Dagur - 16.01.2001, Qupperneq 17

ÞRIDJUDAGUR 16. JA\ÚAR 2001 - 17

WNPiWM
■mbmmm
LI'FH
Listamenn
verðlaimaðir
Þrír ungir Og upp- Gunnþóra
rennandi lista- Gunnarsdótur
menn hlutu viðurkenningu úr
Listasjóði Pennans nýlega.
Hekla Dögg Jónsdóttír fékk
400 þúsund kr. styrk og til-
kynnt var um kaup sjóðsins á
verkum eftir myndlistamenn-
ina Særúnu Stefánsdóttur og
Jón Bergmann Kjartansson.
Listajóður Pennans var stofn-
aður árið 1992. Hann hefur
það að markmiði að styrkja
efnilegt fólk sem er að stíga
fyrstu sporin á listabrautinni
eftir að námi lýkur - og hvetja
það þannig til dáða.
Verðlaunahafarnir ungu Hekla
Dögg, Særún og Jón.
Hekla Dögg hefur tekið þátt
í 20 sýningum víða um heim.
Hún sækir viðfangsefni sín
einkum í daglegt líf og nán-
asta umhverfi og beitir næmu
fegurðarskyni til að fanga at-
hygli áhorfandans. Særún
Stefánsdóttir vinnur með ljós-
myndir og hluti í sinni list-
sköpun og sækir myndefnið í
eigin rejmsluheim. Hún hefur
tekið þátt í 25 sýningum hér á
landi, í Glasgow og víðar. Jón
Bergmaxm Kjartansson hefur
haldið 8 einkasýningar, tekið
þátt í samsýningum og haldið
fyrirlestra um myndlist í skól-
um víða um lönd. Samkvæmt
umsögn dómnefndar vinnur
hann með málverkið sem
sjálfstætt fyrirbæri í sögulegu
samhengi.
Listasafnið á Akureyri hef-
ur boðið Heklu Dögg að halda
einkasýningu næsta haust og
viðræður eru í gangi um
frekara samstarf milli lista-
sjóðs Pennans og Listasafnsins
á Akureyri.
V ------------------------------/
Saxafónar
og slagharpa
Sunnudaginn 14. janúar
TONLIST efndu þrir tónlistarmenn
til tónleika í Safnaðar-
heimili Dalvíkurkirkju.
Peir eru Unnur Fadil Vil-
helmsdóttir, píanóleikari,
Vigdís Klara Aradóttir,
saxafónleikari, og Guido
BXoumer, saxafónleikari.
Það er ekki títt, að þess
sé kostur að njóta tónlist-
ar í klassískum eða nú-
tíma klassískum anda,
sem skrifuð er fyrir hljóðfæri f saxafóna-
fjölskyldunni. Þessi hljóðfæri eiga sér
ekki langa sögu, eins og til dæmis þau,
sem fylla ijölskyldu hornanna eða strok-
hljóðfærannanna.
Tónskáld, sem gefa sig að því að semja
tónlist í klassískum anda, sinntu saxafón-
um lítt lengi framan af stuttri sögu
þeirra, og einna helst hefur þeirra gætt
allt fram á síðustu áratugi í dægurtónlist,
svo sem rokki, þar sem þeir nutu og njóta
mikillar hylli, og í jazzi, sem hefur getið
af sér mikinn fjölda framúrskarandi snill-
inga á þessi hljóðfæri.Á síðari árum hefur
orðið nokkuð mikil breyting á. Tónskáld
eru tekin að líta saxafóna alvarlegum
augum og tekin að sinna þeim og nýta þá
til listrænnar túlkunar innan sviðs hins
klassíska tónleikageira. Hluti af því, sem
til hefur orðið á þessu sviði, er það, sem
áheyrendum í Safnaðarheimili Dalvíkur-
kirkju gafst kostur á að njóta og það ekki
af verri endanum, heldur Qölbreytt að
gerð og efnistökum, en allt einkar for-
vitnilegt og áheyrilegt.
Fjölbreytt verk
Verkin, sem flutt voru, voru fjögur að tölu.
