Dagur - 03.02.2000, Síða 7

Dagur - 03.02.2000, Síða 7
FIMMTUDAGUR 3. FEBRÚAR 2000 - 7 ÞJÓÐMÁL Réttmdamál og einka- framkvæmd í brennidepli ÖGMUNDUR JÓNASSON ALÞINGISMAÐUR OG FORMAÐUR BSRB SKRIFAR Vel á fimmta hundrað trúnaðar- menn í aðildarfélögum BSRB sóttu ráðstefnu bandalagsins í vik- unni þar sem ræddar voru áhersl- ur bandalagsins í réttindamálum, þ'allað var um leiðir til að styrkja stöðu trúnaðarmanna á vinnustöð- um auk þess sem tekið var á máli sem brennur á samtíðinni, einka- væðingunni og þá sérstaklega nýj- ustu útgáfu hennar svokallaðri einkaframkvæmd. Viljum byggja umræðu á stað- reyndum en ekki óskhyggju Fulltrúar heilbrigðis- og mennta- málaráðuneytis skýrðu stefnu stjórnvalda varðandi einkafram- kvæmd innan almannaþjónust- unnar, en Tryggvi Harðarson bæj- arfulltrúi í Hafnarfirði og Guð- mundur Hallvarðsson alþingis- maður og stjórnarformaður Hrafn- istu vörpuðu gagnrýnu ljósi á þessa stefnu. Hvorugur kvað gagn- rýni sína byggjast á afdráttarlausri andstöðu við einkavæðingu en staðnæmdust við nýleg dæmi, annars vegar Iðnskólann í Hafnar- firði og hugmyndir um einkafram- kvæmd við grunnskóla og hins vegar einkaframkvæmd elliheim- ila. Tryggvi kvað forsendur lítt traustvekjandi og athygli vakti þeg- ar Guðmundur Hallvarðsson sagði frá því að Dvalarheimili aldraðra sjómanna hefði lýst sig reiðubúið að byggja álmu við Hrafnistu í Hafnarfirði eða í Reykjavík ef því væri að skipta og nýta þannig stoð- þjónustu sem væri fyrir hendi og „Stundum hefur verið kvartað yfir félagslegri deyfð innan samtaka launafólks. Þessi fjölmenni og kröftugi fundur ber öðru vitni, “ segir greinarhöfundur. Myndin var tekin á ráöstefnu BSRB. - mynd: teitur framkvæmdir þannig hagkvæmari. Þessu hefði ekki verið tekið og greinilega markmiðið að gera til- raun á sviði einkaframkvæmdar. Að okkar dómi er mikilvægt að efna til lýðræðislegrar og málefna- legrar umræðu um þær bretyting- ar sem nú er verið að framkvæma á almannaþjónustunni. Þærsnerta skattborgarann, notendur þjónust- unnar og þá sem við hana starfa. A undanförnum árum hefur BSRB gengist fyrir ráðstefnum og fund- um um slíkar breytingar og boðið fyrirlesurum til íslands til að miðla fróðleik og reynslu annarra þjóða. Það hcfur því miður viljað brenna \dð að ráðist sé í breytingar nánast umhugsunarlaust og vill BSRB Ieggja sitt af mörkum til að stuðla að gagnrýninni umræðu sem bygg- ir á staðreyndum en ekki ósk- hyggju. Þörf á að bæta réttmdin Á ráðstefnunni var fjallað um rétt- indamál og Iýst stuðningi við þá stefnu sem BSRB hefur mótað í samvinnu við BHM og Kennara- samband Islands. Fyrir þessum samtökum vakir tvennt. í fyrsta lagi hefur það verkefni beðið allar götur síðan 1996 þegar lögum um réttindi og skyldur opinberra starfsmanna var breytt að færa yfir í kjarasamninga ýmis réttindi sem voru áður tryggð í þessum laga- bálki en hanga þar nú á bráða- birgðaákvæði. Það á við um bæði veikindarétt og fæðingarorlof. Það er sameiginlegur vilji samningsað- ila beggja vegna borðsins að fá þessi mál til lykta leidd þótt það hafi dregist úr hömlu. I öðru lagi vilja samtökin að sjálfsögðu bæta réttindin á ýmsa lund og hafa sett fram ákveðnar hugmyndir í því cfni. Áhersla er lögð á að bæta réttindi aðstand- enda barna til að vera hjá veikum börnum sínum og gengur krafan út á að lengja þennan rétt úr sjö dögum fyrir börn undir 13 aldri óháð fjölda í fimmtán daga fyrir hvert barn. Einnig vilja samtökin horfa sérstaklega til langveikra barna og er lögð áhersla á að rétt- ur aðstandenda þeirra verið