Dagblaðið Vísir - DV - 01.08.1991, Blaðsíða 4

4
FIMMTUQAGUfU. .ÁGÚST.m
Fréttir
Uppkaup ríkisins á framleiðslurétti sauðflárbænda:
Flatur niðurskurður í
haust óhjákvæmilegur
- á annað hundrað þúsund pappírsrollur ájötu ríkissjóðs
Allt bendir til aö sauöfjárbændur
þurfi aö sæta flötum niðurskuröi á
fé í haust. Samkvæmt samningi rík-
isins við bændur frá í vor á lifandi
fé að fækka um alls 55 þúsund í haust
eöa um ríflega 10 prósent. Enn sem
komið er hafa bændur þó einungis
boðist til að selja ríkinu tæplega
þriöjung þessa fjár. Það sem upp á
mun vanta verður deilt flatt niður á
bændur sem ekki hafa selt hluta
framleiðsluréttar síns og búa á svæð-
um þar sem tilskildum heildarniður-
skurði hefur ekki verið náð.
Að sögn Helga Jóhannessonar, lög-
fræðings í landbúnaðarráðuneytinu,
er það æði misjafnt eftir svæðum
hveru viljugir bændur eru til að
skera niður sauðfé sitt. Á sumum
svæðum hafa kaupin gengið vel, svo
sem á hluta Vestfjarða og í Eyjafirði.
Við ísafjörð stefnir allt í að sauðfé
fækki um tilskilin 12 prósent. Þar
verður því ekki að vænta flatrar nið-
urfærslu á framleiðslurétti. Á öðrum
stööum hafa uppkaupin hins vegar
gengið tregar. A Ströndum, þar sem
sauðfé á að fækka um 7,2 prósent,
hafa til dæmis nánast engir samning-
ar náðst.
Fram til 1. september býðst bænd-
um, sem selja sjálfviljugir allan bú-
stofn sinn, fimm þúsund krónur fyr-
ir hverja kind sem slátrað verður.
Mega þeir þó halda eftir 10 kindum
án þess að sú upphæð skerðist. Þeir
sem selja einungis hluta bústofnsins
fá hins vegar greiddar 3.500 krónur
fyrir hverja aflífun.
Gert er ráö fyrir að útgjaldaskuld-
binding ríkissjóðs vegna þessara
uppkaupa komi til með að hljóða upp
á 2,3 milljarða. Fimmtung af þessum
greiðslum munu bændurnir fá í jan-
úar á næsta ári en eftirstöðvarnar fá
þeir greiddar með veröbótum og
fimm prósent vöxtum á fjórum árum.
Að sögn Jónasar er nokkuð um að
allur fullvirðisréttur hafi verið seld-
ur af jörðum. í flestum tilfellum hef-
ur þó verið um að ræða sölu aldraðra
bænda á svokölluðum pappírsroll-
um, framleiðslurétti sem ekki hefur
verið nýttur á undanförnum árum
vegna riðuveiki eða framleigu tU
Framleiðslusjóðs. Þess má geta að
samtals nema útgjöld ríkissjóðs
vegna þessara pappírsrollna hundr-
uöum milljóna á ári.
AUs er framleiðslurétturinn í
sauðfjárrækt um 12 þúsund tonn eða
tæplega fjögur þúsund tonnum meiri
en hægt hefur verið að selja niður-
greitt á innanlandsmarkaði. Að
teknu tiUiti til þeirra 155 þúsund
pappírsrollna, sem hvorki bíta gras
né hafa áhrif á lambakjötsframleiðsl-
una, var umframframleiðslan á síð-
asta ári tæplega þúsund tonn en það
jafngildir afköstum 55 þúsund fjár.
-kaa
Þjóöhátíö 1 Vestmannaeyjum:
Undirbúningur
á lokastigi
- stefnir í góða aösókn
Ómar Garðarsson, DV, Vestmarmaeyjum;
Undirbúningur við þjóöhátíðina í
Vestmannaeyjum er nú á lokastigi.
Var kveikt á þúsund ljósaperum á
þriðjudagskvöld og stefnir allt í að
mótssvæðið veröi tilbúið á fimmtu-
dagskvöld.
Samkvæmt upplýsingum frá þeim
sem annast fólksflutninga til Vest-
mannaeyja er mikU ásókn í ferðir á
þjóðhátíðina. Allt er að fyllast í þær
ferðir flugfélaganna og mikið er
pantað með Herjólfi.
Á fimmtudag og föstudag eru Flug-
leiðir með samtals 18 ferðir og ef
nauðsyn krefur verður bætt viö ferð-
um. Sömu sögu er að segja af Herj-
ólfi og íslandsflugi. Þar hefur verið
mikið pantað og virðist sem Uutn-
ingageta beggja verði nýtt til hins
ýtrasta til að koma þjóðhátíðargest-
um til Eyja.
Leiguflugfélögin verða líka í stans-
lausum ferðum, bæði frá Reykjavík,
Selfossi og Bakka í Landeyjum. Ekki
er hægt að gera sér grein fyrir hvað
þessir aðUar eiga eftir að flytja marga
en þeir munu skipta einhveijum þús-
undum.
Undirbúningur þjóðhátíðarinnar í Vestmannaeyjum er nú á lokastigi og er gert ráð fyrir góðri aðsókn.
