir sér að kaupa
kapalsjónvarpsstöð í eigu þýska
símafyrirtækisins Deutsche Tel-
ekom, en þau kaup myndu kosta
News Corp allt að 10 milljarða
breskra punda, að sögn
Independent. Deutsche Telekom
sjónvarpar á 30 rásum og ná út-
sendingarnar til meira en helmings
þýsku þjóðarinnar.
Ef af þessum kaupum verður þá
Baiidaríkm
• New York Post
Bretland
• The Times
• The Sunday Times
• The Sun
• News of the World
Ástralasía
• The Australian
• The Weekend Australian
• The Daily Telegraph
• The Sunday Telegraph
• Sportsman
• Cumberland Newspaper
Group
(18 svæðisbundin blöð í
Sidney og nágrenni)
• Herald Sun
• Sunday Herald Sun
• The Weekly Times
• Leader Newspaper Group
(30 svæðisbundin blöð f Mel-
bourne og nágrenni)
• The Courier-Mail (41,7%)
• The Sunday Mail (41,7%)
• Gold Coast Bulletin Group
(41,7%), sem gefur út Gold
Coast Bulletin og Gold Coast
Sun
• The Cairns Post Group
(41,7%), sem gefur út The
Cairns Post, Tablelands
Advertiser, Pyramid News,
Port Dougias and Mosman
Gazette (70% í eigu Cairns
Post Group), Cairns Sun, og
Rural Post
• North Queensland News-
paper Group, sem gefur út
Townsville Bulletin (9 svæðis-
bundin blöð)
• Quest Community News-
papers (16 svæðisbundin blöð
í Brisbane og nágrenni)
• Northern Territory News
• Sunday Territorian
• Centralian Advocate
• Tþe Suburban
• The Mercury
• The Sunday Tasmanian
• Tasmanian Country
• Treasure Islander
• Derwent Valley Gazette
• The Advertiser
• Sunday Mail
• Messenger Press Group (11
hverfisbundin blöð í Adelaide)
• Sunday Times
Nýja-Sjáland
• Independent Newspapers
Limited (50%), (90 dagblöð,
vikublöð og hverfisbundin
blöð á Nýja-Sjálandi, Ástralíu
og Bandaríkjunum)
Fiji-eyjar
• The Fiji Times
• Nai Lalakai (útg. á Fiji-máli)
• Shanti Dut (útg. á hindúa-
máli)
Papúa Nýja-Gínea
• Post Courier (63%)
Siónvarps-
stödvar
Bandaríkin
• Fox Broadcasting Company
• Twentieth Television
• Fox Television Studios
• Fox Television Stations
(meira en 20 sjónvarpsstöðv-
ar vítt og breitt um Banda-
ríkin)
Kapal- og ffervilmattar-
siónvarp
Bandaríkin
• FOX/Liberty Media joint
venture (50%)
(FOX/Liberty Media á 100%
nema þar sem annað er tek-
ið fram)
- Fox Sports Net (10 svæðis-
bundnar kapalstöðvar með
íþróttaefni) (50%)
- Rainbow Sports (8 svæðis-
bundnar kapalstöðvar með
íþróttaefni ásamt Madison
Square Garden) (40%)
- Outdoor Life (34%)
- Speedvision (34%)
- FITTV
- FOX Sports World
- FX
• The Golf Channel (33%)
• Fox Family Worldwide (50%
- FOX Family Channel
- FOX Kids Network
- MTM Entertainment
• Fox News Channel
fXM: Movies from Fox
Prevue Networks (44%)
Bretland
• British Sky Broadcasting
(40%) (meira en 40 rásir,
m.a. neðantaldar stöðvar
sem BSkyB á 100% í nema
annað sé tekið fram)
• Sky Multi-Channels
- Sky One
- Sky News
- Sky Sports News
- Sky Soap
- Sky Travel
- .tv
- National Geographic
• Channel UK (50%)
- Paramount Channel (25%)
- Nickelodeon UK (50%)
- The History Channel (50%)
- QVC (20%)
- Sky Music Choice (49%)
• Granada Sky Broadcasting
(49.5%)
- Granada Plus
- Granada Breeze
- Granada Men & Motors
• Fox Kids (í eigu Fox Family
Worldwide)
• Premium Channels
- Sky Premier
- Sky MovieMax
- Sky Sports 1
- Sky Sports 2
• Premium Bonus Channels
- Sky Cinema
- Sky Sports 3
• A la Carte Channels
- Playboy Channel (30%)
- MUTV (33%)
• Sky Box Office
Þýskaland
• VOX (49,9%)
• TM3 (meirihlutaeign)
Suður- og Mið-Ameríka
• Canal Fox
• Fox Sports Americas (50%)
• Fox Kids (i eigu Fox Family
Worldwide)
• Telecine (12,5%)
• Cinecanal (21,5%)
• Sky Latin America DTH
Platforms
- Mexico - Innova (30%)
- Brazil - NetSat (36%)
- Balance of Latin America
(30%)
Ástralía
• FOXTEL (50%)
(36 rásir, m.a. neðantaldar
stöðvar sem FOXTEL á
100% í nema annað sé tekið
fram)
- Arena (50%)
- FOX 8
- Fox History
- Fox Soap
- Fox Talk
- Fox Travel
- FOXTEL Weather
-fX
- Nickelodeon (25%)
- Channel [V] (50%)
- thecomedychannel (80%)
- UK TV (60%)
- FOX Sports (100% í eigu
News Corporation)
- Sky News Áustralia
(33,3% í eigu BSkyB)
- National Geographic
Channel (50% í eigu
BSkyB)
Asía
• STAR TV (100% í eigu
STAR nema annað sé tekið
fram)
- STAR Chinese Channel
- STAR Plus
- STAR PIus Japan
- STAR World
- STAR News
- STAR Movies North
- STAR Movies South
- STAR Movies South East
Asia
• Channel [V] Music
Networks (50%)
• VIVA Cinema (50%)
• ESPN STAR Sports (50%)
- STAR Sports
- ESPN
• Phoenix Satellite Television
Company Ltd. (45%)
- Phoenix Chinese Channel
• Tianjin Golden Mainland
Development Company Ltd.
(60%)
Indlaud
• ISkyB
• Asia Todav Ltd. (50%)
- ZEE TV
• Program Asia Trading Co.
Pvt. Ltd (50%)
- ZEE Cinema
- ZEE India 1W
• Siticable Network Pvt. Ltd.
(50%)
Indónesía
• Bahasa Programming
Limited (50%)
• Film Indonesia
Japan
• News Broadcasting Japatí
(80%)
- Star Plus
- Fox News Channel
- Channel [V]
- Fox Family
- FOX
• SkyPerfecTV! (1 1,375% í
eigu News Corjioration)