Dagblaðið Vísir - DV - 20.11.1987, Page 11

FÖSTUDAGUR 20. NÓVEMBER 1987.
11
Utlönd
Leiðtogar Mið- og Suður-Ameríku
stefría að sameiginlegum markaði
Leiðtogar þrjú hundruð og tutt-
ugu milljóna Mið- og Suður-Amer-
íkumanna undirbúa toppfund í
þessum mánuði þar sem fjalla á um
meiri samvinnu á sviði erlendra
skulda og verslunar.
Það verða forsetar Argentínu,
Brasilíu, Kólumbíu, Mexíkó, Pan-
ama, Perú, Uruguay og Venezúela
sem koma saman í Acapulco í Mex-
íkó dagana 27. og 28. nóvember. Þar
munu þeir reyna að komast aö
samkomulagi um aðgerðir til þess
að efla mikilvægi þessara landa
gagnvart öðrum ríkjiun.
José Samey, forseti Brasilíu, sem
er stærsta land Suður-Ameríku og
eitt þeirra landa sem skulda er-
lendum aðilum hvað mest, hefur
sagt að hann muni nota tækifærið
til að bera á ný fram tiUögur um
sameiginlegan markað fyrir lönd
Mið- og Suður-Ameríku.
Sem fyrirmynd nefnir hann sam-
komulag miili BrasiUu og Argent-
ínu sem undirritað var í júU 1986.
Samkvæmt samkomulaginu voru
toUar lækkaðir á fjárfestingarvör-
um og tvöfaldaöist verslun miUi
landanna næstum á fyrsta árinu í
kjölfar þessara lækkana.
Gamall draumur
Að leggja tU hhðar öU deUumál
og horfa fram hjá eigin hagsmun-
um þessum heimshluta til góða er
aldargamaU draumur. Hingað til
losé Sarney, forseti Brasilíu, er ákafur talsmaður sameiginlegs markað-
ar ríkja Mið- og Suður-Ameríku sem fyrst og fremst hafa tekið tillit til
þarfa bandaríska markaðarins.
hefur þó ekki verið mikið um fram-
kvæmdir.
En jafnvel þó að árangur af fund-
inum í Acapulco verði minni en
vonir standa tU þykja fundahöldin
árangur í sjálfu sér. Bent er á að
þetta verði fyrsti fundur af þessu
tagi í þessum heimshluta án þátt-
töku Bandaríkjamanna. Það voru
Bandaríkjamenn sem boðuðu tíl
þeirra tveggja toppfunda sem þess-
ar þjóðir hafa haldið áður.
Lítið verslað við nágrannana
Efnahagsmálum Mið- og Suður-
Ameríkuríkja hefur verið stjómað
með hliðsjón af þörfinn bandaríska
markaðarins og einnig af þörfum
þess evrópska. Verslun milli ríkj-
anna í þessum heimshluta hefur
aftur á móti verið lítU.
Sem dæmi má nefna að jafnvel
eftir að samið var um tollalækkun
miUi Brasilíu og Argentínu var út-
flutningur til hvors lands um sig
minni en sjö prósent af sameigin-
legum heildarútflutningi land-
anna. Og meira en tveir þriðju
hlutar af utanríkisviðskiptum
Mexíkó eru við Bandaríkin.
Gott andrúmsloft
Þar sem erfitt getur reynst að
breyta skipulagi og viöhorfi til
þessara mála í Mið- og Suður-
Ameríku búast jafnvel þeir bjart-
sýnustu ekki við að fljóúega verði
um að ræða sameiginlegan markað
sniðinn að evrópskri fyrirmynd.
Sérfræðingar segja hins vegar að
hiö póUtíska andrúmsloft hafi
sjaldan gefið eins góö fyrirheit og
núna. Aður hafi póUtískur vUji
hreinlega ekki verið fyrir hendi.
Breytingar í átt að lýðræði hafa
stutt viðleitnina til að koma á sam-
vinnu um verslun. Það sem einnig
sameinar eru skuldimar sem flest
ríki á þessum slóðum eru vafin.
Alvarleg vandamál
Hagvöxtur hefur verið hægur og
hefur það leitt tU alvarlegra félags-
legra og stjómmálalegra vanda-
mála í þeim löndum þar sem
ástandið er verst.
Þegar Samey, forseti Brasihu,
tók við völdum í mars 1985 lofaði
hann að bæta lífsafkomu þjóðar-
innar og varð þar með þjóðhetja á
einni nóttu. En áætlun hans um
launastöðvun og minnkun verð-
bólgunnar brást og em nú lægstu
mánaðarlaunin innan við einn
þriðji af þvi sem þau vom fyrir
tuttugu og einu ári.
Þegar Sarney var á ferð í Rio de
Janeiro fyrir nokkram mánuðúm
var kastað gijóti að bílnum sem
hann ferðaðist í. Og í Sao Paulo
brýst hungrað fólk inn í stórmark-
aðina að næturlagi tíl að stela mat.
