Dagblaðið Vísir - DV - 15.01.1988, Qupperneq 15

FÖSTUDAGUR 15. JANÚAR 1988.
15
Alls ekkert gott
-síðari grein
Fyrir nokkrum vikum skrifaði
ég grein í DV með heitinu: „Alls
ekkert gott“ og er þessi grein fram-
hald af henni.
.. .og Peter Freuchen dó...
Peter Freuchen var Dani, heims-
kunnur heimskautafræðingur.
Hann skrifaði sérstaklega um esk-
imóa og Grænland. Bækur hans
voru þýddar á mörg tungumál. Síð-
ast k^ypti ég bók eftir hann á ensku
í Nýja-Sjálandi áriö 1963 (Vagrant
Viking).
Þegar Þjóðverjar komu til Dan-
merkur á stríðsárunum varð hann
að flýja lan'd og vinir mínir hjálp-
uðu honum að komast til Svíþjóð-
ar. Á þann hátt hitti ég hann og
þegar við vorum bæði hjá Samein-
uðu þjóðunum töluðum við um vini
okkar þegar við hittumst. Freuch-
en var þá kvæntur amerískri konu,
aðstoðarritstjóra tískublaðsins
Vogue. Þau bjuggu utan við New
York, við lítinn flugvöll. 2. sept-
ember 1957 fór Peter á flugvöllinn
til að taka á móti konu sinni. Þar
sem hann var alltaf kurteis lyfti
hann þungri ferðatösku hennar en
hné niður látinn. Læknar skýrðu
frá því að eldra fólk mætti ekki
lyfta þungum ferðatöskum eða þess
háttar.
í grein minni benti ég á að ferða-
menn til íslands (tekjur af þeim eru
háar) hafa síðan um miðjan júlí eða
1. ágúst 1987 orðið að bera sjálfir
þungar ferðatöskur sínar upp
tröppur á Hótel Loftleiðum. Færi-
bandið er horfið. Verðum við að
bíða eftir dauðaslysi áður en færi-
bandiö er sett upp aftur og/eða
einkafyrirtækið, sem sér um mót-
töku ferðamanna í Reykjavík lagt
niður? Væri e.t.v. einfaldast aö til-
kynna erlendum ferðaskrifstofum
Kjallaiiim
Eiríka A. Friðriksdóttir
hagfræðingur
en ekki svo mikið að ég gæti ekki
gengið. Ég fór, sem fulltrúi íslands,
á fund Norðurlandanefndar um
neytendamál í Svíþjóð. Ég beið í
banka einum til að skipta pening-
um og gat allt í einu ekki staðið.
Ég kom heim í hjólastól. Leigubíl-
stjóri hjálpaði mér upp í lyftu og á
stigagangi stóð ég við vegginn og
gat ekki gengið nema að styðja mig
við. Það var daginn fyrir hvíta-
sunnu og ég hafði engan mat
heima. Ég mundi eftir að hafa séð
spjöld nokkru áður í öllum mat-
vöruverslunum: Heimsending
keyptra vara, 100 kr. Vörur teknar
úr hillum eða afgreiddar af starfs-
fólki og heimsending, 150 kr.
(gamlar kr.) Hringdi ég þá í verslun
hinum megin við götuna, þar sem
ég keypti mat minn, og skýrði frá
neyðarástandi hjá mér. Kaup-
Lögreglusamþykktin er i grundvallaratriðum frá 1930 og síðustu við-
bætur frá 1969, segir i greininni.
„Tillaga mín er sú aö Kaupmannasam-
tökin geri samning við skátafélag um
þjónustu fyrir aldraða og hreyfihaml-
aða og að skátarnir fái laun fyrir.“
að vara eldri farþega við aö koma
til íslands?
Innlyksa og matarlaus
Nei, nei, ég er ekki að skrifa um
fjarlægtland né um fanga í fangels-
unum. Ég er að skrifa um fólk á
efri árum eða fatlað í Reykjavík.
Reynsla mín sýnir hvernig það var
árið 1976 og ennþá, nema í sértil-
fellum.
Árið 1976 datt ég heima, fann til
maðurinn byijaði að hlæja dátt:
„Mér kemur ekki við þótt þú sért
matarlaus.“ Sem betur fór komu
vinkonur með mat handa mér. Að
vísu keyptu hvorki ég né þær í
þessari verslun, allt þar til nýr eig-
andi kom.