stór- aukinn og færður í svipað horf og þekkist með grannþjóðum okkar. A Norðurlöndum hafa aðstandendur langveikra barna rétt til launaðrar fjarvistar frá vinnu í langan tíma, í Noregi eru allt að 780 veikinda- dagar, þar af full Iaun í 260 daga og í Danmörku hefur annað for- eldri rétt til 90% launauppbótar meðan á meðferð stendur, svo dæmi séu tekin. Eðlilegast væri að tryggja foreldrum þennan rétt í gegnum almannatryggingakerfið en í kröfugerð fyrrnefndra sam- taka er þessari kröfu beint til við- semjendanna. Mikilvægt er að hún nái fram að ganga. Varðandi önnur atriði þar sem áhersla er lögð á úrbætur má nefna kröfu um sjúkrasjóði til að standa straum af ýmsum kostnaði sem fólk verður lyrir vegna veik- inda og vegna tyrirbyggjandi að- gerða. Sú tillaga sem vakið hefur mesta athygli er tillaga okkar um fæðing- arorlofssjóð þar sem atvinnurek- endur greiði iðgjald af öllum laun- um og út úr sjóðnum verði síðan greitt þegar starfsmenn taka fæð- ingarorlof. Það er mikilvægt að tryggja að börn eigi kost á því að hafa foreldra sína hjá sér á unga aldri og forsenda þess að svo verði er að tryggja þeim fjarveru frá vinnu án tekjuskerðingar. Samtök- in leggja áherslu á að tryggja sjálf- stæðan rétt feðra til fæðingarorlofs og hefur þeirri hugmynd verið varpað fram að nái sú krafa fram að ganga að fæðingarorlof yrði lengt í 12 mánuði kæmi vel til álita að þriðjungurinn af þessunt tíma yrði sjálfstæður réttur feðra til fæðingarorlofs. Kröftug ráðstefna Stundum hefur verið kvartað yfir félagslegri deyfð innan samtaka launafólks. Þessi fjölmenni og kröftugi fundur ber öðru vitni. Reyndar er það svo að trúnaðar- menn á vinnustöðum gera sér grein fyrir því að þeirra bíður sífellt mikilvægara hlutverk á vinnustöð- um því í síauknum mæli færast samningar inn fyrir veggi einstakra stofnana og fyrirtækja og er þess vegna áhugi af þeirra hálfu á því að afla sér aukinnar þekkingar til að takast á við verkefni sem þessu fylgja. Fyrir sitt Ieyti hefur BSRB lýst þeim ásetningi að vinna að bættri réttarstöðu trúnaðarmanna og er sú fundaherferð sem samtök- in nú standa fyrir um allt land lið- ur í því átaki. STJÓRNMÁL Á NETINU Gríðarleg eignatilfærsla Á vefsíðu Grósku var í gær Ijallað um stóru tíðindin úr kvótaheimin- um - sölu á stórum hluta í Sam- herja fyrir ríflega þrjá milljarða. Þar segir m.a.: „Þorsteinn Vilhelmsson einn af stofnendum Samheija seldi í gær hlut sinn í fyrirtækinu fyrir 3.150 milljónir króna. Að okkar mati er þetta líklega svæsnasta dæmið um þá gríðarlegu eignatilfærslu sem átt hefur sér stað í skjóli kvótakerf- isins. Markaðsvirði fyrirtækisins markast að nokkru Ieyti af afkomu þess og eignum, en sá þáttur sem mestu varðar sú milda kvóta“eign“ sem íylgir fyrirtækinu. Þarna er Þorsleinn m.ö.o. að selja óveiddan fisk sem hann hefur keypt sér eignarétt yfir og það án þess að bijóta lög. Það er nefnilega ekki við Þor- stein að sakast þar sem hann hef- ur einungis spilað eftir þeim leik- reglum sem honum hafa verið settar af löggjafanum. Samheiji er bara dæmi um vel rekið og fram- sækið fyrirtæki sem verður til vegna dugnaðar manna sem vita út á hvað leikurinn gengur og skal skýrt tekið fram að ekki er við þá að sakast. Það æpandi óréttlæti sem felst í þessum gerningi er hins vegar slíkt að orð skortir til að lýsa. Hvernig í veröldinni datt mönnum í hug að búa til kerfi þar sem óveiddur fisk- ur getur orðið að slíkum auðæf- um? I lögum um stjórn fiskveiða stendur að fiskurinn í sjónum sé þjóðareign en þessi sala sýnir auð- vitað að sú grein