Dagblaðið Vísir - DV - 27.06.1987, Qupperneq 8

'{•JJfíi'i
■.V' ••■/.■! ■.&!
"• ,;*c ■:
’í -H
i 1

Hálfdán Ólafsson, ábúandi að Upp-
sölum í Seyðisfirði við ísafjarðar-
djúp, er að verða landsþekktur
maður. Ekkert verður fullyrt um
hvort Hálfdán muni ánægður með
frægðina en það verður að draga í
efa eftir dagspart í félagsskap hans.
Eitt er víst: Hálfdán fagnar ekki þeim
ástæðum sem valda því að hann er
nú á milli tannanna á fólki. Gefum
Hálfdáni orðið:
„Það er lygi að hundarnir mínir
fari í fé, ég er að rækta upp hunda
sem leggjast ekki á fé, ekki á fugla,
ekki á fólk og elta ekki bíla. Ég hef
neyðst til að kæra þessa menn tvisv-
ar áður en í bæði skiptin hefur
kærunum verið stungið undir stól.“
Hálfdán er að lýsa útistöðum við
nágrannana vegna hundanna sinna.
Fyrir stuttu átti Hálfdán tuttugu
og átta hunda sem hann var að rækta
til að þeiryrðu minkahundar en fjór-
ir þeirra voru skotnir fyrir augum
hans. Eftir að hafa kynnst Hálfdáni
og hundunum verður að teljast ólík-
legt að um grimma hunda sé að ræða
en meira um það síðar. En hver er
Hálfdán Ólafsson?
„Kommúnisti allt mitt líf“
„Ég hef verið kommúnisti allt mitt
líf. Nei, ég er ekki hrifinn af Al-
þýðubandalaginu og Svavari. Hann
er búinn að hlaða í kringum sig upp-
gjafa menntaskríl. Mér líst engan
veginn á það. Það var enginn verka-
maður í baráttusæti hjá þeim í
kosningunum, bara menntaskríli."
Hálfdán er Bolvíkingur og verður
sextíu og eins árs á þessu ári. Hann
bjó lengi í Reykjavík, á Brekkustígn-
um. Hálfdán var kokkur í þrjátíu
vertíðir og alls til sjós fjörutíu vertíð-
ir. Auk þess var hann á togurum.
Hálfdán er búinn að búa á Uppsölum
í rétt um tíu ár. „Ég er ekkert hrifinn
af þessum helvítis vegi, fái ég að
vera í friði líður mér best.
Þegar ég kom hingað fyrst, það var
um haust, hafði ég með mér sjö salt-
fiska, það var allt og sumt, og um
vorið átti ég einn eftir. Hvað gerði
ég? Ég fór í fjöruna og tíndi söl og
krækling. Hér er þarategundin mar-
inkjarni. Ég sauð hann og eftir að
hafa smakkað hann vildi ég helst
ekki annað. Ég hef alltaf haft nóg
að borða. Nú hef ég lífeyri frá Lífeyr-
issjóði sjómanna, níu hundruð og
sjötíu krónur á dag, ég á góðan af-
gang.“
„Héldu að hundarnir
ætu mig“
„Það hafa margir haldið að ég
gæfi hundunum ekkert að éta og eitt
sinn að vetri kom Fagranesið sigl-
andi hér inn, vegurinn var ófær. I
land komu dýralæknir, fógeti, lög-
fræðingur og hreppstjórinn. Þeir
voru með fullt af mat, svínahamborg-
arhrygg og svoleiðis drasl, þeir vildu
passa það að ég og hundarnir hefðum
nóg að borða.“ Hálfdáni er skemmt
við þessa upprifjun, hann hlær mik-
ið. „Ég varð að sýna þeim að ég ætti
fjórar fullar tunnur af finum bút-
ungi.“
Hálfdán vildi sýna okkur gestunum
að hann ætti nógan mat. í reyk-
húsinu héngu rúllupylsur, selkjöt og
grásleppa. Hann sýndi okkur líka
mikið af söltuðu kjöti handa hund-
unum. Það fær Hálfdán í kjötvinnslu
á ísafirði. „Þið sjáið að ég hef komið
mér vel, þeir senda mér alltaf afskurð
af kjöti, svo þeim líkar við mig.“
Hundarnir hans Hálfdánar þurfa
ekki að éta kjötið salt því á Uppsöl-
um er sérstakur skúr með rennandi
vatni þar sem hann afvatnar kjötið.