DV-mynd Omar
í dag mælir Dagfari
Mikið lifandis skelfing á Evrópu-
bandalagið bágt. Og mikið má það
vara sig. Jón Baldvin hefur tekið
EB í karphúsið og segist ekki vera
vonsvikinn yfir því að samningar
skyldu ekki takast. Hann segist
hins vegar vorkenna Evrópu-
bandalaginu sem hafi ekki meiri
kraft og víðsýni en það að tuttugu
þúsund tonn af úldinni síld urðu
banabiti samninganna við EFTA.
Miðað við það viðtal sem haft var
vdð utanríkisráðherra í fyrrinótt
eftir að upp úr slitnaði leikur vafi
á því hvort ráöherrann hefur meiri
fyrirhtningu á samningamönnum
EB eða úldnu síldinni. Þó má ráða
af svörum hans og viðbrögðum að
Evrópubandalagið muni gjalda
meira fyrir þetta en síldin og þess
vegna mega þeir í Evrópu heldur
betur fara að vara sig. íslenski ut-
anríkisráðherrann efast nefnilega
um hvort hann hafi geð til þess
lengur að halda uppi snakki vdð
menn sem ekkert geta og ekkert
kunna.
Talsmenn Evrópubandalagins
halda að þeir geti tekið upp þráðinn
aftur í haust. Jón Baldvin er á ööru
máli. Hann hefur ekkert meira við
þessa menn aö tala og maður sér
það í anda hvemig Evrópa titrar
og skelfur við þá tilhugsun að utan-
ríkisráöherra íslands neiti að mæta
til funda í haust. Þau boð hljóta að
berast hratt sem elding um helstu
höfuðborgir Evrópu að Jón vilji
ekki heimsækja þær meir og sé far-
inn í fýlu af því hann hafi verið
auðmýktur. Hvað er nú til ráða í
heimsmálunum þegar íslendingar
draga sig í hlé? Hvað verður um
hina evrópsku hugsjón? Hvað verð-
ur um allan efnahag Evrópulanda
sem hafa reitt sig á að ísland gengi
í lið með þeim?
Nú má allt eins búast vdð því að
Jón Baldvdn gangi í flokk með
Bjama Einarssyni og þeim öðrum
sem eru á móti útlöndum og þá
sérstaklega þeim útlöndum sem
em í Evrópu. Það væru nú aldeilis
tíðindi ef Jón Baldvin tekur upp
þá stefnu að hafna Evrópusam-
starfi. íslenska fullveldið fengi þar
góðan liðsstyrk en hitt er öllu al-
varlegra að Evrópa mundi ekki
bera sitt barr eftir að þeir Jón Bald-
vin og Bjarni ganga í eina sæng til
að ná sér niðri á þessum aumingum
sem taka úldna síld fram yfir þá
hagsmuni sína að semja við Island.
Jón Baldvdn gerir meira. Hann
varar þjóðir Austur-Evrópu við
þessum kauðum í Evrópubanda-
laginu og Jón Baldvin hugsar ekki
hlýtt til Englendinga og Ira og þó
var hann nýbúinn að bjóða írska
utanríkisráðherranum í sjóstanga-
veiði hér heima og sýna honum
Davíð, sem er liprasti samninga-
maöur í heimi og sérstakur heið-
ursmaður úr Viöey. írinn tekur
úldna síld og tros fram yfir gest-
risni Jóns Baldvins og þó var þessi
maður búinn að fá að borða bæði
í Ráðherrabústaðnum og á Þing-
völlum. Sjaldan launar kálfurinn
ofeldið.
Það er ekki nóg með að Evrópu-
bandalagið, Bretar, írar og Suður-
Evrópulöndin hafi svikist aftan að
okkur. EFTA-löndin em flestöll að
sækja um aðild eða ætla að sækja
um aðild og Norðmenn munu sjálf-
sagt verða næstir í biðröðina. Þeir
taka það hins yegar ekki með í
reikninginn að íslendingar munu
ekki sækja um aðild og ef ísland
er fyrir utan og Jón Baldvdn í fýlu
þá verður ekki feitan gölt aö flá í
bandalagi sem hefur ekkert upp á
að bjóða nema úldna síld. Verði
þeim að góðu.
Það þarf engan að undra þótt Jón
Baldvdn bregðist svona vdð. Hann
er búinn að vera eins og útspýtt
hundskinn á fundi með þessum
mönnum. Hann hefur stjórnað
EFTA-viðræðum og margoft bent á
að án íslands sé Evrópubandalagið
máttlaust og einskis virði. Hann er
búinn að láta semja ellefu þúsund
blaðsíður af lagabreytingum til aö
laga Evrópu að íslandi. Hann er
búinn að gera allt sem í mannlegu
valdi stendur til að sýna þessum
mönnum fram á að hagsmunir
þeirra verði best tryggðir með því
að semja og samþykkja það sem
íslendingar leggja til. En allt hefur
komið fyrir ekki.
Það kom auðvdtað aldrei til greina
að íslendingar gæfu eftir í þessari
deilu vdð Evrópubandalagið. ís-
lendingar verða að fá sitt fram og
aðrir verða að gefa eftir til að ísland
sé tilbúið til samninga. En Evrópu-
bandalagið skilur ekki þessa samn-
ignatækni. Það skilur ekki Jón
Baldvdn. Þess vegna er Evrópa nú
ein á báti.
Dagfari