Dagblaðið Vísir - DV - 16.11.1989, Blaðsíða 24
FIMMTUDAGUR 16. NÓVEMBER 1989.
32
Kvíkmyndir
Meiming
Aktu!... sagði hún
Sveitastrákurinn Travis er að fara að gifta sig inn í auðuga olíuætt.
Æskuástin Stephi er á kafi í undirbúningsvinnu og virðir hann ekki viö-
lits. Hann er kvíðafullur og efasemdir naga hann í sífellu. Til að lyfta sér
upp fer hann í kaupstaðarferð til Dallas að kaupa draiunabílinn: blóð-
rauða eförlíkingu Lamborghini. Þar fellur hann fyrir fólskubrögðum fag-
urleggjaðrar sölukonu, sem vefur honum um fingur sér, en þetta er að-
eins byijunin á erfiðleikum hans og fer að verða óvíst hvort hann kemst
til baka í tæka tíö fyrir brúðkaupið.
Það hefði verið auðvelt að klúðra þessum einfalda og htt spennandi
söguþræði en einhvem veginn tekst myndinni að stýra framhjá þeim
gryfjum er flestar unglingamyndir
falla í og verða um leið dágóð
skemmtun. Af nægu er að taka á
leiðinni til að dreifa huganum og
er sjaldan gripið tíl örþrifaráða á
borð við eltingaleiki, rokktónhst og
klósettkímni. Meira er treyst á
skemmtilega ýktar persónur, fár-
ánlegan húmor og óhefðbundnar
sviðsetningar. Myndin fer þó ekki
yfir mörk léttgeggjaðs gríns og
verður aldrei farsakennd, þótt
nærri liggi stundum, enda sömdu
höfundar hennar hina snarmgluðu
og vanmetnu Three O’Clock High.
Hér spinna þeir ólíklega, en ekki
óvænta atburðarás. Myndin veður
úr einu í annað en hröð og óhefluð
keyrsla nær ekki að dempa nærri því ahar holur sögunnar og hriktir oft
duglega í veikri yfirbyggingunni.
Leikstjórinn hefur vit á því að gefa leikurunum svigrúm til að túlka
og ekki bara leika sögupersónur sem em oft á tíðum ansi sannfærandi
þótt ófmmlegar séu. Leshe Hope ber þó af sem brúðurin og á hrós skihð
því hún er fersk og aðlaðandi og bjargar mörgum atriðum ein síns hðs.
„Það þarf tvo til“ er mistæk blanda góðs og ihs og ætti að leggjast mis-
jafnt i fólk, eftir skapi. Ef þú getur varpað frá þér fordómunum og skeht
heilanum í hlutlausan þá gætir þú sennilega haft lúmskt gaman af ahri
vitleysunni. Það hafði ég.
It Takes Two (Það þarf tvo til)
Bandarísk, 1988, 79 mín.
Leikstjóri: David Beaird (My Chauffeur) Leikarar: George Newbern (A Night on the
Town, Switching Channels), Leslie Hope (Talk Radio), Kimberley Foster (One Crazy
Summer),
Barry Corbin (Wargames, Best Little Whorehouse in Texas).
Stjörnugjöf: ★ ★
Gísh Einarsson
Kirkjutónleikar
í Dómkirkjunni
Tónleikar vom haldnir í Dómkirkjunni
síðasthðinn sunnudag og vom þeir lokahluti Tónhst-
ardaga Dóm-
kirkjunnar sem staðið hafa síðan 8. þessa mánaðar.
Þessir tónleikar vom öðru fremur helgaðir tónhst
Jónasar Tómasonar og hófust þeir á verki hans „Úr
Opinberunarbók Jóhannesar" sem er mótetta fyrir
fimmraddaðan kór og var þetta frumflutningur verks-
ins. i þessu verki em mest áberandi hggjandi stórar
tvíundir, síendurtekin lagfrymi og tónskratti (stækkuð
ferund eða minnkuð fimmund) bæði hljómrænt og
lagrænt. Sérstaklega var óvenjuleg notkun Jónasar á
áherslum, hvort sem þær vom í styrk, rytma, hljóm-'
rænar eða lagrænar, en þær komu iðulega í miðjum
orðum eða á samskeytum og gerðu að verkum að text-
inn heyrðist mjög iha og velti undirritaður reyndar
þeirri spumingu fyrir sér hvort textinn og tónlistin
ættu sér yfirleitt eitthvað sameiginlegt. Verkið virtist
þokkalega flutt af Dómkómum.
