Dagur - 22.01.2000, Blaðsíða 9
X&S^ír
LAUGARDAGUR 22. JANÚAR 2000- 25
IJfJD I LAjJDJlJU j
nefnt Terence Mellick sem hef-
ur reyndar einungis gert þrjár
kvikmyndir en mynd hans The
Thin Red Line er besta amer-
íska mynd sem ég hef séð f Iang-
an tíma.“
Utangarðsmenn
og jarðarfararmyndir
- Sérð þii sjálfur einhvern sam-
eiginlegan þráð í myndum þt'n-
um?
„Fyrir um það bil tveimur
árum var einhvers staðar bent á
að myndir mínar fjalli mikið til
um brotnar fjölskyldur. Eg hafði
ekkert velt því fyrir mér en þetta
er alveg rétt. Sjálfur hef ég
hugsað þær sem myndir um ut-
angarðsmenn, sem hafa alltaf
vakið áhuga minn. Líf utan-
garðsmannsins er kannski rauði
þráðurinn í myndum mínum.
Samt lít ég ekki svo á að það
beri að sjá myndirnar í heild, en
vissulega er ákveðið andrúmsloft
sem tengir þær saman."
- Einar Már segir í hók sinni
Launsynir orðanna að dauðinn
og hin eilífa heimþrá hafi lengi
setið í sál þinni. Tekurðu undir
það?
„Vissulega hefur maður verið
upptekinn af dauðanum. Þegar
maður er búinn að fara í ótelj-
andi viðtöl erlendis vegna frum-
sýningar á kvikmynd eftir sig
verður maður kærulaus og segir
hluti eins og að vegamyndirnar
séu búnar að renna sitt skeið á
enda og nú sé runnið upp tíma-
bil jarðarfaramynda. Þegar verið
var að sýna Cold Fever sagði ég
á blaðamannafundum þegar mér
var farið að leiðast að þetta væri
„just another funeral film“. Ég
man að framleiðandinn var
óskaplega sár yfir þessu, sagði
mér að þetta væri ekki gott fyrir
markaðinn og bað mig að hætta
að skemma fýrir myndinni. - En
dauðinn er sterkur þáttur í
myndum mínum enda er dauð-
inn eina staðreyndin í Iífinu.“
- Líturðu á dauðann sem algjör
endalok?
„Nei, ég trúi á annað líf.“
- Einar Már segir að enginn
kvikmyndagerðarmaður geti
fengið hetra veganesti en setning-
una: „Það kemur enginn að sjá
þessa mynd."
„Það er alveg rétt hjá honurn.
Þessa setningu hef ég mjög oft
fengið að heyra. Menn hafa ekki
haft trú á verkefnunum, bæði á
handritsstigi og þegar vinnu við
þær er lokið. Þetta sýnír bara að
það er engin ein manneskja sem
getur sagt til um það hvort fólk
komi að sjá mynd eða ekki."
- Ntí hneykslaðir þú marga
þegar þú gerðir tuttugu og sex
ára gamall fyrstu mynd þína sem
heiiir Brennu Njálssaga þar sem
kveikt var í Njálu. ILvað finnst
þér um þá mynd i dag?
„Hún er dæmi um það að Is-
lendingasögurnar höfða til nú-
tímamannsins. Sjónvarpið setti
myndina á prime tirne, þjóð-
arsálin var í fínu formi og það
sprungu víst allar símalínur hjá
Sjónvarpinu. Mér finnst enn
þann dag í dag að það sé falleg
stemmning í þeirri mynd.“
- Mig langar til að vikja að
stjórnmálaafskiptum þínum. Þtí
studdir Davið Oddsson sem horg-
arstjóra, Össur Skarphéðinsson i
prófkjöri i fyrra og varst í þrett-
ánda sæti á lista Framsóknar-
flokksins í Reykjavík fyrir siðustu
kosningar. Ertu mjög lauslátur í
stjórnmálum?