„Nú skal ég sýna ykkur góðan
mat...“ og upp úr plastfötu dregur
kappinn söltuð hrogn. í öðrum skúr
var Hálfdán með fulla tunnu af
kryddsíld og í hjallinum hékk kjöt á
rám. Hálfdán benti inn i hjallinn og
sagði: „Á efri ránni er reykt selkjöt
Þeir héldu að hundarnir ætu mig.
Hálfdán meö Rósu skutlu, þarna
líður henni vel.
Vil fá að vera í friði.
handa mér og á þeirri neðri er saltað
selkjöt handa hundunum." Það var
greinilega nógur matur til á Uppsöl-
um.
„Borða kjarngóðan mat“
Hálfdán er um margt öðruvísi í
hátterni en gengur og gerist: tröll-
vaxinn, óhreinn, hárið er úfið og
mikið og sama má segja um skeggið.
Tannlaus er hann og klæðnaðurinn
er ekki keyptur í tískuvöruverslun.
Peysan hafði einhvern tíma verið
hneppt en nú er búið að sauma hana
saman. Axlaböndin voru einstök,
tveir liðir að framan en aðeins einn
að aftan. Á milli peysunnar og buxn-
anna sást oftast í bert. Hálfdán
virtist ekki hafa áhyggjur af útliti
sínu, og þó: „Fyrirgefið, strákar, það
Texti:
Sigurjón M. Egilsson
Myndir:
Gunnar V. Andrésson
er sennilega hundalykt af mér.“ Orð
að sönnu. Eitt sinn sagði Hálfdán:
„Þið heyrið að ég borða kjarngóðan
mat.“ Eftir einn góðan neðri barka-
söng fór Hálfdán með vísustúf:
Rósa mín rekur við
rétt eins og hestur,
heyrist í klettaklið,
kemur stór brestur.
Þegar Hálfdán var spurður hvort
hann væri pjattaður sagði hann: „Ég
er löngu hættur að vaska upp, ég
drekk núorðið úr plastbollum sem
ég get hent og sett nýja í handfang-
ið, það er allt annað líf, annars er
ég hættur öllu uppvaski."
Hálfdán reykir mikið, hann saug
pípu, vindla og sígarettur á meðan
við stöldruðum við. „Eitt sinn var
ég búinn að vera tóbakslaus í tvo
daga en þá fann ég pakka og var
fljótur að svæla hann í mig, “ segir
hann og brosir við endurminning-
unni.
„Þarfað laga til“
„Ég þarf að fara að laga til hér
fyrir utan húsið. Þetta er ekki svo
mikið, dráttarvélin fer í viðgerð,
tunnur upp fyrir hús og kerran líka,
þetta er ekki svo mikið.“ Einhver
hefði kannski sagt að það þyrfti
meira að koma til svo Uppsalir og
nágrennið yrði þrifalegt. „Ég er að
byggja mér gróðurhús, þar get ég
ræktað kartöflur, kál, rófur og hvað
sem ég vil. Ég ætla að nota afgasið
af ljósavélinni til hita upp gróður-
húsið. Ég leiði það í lítinn ketil og
þaðan í stóran sem ég fékk úr ónýtri
síldarverksmiðju á ísafirði, með því
hita ég gróðurhúsið."
Hrjúfur líkami, Ijúfur maður
Hálfdán er grófgerður maður en
hann virðist ekki bera aldurinn illa.
Hann datt í vetur og hefur verið
haltur síðan. „Ég fer aldrei til lækn-
is, þeir geta skoðað mig þegar ég kem
upp.“ Innri maður Hálfdánar er hins
vegar ljúfur. Hann gefur blíðustu
foreldrum ekkert eftir þegar hann er
að sinna hundum sínum. Þeir virðast