Næsta verk á efnisskrá var einnig eftir Jónas Tómas-
son en það var „Faöir vor“ fyrir blandaðan kór. Verk-
ið var sérstaklega samið fyrir Dómkirkjuna í Reykja-
vík í tilefni afmæhs skímarfontsins og var það fmm-
flutt á þessum tónleikum. Þetta er fyrst og fremst
hljómrænt .tónverk, þar sem textinn er borinn fram
samstíga í öhum röddum sem gerði það að verkum
að hann heyrðist vel og gaman var að heyra þessa
þýðingu Odds Gottskálkssonar á „Faðirvorinu". Nokk-
uð virtust hljómamir ósamstæðir sem þama voru
notaðir og hefði kórinn því átt að nota fjölbreyttari
tónmótun í verkinu en raun bar vitni.
Orgelverkið „Prelúdía, fúga og Chaconna í C-dúr“
var næst flutt af Áma Arinbjamarsyni og lék hann
einnig hið þekkta verk „Tokkötu og fúgu í d-moh“
eftir Jóhann Sebastian Bach. Vom bæði þessi verk
leikin án tilþrifa og skorti flutninginn einkum fjöl-
Tónlist
Áskell Másson
breytni í hrynjanda og djarfari notkun regístra.
Flutt vom þijú lög úr „Spönsku ljóðabókinni" eftir
Hugo Wolf en meðleiksþáttur laganna var útfærður
fyrir orgel af Max Reger. Einnig var flutt „Sónata í
g-moh“ eftir Arcangelo Corehi. Margrét Bóasdóttir
söng lögin þijú og lék Marteinn Hunger Friðriksson
á orgehð. Nokkuð vantaði á að Margrét næði að „fók-
usera“ rödd sína, einkum í upphafi, en forvitnhegt var
að heyra þessa útfærslu Max Regers á lögum Wolfs.
Joseph Ognibene homleikari lék með Marteini só-
nötu Corellis og skhuðu þeir góðum flutningi þótt að-
eins bæri á vandamálum í sambandi við styrkjajafn-
vægi sem verður fyrst og fremst að skrifa á reikning
Marteins vegna notkunar regístra.
Þessari einkar ósamstæðu efnisskrá lauk með flutn-
ingi tveggja verka eftir Jónas Tómasson, „Lofsöng
Maríu“ og „Úr Opinberunarbók Jóhannesar" sem var
endurflutt. „Lofsöngur Maríu“ er tríó fyrir söngrödd,
hom og orgel og var það flutt af Margréti Bóasdóttur,
Joseph Ognibene og Marteini H. Friðrikssyni. Þetta
er fallegt verk og hófsamt að gerð eins og hæfir efn-
inu. Margrét söng nú mun betur en áður og var verkið
í hehd reyndar það sem best var skhað í flutningi á
tónleikimum. Hér hefur Jónas skrifað htla perlu.
Endurflutningur fyrsta verks tónleikanna var slak-
ari en í upphafi.
Áskell Másson
Útvarpslagafrumvarpið o.fl.
Þættimir Þjóðarsál og Meinhom
í útvarpinu virðast vera nokkuð
vinsælir og oftast þokkalega stjóm-
að þótt stundum beri af leið enda
verkið oft vandasamt. Eitt er það
þó sem ekki er vinsælt á þeim bæj-
um að menn leyfi sér að bera upp
athugasemdir varðandi rekstur út-
varps og sjónvarps.
Nokkm fyrir síðustu hækkun af-
notagjalda hringdi maður nokkur
utan af landi í Þjóðarsálina og
kvaðst hafa heyrt að afnotagjaldiö
ætti að hækka ahmikiö þar sem
ekki hefði tekist að innheimta 200
mihjónir af afnotagjöldum sl. árs.
