Dagblaðið Vísir - DV - 17.08.1991, Blaðsíða 4

Fréttir
4\UGAI,IDAG.UK 17. ÁGfÚST 1991.
Flett ofan af töpuðum lánum:
Reikmngurinn 80 þúsund á
Ijögurra manna fjölskyldu
Afskriftir vegna tapaðra lána
Atvinnu-
tryggingasjóður
Byggðastofnun
Framkvæmdasj.
Hlutafjárdeild
Upphæðir í milljónum króna.
Tillaga
Ríkisendursk.
Bókfært
nú
Grafið sýnir hvernig sjóðirnir þurfa að afskrifa töpuö lán fyrir miklu hærri upphæð en gert hefur verið, eigi þeir
að hlíta tillögum Ríkisendurskoöunar. Afskriftirnar, sem nú eru bókfærðar, eru yfirleitt miðaðar við ársuppgjör
fyrir 1990, nema hjá Byggðastofnun, þar sem afskriftir höfðu verið auknar fyrr í sumar.
Skýrsla Rikisendurskoðunar um
íjárhagsstöðu Byggöastofnunar og
Framkvæmdasjóðs leiðir í ljós
óhreint mjöl. Stjórnendur sjóðanna
hafa til þessa komist upp meö að
færa aðeins lítinn hluta lána sem
töpuð lán og afskrifa þau sem eru
glötuð að mati Ríkisendurskoðunar
nú. Skattgreiðendur verða síðan að
greiöa þessa viðbótarreikninga, sem
nema um fimm milljörðum, eða um
80 þúsund krónum á hveija fjögurra
manna fjölskyldu. Margar fyrirvinn-
ur hafa eitthvað um það bil í mánað-
arlaun, sem nú fer í vaskinn.
Þannig horfir máliö við lands-
mönnum, nú þegar allt í einu skal
farið að upplýsa um stærðargráðu
þessara töpuðu lána sjóðanna. Á
meðfylgjandi grafi sést hvernig Rík-
isendurskoðun segir að sjóðirnir
skuli nú fara að afskrifa vegna töp-
uðu lánanna í miklu ríkari mæli en
verið hefur. Slíkar afskriftir hafa
verið tiltölulega litlar hingað til, mið-
að við vandann, nema helst hjá
Byggðastofnun í heild sem jók af-
skriftirnar í sumar en þó ekki fyrr.
Menn geta séð á þessu að alls ekki
hefur verið um að ræða að þessir
opinberu sjóðir væru að veita lán í
mörgum tilvikikum heldur hafa þeir
raunverulegá veitt „styrki" , í raun-
inni gefið gjafir. Allir vita svo um
„gæðingaþjóðfélagið" kerfi „fyrir-
greiðslna" þar sem vel valdir aðilar
fá íjármagn á silfurfati meðan stætt
er á slíku. Vissulega er ljótt að sjá á
blaði að skattgreiöendur hafa taþað
svona miklu vegna þessara gjafa 'en
þó er gott að búið er að fletta ofan
af því hversu stór vandinn er.
Ríkisendurskoðun var
með í leiknum
Ríkisendurskoðun var áður með í
þeim leik að ekki hafði verið afskrif-
að meira en raun ber vitni vegna
tapaðra skulda. Nú, hefur hún vakn-
aö. Forsætisráðuneytið fór þess á feit
við Ríkisendurskoðun með bréfi nú
í júní að hún gerði ítarlega úttekt á
fjárhagsstöðu Byggðastofnunar og
Framkvæmdasjóðs, úttekt sem tæki
til atvinnutryggingadeildar Byggða-
stofnunar og hlutafjárdeildar
Byggðastofnunar. Hinar tvær síðast-
nefndu deildir eru leifar af sjóöum
sem þáverandi ríkisstjóm stofnaði í
Sjónarhom
Haukur Helgason
kjölfar efnahagsvanda 1988. Aögerð-
unum þá var ætlað að koma í veg
fyrir stöðvun mikilvægra útflutn-
ingsfyrirtækja, styrkja afkomu at-
vinnuvega og draga úr verðbólgu og
lækka vexti og koma þannig í veg
fyrir atvinnuleysi, sem annars var
talið vofa yfir, eins og þar sagði. Jafn-
framt var aögerðunum ætlað að
leggja grunn að atvinnuöryggi og
stöðugleika í efnahagskerfinu eins
og einnig sagði. Menn geta nú ímynd-
aö sér að betur heföi farið, hefðu
þessir sjóðir aldrei orðið til, heldur
hefði atvinnulífið leitað síns jafn-
vægis þótt það hefði kostað sitt. Þeir
sem þurfa nú að borga reikningana
geta að minnsta kosti séð að þarna
hefur fjármunum þjóðarinnar veriö
illa ráðstafað í þágu fárra einstakl-
inga.
