Dagblaðið Vísir - DV - 05.08.1983, Síða 14
14
DV. FÖSTUDAGUR 5. AGUST1983.
Spurningin' Lesendur Lesendur Lesendur Lesendur
Hvaða þjónustu finnst þór
helst vanta hórna?
(Spurt A Húsavik.)
Kriitb]örn Öskarssonsendfll: Strætis-
vagna.
Ingvar Sveinbjömsson afgreiðslu-
maður: Meiri helgarþjónustu fyrir
ferðamenn.
Sigrún Þórhallsdóttir fóstra: Eg man
ekki eftir neinu sem vantar, en það má
að vísu bæta sumt sem fyrir er.
IENGINN FITNARl
AF NÁMSLÁNUM
Baldur Ragnarsson, fulltrúi i
Stúdentaráði Háskóla tslands skrifar:
í DV hefur aö undanfömu farið fram
umræða um námslán, í kjölfar
sparnaðarhugmynda fjármálaráð-
herra og erfiðleika Lánasjóös ís-
lenskra námsmanna (LlN). Hefur þar
sums staðar gætt misskilnings, svo
ekki sé meira sagt, varöandi námslán
og eðli þeirra. Er því ekki nema eðli-
legt að lesendur DV kynnist nokkrum
staöreyndum um þessi margumtöluðu
lán.
1. Hlutverk námslána er aö veita
tekjulágum einstaklingum mögu-
leika á löngu og dýru námi sem þeir
hefðu annars ekki átt kost á. M.ö.o.
eiga námslán að stuðla að jafnrétti
tilnáms.
2. Upphæð námslána ákvarðast af
framfærslukostnaði námsmanns og
fjölskyldu hans, tekjum hans og
maka, beinum námskostnaöi o.þ.h.
Þeim mun hærri sem tekjur náms-
manns eða maka hans eru, þeim
mun minni lán fær námsmaðurinn.
Fjölskylduhættir skipta einnig
nokkru máli. Einhleypur náms-
maður i foreldrahúsum fær þannig
aöeins 70% af fullu láni, og á þá eftir
að draga tekjur hans frá.
3. Námslán eru verðtryggö og
greiðast því aö fullu til baka.
Áætlað er að árið 2016 verði LlN
orðinn sjálfbjarga því þá verði
endurgreiðslur orðnar jafnháar út-
lánum. En þangað til er sjóðurinn
„á spenanum” eins og Alþingi
ákvað í fyrra þegar núgildandi lög
um námslán voru sett.
4. Því er það að þótt LlN berjist í
bökkum, einkum vegna verðbólg-
unnar, þá skila námsmenn alltaf til
baka því sem þeir fengu lánaö.
Skiptir þá engu máli hvort menntun
þeirra nýtist þeim að námi loknu
eður ei, eða hvort námsmennimir
vinna hérlendis eöa erlendis. Lánin
borgast alltaf til baka.
5. Loks skal á þaö bent, aö fram-
færslukostnaöur námsmanns telst
nú vera um 10.700 kr. á mán eða
heilum 200 kr. meiri en lágmarks-
laun ræstingarkvenna, svo dæmi
sé tekið. Er þá eftir að draga
vinnutekjur námsmannsins frá
þeirri upphæð.
Af þessari upptalningu er þrennt
ljóst. I fyrsta lagi; Enginn fitnar af
námslánum. I öðru lagi; Námsmenn,
sem taka námslán, teljast til hinna
lægstlaunuðu í þessu þjóöfélagi. Og
í þriöja lagi; Námsmenn mega því illa
við hvers kyns skerðingum á námslán-
um.
Námslán eru hluti af þvi sem við
nefnum velferðarþjóöfélag, á sama
hátt og t.d. ellilífeyrir eða örorku-
bætur. Þótt sú ríkisstjóm sem nú situr
hafi e.t.v. fengið umboð kjósenda til aö
spara var hún ekki kosin til að afnema
velferöarþjóðfélagið. Það ættu-
ráðherramir að haf a hugfast.
„Ríkisstjómin var ekki kosin til að afnema velferðarþjóðf élagið” skrifar Baldnr Ragnarsson.