Hvað væri einfaldast að gera nú,
þar sem ástandið er slæmt. Tillaga
mín er að Kaupmannasamtökin
geri samning við skátafélag um
þjónustu fyrir aldraða og hreyfi-
hamlaða og að skátamir fái laun
fyrir.
Hver er ábyrgur?
Á þessum tíma árs er oftast mik-
il hálka á gangstéttum. Á hinum
Norðurlöndunum og í öðrum Evr-
ópulöndum er þaö húseigandi
og/eða lóðareigandi sem verður að
hreinsa gangstétt eða gera hana
hættulausa fyrir framan hús sitt
og um alla lóðina. Eftirlit með þess-
um lögum er í höndum lögreglu eða
sérstakrar nefndar. Á Islandi er
enginn ábyrgðaraðili. Ég talaði við
lögreglu en lögreglusamþykktin er
í grundvallaratriðum frá 1930 og
síðustu viðbætur frá 1969. Ég talaði
einnig við gatnamálastjóra og end-
urtók hann að í Reykjavík er
enginn aðili sem ber skylda til að
vernda gangandi fólk gegn fall-
hættu vegna ísingar.
Nauðsynlegt er að hafa í huga að
fall á jafnsléttu getur verð sam-
verkandi orsök fyrir dauða eldri
manna. Fólkið, sem dettur, lær-
leggsbrotnar oft, er rúmhggjandi
og deyr af lungnabólgu.
Akbrautir verða hreinsaðar af
gatnahreinsunardeild borgarinnar
og snjónum ýtt að gangstéttum,
einnig við gangbrautir, svo að
gangandi maður getur oft ekki
komist upp á gangstéttina. Væri
ekki eðlilegt að athuga þessi mál,
einnig frá sjónarmiði gangandi
manna, ekki aðeins ökumanna?
Er ekki tímabært að athuga mál-
in og ákveða nauðsynlegar breyt-
ingar í borgarráði?
Eiríka A. Friðriksdóttir
Alvarlegt ástand:
50% samdráttur hjá DV?
Ég hef tekið eftir því undanfarna
daga að síðufjöldinn í DV hefur
minnkað um helming frá því í des-
ember. Þetta bendir til gífurlegs
samdráttar hjá blaðinu. Hvemig
ætla forráðamenn blaðsins að
bregðast við þessu? Hefur DV bol-
magn til að standast þetta áfall?
Blaðamönnum hefur líka verið
að fækka á DV. Við sjáum að Kristj-
án Már Unnarsson, einn helsti
fréttahaukur DV, er kominn yfir á
Stöð 2.
Heimildir mínar segja mér að
eitthvað verði dregið úr manna-
haldi hjá DV vegna þessa ástands.
Hvers vegna er ég að vekja at-
hygli á þessu ástandi hjá DV?
Vegna þess að þetta er ekkert
ástand. Áuðvitað er eölilegt að aug-
lýsingum fækki í janúar frá því
sem var í desember og síðum fækki.
Og auðvitaö er eðlilegt að starfsfólk
færist til. Þannig er þetta.
Ástand til að tala um
hjá öðrum?
Hins vegar er ekkert eðlilegt að
DV skuli slá sams konar ástandi
hjá Stjömunni upp í fimm dálka
frétt eins og allt sé að fara til and-
skotans hjá stöðinni.
Frá því ég hóf starf sem útvarps-
stjóri hjá Stjömunni í ágúst síðast-
liðnum hefur dagskránni þrisvar
verið breytt lítillega, dagskrárgerð-
armenn færðir til o.s.frv. Ellefu
manns hafa hætt eða verið sagt upp
störfum á þessum tíma og átta nýir
hafa byijaö. Hér er aðaflega um að
ræða lausráðið dagskrárgeröar-
fólk. Þetta er minni velta á fólki en
gengur og gerist hjá bönkunum,
þeim virðulegu og ráðsettu stofn-
unum.
KjaUarixm
„Ellefu manns hafa hætt eða verið sagt
upp störfum á þessum tíma og átta
nýir hafa byrjað. Hér er aðallega um
að ræða lausráðið dagskrárgerðar-
fólk.“
Olafur Hauksson
útvarpsstjóri Stjörnunnar
Nýjasta lagfæringin á dagskrá
Stjömunnar átti sér stað nú í byij-
un janúar. Fjórir dagskrárgerðar-
menn, sem samtals höfðu 7% af
dagskránni á sínum herðum, voru
settir á varamannabekkinn. Aðrir
dagskrárgerðarmenn taka þeirra
tíma og bæta þar við sig vinnu.