Telur69% töpuð
hjá fiskeldinu
Mikið af vandanum, sem nú verður
bókfærður og brátt innheimtur hjá
þjóðfélaginu, er vegna fiskeldisins. í
maílok námu útistandandi lán Fram-
kvæmdasjóðs og Byggðastofnunar til
fiskeldis 3.440 milljónum króna. Auk
þess hefur ábyrgðadeild fiskeldis hjá
Ríkisábyrgðasjóði gengið í ábyrgð
fyrir 400 milljónum króna. Samtais
nemur þetta því 3.840 milljónum.
Rikisendurskoðun telur að af þessu
geti tapazt 2.640 milljónir eða 69 pró-
sent.
Af einstökum sjóðum telur Ríkis-
endurskoðun að hjá Framkvæmda-
sjóði verði að afskrifa fyrir 1800 millj-
ónir, en framlög í afskriftasjóð voru
200 milljónir í fyrra. Þegar þetta hef-
ur verið gert verður Framkvæmda-
sjóöur 1200 milljónir í mínus, svo
langt frá að eiga fyrir skuldum. Rík-
isendurskoðun telur að hjá Byggða-
stofnun verði á sama hátt að afskrifa
fyrir 1725 milljónir. Nú fara þar í
afskriftasjóð 1650 milljónir sam-
kvæmt nýlegri ákvörðun stjórnar
Byggðastofnunar. Þá telur Ríkisend-
urskoðun að hjá atvinnutryggingar-
deild þurfi að afskrifa fyrir 1760 millj-
ónir vegna tapaðra skulda en þar
voru í afskriftasjóð settar 409 millj-
ónir í ársreikningi 1990. Þelsi deild
yrði eftir það 1400 milljónir í mínus
og ætti ekki fyrir skuldum. Ríkisend-
urskoðun telur svo að í afskriftasjóð
hlutafjárdeildar þurfi að fara 220
milljónir í staö 120 milljóna, sem fyr-
ir eru. Tap þessara sjóða fellur auð-
vitað að lokum á ríkissjóö.
-HH
Ljósmyndasamkeppni DV og Tannlæknafélags íslands:
Brostu framan í heiminn
- ogtaktuþáttíbrosmyndasamkeppninni
Margar stórgóðar og skemmtilegar
brosmyndir berast á degi hverjum í
ljósmyndasamkeppni DV og Tann-
læknafélags íslands.
Samkeppnin ber heitið Breiðasta
brosið og eins og nafniö gefur til
kynna er leitað að góðum myndum
af brosandi fólki eða dýrum.
Hveijum keppanda er fjálst að
senda inn fleiri en eina mynd í
keppnina. Myndirnar mega vera
skyggnumyndir eða venjulegar
pappírsmyndir. Þær mega vera í
hvaða stærð sem er og ekki skiptir
máli hvort þær eru svart/hvítar eða
í lit.
Sendið myndina eða myndirnar
ásamt nafni, heimilisfangi og síma
þátttakanda í umslagi til DV, Þver-
holti 5, 105 Reykjavík, merkt Breið-
asta brosið. Öllum myndum verður
skilað aftur til eigenda. Skilafrestur
er til 6. september.
Tannlæknafélag íslands gefur veg-
leg verðlaun fyrir bestu sumarbros-
in. Fyrstu verðlaun eru Canon Eos,
1000 myndavél meö sjálfvirkum fók-
us og lýsingu og innbyggðu rafdrifi.
Vélin er að verðmæti 35 þúsúnd
krónur. Önnur og þriöju verðlaun
Þetta er ein af þeim stórskemmti-
legu brosmyndum sem hafa borist
i Ijósmyndasamkeppnina.
eru 15 og 10 þúsund króna vöruúttekt
í einhverri af sjö verslunum Hans
Petersen.
Þá er bara að muna eftir myndavél-
inni hvert sem ferðinni er heitið því
verðlaunabrosið gæti leynst bak við
næsta hom.
í tilefni af 200 ára afmæli slökkvil-
iðsins og afmælisdegi Reykjavíkur
verður slökkvihð borgarinnar með
sýningu í miðbænum klukkan 18.00
á sunnudaginn. Hún verður á bíla-
stæðinu við Faxaskála og hefst
klukkan 13.30 og mun standa í um
45 mínútur. Sett verður á svið um-
ferðarslys, eiturefnaslys og gasleki.
