Dagblaðið Vísir - DV - 05.05.1984, Qupperneq 14

Tímarit fyrir alla
rí^n l"n .
Í/’JI"
\ „ioIJ 'S
J,kl"r"

7 ikylJ-,irk’
'• .Msit
bjjr*jrru
; •
'

j<í
«./**
jllt •

ÓK’
.Vjt4N» Sí^
iUAMóA?
«4.
í>p
JLrJ&'
ER SAFN STUTTRA, AÐGENGILEGRA GREINA
UM ALLT MILLI HIMINS OG JARÐAR,
SETTAR ERU FRAM Á AÐGENGILEGAN
OG AUÐSKILINN HÁTT.
ER SAMBLAND AF SKEMMTUN
OG FRÖÐLEIK OG HENTAR
ÖLLUM ÞEIM SEM HAFA
LÍTINN TlMA-TIL LESTRAR
EN VILJA SAMT FYLGJAST MEÐ.

jðl**
pjð
r e*l'*
6fr>f<‘
líio

,n*b**'
hjo'
iireit*
J e"•
Jait
i
unJ>n'

hjö'
KU

h'*n'
,'ín,’‘

lílih

r starf'
.íSísa
,an *•*"'
þrí ** ‘

■jöbs,r

£ V’A ‘V "
fc

'J*

...w'

avaOS’
,>aóð»
fei
ER EKKI SÍÐUR KJÖRIÐ
TlMARIT FYRIR LESTRAR-
HESTINN, SEM FÆR
HVERGI EINS MIKIÐ
AÐ LESA FYRIR
JAFN LlTIÐ VERÐ.
ÞAÐ VIÐRAR
ALLTAF VEL
TIL AÐ LESA
Á síðasta áratug eða svo hefur það æ
færst í vöxt aö fólk leiti skýringa á
hegðun sinni og tilfinningum í sjálfri
þjóðfélagsgeröinni, samfélaginu sem
við mótum sjálf og mótumst af. Sífellt
oftar heyrast menn vísa til barnæsku
sinnar og uppeldis er þeir telja sig
knúna til að útskýra eitthvert athæfi
eða hegðun. Fom ummæli Skarphéöins
i Njálu um að fjórðungi bregði til
fósturs, bera vott um að forfeöur okkar
hafi vanmetiö áhrif umhverfis og upp-
eldis stórlega. Ljóst þykir að sú mótun
sem á sér stað snemma á mannsævinni
— bæði innan veggja heimilisins sem
og utan þess — sé mun umfangsmeiri
en áður var talið. Eitt þeirra atriöa
sem mikiö hefur verið rökrætt um er —
snertingin. I grein þessari mun enginn
sérfræðilegur dómur felldur um hve
mikinn þátt þjóðfélagið á í að móta við-
horf manna til þessa þáttar mannlegra
samskipta heldur er hér fremur um
nokkurs konar hugleiðingu að ræða.
Þörf fyrir snertingu
I Bandaríkjunum hafa veriö fram-
kvæmdar merkar tilraunir og rann-
sóknir á áhrifum snertingar — í hinu
hversdagslega lífi. Til aö mynda var
starfsfólki eins stórmarkaöarins
vestan hafs gefin fyrirskipun um að
snerta viðskiptavininn alls ekki eina
vikuna en þá næstu var það beðið um
að koma við kúnnann — þegar því var
við komið. Snerting þessi átti sér stað
t.d. þegar gefið var til baka, þegar
fólki voru réttir pokarnir, o.s.frv. —
nokkuð sem menn taka venjulega ekki
eftir meðvitandi. Starfsfólkinu var
ekki tjáö hvers vegna það mætti ekki
snerta fólkið eina vikuna en var beðiö
um það — svo lítið bæri á — þá næstu.
Tryggöi þetta að þjónustan væri
óbreytt að öllu öðru leyti. Menn voru
svo spurðir álits á þjónustunni er þeir
komu út. Niðurstööurnar leiddu ýmis-
legt fróðlegt í ljós og enginn vafi lék á
að þær voru algerlega marktækar.
Þeir sem ekki höfðu notið snertingar-
innar gáfu þjónustunni lélegan dóm
meðan hinir kváðu starfsfólkið og af-
greiösluna alveg til fyrirmyndar.
Bendir þetta ótvírætt til þess aö fólk
þarfnist snertingar og nálægðar við
aðra — og kunni aö meta hana —
jafnvel í dagsins önn, við ókunnuga.
Margs konar
snerting
Snertingin sem slik er í rauninni
stórmerkilegt fyrirbæri sem á sér ótal
afbrigði. Henni beitum við bæði sem
tæki til huggunar og ertingar, til aö
auðsýna hluttekningu bæði í gleði og
sorg annarra. Snerting er fyrst og
fremst tilfinningalegs eðlis — vináttu
og ástar. Vissulega byggist margs
konar likamlegt ofbeldi einnig á snert-
ingu — en hér mun athyglinni einungis
beint að hinum jákvæöari hliðum þess-
arar t jáskiptaaðf erðar.