Dagblaðið Vísir - DV - 09.06.1986, Side 18
18
DV. MÁNUDAGUR 9. JÚNÍ 1986.
Menning__________Menning___________Menning______ Menning
Gulllð í fjalllnu
fyrir ofan bæinn heima
LISTAHÁTÍÐ I REYKJAVÍK
Tónleikar Sinfóníuhljómsveitar íslands í
Háskó'labiói 6. júni.
Stjórnandi: Jean Pierre jacquillaL
Einsöngvari: Kristján Jóhannsson.
Á efnisskrá: forleikir, milliþáttamúsík og
aríur úr óperum eftir Georges BizeL Gaet-
ano Donizetti, Pietro Mascagni, Giuseppe
Verdi og Giacomo Puccini.
Svo alkunn er sagan af viðskiptum
stjómar Listahátíðar og stjómar-
apparatsins austur í Sovét vegna
hingaðkomu bassans Paata Burc-
huladze að óþarft er að rekja. Hún
er sorgarsaga. Við mig sagði stjóm-
armaður heimsþekktrar listahátíðar,
einnar af þeim sem byggir á nærri
eintómum stórstjömum, um daginn
„þið emð aldeilis heppin að fá hann“.
Heppnin reyndist þá ekki meiri en
svo. En í staðinn fengum við okkar
eigin stórsöngvara til að hlaupa í
skarðið.
Kannski myndi maður sakna
hviklyndisins
Kristján Jóhannsson hljóp fyrir-
varalítið í skarðið, sem þýddi að
sjálfsögðu allt annað eínisval en ráð-
gert hafði verið. Þar brást hljóm-
sveitin líka vel við og endurskipu-
lagði eíhisskrána svo að hún var í
fullu samræmi við einsöngsatriði
Kristjáns. Á hinn bóginn held ég að
sú sé ekki ástæða þeirra ágalla sem
stundum vom á leik hennar. Þeir
komu fram í verkum sem hljómsveit-
in hefúr áður spilað og á stöðum sem
dæmi em tekin af i kennslubókum,
einfaldlega af því að þar þurfa menn
að huga vel að þvi sem þeir em að
gera. En svo spilaði hljómsveitin
okkar líka svo hvinandi vel þess á
milli. Kannski myndi maður sakna
þessa hviklyndis hennar ef ganga
mætti að því vísu að hún léki alltaf
vel.
Listaspil og antiklimax líka
Carmen var fyrst tekin fyrir. For-
leikurinn og milliþáttamúsík, ' en
þess á milli söng Kristján „La fleur
que tu m’avais jetée“. Jacquillat
kaus að leika forleikinn harla rösk-
lega. Að mestu stóðst það. Strengir
höfðu fínan glans og blásarar vom
snarpir, en slagverk glumdi þó um
of. En svo ýkti Jacquillat molto rit-
ardando mjög í lokin (nokkuð sem
er afar algengt) og þá gátu þeir sem
yfir mestum ómstyrk réðu engan
veginn fylgt. Útkoman varð því ant-
iklimax á annars skemmtilega
spiluðum forleik. Á öðrum stað, í
„Tombe degliavi miei“ úr Luciu di
Lammermoor, lá við að lúðramir og
i þessu tilvikl sjálf homin, settu allt
út af laginu með heldur ómarkviss-
um leik. En svo spilaði hljómsveitin
Tónlist
Eyjólfur Melsted
til dæmis Intermezzoið fræga úr
Cavalleria Rusticana aldeilis skín-
andi vel.
Svolítið skondið og skemmti-
legt
Kristján Jóhannsson var hetja
dagsins. Eins og fyrr sagði hóf hann
sönginn á „La fleur que tu m’avais
jetée“ úr Carmen. Heldur stillilegur
söngur, með mikilli innri spennu þó,
til að byrja á. Það var svolítið skond-
ið og skemmtilegt um leið að heyra
ítalska hreiminn Kristjáns á fröns-
kunni, en vel söng hann. Næst kom
„Tombe degliavi miei“ úr Luciu di
Lammermoor og þar lét Kristján
lúðrasull ekkert á sig fá heldur hélt
sínu striki.
Mér var hugsað til þess á meðan
Kristján brilleraði á „Addio alla
mamma" úr Cavalleria Rusticana,
hversu óendanlega seinheppin við
vorum með lykiltenórana sem við
fengum að utan með pósti þegar
Cavalleria var færð upp hér í Þjóð-
leikhúsinu um árið. Aldeilis hefði
verið munur að hafa svona mann
þar þá. Síðan var Verdi karlinn á
dagskrá. Forleikinn að La Traviata
spilaði hljómsveitin vel og af miklum
innileik. Milliþáttamúsíkina líka og
ekki var söngurinn síðri í „De’ miei
bollenti spiriti".
Ekki fallega gert gagnvart gömlum
lúðurþeytara, en fyrir bætt á eftir.