Það er meðal annars vegna þessa
sem Samey er talsmaður sam-
vinnu nágrannaþjóðanna á sviði
efnahagsmála.
Bonnstjómin eykur
halla fjárlaga
Gizur Helgason, DV, Liibedc
Vestur-þýska ríkisstjómin hefur
lýst sig reiðubúna til að auka við
hallann á fiárhagsáætlun sinni og
koma þannig til móts við þau lönd
sem reynt hafa að beita Þjóðveija
þrýstingi í þessa átt. Stjómin álítur
einnig að þaö muni hjálpa til að sigr-
ast á þeim alþjóðlega vanda sem ríkt
hefur í fiármálaheiminum að und-
anfomu.
Gerhard Stoltenberg, fiármálaráð-
herra V-Þýskalands, segir að lítið
þurfi að gera til þess að hinn alþjóð-
legi fiármálamarkaður fari aftur á
hreyfingu. Þess vegna verði að taka
öllu með ró og yfirvegun.
Stoltenberg gefur ekki upp neinar
tölur eða upphæðir hvað varðar áð-
umefnda yfirlýsingu en segir að það
hljóti að hafa mikla þýðingu fyrir
fiármálaheiminn að vita um áætlanir
Bonnstjórnarinnar.
Stoltenberg telur toppfund iðnað-
arstórveldanna sjö ekki tímabæran.
Segir hann slíkan fund fyrst mega
eiga sér stað þegar búast má við
ákveðnum niðurstöðum.
Ummæli Stoltenbergs eru næstum
því þau sömu og franska fiármála-
ráðherrans. Eru þau þannig vís-
bending um enn nánari fransk-þýska
samvinnu sem bæði löndin undir-
strika nú hvar og hvenær sem er.
Stoltenberg segir einnig að þó-
nokkrar launahækkanir muni eiga
sér stað í komandi samningum.
Væntanlega mun þá eftirspurn á v-
þýska markaðnum aukast og kemur
það sér vel fyrir útlönd. Launahækk-
anirnar koma í staðinn fyrir stytt-
ingu vinnuvikunnar sem hefur
staðið efst á óskalista verkalýðsfélag-
anna í V-Þýskalandi.
NILFISK GS 90
hefur mótor með yfir 2000 tíma endingu á kolum =
um 20 ára meðalheimilisnotkun. Þetta er einsdæmi
og annað er eftir því. Nilfisk er tæknilega ósvikin,
gerð til að vinna sitt verk, fljótt og vel, ár eftir ár,
með lágmarks truflunum og tilkostnaði.
Reynslan sannar rekstraröryggi og einstaka endingu.
NILFISK
engin venjuleg ryksuga
/FQnix
Hátúni 6A SiMI (91)24420
Olíumálaráðherra
í kröppum sjó
PáU Vilhjálnisson, DV, Osló:
Oliumálaráðherra Noregs, Arne
Öien, á undir högg að sækja þessa
dagana vegna fiármálahneykslis í
ríkisolíufyrirtækinu Statoil. Olíu-
hreinsunarstöð, sem Statoil er aö
byggja í Mongstad í Vestur-Noregi,
kostar margfalt meira en áætlanir
gerðu ráð fyrir.
Það þykir sýnt að framkvæmda-
stjóri og stjórn Statoils reyndi að fela
kostnaðinn bæði fyrir stórþinginu
og fiölmiðlum.
Hægri fiokkurinn í Noregi hefur
krafist þess að stjóm Statoils verði
látin sæta ábyrgð og krefst aðgerða
af hálfu olíumálaráðherrans. Öien
segist hins vegar ekki sjá ástæðu til
að grípa til róttækra aðgerða gegn
yfirstjórn Statoil.
Fyrir afstööu sína sætir ráðherr-
ann vaxandi gagnrýni Hægri flokks-
ins og Framfaraflokksins. Hinir tveir
stjórnarandstöðuílokkarnir, Kristi-
legi þjóðarflokkurinn og Miðflokkur-
inn, taka á næstu dögum ákvörðun
um hvort þeir ætli að styðja olíu-
málaráðherrann og stefnu hans eöa
leggjast á sveif með Hægri flokknum
og Framsóknarflokknum.
NYTT
GRAFARV0GUR
NYTT
Sundakaffi opnar útibú í
Grafarvogi laugardaginn 21. nóvember kl. 7.00
Við bjóðum upp á meðal annars:
*
Helmillsmat í hádeglnu
*
Hamborgara og franskar
*
Grlllaöar samlokur
*
Kaldar samlokur
*
Heitar pylsur
Glæsilega*kaffiteríu
Opið alla virka daga frá kl. 7.00-20.30.
Laugardaga frá kl. 7.00-18.00.
Sunnudaga frá kl. 9.00-18.00.
SUNDAKAFFI
v/Dyrhamra, Grafarvogi