Dagur - 07.01.2000, Side 7

XWw-
ÞJÓÐMÁL
FÖSTUDAGUR 7. JA\ÚAR 2000 - 7
Raunlaimákerfi RSI;
Reykjavík - landid
GUÐMUNDUR
GUNNARSSON
formadur Rafiðnadar-
sambands íslands
skrifar
Fram til 1. október 1987 var Raf-
iðnaðarsambandið með kjara-
samning við VSI (nú SA), sem
kvað á um 36 skilgreinda launa-
flokka á almennum markaði.
Þessi taxtar voru töluvert ijarri
raunlaunum. Þá var sett fram
krafa um að taxtakerfið væri fært
að raunlaunum. Ekki náðist um
það samkomulag, svo RSI valdi
frekar þann kost að semja ein-
ungis um lágmarkslaun við SA,
en að endurnýja kjarasamning
með launakerfi sem væri fjarri
raunveruleikanum. Þau lág-
markslaun sem RSÍ samdi um
1987 voru 28% hærri en hæsti
þágildandi taxti.
Markaðslaun
1 kjölfar þessa samnings við SA,
náði RSI samkomulagi við sam-
tök fyrirtækja í raf- og tölvuiðnaði
(SART) um launakerfi, sem væri
í samræmi við raunlaun (mark-
aðslaun). Þetta hefur gengið
prýðilega, Iágmarkslaunin hafa
verið hækkuð í samningum RSI
og SA og sá samningur er í raun
orðin að rammasamningi. Raf-
iðnaðarmenn hafa síðan þá gert
fjölda fyrirtækjasamninga, sem
byggja á honum og launakjör sem
miðast það raunlaunakerfi sem
RSÍ hefur gert við SART. Hag-
deild RSÍ gerir reglulega launa-
kannanir sem rafiðnaðarmenn
hafa nýtt sér við gerð persónu-
bundinna launasamninga. Þessar
launakannanir byggja á launum
„Fiskvinnslufyrirtækin eru uppistaðan í atvinnurekstri á landsbyggðinni og það eru þau sem hafa haft mestu völd-
in innan SA Þau hafa ekki viljað kannast við tilvist raunlaunakerfisins við leiðréttingum á launum," segir Guð-
mundur m.a. í grein sinni.
allra starfandi rafiðnaðarmanna
og eru mun víðtækari og þá rétt-
ari en t.d. Iaunakannanir Kjara-
rannsóknar. Raunlaunakerfið
hefur verið endurskoðað reglu-
lega og fylgt að mestu launaþró-
un á almennum markaði. Reynsla
okkar hefur þó leitt fram einn al-
varlegan galla, launaþróunin úti á
landi hefur ekki fylgt launabreyt-
ingum raunlaunakerfisins og er
svo komið í dag, að launamunur
rafiðnaðarmanna á suðvestur
horninu og á öðrum stöðum á
landinu er farin að nálgast 20%.
Fiskvinnslan
Fiskvinnslufyrirtækin eru uppi-
staðan í atvinnurekstri á Iands-
byggðinni og það eru þau sem
hafa haft mestu völdin innan SA.
Þau hafa ekki viljað kannast við
tilvist raunlaunakerfisins við
leiðréttingum á launum. For-
svarsmenn fyrirtækjanna á lands-
byggðinni hafa með góðri aðstoð
starfsfólks SA svarað; „Sam-
kvæmt upplýsingum frá SA er
hér um einhvern himnastiga og
hugaróra RSÍ að ræða, sem þeir
viti ekkert um og samþykki ekki.
Séu menn ekki ánægðir með
laun sín þá eru dyrnar þarna og
reyndu svo bara að selja húsið
þitt." Þetta er ástæða þess launa-
munar sem ríkir milli höfuðborg-
arsvæðisins og landsbyggðarinn-
ar. Það er ástæða hins mikla
fólksflótta, ætli stjórnvöld að
leysa vanda landsbyggðarinnar,
þá þurfa þau ekki að leita lausn-
arinnar Iengra en upp í Garða-
stræti. 1 undanförnum samning-
um hefur RSI reynt árangurs-
laust að fá SA til þess að viður-
kenna tilvist raunlaunakerfisins.
Ef félagsmenn RSÍ væru ein-
ungis búsettir á höfuðborgar-
svæðinu ættum við ekki við þetta
vandamál að etja. Ef fyrirtæki á
höfuðborgarsvæðinu greiðir ekki
a.m.k. meðallaun þá flytja rafiðn-
aðarmenn sig einfaldlega á milli
fyrirtækja, það er ekki hægt ann-
arsstaðar á landinu. Ef koma á
raunlaunakerfi á hjá launamönn-
um, þá er reynsla okkar sú, að
setja verði inn í það lágmarksgólf
sem virka utan höfuðborgar-
svæðisins, annars býður það upp
á enn frekari fólksflótta af lands-
byggðinni. Eg er reyndar viss um
að raunlaunakerfi mun verða
verkafólki mun erfiðara í fram-
kvæmd en hjá rafiðnaðarmönn-
um. Það er mun auðveldara að
starfrækja stéttarfélög á höfuð-
borgarsvæðinu en á landsbyggð-
inni. Rekstrarkostnaður er mun
minni og kjarabaráttan er mun
einfaldari. Mjög öflug stéttarfé-
lög sem einungis starfa á höfuð-
borgarsvæðinu og ekki þurfa að
taka mið af hagsmunum allra
launamanna, geta haft mjög al-
varlegar afleiðingar fyrir launa-
fólk á landsbyggðinni og reyndar
fyrir þjóðfélagið í heild, þ.e.a.s.
ef við viljum halda landinu öllu í
byggð.