Eitthvað vafðist þetta nú fyrir
stjómanda þáttarins, sem taldi sig
ekki vita almennhega um máhð,
en taldi þó einna liklegast að Mark-
ús útvarpsstjóri mundi leggja sína
líknandi hönd yfir þessar skuldir.
Ekki virtist viðmælandi vera
mjög ánægður með svarið og vhdi
koma einhverri viðbót að en fah-
hlera-stjóri þáttarins taldi að í óefni
væri komið og viðmælandinn flaug
með dáhtlum smelh út í kolsvart
vetrarmyrkrið.
Sérstakir þættir
Þá var það ahlöngu síðar að mað-
ur nokkur hringdi og kvaðst þurfa
að gera nokkrar athugasemdir
varðandi vafasaman rekstur RÚV.
Hann hafði aðeins haft málfrelsi í
nokkrar sekúndur er kona nokkur,
er virtist vera th aðstoðar í þættin-
um, reyndi sem ákafast að yfir-
gnæfa viðmælandann og var há-
vaði slíkur að halda mátti að títu-
pijónn væri á kaf rekinn í ónefnd-
an líkamshluta, um leið var í gang
sett kastarolupotthlemma- og
tunnubotnamúsík.
Svo hátt lét í að rétt mátti greina
óðamála sijómendur og veika
burði viðmælandans að láta heyra
eitthvað í sér um leið og fallhlera-
stjórinn sá um afganginn. Ekki er
KjaHarinn
Jón Gunnarsson
fyrrv. bóndi og vélstjóri
því að neita að það fór hálfgerður
hrohur um undirritaðan.
Af ýmsum ástæðum virðist ekki
beinhnis hepphegt að hafa tvo
stjómendur í svona þáttum. Lík-
lega væri ekki úr vegi að hafa stöku
sinnum sérstaka fyrirspumarþætti
varðandi þetta fyrirtæki okkar
RÚV þar sem ábyrgir aðilar með
nægjaihega þekkingu á rekstri
stofnunarinnar sætu fyrir svömm.
Það er einfaldlega ýmislegt fleira
en dagskrá og dægurmál sem fólk
hefur áhuga á að fá upplýsingar
um svona annað slagiö. Th dæmis
hefur ekkert verið upplýst ennþá
um hvemig hefur gengið að fá þær
áöur umræddu 200 mihjónir í hús.
Era einhverjar upplýsingar th
varðandi þetta mál? Fróðlegt væri
að fá svar.
Fremur ófögur lýsing
í skýrslu Ríkisendurskoðunar frá
júní 1988 er yfirstjóm RÚV harð-
lega gagnrýnd - kemur þar fram
að bókhald er fært eftir óstaðfest-
um gögnum o.fl. Um innheimtu-
dehdina segir svo: Dehdin sinnir
hlutverki sínu iha. Stofnskrá er
ábótavant. Vinnubrögð ómarkviss,
eftirht lélegt, slæleg vinnubrögð á
dehdinni leiða th venhegs tekju-
missis hjá stofnuninni.
Þá segir að eftirhtsþættir kerfis-
ins séu ófullnægjandi og að hvorki
séu fyrir hendi kerfislýsingar né
notendahandbækur. Þá er upplýst
að 65 stöðughdi séu án heimildar
o.fl. Fremur ófógur lýsing eða
hvað?
Ekki væri úr vegi að fá upplýs-
ingar um hvaö gert hefur verið í
þessum málum th úrbóta, enda 1 'A
ár frá útkomu skýrslu Ríkisendur-
skoðunar.
Hér að framan er aðeins stiklað
á stóm í skýrslu Ríkisendurskoð-
unar en hún mun fáanleg á Al-
þingi, svo og einnig frumvarp th
nýrra útvarpslaga sem eitt sér er
að flestu leyti eitthvert þaö furðu-
legasta plagg er um getur varðandi
framhaldsstarfsemi útvarps og
sjónvarps enda munu nefndar-
menn, er tilskipaðir vom th frum-
varpsgerðar, varla sammála um
neitt nema að láta prenta ósam-
komulagið ásamt sérstökum fyrir-
varabæklingum nefndarmanna.