Auk sýningarinnar mun slökkvi-
liðið fara í hópakstur um bæinn á
milli 11.00 og 12.00 um morguninn á
sunnudag.
w Fiskveiöiárinuaöljúka:
Ysukvótinn klárast ekki
- flestar aörar tegundir fara fram úr heimildum
„Það var heimilað að veiða 245
þúsund tonn af þorski á veiðitíma-
bilinú frá 1. janúar til 1. september,
þar af eru 7 þúsund tonn sem leyft
var að veiða á línu í janúar og fe-
brúar. í lok júlí var þorskurinn
kominn í 215 þúsund tonn sam-
kvæmt bráðabirgðatölum Fiskifé-
lagsins. Ágústmánuður sýnist ætla
að verða sæmilegur. Því virðist
sem kvótinn náist að fullu í þorsk-
inum,“ segir Ingólfur Amarson hjá
Fiskifélagi íslands.
„Ýsukvótinn virðist á hinn bóg-
inn ekki ætla að násL Aflamarkið
á ýsunni var 40 þúsund tonn og
júlí höfðu veiöst 33 þúsund tonn
þannig að það er hæpið aö það veið-
ist 7 þúsund tonn í ágúst af henni.
Skarkolakvótinn er uppurinn.
Kvótinn var 7000 tonn og um mán-
aðamótin var búið að veiða 7.100
tonn.
Ufsinn var heimilaður upp á 65
þúsund tonn. Það var búið að veiða
58 þúsund í lok júlí þannig að hann
fer eitthvað fram yfir heimildina.
Karfinn var heimilaður upp á 55
þúsund tonn og nú er búið að veiða
54 -þúsund tonn svo að hann fer
örugglega fram yfir.
í lok júh var búið að veiða 29.700
tonn af grálúðu en kvótinn er 30
þúsund tonn. Það er því öruggt að
það verður farið fram úr kvótan-
um, jafnvel þótt htið veiöist af grá-
lúðuíágúst."
-J.Mar
Athugasemd frá Jóni Baldvim:
Engum tillögum haf nað
„Frettin er röng. Þingflokksfundur
Alþýðuflokksins í fyrradag var ekki
ákvarðanafundur. Það voru ekki
lagðar fram neinar tihögur fyrir
fundinn og þar var engum tillögum
hafnað. Það voru því engar tillögur
á borðunum um skólagjöld meö þeim
upphæðum sem nefndar voru í frétt-
inni þannig að efnisatriði fréttarinn-
ar em röng.
Þetta var umræðufundur í fram-
haldi af fundi sem við héldum í síð-
ustu viku. Þar kynntum við thlögur
ráðherra Alþýðuflokksins sem fengu
efnislega umræðu. Þama var ekki
verið að ræða um einstakar thlögur
heldur var þetta almenn umræða um
hehdardæmið en upplýsingar lágu
ekki að öhu leyti fyrir um þaö þá og
þetta var að engu leyti ákvarðana-
fundur,“ segir Jón Baldvin Hanni-
balsson, utanríkisráðherra og for-
maður Alþýðuflokksins. En ráðherr-
ann vildi koma á framfæri athuga-
semd við frétt sem birtist í DV í gær
þar sem sagt var að Alþýðuflokks-
menn hefðu hafnað hugmyndum um
skólagjöld í framhaldsskólum upp á
30 th 50 þúsund krónur.
Jón Baldvin sagði að það væm
engar shkar hugmyndir frá mennta-
málaráðherra á borðinu hjá Alþýðu-
flokksmönnum.
-J.Mar
Athugasemd DV
DV stendur við hvert orð sem í frétt-
inni stóð. Þar var hvergi sagt að lagð-
ar hefðu verið fram tillögur um
skólagjöld. Heldur var sagt að þing-
menn Alþýðuílokksins hefðu rætt
um þær hugmyndir sem fram hafa
komið um skólagjöld. í fréttinni var
hvergi minnst á ákvarðanafund hjá
þingflokki Alþýðuflokksins. í frétt-
inni var einfaldlega sagt að Sjálf-
stæðismenn væm ekki thbúnir með
formlegar niðurskurðarthlögur en
að hugmyndir, sem á lofti eru, hefðu
verið ræddar manna á meðal í þing-
flokki Alþýðuflokksins. í þeim um-
ræðum væri hugmyndum um skóla-
gjöld, sölu Skipaútgerðar ríkisins og
að hætta við gerð jarðganga á Vest-
fjörðum hafnað.
Fréttastjóri