Dagblaðið Vísir - DV - 30.04.1987, Blaðsíða 19

Dagblaðið Vísir - DV - 30.04.1987, Blaðsíða 19
FIMMTUDAGUR 30. APRÍL 1987. 69 Útivinnandi húsmóðir Dálítið sérstæð mynd hefur vakið þónokkra athygli, bæði í Banda- ríkjunum og Evrópu að undanf- örnu. Er það myndin Working Girls. Fjallar hún um stúlku að nafni Molly sem aflar sér auka- tekna með því að stunda vændi. Molly er stúdent og lærður ljós- myndari sem er að reyna að aíla sér aukatekna til að kaupa sér lítið fyrirtæki í ljósmyndavörurekstri. Eina leiðin, sem hún sér til þess, er að selja sjálfa sig. Molly býr með ungri blökkukonu sem er einnig elskhugi hennar en er sér þó ekki meðvitandi um auka- starf Molly sem sér fyrir heimilinu. Einnig er á heimilinu dóttir þeirrar síðarnefndu. Molly hjólar síðan á hverjum morgni á „skrifstofuna" sem er lítil ibúð í nýtískulegri blokkarsamstæðu í hjarta Man- hattan í New Yorkborg. Starfsemin er rekin af Lucy sem hafði einnig stundað vændi þangað til hún hafði þénað svo mikla peninga að hún komst í þá aðstöðu að láta stúlk- urnar um vinnuna en hirða hluta af jjeningunum sjálf. Asamt Molly vinna tvær aðrar stúlkur fyrir Lucy. Það eru þær Dawn og Gina. Yfir daginn taka þær á móti bæði nýjum og gömlum viðskiptavinum. Þegar tækifæri gefst til ræða stúlkurnar um líf sitt og þau vandamál sem skapast í samskiptum við annað fólk vegna starfs þeirra. Öllum er þeim illa við Lucy sem þeim finnst misnota þær. Ef til vill kannski Dag einn kemur Lucy til þeirra dauðþreytt eftir að hafa verið í bænum að kaupa rándýran varn- ing. Henni finnst íbúðin sóðaleg og grunar að stúlkurnar hafi verið að reykja hass. Þegar Dawn verður síðan að fara fyrr en vanalega vegna kvöldskóla, sem hún er í, reynir Lucy að beita Molly þrýst- ingi til að vera lengur og vinna fram eftir. Síðar um daginn á Molly í erfið- leikum með einn viðskiptavininn sem reynir að niðurlægja hana. Hún vill fá að hætta strax og fara heim en Lycy tekur það ekki í mál fyrr en hún hafi afgreitt einn við- skiptavin sem er maður að nafni Elliot sem lengi hafði rennt hýru auga til Molly. Hún verður við ósk Lucy hálfnauðug og þegar Elliot dregur síðar um kvöldið upp nafn- Flestar stúlkurnar lifa eðlilegu lifi utan vinnunnar. því upp afskaplega hversdagslega mynd af þessu lífi og því er Work- ing Girls hvorki sjokkerandi né öfgafengin. Persónurnar eru ekki gerðar of flóknar og áhorfendur eiga auðvelt með að fylgjast með samtölum og samskiptum stúlkn- spjaldið sitt og býður Molly að gerast frilla sín, þá kveðst hún í fyrsta sinn ætla að hugsa málið. Eftir að hafa fengið sinn hluta af tekjum dagsins, segir Molly við Lucy að hún sé hætt að vinna hjá henni. Hún fer síðan heim en næsta morgun virtist þessi ákvörðun ekki liggja eins hreint fyrir og kvöldið áður. Viðkvæmt efni Áður en farið er að ræða nánar um þessa mynd skulum við líta á hvernig kvikmyndir hafa fjallað um álíka efni. Segja má að strax í upphafi tuttugustu aldar hafi kvik- myndir fjallað um vændi. I mynd- Inýjustumynd sinni dregur Lizzie Bordenupp mynd af lífi stúlkunnar Molly semvinnur fyrir sér og sínum með vændi En lítum nú nánar á Molly. Þetta er bara ósköp venjuleg stúlka sem er að drýgja tekjurnar sínar með tímabundinni aukavinnu sem í þessu tilviki er að selja líkama sinn. Líkt og í myndinni Two or ThreeThingsl Knowabout Har eftir Jean-Luc Goddard, sem fjallaði um húsmóður sem drýgði vasapening- ana með því að stunda vændi, er Molly ekki heldur hin harðgerða vændiskona sem lýst er svo oft í kvikmyndum. Þetta er hennar leið til að vinna fyrir heimilinu og leggja eitthvað fyrir, enda setur leikstjórinn Lizzie Borden vinnu Molly upp eins og hún sé að fara á skrifstofuna sína sem 9-5 skrif- stofustúlka. Leikstjórinn dregur anna, hvort sem það er yfir sneið af pizzu eða meðan þær eru að snyrta sig. Working Girls er þó fyrst og fremst heiðarleg og fræð- andi frásögn, án þess þó að vera of mórölsk, um starfsvettvang sumra kvenna í okkar nútíma neysluvædda þjóðfélagi. Umbreyting Working Girls er önnur mynd Lizzie Borden. Aður hafði hún gert Born in Flames árið 1983 sem var vísindaskáldsaga og í nokkuð öðr- um dúr en sú fyrsta. Hún fjallaði um hvað myndi eða gæti gerst ef konur hefðu völdin og afneituðu öllu skipulagi sem nú væri við lýði og endurskipulegðu síðan allt sam- kvæmt eigin hugmyndum. Megin- mundur myndanna er þó sá að sú fyrri gerðist ekki i