„Nei, það er ég ekki. Þessi af-
skipti eru í fullu samræmi við
það mottó mitt að vera ekki
skráður í stjórnmálaflokk. Ég
studdi Davíð í borgarstjórnar-
kosningum árið 1986 undir
kjörorðinu: „Við styðjum ekki
flokka heldur menn“. Stuttu síð-
ar fór ég gegn Davíð í Ráðhús- verið tilbúinn til að starfa í
málinu. Ég var einn af stofnend- Hollywood. Maður eins og ég
um gallerísins Suðurgötu 7 og yrði fljótt rekinn í Hollywood því
Davíð reyndist okkur mjög vel hann væri alltaf að reyna að
meðan vinstri menn, sem voru koma sínum vilja fram en ekki
áður við völd, höfðu uppi stór framleiðandans."
orð um mikilvægi menningar en - Nú hefurðu kvikmyndað
sýndu stuðninginn ekki í verki. Djöflaeyju Einars Kárasonar og
Sömu sögu má segja um viðhorf Engla alheimsins eftir Einar Má.
stjórnvalda til kvikmyndagerðar, Lastu bækurnar og hugsaðir:
þar til þessi ríkisstjórn tók sig til þetta gæti orðið góð kvikmynd
og gerði mikinn skurk í þeim eða gerðist þetta öðruvísi?
málum. Þá hét ég sjálfum mér „Það var gentlemen’s agreem-
að styðja þessa stjórn á einhvern ent milli okkar Einars áður en
hátt ef ég yrði beðinn um það. ég las Djöflaeyjuna að gera kvik-
Og þegar Framsóknarflokkurinn mynd eftir henni. I þeirri bók sá
fór þess á leit að ég færi á lista ég strax afgerandi kvikmynd en
sagði ég já án þess að hugsa mig samt tók átta ár að klambra
um. En nú er ég á móti virkjun- þeirri mynd saman. Þetta var
aráformum flokksins þannig að dýr mynd því það þurfti að
ég fylgi ekki viðurkenndum byggja braggahverfið og skapa
flokkslínum. umhverfið. Þar lágu stærstu
Það hafa alltaf verið ástæður áhyggjurnar og lengi vel sá ég
fyrir þessum stjórnmálaafskipt- ekki að nokkur gæti leyst málið
um og ég fylgi þar samvisku en Arna Páli tókst það snilldar-
minni. En síst af öllu hræðist ég lega. En maður fyllist áhyggjum
að fara gegn stjórnmálaforingj- við vinnslu allra mynda sem
um því ég lifi þá alla af.“ maður vinnur við, og stundum
eru það algjör smáatriði og auð-
Hollywood heillar ekki leysanlega mál sem flækjast íyrir
- ,Hefur þig aldrei langað til að manni, en svo ræður maður
starfa í Hollyivood? bara til sín fólk til að leysa þau
„Nei, eiginlega ekki. Þar hefði mál.
ég bara orðið Fljótlega eftir
b“S“ftí1S „Ég myndi aldrei þola
Börn náttúrunn- þá kröfu framleiðenda ákvað ég að
ar var tilnefnd til A , ., . a gera mynd eftir
Óskarsverðlauna 30 þjÓna markaðnUm henni. Ég fékk
voru ýmsar blik- og þgr gf |ejðandÍ hef miUa hvatningu
hefði til dæmis 6CJ 6KKI V6rÍ0 tllbUinn tll beck, sem rekur
getað fengið mér i ctarfa í Hnllvwnnd fyrirtækið
umboðsmann í 30 Slarra 1 nOliyWOOa. Centropa ásamt
Hoiiywood en Maður eins og ég yrði Lars Von Trier.
hefði um Ieið ... .. , Hann hringdi
þurft að lesa um "JOtt FekÍnn I HollyWOOd strax í mig þeg-
300 handrit á ári þy|' hann værj a||taf qQ ar hann var bú-
og velja kannski ^ inn að lesa bók-
eitt eða tvö til að reyna að koma sínum ina og sagði að
kvikmynda. Slík í kkj ég yrði að gera
Ieit intresserar VI,Ja TraíT1 eTT eKKI Tram mynd eftir
mig ekki. Þegar leiðandans." henni."
ég sé mynd eins - Nú unnu
og The Thin Red Einar Kárason
Line, sem er reyndar ekki dæmi- og Einar Már handritin að kvik-
gerð Hollywood mynd, hugsa ég myndunum sem gerðar voru eftir
með mér: „Svona mynd gæti ég sögum þeirra. Var engin tog-
hugsað mér að gera.“ En ég streita á milli ykkar?
myndi aldrei þola þá kröfu fram- „Það er mjög erfitt að eiga við
leiðenda að þjóna markaðnum skáldsögur, sérstaklega eftir vini
og þar af leiðandi hef ég ekki sína. En þeir hafa þroskast mik-
ið drengirnir af þessari vinnu og fólk og Hrafn er kannski ekki al-
hafa verið mjög samvinnuþýðir á veg saklaus af því að hafa gefið á
síðustu árum. Sem leikstjóri er sér höggstað.”