Því miður virðist htih hluti þess-
ara tillagna vera nothæfur og stór
hluti þeirra minna ónotalega á hug-
myndir fasista og annarra einræð-
isafla. Víst er að þar þarf miklu um
að breyta og við að snúa þar th
nothæft getur tahst og virðist helst
að tihögur Amþrúðar Karlsdóttur
og félaga hggi næst því að vera
skoðunarhæfar að vissu marki.
Varnagli
Margir munu hafa hrokkið við
er þeir sáu hina svörtu skýrslu
Ríkisendurskoðunar varðanbdi
RÚV. Við lestur skýrslunnar fer
ekki mihi mála að stórfeht kæru-
leysi, takmarkalaus eyðslusemi,
vankunnátta í fjármálastjóm og
hagkvæmnismati o.fl. hefur sett
alvarlegra mark á stjómun þessa
fyrirtækis okkar en margan hefur
grunað. Ekki er alveg ljóst af þess-
ari skýrslu hvað langt aftur í tím-
ann þessi vandamál ná en svo sem
sjá má mun þessi vandræðagangur
allur hafa kahað á sífeht meiri fjár-
muni frá notendum.
Athyghverð em ummæh Stein-
gríms Hermannssonar forsætis-
ráðherra varðandi skýrslu Ríkis-
endurskoðunar. Hann segir: „Það
er gahi í kerfinu hjá okkur að þeg-
ar skýrslur Ríkisendurskoðunar
um einstakar stofnanir koma, og
þá getum við tekið sem dæmi
skýrslu hennar um Ríkisútvarpið
sem er mjög alvarleg skýrsla, þá
er engin leið að taka á þeim málum
af því að svo margar af þessum
stofnunum em undir sjálfstæðri
stjóm.“
Svo sem sjá má af ýmsum fram-
angreindum upplýsingum og öðm
þá virðist fuh ástæða fyrir eigendur
(notendur) að krefjast þess að hin
nýju útvarpslög hafi inni að halda
vamagla við ósköpum sem þessum.
Harðsnúinn og fjölmenntaður
framkvæmdasljóri væri líklegur th
að geta tekið á málum svo sem th
þarf - og auðvitað getur hann þá
einnig borið heitið útvarpstjóri um
leið.
Líklega kann að vera hepphegast
aö sefja ákveðið fjármagn vegna
útvarps og sjónvarps á fjárlög á ári
hveiju og að ekki verði um auka-
fjárveitingar að ræða, og komi aug-
lýsingatekjur th viðbótar því fjár-
magni. AJfnotagjöld séu lögð á
hvem skattskyldan einstakling
(nefskattur) er komi á u.þ.b. 162
þúsund einstaklinga (núverandi
fjöldi gjaldenda er u.þ.b. 77.500) og
greiðist gjaldið th ríkissjóðs ásamt
öðrum sköttum.
Nefna má að með þessu fyrir-
komulagi sparast mikih inn-
heimtukostnaður og pappírsaustur
í hveijum mánuði og margt fleira
sem er hér ótahð.
Óviðeigandi bófahasar
Rekstiir tveggja FM hljóðvarps-
rása RÚV er kjánaleg og fjarstæðu-
kennd vitleysa, sem á ekki lengur
rétt á sér (þarf varla að skýra hvers
vegna!).
Samkvæmt síendurteknum
könnunum Gahups á íslandi og
línuritum þar um, sem birtast oft
í sjónvarpi, er auðvelt að sjá að
nægjanlegt pláss er fyrir aht bita-
stætt efni á annarri hvorri rásinni
og áð auki þokkalegt pláss fyrir
graðhestamúsík.
Nokkra athygh vekur hið kjána-
lega og ímyndaða kapphlaup RÚV
við. einkaútvarps- og sjónvarps-
stöðvar og thraunir th að gera þeim
flest th bölvunar en slíkt hefur
einnig oft haft verulegan kostnað í
för með sér. Það verður að teljast
ahs óveiöeigandi að RÚV sé í ein-
hvers konar bófahasar af þessu
tagi. Jón Gunnarsson
„Rekstur tveggja FM hljóðvarpsrása
RÚV er kjánaleg og Qarstæðukennd
vitleysa, sem á ekki lengur rétt á sér
(þarf varla að skýra hvers vegna!).“