Að marggefnu tilefni tel ég
ástæðu til að benda á að samtök
rafiðnaðarmanna stofnuðu til
formlegrar starfsmenntunar í at-
vinnulífinu 1974 og sömdu um
eftirmenntunarsjóði 1977. Á síð-
astliðnu ári var boðið upp á um
200 gerðir námskeiða í fræðslu-
stofnunum okkar og tæplega
9.000 manns sóttu þau. Fræðslu-
stofnanir okkar eru starfræktar í
eigin húsnæði á 4000 ferm.
Greiddir eru ferða- og uppihalds-
sty'rkir íyrir þá sem búa fjarri
námskeiðsstað eða ef þeir þurfa
að leita sér lækninga fjarri heim-
ili eða fjölskyldumeðlimir þeirra.
Félagsmönnum RSÍ hafa verið
tryggð 80% launa í fæðingarorlofi
frá 1987.
Akall tíl þjóðariimar
Sýnum siðvit í verki.
ÞORSTEINN
SIGURÐSSON
fv. skólastjóri, í stjórn SÍBS og
Reykjalundar
skrifar
Góðir Islendingar: Tökum sið-
ferðilegri brýningu biskups, for-
seta og forsætisráðherra f ára-
mótaræðum þeirra til þjóðarinn-
ar um að vera sjúkum, öryrkjum
og öldruðum vinir í raun á minn-
ingarári kristnitöku. Gerumst
dráttarklárar á sviði umönnunar,
lækninga, hæfingar, endurhæf-
ingar og almennra forvarna á
heilbrigðissviðinu. Verum sam-
taka á þessum tímum hlutaQár-
kaupa um að fjárfesta líka í lífinu
sjálfu. Nú er einmitt Iag til að
taka þátt í sókn SÍBS á þessu
sviði með kaupum á miðum í
Vöruhappdrættinu.
SÍBS eru fjölmennustu sjúk-
Iingasamtök landsins. Þau hafa
komið á fót og reka stærstu end-
urhæfingarstöð á Islandi að
Reykjalundi þar sem tugþúsund-
ir sjúklinga hvaðanæva af land-
inu hafa fengið heilsu og starfs-
orku á ný. I Hlíðabæ rekur SÍBS
ásamt RKÍ dagvist fyrir
Alzheimersjúklinga. 1 húsi SlBS,
Múlabæ, rekur SIBS ásamt
Rauða krossinum og Reykjavík-
urborg dagvist fyrir aldraða.
SIBS hefur í fjörutíu ár rekið
Múlalund, stærstu öryrkjavinnu-
stofu landsins þar sem fjöldi
manna hefur notið atvinnulegrar
endurhæfingar. A Reykjalundi
vinna einnig öryrkjar óg þar er f
bígerð að stofna deild til nýtísku
atvinnuendurhæfingar í sam-
vinnu við Tryggingastofnun ríkis-
ins. Allt þetta starf hefur þjóðin
styrkt með fjárframlögum, en
drýgstan þátt í kaupum á hús-
næði og stofnbúnaði sem orðinn
er milljarða króna virði hefur
Vöruhappdrætti SÍBS átt.
Hér er ástæða til að ræða sér-
staklega Endurhæfingarmiðstöð-
ina á Reykjalundi sem Félag end-
urhæfingarlækna í nýlegri úttekt
á stöðu og framtíð endurhæfing-
ar á Islandi telur standa jafnfæt-
is bestu stofnunum á þessu sviði
erlendis, munurinn er þó sá að
rekstrarkostnaður á Reykjalundi
er aðeins helmingur á við það
sem gerist erlendis. Um þessar
mundir er á Reykjalundi stórátak
á döfinni, bygging 2000 fermetra
húss með þjálfunarsölum og
þjálfunarsundlaug sem veldur
byltingu í starfi stofnunarinnar
þegar byggingin verður tekin í
notkun. Ekki aðeins til að
grynnka á mörg hundruð manna
biðlista, heldur opnast um Ieið
stórkostlegir möguleikar til fjöl-
breyttrar forvarnastarfsemi fyrir
almenníng síðdegis og um helgar,
stórkostlega nýjung í heilbrigðis-
málum sem gerir Endurhæfing-
armiðstöðina á Reykjalundi að
fullkomnustu stofnun heimsins á
sínu sviði. Með öðrum orðum
Reykjalundur heldur áfram að
vera stolt þjóðarinnar og fyrir-
mynd á heimsvisu eins og hann
hefur verið hingað til. En þetta
kostar fé. Og þar gefst ykkur góð-
ir íslendingar færi á að vera virk-
ir þáttakendur í þessu brýna
verkefni, einsog áður, með kaup-
um á happdrættismiðum í Vöru-
happdrætti SÍBS. En auk þess
verður bryddað upp á þeirri nýj-
ung að stórfjölskyldum, starfs-
hópum, hverskonar félögum og
samtökum gefst nú kostur á að
gerast félagar að Stoðdeild SÍBS
með áskrift að átta miðum (
Vöruhappdrættinu. I aðildinni
felst virk þátttaka í starfi heildar-
samtakanna með möguleikum á
áhrifum á stefnu þeirra og stjórn-
un. Ennfremur verða skipulagðar
sérstakar forvarnir af ýmsu tagi
fyrir félaga Stoðdeildar með að-
gangi að hinni breyttu og full-
komnu þjálfunaraðstöðu og sér-
hæfði starfsliði Endurhæfingar-
miðstöðvarinnar.
Eg heiti á ykkur að bregðast við
kalli andlegra og veraldlegra for-
ystumanna okkar og að siðvit
okkar er ekki aðeins í orði heldur
einnig í verki.