Og um áramótin fækkaði um einn
á auglýsingadeild Stjömunnar.
Þetta er nú allt og sumt sem er
að breytast á Stjömunni um þessar
mundir. En DV kýs að kalla þetta
í risafyrirsögn „Samdrátt á Stjörn-
unni“ og „Dagskrárgerðarmenn á
varamannabekkinn" yfir þvera
síöuna.
Stjarnan gengur vel
Vissulega er áhugi fyrir hinum
nýju ljósvakamiðlum um þessar
mundir. Uppgangur þeirra hefur
verið með ólíkindum á rétt rúmu
ári. Kjaftasögur ganga um þá alla
og nær allar á þá lund að þeir séu
að fara á hausinn. Meira að segja
leyfði Markús örn Antonsson ríkis-
útvarpsstjóri sér að fullyrða í
blaðaviðtali að einkareknu stöðv-
arnar væru allar reknar með tapi.
Rekstrarhagræðing hjá Stjörn-
unni réttlætir engan veginn stríðs-
fyrirsögn sem gefur til kynna að
þar sé meiri háttar samdráttur,
sultur og seyra.
Stjarnan gengur vel. Auglýsinga-
salan í desember var framar björt-
ustu vonum. Samkvæmt síðustu
hlustendakönnun hefur Stjarnan
sömu hlustun og Bylgjan á svæði
fjögurra stöðva. Það er meira en
þokkalegur árangur á örfáum
mánuðum.
Vandamál Sljömunnar er Kjafta-
gangur og fréttaflutningur á borð
við það sem DV birti miðvikudag-
inn 6. janúar. Það er hreint furðu-
legt hvemig menn geta lagt sig í
líma við að finna fjaörir og gera
þær að hænum.
Fréttin skaðar Stjörnuna
Fjöldinn allur af viðskiptavinum
Stjörnunnar hefur tjáð mér að
fréttin í DV, og þá aöallega stærð
hennar, staðsetning og framsetn-
ing, hafi virkað á þá eins og stööin
ætti í alvarlegum erfiðleikum.
Fjöldi manna les aðeins fyrirsagnir
og myndatexta í dagblöðum þannig
aö Ijóst er að DV hefur skaðað
Stjömuna vemlega. Fréttin veldur
minnkandi áhuga á viðskiptum við
Stjömuna og minnkandi trausti.
Að hluta var fréttin byggð á upp-
lýsingum frá mér og eru þær innan
gæsalappa. Þar skýrði ég frá sömu
hlutum og ég hef sagt frá hér á
undan. En að auki pijónar blaða-
maður DV við upplýsingum sem
hann telur sig hafa um aðrar að-
gerðir á Stjörnunni. Framsetningin
er hins vegar á þá lund að svo lítur
út sem ég hafi veitt þessar upplýs-
ingar sem ég gerði ekki.
Þar að auki sagði í fréttinni að
hætt væri að útvarpa fréttum á
kvöldin og um helgar á Stjömunni.
Það er ekki rétt. Kvöldfréttir eru
kl. 18 og það era fréttir á laugardög-
um en ekki sunnudögum.
DV skaðar sig sjálft
Ótrúlega oft virðast blaöamenn
ekki átta sig á þeim skaða sem þeir
geta valdið með skrifum sínum.
Þeir hanga fast á því að þeir séu
að segja sannleikann. Réttmætar
athugasemdir eru síðan faldar í
eindálki á dagbókarsíðu.
Þegar „sannleiksfrétt" um smá-
vægilegar dagskrárbreytingar og
spamað verður að stórfrétt um al-
varlegt og slæmt ástand þá er
einfaldlega verið að teygja mörk
sannleikans til hins ýtrasta. Fóm-
arlambið, í þessu tilfelli Stjaman,
bíður skaða af. Á endanum era það
samt DV og blaðamennska þess
sem mestan skaða bíöa. Með því
að hrópa úlfur, úlfur í sífellu grefur
DV undan trausti sínu meðal les-
enda.
Samdrátturinn hjá Stjömunni er
nú í janúar 1 auglýsingum líkt og
hjá DV. En á meðan DV fækkar
síöum um helming fækkar útsend-
ingartímum Stjömunnar ekkert.
Stjaman heldur uppi fullri þjón-
ustu allan sólarhringinn.
Ólafur Hauksson