Guðmundur G. Halldórsson forstjóri:
Það vantar alvöruverslun og visa ég til
þess að við höfum eitt besta úrvinnslu-
hráefni hér til fjölbreyttrar matvæla-
framleiðsu sem um getur, svo einhver
dæmi séu nefnd, en vöruúrval þar að
lútandi er í lágmarki.
Stefán Stefénsson verkstjóri: Eg man
ekki eftir neinu sem vantar, alla vegai
ekkinúna.
Baldur Ingvarsson brennslustjóri:
Mér finnst vanta betri þjónustu á, •
mörgum sviðum og betri umgengni.
Gula reykinn á
Þjóðminjasafnið
Veradunarsinnl hringdi:
Þær illu fréttir bárust mér á öldum
ljósvakans á dögum að senn myndi
leggjast af bæjarprýði okkar Reykvík-
inga.
Skammsýnir menn hafa tekið völdin
í áburöarverksmiðjunni i Gufunesi og
ætla nú að skrúfa fyrir fagurgulan
reykinn sem hvert mannsbam í
Reykjavík hefur lært að meta.
Eg hef búið i útlöndum um langt
skeið og oft leitaði hugurinn heim.
Reykjavíkurborg birtist mér einatt i
draumi: Dómkirkjan, Alþingishúsið,
Stjórnarráðið, styttan af hrossinu i
mýrinni, Hlemmur og guli reykurinn.
Það hefur flogið fyrir að ungir
hressir menn ætli að selja „gula
reykinn” á flöskum og er það vel.
En kæri þjóöminjavörður, væri ekki
þjóðráð aö koma böndum á reykinn á
meöan enn er tími til og setja hann i
glerbúr mönnum til sýnis. Þá getum
viö sýnt bömunum okkar „svona var
borginmin”.
Guli reykurinn sem er veradunarsinna svo k*r.
Tómas leggur til að alþingl starfl hér eftir allt árið.
ÞINGIÐ STARFI
ALLT ÁRIÐ
Tómas hringdi:
Hvað eru blessaðir alþingismenn-
irnir að gera i sumarfríinu datt mér í
hug um daginn. Þessir ágætu menn
hafa nú 7 mánaða sumarfri á fullum ef
ekki margföldum launum. Eg skal fús-
lega játa að ég gerði flest til þess að fá
svona langt sumarfrí og ætti þvi ef til
vill ekki að hneykslast.
En grínlaust: Til hvers erum við að
kjósa til Alþingis ef þaö kemur ekki
saman nema brot úr ári? (e.t.v. 3-4
mánuði) og af hverju erum við að
borga þeim full laun?
Sjöttungur alþingismanna situr nú i
ráðherrastólunum og þeir sem ekki
eru i sumarfríum úti á landi, hafa
verið mjög athafnasamir. Eg veit ekki
hvort þeir telja sig ekki þurfa aðstoð
hinna þingmannanna en eitt er víst að
þetta er ekki raunverulegt lýðræði.
Stjómarskráin ætlast ekki til að
Islendingar kjósi „einræðisstjórnir” á
4ra ára fresti sem kveðji endrum og
sinnum sér til ráðgjafar þingmenn.
Stjómin sem nú situr stjómar nú með
bráðabirgöalögum og tilskipunum og
það hafa svo sem aðrar stjómir gert
áöur. Það vita allir aö almennir
þingmenn fara ekki aö fella lög sam-
flokksmanna sinna á ráðherrastólum
þegar þau hafa verið i gildi lengi.
A.m.k. er réttur þeirra til hlutdeildar
hvort sem um er að ræða stjóm eða
stjómarandstööumenn stórlega
skertur.
Við skulum ekki kýta um hvaða
stjóm hefur misbeitt mest bráða-
birgðalögum heldur breyta þessu.
Láta þingiö vera starfandi sem næst
allt árið. Og einnig: þingmenn ættu að
segja af sér þingmennsku er þeir verða
ráðherrar. Ef þeir rækja starf sitt vel
þá hafa þeir ekki tíma fyrir hvort
tveggja.