Dagblaðið Vísir - DV - 15.09.1992, Qupperneq 2

2
ÞRIÐJUDAGUR 15. SEPTEMBER 1992.
Fréttir
Ríkisstjómin og flárlagagerðin:
Féll frá tveggja
þrepa virðisauka
- þess í stað verður dregið stórlega úr endurgreiðslum
Akvörðun um
Ríkisstjómin varð að falla frá hug-
myndum sínum um tveggja þrepa
virðisaukaskatt eftir að þingflokkar
beggja stjómarflokka höfnuöu tillög-
um fjármálaráðherra þar um á þing-
flokksfundum í gær. Ríkisstjórnin
kom saman til fundar í gærkvöldi og
stóð fundur hennar fram á miðja
nótt eða alls í rúmar fimm klukku-
stundir.
Að loknum ríkisstjómarfundi í
nótt sagði Davíð Oddsson að ríkis-
stjórnin hefði tekiö verulega mikið
tillit til þess sem þingflokkamir
vildu. Rikisstjórnin kom saman aftur
nú fyrir hádegi og síðar í dag verða
þingflokksfundir þar sem nýjar til-
lögur frá ríkisstjórninni verða til
umræðu og afgreiðslu.
Þingflokkar beggja stjómarflokka
höfnuðu tillögum um breytingar á
virðisaukaskattinum. Heimildir DV,
úr báðum flokkum, segja að þing-
menn hafi ekki verið tilbúnir að sam-
þykkja svo miklar kerfisbreytingar
með þeirri htlu kynnningu sem fram
hafði farið innan flokkanna.
„Máhð var ekki bara illa unnið, þaö
var óunnið,“ sagði einn þingmann-
anna. Hann bætti viö að engar skýr-
ingar á hvað breyting hefði þýtt heíði
fylgt með tillögunni og því hefði ekki
verið hægt að samþykkja tillöguna.
Þingflokkamir eru, samkvæmt því
sem heimildir DV herma, tilbúnir að
samþykkja að þeir sem ekki inn-
heimta virðisaukaskatt fái ekki inn-
skattinn -endurgreiddan. Meðal
þeirra sem þannig missa af endur-
greiðslum em hitaveitur, rafveitur,
fjölmiðlar, bókaútgáfur og fleiri. Sem
dæmi má nefna að endurgreiðslur til
hitaveitna nema hundmðum millj-
óna króna á ári.
Þar sem fyrirsjáanlegt er að rekst-
ur hitaveitna og rafveitna veröur
talsvert erfiðari eftir þessar breyt-
ingar verður húscdútun á köldum
svæðum niðurgreidd enn frekar en
niöurgreiðslur á þessu ári em um 400
milljónir króna. Ætlunin er að
tryggja þeim sem búa viö hátt verð
á húshitun sama verð og nú er, ef
ekki lægra en það er nú.
Davið Oddsson staðfesti í nótt að
verulegt tillit verði tekiö til vilja
þingflokkanna og samkvæmt því má
ætla að sá milljarður sem átti að
koma í auknar tekjur með breyting-
unum á virðisaukaskattinum fáist
með því að hætta endurgreiðslunum
og því erallt útlit fyrir að halh á fjár-
lögum næsta árs verði um fjórir
mihjarðar eins og að var stefnt.
Kratar hafna að tekjuskattur fyrir-
tækja lækki um 700 milljónir. Þeir
eru tilbúnir að samþykkja breyting-
ar á skattinum - með því einu að
skatturinn skih fjórum milljörðum á
næsta ári - rétt eins og þessu.
Búið var að reyna margt til að fá
þingflokkana til að fallast á breyting-
amar á virðisaukanum. Meðal ann-
ars var talaö um að láta breytingarn-
ar koma til framkvæmda á tveimur
ámm. Einnig að lækka skattinn í
23,5 prósent og fækka endurgreiðsl-
um sem getið var um hér að ofan.
-sme/-kaa
kirkjuna við
Víghól tekin í
kvöld
Fylkingarnar, sem takast á í
deilunni um kirkjubygginguna
við Víghól í Kópavogi, funduöu
stfft í gær og þjöppuðu saman hði
sínu. Sjá mátti auglýsingar á
sjónvarpsstöðvunum þar sem
stuðningsfólk um kirkjubygging-
una var hvatt til að mæta á aðal-
safnaðarfundinn í íþróttahúsinu
í Digranesi í kvöld. Þeir sem and-
vígir eru bjuggust við að svara í
sömu mynt í dag. Þaö stefnir því
aht í hörð átök i kvöld.
Safhaðarstjórninfundaði í gær-
kvöldi „til að bera saman bækur
sínar“ eins og Þorbjörg Daníels-
dóttir, formaður safnaðarstjórn-
ar Digranessóknar, orðaði þaö.
Þorbjörg bjóst viö margmenni en
óttaöist ekki plássleysi því
íþróttahúsiö rúmaði í þaö
minnsta helming ibúa Kópavogs.