laganna er ekki einu sinni bleksins virði enda er hún einkum notuð sem inngangs- setning í hrokat’ullum lygum ráða- manna í ræðum sem þeir flytja á hátíðarstund. Þorsteinn Vilhelmsson. Þetta kerfi er varið með kjafti og klóm af þeirri íhaldsstjórn sem nú situr við völd og sýnir enn og aftur að jöfnuður, sanngirni og réttlæti eru ekki ofarlega á blaði hjá þeim sem völdin hafa. Það er alveg á hreiny gð reiðin yfir þessu órétt- læti mun halda áfram að aukast þar til þessu kerfi verður breytt með þeim hætti að arðurinn af auðlindinni í hafinu renni til þjóð- arinnar allrar en ekki bara til Ijöl- skyldunnar í Hjarðarlundi 11 áAk- ureyri." Siðleysi fj ármálaíyrirt ækj a „Það er alvarlegt áfall fyrir trúverð- ugleika Ijármálamarkaðarins að sex fjármálaíyrirtæki hafa brotið verklagsregiur um viðskipti starfs- manna og stjórnenda um bann við viðskiptum með óskráð verðbréf. Enn hefur ekki komið fram hve lengi þessi brot hafi viðgengist eða hversu umfangsmikil þau voru. Eftir því verður að ganga,“ segir Jóhanna Sigurðardóttir á vefsíðu sinni. Og hún heldur áfram: „Fyrstu viðbrögð viðskiptaráð- herra við þessum tíðindum eru rétt. Nú reynir á að málinu verði fylgt fast eftir. Þegar í stað þarf að setja samræmdar siðareglur fyrir allar Ijármálastofnanir og herða öll ákvæði í löggjöf um verðbréfavið- skipti bæði í viðskiptum með skráð og óskráð verðbréf. Spurning er Iíka hvort siðferðisvottorð Verð- bréfaþings nægi gagnvart nýlegum innherjaviðskiptum í Búnaðar- bankanum og hvort Fjármálaeftir- litið þurfi ekld að skoða máliö nán- ar. Sérstaldega þarf herða á öllum ákvæðum til að koma í veg fyrir innherjaviðskipti. Trúverðugleiki verðbréfamarkaðarins er í húfi. Það gengur gegn öllu siðferði og lögum, að starfsmenn eða stjórn- endur fyrirtækja taka til sín skjót- fenginn en óeðlilega hagnað í skjóli trúnaðarupplýsinga sem áhrif hafa á verðmæti hlutabréfa, sem þeir íjármagna jafnvel með lánveitingu hugsanlega á sérkjör- um til kaupanna frá viðkomandi fyrirtæki. Þá þarf jafnframt tafar- laust að tryggja að Fjármálaeftirlit- ið geti knúið á um úrbætur með beitingu refisákvæða. Þingflokkur Samfylkingarinnar mun fylgja málinu eftir á Alþingi enda lagði hann fram í haust frumvarp um að styrkja Fjármála- eftirlitið og að viðskiptaráðherra beindi því til allra stofnana og fyr- irtækja á Ijármálamarkaðinum að þær settu sér sérstakar siðareglur í viðskiptum." Ömurleg lrainkoma Undir framangreindri fýrirsögn er Ijallað á vefsíðu Vinstrihreyfingar- innar græns framboðs um hótanir í garð Norsk Hydro, og segir þar: „Forsvarsmenn Norsk Hydro segja að fyrirtækinu hafi borist bréf þar sem starfsmönnum hafi verið hótað lífláti ef þeir kæmu hingað til lands. Jafnframt segja þeir að bréfið hafi verið sent frá Is- landi. Því miður virðist þeim hcldur fara fjölgandi hér á Iandi sem eru svo lítilsigldir að hafa í frammi hótanir um morð og Iíkamsmeið- ingar til að hafa sitt fram. Nýverið Talsmenn Norsk Hydro á fundinum á íslandi. hafa a.m.k. tveir þingmenn fengið að kynnast slíkum vinnubrögðum svo ekki sé minnst á endurteknar fréttir af innheimtumönnum á vegum eiturlyfjabaróna. Enginn málstaður réttlætir ffamkomu á borð við þá sem for- svarsmönnum Norsk Hydro var sýnd með umræddu bréfi og hún er engum málstað til framdráttar. Hún er Islendingum öllum - og þó alveg sérstaklega hinum huglausa bréfritara - til háborinnar skamm-

x

Dagur

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Dagur
https://timarit.is/publication/251

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.