raunveruleikan- um og enginn vissi hvernig kon- urnar unnu fyrir sér og höfðu í sig og á. í Working Girls fer það ekki milli mála. Borden dregur raunar upp mikið af smáatriðum sem gefur mvndinni aukinn raunsæisblæ og eyðir töluverðum tíma til að sýna hvernig stúlkurnar standa að sínu starfi eins og þegar skipt er um lökin. hvar þau eru geymd. hvernig getnaðarvarnir sérhver þeirra not- ar. hvernig þær skrá hve lengi þær eru með hverjum viðskiptavini. hvernig þær hafa lært að svindla á bókinni til að þurfa að greiða minni þóknun til Lucy og svo framvegis. Einnig dregur Borden fram hve stuttan tíma sjálf athöfnin tekur sem stúlkurnar þjóna raunveru- lega viðskiptavininum þegar búið er að draga frá þann tíma sem tek- ur að fá fordrykkinn. sem allir verða að kaupa og ætlast er til að menn slappi af yfir. og tímanum sem fer í að afklæðast. fara í bað og klæðast aftur. Eftir standa kannski fimm mínútur og svo nokkur orðaskipti. Working Girls hefur aðallega ve- rið sýnd í kvikmyndahúsum sem sérhæfa sig í myndum sem eiga ekki upp á pallborðið hjá öllum. Hvar hún lendir hér á landi er ekki gott að vita en í versta falli yrði myndin eingöngu seld til mynd- bandadreifingar. Þótt Working Girls sé ekkert listaverk þá hefur hún sína góðu punkta og líklega þann Iielstan hve raunsæ og heiðarleg hún er. B.H. Hér er ein stúlknanna að búa sig undir komu viðskiptavinar. Hér eru vinkonurnar Molly, Gina og Dawn í pásu. inni Traffic in Souls, sem George Tucker gerði 1911 og fjallaði um hvíta þrælasölu til Suður-Ameríku. lentu sumar stúlkurnar á vændis- húsum þar. Þó þessu væru ekki gerð mikil skil þá voru nokkur at- riði sýnd sem áttu að vera frá skemmtanahverfinu Sfax og mátti þar sjá léttklæddar stúlkur tæla karlmenn til sín. Hins vegar var fljótlega tekið fyr- ir þetta í kvikmyndum frá Hollywood og var vændi og vænd- iskonur bannorð í handritum þaðan. Er líklegt að aukið opinbert eftirlit og aðhald ásamt siðferðis- kennd áhorfenda hafi haldið eitt- hvað aftur af handritahöfundum og framleiðendum. Hins vegar reyndist auðvelt fyrir rithöfunda að fara framhjá þessu þvi margar myndir frá þessum tíma höfðu að geyma margar „kaffihúsagengil- beinur". Það þurfti varla að leggja einu sinni saman tvo og tvo til að komast að því að þessar stúlkur gerðu meira en að bera kaffi og með því til borðs. Þeir sem hafa séð eitthvað af þessum eldri myndum muna ef til vill eftir Sadie Thomp- son í myndinni Rain, Marlene Dietrich í Dishonoured og Shang- hai Express ásamt Clara Bow í Call Her Savage en í öllum þessum myndum fóru þessar leikkonur með hlutverk „kaffihúsagengilbeinu'1. Frakkarnir kræfir Frakkar voru hins vegar ekki að hafa fyrir því að tala undir rós. Þeir framleiddu hundruð mynda þar sem vændiskonur komu við sögu og þar var vændi bara vændi. Má þar nefna myndirnar Dedée D’anvers, La Ronde, Le Plaisir, Boule de Suif og Les Compagnons de la Nuit. Aðrar þjóðir létu einnig raun- veruleikann tala sínu máli. eins og ítalir í myndinni Mamma Roma, Japanir í mvndinni Street of Shame og Þjóðverja gerðu fjölda mynda sem gerðust í skuggahverf- um Hamborgar. Bretar fylgdu fordæmi Banda- ríkjamanna lengi vel en upp úr 1940 kom hver myndin á fætur ann- arri þar sem vændi kom við sögu. Virtist Dora Brvan sérhæfa sig í þessu hlutverki. Einnig íjölluðu margar bresku mvndirnar frá þess- um tíma um spillingu og annað sem fram fór í Soho. Má þar nefna The Flesh is Weak, Passport to Shame og The World Ten Times over. Hollvwood fylgdi fljótlega á eftir með hálfum huga og enn hálfvegis undir rós, með ódýrum og oft illa gerðum myndum. Segja nöfn nivnd- anna sína sögu eða Whv Girls leave home, Call girl og Girl in the Night. Flóðgáttir opnast Það var svo upp úr 1960 að allar flóðgáttir opnuðust. Telja má lík- legt að gríska gamanmyndin Never on Sundays hafi þar hjálpað til. Þekktar leikkonur skömmuðust sín ekki fyrir að fara með hlutverk vændiskvenna eins og Shirley MacLaine í Some Came Running og svo Irma La Douce, Sophia Lor- en í myndunum Lady L, Today and Tomorrow og svo Boccacicco 70 svo einhver dæmi séu tekin. Frá þess- um tíma er hægt að telja upp langan lista sem fjallar um þetta efni frá ýmsum sjónarhornum.

x

Dagblaðið Vísir - DV

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Dagblaðið Vísir - DV
https://timarit.is/publication/255

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.