I „Celeste Aida“ er einn af þessum
stöðum sem sérmerktir eru í
kennslubókum lúðurþeytaranna í
hljómsveitarleik, að sérstaklega beri
að vanda sig. Ekki vegna tækniörð-
ugleika heldur vegna þess að á ríður
að samspi 1, bæði lúðra innbyrðis og
á móti söngvaranum, sé i góðu lagi,
og ekkert múður. Hér fengum við
því miður að kynnast ástæðu þess
að inngangurinn að „Celeste Aida“
er settur í æfingabækur til undir-
búnings hljómsveitarleik. Þetta var
ekki fallega gert, einkum og sér í
lagi þar sem gamall lúðurþeytari
söng á móti þeim. Ekki skóf þetta
samt af glæsileik söngsins og þegar
að síðasta söngatriði tónleikanna
kom var heldur betur fyrir þetta
bætt.
Upphaf „E lucevan le stelle" er
nefnilega tvísöngur klarínettu og
tenórs. Þar sungu tveir góðir saman,
þeir Einar Jóhannesson og Kristján
Jóhannsson. Til að þóknast ánægð-
um áheyrendum var 0 sole mio
tvívegis hnýtt aftan við. Það voru
meir en góð skipti að fá Kristján
Jóhannsson til að hlaupa í skarðið
fyrir Paata Burchuladze. Brottfall
bassans grúsíska varð til þess að
menn komu auga á gullið í fjallinu
fyrír ofan bæinn heima í stað þess
að geysast út um ótal lönd til að
leita þess.
EM
Vart upp úr
miðlungsnemendastaðli
Tónleikar Karen Sue Gagstetter Redding-
ton á Kjarvalsstöðum 4. júní.
Efnisskrá: Wolfgang Amadeus Mozart Stef
og tilbrigði i D-dúr KV 573; Ludwig van
Beethoven: Sónata í f-moll op. 57 „Appas-
sionata"; Sergei Rachmaninoff: Fimm
prelúdiur; Fréderic Chopin: Etýöa í f-moll
op. 25, nr. 2 og Ballaða í g-moll op. 23.
Þegar Karen Sue Gagstetter Redd-
ington kynnti tónleika sína á
Kjarvalsstöðum fylgdi í pressunni
langur listi kennara hennar og verð-
leika eins og alla jafna birtist um
listamenn. Eitt var þó hengt aftan
við, sem heldur er óvenjulegt, og það
var að aðgangseyrir að tónleikunum
væri enginn. Fyrir tónleikana giska
ég á að vart hafi nokkur íslendingur
þekkt til hennar eða leiks hennar.
Reyndar værum við jafnvel settir ef
það ástand hefði varað áfram. Tón-
leikar Karen Sue Gagstetter Redd-
ington er hægt að afgreiða með einu
orði. Þeir voru lélegir.
Barningur á Beethoven
Á þessum greinarskilum væri í
raun réttast að enda greinina um
tónleika Karen Sue Gagstetter
Reddington en þegar maður viðhefur
svona orðbragð skuldar maður
kannski lesandanum skýringu. Eftir
verkefnavali mætti ætla að hér væri
um veraldarvanan píanista að ræða.
En það kom brátt í ljós hvers kyns
píanisti blessuð konan er. Hún
skrönglaðist svo sem stóráfallalaust
í gegnum Mozart. Það glitti í góðan
skilning hjá henni inni á milli en
hún hafði bara ekki getu til að fylgja
skilningi sínum eftir. Og óttalegur
Tónlist
Eyjólfur Melsted
bamingur var þetta í Appassionata
hjá henni. Öll hlaupin komu ein-
hvem veginn í mörgum smágusum
og notkun pedals hjá henni myndi
ég ekki kalla ofnotkun heldur mis-
notkun.
Rassskelltur Rachmaninoff
Það er sjaldgæft að undirritaðan
langi til að fara heim af tónleikum
í hléi til að horfa á sápuóperu og
fótbolta í kassanum. En í þetta skip-
tið var það nú svo. Eftir hlé varð
engin breyting á, nema einhvem
veginn þolir maður betur að heyra
Rachmaninoff rassskelltan en Beet-
hoven barinn. Sumar þessara indælu
prelúdía Rachmaninoffs hafa ýmsir
píanistar á takteinum, gjaman sem
aukalög. Þær eru svo stuttar en
glæsilegar. Til dæmis heyrði ég vin
okkar Sgouros romsa einni þeirra
upp, aldeilis stórglæsilega, sem
aukagetu um daginn. Hér skal þó
viðurkennt að eina þeirra, Andante
cantabile í D-dúr opus 23 númer 4,
lék Karen Sue Gagstetter Redding-
ton hreint ekki óþokkalega. Hefði
hún bara haft vit á að velja sér verk-
efni af því taginu fyrir tónleikana
alla.
I Chopin var engin breyting frá
fyrri leik - sama sullið. En virt skal
píanistanum Karen Sue Gagstetter
Reddington til virðingar að hafa hlíft
áheyrendum sínum við aukalögum.
Eitt var þó jákvætt við þessa tón-
Ieika. Á þá kom íjöldi áheyrenda,
enda frítt inn. Til annars væri vart
hægt að ætlast hjá píanista sem vart
stendur upp úr miðlungsnemenda-
staðli.
EM