Fyrst „Lombric“ eftir Francois Rossé; fjöl-
breytt verk fyrir píanó og tvo saxafóna í
skemmtilega nútímalegum stíl, þar sem
höfundurinn beytir að hluta til tónsmíða-
tækni, sem er nokkuð í anda Schönbergs
og hans fylgismanna, þá „Duo Sónata“
fyrir tvo baritónsaxafóna eftir hið mjög
svo eftirtekarverða, rússneska tónskáld
Sofiu Gubaidulinu; verulega skemmtilegt
verk, þar sem höfundur nýtir á áhrifarík-
an hátt nútímalega tónsmíðatækni og
ekki síður tæknilega möguleika hljóðfær-
anna, næst „Adria“ eftir Christian Lauba
fyrir tvo altosaxafóna; verk í verulega
„prógrammískum“ stíl, víða hljómfagurt
og dreymið enda samið, samkvæmt því,
sem segir í tónleikaskrá, á „löngum og
blíðum síðsumarkvöldum við Adríahafið",
og loks „Three Quarks for Muster Mark!“
eftir Randolph Peters fyrir sópr-
an/altosaxafóna, baritónsaxafón og pí-
anó, verk þar sem gætir umtalsverðra
áhrifa frá jazzi og er þróttmikið og hríf-
andi.
Leikið af iimlifim og ákefð
Hljóðfæraleikararnir þrír léku ekki ein-
ungis af festu og öryggi, heldur ekki síður
af innlifun og ákefð, sem óhjákvæmilega
hreif með sér áheyrendur, þó að víða
bæri nokkuð torkennilegt tónamál fyrir
eyru. Það varð ljúflegt og sjálfsagt í túlk-
un listamannanna, sem sannarlega voru
góðir fulltrúar þeirra, sem leggja stund á
flutning „alvarlegrar tónlistar“á hljóðfæri
þau, sem á var leikið. Sama efnisskrá
mun verða flutt í Salnum í Kópavogi á
næstunni og ættu unnendur tónlistar þar
syðra að eiga ánægjulega stund í vændum
takist svo vel sem gerði á Dalvík.
Skemmtileg Skáldanótt
Fyrir þremur árum gekk ég út í
hléi af sýningu á leikriti eftir
Þorvald Þorsteinsson og sneri
ekki aftur í leikhús fyrr en um
síðustu helgi. Það væri rangt að
kenna Þorvaldi einum Qarveru
mína, leikrit hans var skárra en
margt sem ég sá á þessum tíma.
Ég var einfaldlega á stöðugum
flótta úr leikhúsi og mér var
ómögulegt að sitja sýningar
nema fram að hléi. Mörg þess-
ara leikrita voru að sögn gagn-
rýnenda meistaraverk eftir
framúrstefnumenn í nútímaleikritun
sem fiöfðu látist ungir menn vegna
dóp- og/eða áfengisneyslu. Það gekk
mikið á í þessum leikritum og persón-
urnar voru sífellt að öskra og berja
hver á annarri og enginn friður var
nema rétt þegar þær brugðu sér á kló-
settið. Óhljóðin og köllin átlu víst að
sýna manni fram á firringu og ein-
semd nútímamannsins og klósettferð-
irnar áttu að gæða verkið enn
meiri raunveruleikablæ.
Ég nennti ekki að láta menn
segja mér að það sem mér
leiddist svona ógurlega væri
mikil list svo ég ákvað að
hætta að mæta og steig ekki
fæti inn í leikhús í þrjú ár, eða
allt þar til vinkona mín bauð
mér á sýningu á Skáldanótt
eftir Hallgrím Helgason.
Ég mætti vel undirbúin til
leiks, kynnti mér lengd leik-
ritsins og valdi mér sæti þar
sem útgönguleið var greið. Ég ákvað
þó að sýna þolgæði og sitja fram að
hléi, nema þjáningar rnínar vrðu því
óbærilegri. Það fór reyndar svo að ég
flissaði nær stöðugt. Ég skemmti mér
afar vel yfir því sem einhverjir gagn-
rýnendur hafa kallað „leirburð“. Ég
skil ekki hvað þeir eru að fara með
slíkri skilgreiningu. Leiki'itið er
óhemjufyndið og hugmyndaiTkt. Það
og mér finnst að sjónvarpið ætti að
sýna dug og verða sér út um upptöku.
Þá væri þjóðinni loksins boðið upp á
innlent sjónvarpsefni sem hægt er að
skennnta sér yfir.
„Það fór reyndar svo að ég fliss-
aði nær stöðugt. Ég skemmti
mér afar vel yfir því sem ein-
hverjir gagnrýnendur hafa kallað
„leirburð“. Ég skii ekki hvað þeir
eru að fara með slíkri skilgrein-
ingu. Leikritið er óhemjufyndið
og hugmyndaríkt."
var unun að horfa á leikara í gervi
Jónasar, Einars, Steins og Laxness
metast og kýta á sviði, og þarna tókst
einnig á einstaklega snjallan hátt að
tengja saman gamlan tíma og nýjan.
Þetta er leikrit sem ég vildi sjá aftur