Dagblaðið Vísir - DV - 09.06.1986, Side 20

20
DV. MÁNUDAGUR 9. JÚNÍ 1986.
Rakarastofan Klapparstíg
Hárgreiðslustofan
Klapparstíg
Sími 12725
Tímapantanir
13010
SMÁAUGLÝSINGAR DV
MARKADSTORO
TÆKIFÆRANNA
Þú átt kost á aö kaupa og s§Jja
allt sem gengur kaupum og sölum.
Bara aö nefna paö í smáauglýsingum DV,
hinu ótrúlega markaöstorgi taekifæranna.
Markaöstorgiö teygir sig víöa, Þaö er sunnanlands
sem noröan, vestan sem austan, í bátum sem flug-
vélum, snjóbílum sem fólksbílum, hvarvetna er DV lesiö.
Einkamál. Já, þaö er margt í gangi á markaöstorginu,
en um hvaö er samiö er auövitaö einkamál hvers og eiqs.
Sumir borga meö fínpressuöum seölum. ^
Menn nýkomnir úr banka? Þarf alls ekki aö vera.
Gætu hafa keypt straubretti á markaöstorginu daginn áöur.
Smáauglýsingar DV eru markaöur meö mikinn mátt.
Þar er allt sneisafullt af tækifærum.
Þaö er bara aö grípa pau.
Þú hringir...27022
Við birtum...
Þaö ber árangur!
Smáauglýsingadeildin er í Þverholti 11.
Opiö: Mánudaga-föstudaga, 9.00—22.00
ER SMÁAUGLÝSINGABLADID
Tveir
meistarar
Kungliga Dramatiska Teatern sýnir:
Fröken Júlíu
í Þjóðieikhúsinu.
Höfundur: August Strindberg.
Leikmynd og búningar: Gunilla Palmsti-
erna-Weiss.
Tónlist: Daniel Bell.
Leikstjóri: Ingmar Bergman.
Leikstjórinn heimsfrægi, Ingmar
Bergman, er heiðursgestur Listahá-
tíðar að þessu sinni og er að vonum
mikill aufúsugestur öllum þeim sem
leiklist unna. Þó að kvikmyndir
hans séu vel þekktar hér eru þeir
ekki margir landamir, sem hafa ve-
rið svo heppnir að kynnast að
einhverju ráði þeim stórbrotna
meistara leikhússins sem Bergman
er. En nú um helgina þurftu að-
dáendur hans ekki að leggja á sig
löng og dýr ferðalög til þess að njóta
listar hans því að leikhópur frá Dra-
maten í Stokkhólmi sýndi leikritið
Fröken Júlíu eftir August Strind-
berg í Þjóðleikhúsinu, undir stjóm
Bergmans.
Leikstjómarferill hans er orðinn
langur og margar uppsetningar hans
hafa markað tímamót, ekki hvað síst
íyrir ferskar áherslur og nýjan skiln-
ing sem hann leggur í þau verk sem
hann leikstýrir. Hann leitar að
kjama verkanna og enginn hefur
næmari skilning á persónunum sem
hann sýnir með kostum og göllum
en hefur þó alltaf fulla samúð með.
En fyrst og fremst undirstrikar hann
og skerpir þá sálrænu togstreitu sem
í verkunum býr, eins og glögglega
kemur fram í uppsetningunni á Frö-
ken Júlíu.
Ingmar Bergman er fyrir löngu
orðinn goðsögn í lifanda lífi og
heimspressan tíundar vinnubrögð
hans og þau djúpstæðu áhrif sem
hann hefur á samstarfsfólk sitt og
má slíkt einu gilda. En hitt dylst
engum sem sér leikritið að mikil
virðing fyrir verkefninu, vönduð og
öguð vinnubrögð ásamt snilli stjóm-
andans, skapa hér sýningu sem seint
gleymist.
Leikrit Augusts Strindbergs, Frö-
ken Júlía, er samið árið 1888 og segir
frá atburðum Jónsmessunætur á
herragarði einum í Svíþjóð á þeim
Leiklist
AUÐUR EYDAL
tíma sem verkið er skrifað. Greifa-
dóttirin Júlía og þjónninn Jean
tilheyra hvort sínu lagi í stéttskiptu
þjóðfélagi og milli þeirra er óbrúan-
legt djúp. Engu að síður byrjar - og
endar - með þeim stormasamt ástar-
samband þama um nóttina og fyrir
það hlýtur Júlía að gjalda með lífi
sínu.
Þó að leikritið gerist allt á nokkr-
um klukkutímum, svið þess sé mjög
afmarkað, þ.e. eldhúsið á herragarð-
inum, þar sem mestöll atburðarásin
fer fram og persónur sem koma beint
við sögu aðeins þrjár, segir efni þess
okkur miklu meira en það sem við
blasir við fyrstu sýn. Og því betur
sem við kynnumst þessu meistara-
verki Strindbergs þvi ljósara verður
okkur að sammannlegur grunnur
verksins skírskotar til okkar í dag
ekkert síður en til samtímamanna
skáldsins sem hneyksluðust í fyrstu
mjög yfir þessari hrottalegu sögu og
grófu orðbragðinu. I dag bregður
víst engum lengur við orðbragð eða
atburði verksins og i sýningu Dra-
matens vakti frábær textaflutningur
leikendanna athygli en málfar per-
sónanna segir strax mikla sögu.
Leikmyndin, sem er verk Gunilla
Palmstiema-Weiss, er mjög raunsæ
mynd af eldhúsi herragarðs og öll í
dempuðum gráum litatónum.
Klæðnaður þeirra Kristínar og Je-
ans er dökkur en Júlía er ljósklædd.
Lýsing er hóflega notuð til að undir-
strika atburðarásina. Ytri umgjörð
er þannig fremur hlutlaus en sjálft
dramað lifnar í meðferð leikendanna
þriggja. Marie Göranzon leikur
hlutverk fröken Júlíu og spilar á
marga strengi. Hér er Júlía ívið eldri
en hún hefur oftast verið sýnd og
leikkonan.þarf að feta sig í gegnum
mestallt litróf mannlegrar fram-
komu. Henni tekst að túlka mót-
sagnakenndar geðsveiflur Júlíu á
sannfærandi hátt. Hún er ör og æst
í upphafi, þóttafull og frek ef ekki
er allt látið eftir henni, ástleitin og
eggjandi en síðan ráðvillt og örvænt-
ingarfúll og öðlast að lokum ró þegar
hún ákveður að fyrirfara sér. Þjónn-
inn Jean er leikinn af Peter Storm-
are, sem gefur sannfærandi mynd af
manni sem, eins og greifadóttirin,
er líka i fjötmm þó í öðm lagi þjóð-
félagsins sé. En refsingin er þung
þeim sem reyna að brjótast út úr
mynstrinu. Hlutverk Kristinar er í
höndum Gerthi Kulle, sem einnig
átti stjömuleik, traust og raunsæ,
fulltrúi þeirra sem ekki mgga bátn-
um.
Annars er þetta ein af þeim leik-
sýningum sem orð fá tæpast lýst.
Við verðum að upplifa hana og dæmi
svo hver fyrir sig.
Vænt væri ef þessi heimsókn yrði
til þess að einhver verka Strindbergs
sæjust hér á fjölunum hjá leikhúsun-
um okkar.
Hafi góðir gestir þökk fyrir kom-
una og listahátíðarstjóm fyrir að fá
þá hingað til lands. _AE