ég auðvitað í því hlutverki að ríf- - Hvað ertu að framleiða marg-
ast við þá og nagga í þeim eins ar myndir núna?
og kelling. Sem rithöfundar „Islenska kvikmyndasamsteyp-
horfa þeir upp á skáldsögu sína an er með á hinum ýmsu fram-
breytast í annað verk. Það held leiðslustigum um fjörtíu myndir
ég að sé alltaf dálítið sárt fyrir en við erum ekki að taka upp
rithöfunda enda eru margir höf- nema um tvær til þrjár myndir á
undar sem vilja ekki koma ná- ári. En ný lög sem Finnur Ing-
lægt kvikmynda- ólfsson setti til
forminu. En , að ívilna erlend-
þcssir tveir eru „Islenska kvikmynda- um kvikmynda-
af kynslóð sem Qam«;tpUníln pr mpA ó fynrtækjum sem
er alin upp á SdmSieypdll cl ÍMcU a taka myndir hér
kvikmyndum, hiiium ýmsu ftam- á landi verða tiJ
áhrifavaldarnir . , þess að hægt
eru kvikmyndir iGÍÖSlUStÍgUm UITl fjÖrtlU verður að setja í
engu síður en myn(Jjr gn vjfl gmm g^j fullan gír Við
bokmenntir. * erum að breyta
að taka upp nema um fyrirtækmu
40 myndir í h . ■» ■■ ' þannig að það
framleiðslu ÞrÍar niyndir a taki virkari þátt í
- Hvernig erfyrir arj_ £n ný |0g gem FÍnn- alþjóðlegri kvik-
þig sem kvik- . . myndagerð."
mymdaframleið- UT IngÓlfSSOn SettÍ tÍI 30 - Er eitthvert
anda að horfa fvj|na erlendum kvik- stórvirki á df:
upp a myna eins inm sem þu
og Myrkrahöfð- myndafyrirtækjum sem vildir nefna sér-
2ZT’ kaila taka myndir hér á landi stafgg%t nefnt
Styrkjahöfðingj- ygrða tíl þeSS að hægt myndina Monst-
ann, fá litla að- . , er eftir Hal
sókn? verður að setja I fullan Hartley sem
, ”Mér Afí,n"f gír. Við erum að breyta by,rjað verð.ur að
pao overöskuld- ö * taka upp her 1
að. Mér finnst fýriitækinu þannig að sumar. Svo er
heldur ekki vera . * ... „irk_ri háff : _. tólf milljón doll-
hægt að kalla 13KI VirKall pBH I 31 ara mynó sem
hana styrkja- þjóðlegri kvikmynda- við erum að
höfðingjann. Ég vinna með
fjárfesti tugi gerð. Norðmönnum
milljóna í mynd- sem fjallar um
inni þannig að tröll og þar eru
Hrafn var ekki nógu vel styrkt- fjarstýrðar brúður í aðalhlut-
ur.“ verkum. Ég bind miklar vonir
- En þú munt tapa á þessari við hana og útbreiðslu hennar.
mynd? Ég hef trú á því að þegar við
„Það er ekki fyrirséð. Það get- erum búin með þessi tvö verk-
ur vel verið að myndin seljist efni þá muni erlendir kvik-
úti.“ myndagerðarmenn leita hingað í
- Hefurðu einhverja skýringu á mun ríkari mæli en áður.“
því að myndir Hrafns Gunn- - Hver er draumamyndin þín?
laugssonar hafa ekki gengið „Einhvern tímann langar mig
nægilega vel hér landi síðustu til að kvikmynda Grettlu. Hún er
árin? draumaverkefnið. Gallinn er sá
„Hrafn er fjölmiðlafígúra, það að ég hef ekki fundið neinn leik-
er ekki hægt að draga það f efa. ara sem getur leikið Gretti,
Þjóðin er lítil og fær kannski þannig að það getur vel verið að
leið á sumu fólki í fjölmiðlum. ég þurfi að bíða þangað til tölv-
Það er alltaf veiðileyfi á ákveðið urnar Ieysa leikaravandann.“
Menn hafa ekki haft trú á verkefnunum, bæði á handritsstigi og þegar vinnu við þær er iokið. Þetta sýnir bara að það er engin ein manneskja sem getur sagt
til um það hvort fólk komi að sjá mynd eða ekki."