Dagblaðið Vísir - DV - 18.06.1986, Síða 12

12
DV. MIÐVIKUDAGUR 18. JÚNÍ 1986.
Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stiórnarformaðurogútgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON
Ritstjórar: JÖNAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM
Aðstoðarritstjórar: HAUKUR HELGASON og ELlAS SNÆLAND JÓNSSON
Fréttastjórar: JÓNAS HARALDSSON og ÓSKAR MAGNÚSSON
Auglýsingastjórar: PÁLL STEFÁNSSON og INGÓLFUR P. STEINSSON
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaðaafgreiðsla, áskrift,
ÞVERHOLTI11, SlMI 27022
Setning, umbrot, mynda- og plötugerð: HILMIR HF„ ÞVERHOLT111
Prentun: ÁRVAKUR HF,- Áskriftan/erðá mánuði 450 kr.
Verð i lausasölu virka daga 45 kr. - Helgarblað 50 kr.
íslenzk neyzla í Japan
„Einkum til neyzlu innanlands“ er orðalagið á niður-
stöðu Alþjóða hvalveiðiráðsins um, hvað gera megi við
afurðir af hvölum, sem veiddir eru í svokölluðu vísinda-
skyni. Á enskri tungu er þetta orðað á jafneinfaldan
hátt: „Primary for local consumption“.
Sjávarútvegsráðherra, sem segist hafa unnið mikinn
sigur á aðalfundi ráðsins, þegar þetta orðalag var sam-
þykkt, túlkar það svo, að íslendingar megi selja
Japönum þær afurðir, sem afgangs verða, er Islendingar
hafa neytt 200 tonna af hvalkjöti.
Gera má ráð fyrir, að 100 hvalir, sem íslendingar
ætla að veiða í ár í svokölluðu vísindaskyni, verði að
nærri 2000 tonnum af hvalkjöti. Það þýðir, að einn tí-
undi hluti fer til neyzlu innanlands og níu tíundu verða
seldir Japönum, ef þeir þora að kaupa af okkur.
Áður vorum við búnir að vinna alþjóðlegt afrek í
orðhengilshætti, þegar við ákváðum, að við þyrftum að
veiða 100 hvali á ári í svokölluðu vísindaskyni. Að
magni til ætti það að vera einhver stórkarlalegasta vís-
indarannsókn, sem sögur fara af á síðustu árum.
Hver, sem vill, getur trúað, að veiða þurfi 100 hvali
á ári til að halda uppi hvalvísindum. Alþjóða hvalveiði-
ráðið telur að svo sé. Það ágæta ráð getur svo sem
stigið skrefinu lengra og tekið upp á að telja neyzlu
Japana á hvalkjöti vera íslenzka innanlandsneyzlu.
Séu vísindin í svokölluðum vísindalegu veiðum ótrú-
leg, er enn sérkennilegra, að unnt sé að telja hvalveiðar
fyrir Japansmarkað vera veiðar „einkum fyrir innan-
landsneyzlu“. Lengra verður tæpast gengið í hinni
séríslenzku hugaríþrótt, orðhengilshætti.
Þetta er ekki sagt af dálæti á hvölum og áhuga á
friðun þeirra, heldur frá sjónarmiði hagkvæmni. Hval-
veiðar skipta okkur afar litlu. Þær mega ekki spilla
afkomumöguleikum okkar á markaðstorgi umheimsins.
Sigur á alþjóðlegum hvalfundum getur skaðað okkur..
Verið getur, að við komumst upp með að telja hval-
veiðar vera vísindalegar rannsóknir og viðskipti við
Japani vera íslenzka innanlandsneyzlu. Hitt er þó lík-
legra, að hinar svokölluðu „bandarísku kerlingar“ og
aðrir hvalfriðunarmenn séu annarrar skoðunar.
Spurningin er ekki, hvaða orðaleikir verða ofan á í
Alþjóða hvalveiðiráðinu, heldur, hvort hvalfriðunar-
menn láta okkur í friði eða ekki. Ef þeir kjósa að beina
geiri sínum að útflutningsafurðum okkar, er mikil hætta
á ferðum, hugsanlega hætta á óbætanlegu tjóni.
Enginn vafi er á, að hvalfriðunarmenn geta, ef þeir
telja sig hafa hljómgrunn, þvingað ýmsa mikilvæga við-
skiptavini okkar til að hætta að kaupa íslenzkar
sjávarafurðir. Spurningin er ekki, hvort slíkt sé sann-
gjarnt eða ekki, heldur hvort það gerist eða ekki.
Hvalfriðunarmenn munu brátt komast að, hvort þeir
hafi hljómgrunn fyrir andstöðu við, að 100 hvali þurfi
að veiða í vísindaskyni og að sala á níu tíundu hlutum
afurðanna til Japan sé íslenzk innanlandsneyzla. Þeir
munu spyrja hinar svokölluðu „bandarísku kerlingar“.
Hvalfriðunarmenn munu sennilega komast að raun
um, að hinar margumræddu kerlingar skilja ekki rök-
semdafærsluna á bak við svokallaðan sigur íslendinga
á aðalfundi Alþjóða hvalveiðiráðsins. Þær munu opna
tékkheftin sín og gefa hvalfriðungum grænt ljós.
Þannig getur verið ástæða til að óska þess, hags-
muna okkar vegna, að sjávarútvegsráðherra vinni ekki
fleiri orðalagssigra á alþjóðlegum hvalveiðifundum.
Jónas Kristjánsson

.Feröalög til útvistar og náttúruskoðunar eiga ekki bara aö vera fyrir þá sem eiga gönguskó og stóran bakpoka.
Þarfir
okkar allra
1 fyrstu grein þessa greinaflokks
var vikið örlítið að þeim vanda að
vita ekki hvar má fara og hvar ekki.
í annarri grein var rætt um hags-
muni bænda, gróðurvemd og virkj-
anir. í þessari grein verður rætt
lítillega um hagsmuni almennings
til ferðalaga af ýmsu tæi.
Skemmtiferðalög
Margs konar skemmtiferðalög eru
íslenskum almenningi mikil upplyft-
ing. Það er mikilvægt að hvetja fólk
til að kynnast íslandi á ferðalögum
sínum, hvort sem það eru ferðir á
hálendi eða láglendi. Þá er mikil-
vægt að geta ferðast sem víðast og
að sem fæst takmarki eða hindri
ferðalögin. Ferðalög til útivistar og
náttúruskoðunar eiga ekki bara að
vera fyrir þá sem eiga gönguskó og
stóran bakpoka.
Ferðir snjósleðamanna, sem við
hin krossum okkur í bak og fyrir
vegna, sýna vel eins konar „víðáttu-
þörf‘. Margir leggja á sig erfið
ferðalög til að njóta útiveru af öllu
mögulegu tæi: fjallaklifur, torfæm-
bifreiðaakstur, gönguferðir um
Homstrandir, gróðurskoðun, fugla-
skoðun, fuglaveiðar, svo fátt eitt sé
nefrit.
Auðvitað em ekki öll þessi erindi
samrýmanleg. Einnig geta þau rekist
á við aðra hagsmuni, t.d. er vandlega
tekið fram í lögum að bannað sé að
styggja kindur! í óbyggðum er nú
reyndar ekki vemlega hætta á því
en þetta er sjálfeagt að virða. (Án
sauðkindarinnar hefði þjóðin drep-
ist. Núna er það þorskurinn sem
heldur lífi í fólki. Og ef við veiðum
hann upp verður það sauðurinn sem
kemur þjóðinni til bjargar á ný.)
Akstur og gróðurvemd fara ekki
sérlega vel saman. Með ógætilegum
akstri utan slóða er hægt að flýta
fyrir uppblæstri auk þess sem slíkar
slóðir geta verið hörmulega ljótar.
Sem betur fer held ég að viðhorf
Ingólfur Á.
Jóhannesson,
landvörður í Skaftafelli
Umgengni við landið, 3. grein
hafi breyst í þessu efhi og flestir
ökumenn gæti sín enda er slík að-
gæsla auðvitað forsenda þess að
jeppamenn verði ekki dæmdir óal-
andi og óferjandi.
Eignarréttur
Fuglaveiðar og fuglaskoðun fara
a.m.k. ekki alltaf saman. Skýrar
reglur em til um hvenær fuglaveiðar
em heimilar en mikill ágreiningur
er um hvar má veiða. Skotveiðar em
sport sem margir vilja stunda. Mest
ber á ijúpna- og gæsaveiðum. Til-
heiging hefur verið til þess af hálfu
landeigenda að banna ijúpnaveiðar.
Rjúpnaveiðimenn vilja ekki sætta
sig við að eignarréttur bænda nái
upp til fjalla hvað snertir ijúpna-
veiðar og má í því sambandi benda
á að rjúpnaveiðar em stundaðar að
vetrarlagi og trufla þær því ekki
sauðfé né ferðir annarra nema að
litlu leyti. Það gera aftur á móti
skotveiðar að sumarlagi.
Það er og til óhagræðis fyrir þá
sem vilja njóta einvem og kyrrðar
að vera skikkaðir til að tjalda á af-
mörkuðum tjaldsvæðum sem em
gerð m.a. til að vemda viðkvæman
gróður og koma í veg fyrir akstur
utan slóða. Þeir sem fara á göngu-
skíðum upp um heiðar á vetuma
kvarta líka undan hávaða í vélsleða-
og jeppamönnum. Mikið hefur verið
rætt um rallakstur og skal ég ekki
blanda mér í þá umræðu að öðm
leyti en því að hvetja til þess að reynt
sé að finna því máli þá lausn að sett-
ar verði skýrar reglur um hvar aka
má í slíkri keppni.
Tínsla berja og sveppa og tekja
gTasa ætti að vera öllum heimil.
Oðru máli gildir með egg enda þarf
umtalsverða þekkingu til að um-
gangast varp og er slík þekking á
færi fárra annarra en þeirra sem alist
hafa upp við það.
Innflutningur túrista
Innílutningur túrista getur verið
gróðavænlegur atvinnuvegur. En að
mörgu þarf að hyggja. Tryggja þarf
að erlendir ferðamenn, sem fara um
óbyggðir, hafi þekkingu á því hvem-
ig þar má ferðast. Upplýsingar til
þeirra kosta fé sem ekki er víst að
allir, sem flytja þá til landsins, séu
tilbúnir til að greiða.
Enn fremur þarf að huga vel að
því að hagsmunir túrismans séu ekki
látnir ganga fyrir hagsmunum ís-
lenskra ferðamanna og útilífsmanna.
Með því er ég ekki að segja að ís-
land eigi bara að vera fyrir íslend-
inga, heldur þarf að gæta þess að
samræma þá hagsmuni sem hér em
á ferðinni.
Rétt er að benda á í þessu sam-
bandi að náttúruvemd er undirstaða
þessarar atvinnugreinar. Ef ekki er
beitt fyllstu aðgæslu af þeim sem
stunda atvinnugreinina er verið að
eyðileggja ffamtíðarmöguleika
hennar. Þannig fara náttúmvemd
og innflutningur erlendra ferða-
manna saman.
Ingólfur Á. Jóhannesson.
„Margs konar skemmtiferðalög eru ís-
lenskum almenningi mikil upplyfting. Það
er mikilvægt að hvetja fólk til að kynnast
íslandi á ferðalögum sínum...“