Gylfi Sveinsson, forsvarsmaður
Víghólasamtakanna, sagöi að
andstæðingar byggingarinnar
hefðu fundað stíft í gær og vonað-
ist hann th að mikhl meirihluti
fólks tæki afstöðu i þessu máli,
burtséð hver ákvörðunin yrði.
„Þetta eru verstu mál sem hægt
er að finna, thfinningalega. Þetta
gleymist aldrei," sagði Gylfi.
-Ari
Kartöfluuppskeran mjög misgóð hjá bændum:
Ástandið virðist best í Þykkvabænum
Gylfi Kristjánssön, DV, Akureyii
„Viö vorum ekki bjartsýnir fyrir
skömmu en það hefur ræst ótrúlega
úr þessu og við fengum mjög góða tíö
th að taka upp,“ segir Tryggvi Skjald-
arson, kartöflubóndi í Þykkvabæn-
um. Kartöflubændur í Þykkvabæn-
um eru margir búnir að taka upp og
þegar á hehdina er htið virðist upp-
skeran vera góð.
Annað sem bændur í Þykkvabæn-
um fagna þessa dagana er að mygl-
an, sem hefur verið í kartöflunum
þar, sést nú varla. „Ég hef tekið upp
um 370 tonn á tveimur síðustu árum
en ekki getað selt nema um 60 tonn
svo aflollin hafa verið rosaleg. Nú
sést að vísu aðeins votta fyrir myglu
en það er ekkert sem orð er á ger-
andi,“ segir Tryggvi.
Hann segir þó aö bændur í Þykkva-
bænum beri sig misvel og svo virðist
sem uppskeran ráðist að talsverðu
leyti af því útsæði sem notað var og
jafnvel af garðlöndum. Grös hafl t.d.
fahið hjá sumum að einhveiju leyti
en ekkert hjá öðrum. Þegar á hehd-
ina er htiö segir Tryggvi aö menn séu
að fá um 100 tonn á hektara sem
þýðir að uppskera sé um það bh átt-
fóld.
Alltáfloti íEyjafirði
Það er ekki eins gott hljóðið í kart-
öflubændum í Eyjafirði og Sveinberg
Laxdal, sem er einn þeirra, segir að
þeir þyrftu helst að hafa vélar á loft-
púðum th að komast um garða sína.
„Þetta er einstaklega slakt sumar
hjá okkur en þó er misjafnt hvað
menn fá upp, aht frá nánast engri
uppskeru og upp í meðaluppskeru
þar sem best er. Ég hef þá trú að
hehdaruppskeran í Eyjafirði verði
ekki nema um 1500 tonn á móti um
3000 tonnum í fyrra sem þýðir aö
uppskeran nú er fimm- th sexföld.
Að vísu er ekki öh nótt úti, grös
standa enn og við höfum ekki fengið
næturfrost. Þetta getur því batnað
ef við fáum góða tíð og þá er ekki
síður mikhvægt að veðrið breytist
svo hægt verði að komast um garð-
ana og ná þessu upp,“ sagði Svein-
berg. Hann segist reikna með, miöað
við þær upplýsingar sem hann hefur,
aö kartöfluuppskera landsmanna í
ár sé það slök þegar á hehdina er ht-
ið að hefja þurfl innflutning á kart-
öflum strax í mars eða apríl á næsta
ári.
Ríkisstjórnin viö upphaf hins langa fundar
i gærkvöldi. Fundinum lauk á þriöja tim-
anum í nótt. Ekki tókst að ganga frá end-
anlegum tillögum á fundinum en aö því
var stefnt áður en hann hófst. Á innfelldu
myndinni er Daviö Oddsson umkringdur
fjölmiölamönnum eftir fundinn í nótt.
DV-mynd ÞÖK
Fæðingarorlof til umræðu við Qárlagagerð:
Konur beggja f lokka
hafna skerðingu
- nefndfaliðaðgeraúttektámálinu
Þingkonur stjórnarflokkanna hafa
alfarið hafnað skerðingu fæðingaor-
lofs í tengslum viö fjárlagagerðina.
Hugmyndir hafa verið uppi um að
skerða þessar greiðslur um tæplega
200 mihjónir. Ymsar útfærslur hafa
verið nefndar, meðal annars að
skerða hámarks mánaðargreiðslur
um 10 þúsund krónur, eða úr 55 þús-
und krónum í 45 þúsund krónur. Þá
hefur sú hugmynd verið orðuð að
stytta dagpeningaréttinn um mánuð,
úr sex mánuðum í fimm.
Samkvæmt heimhdum DV mætti
Sighvatur Björgvinsson hehbrigðis-
ráðherra harðri andstöðu í þing-
flokki Alþýðuflokks þegar hann orð-
aöi þessar hugmyndir fyrst í byrjun
síðustu viku. I þingfokki Sjálfstæðis-
manna var einnig megn andstaöa
gegn þessum áformum. Ákveðið var
að fela nefnd að vinna að endurskoð-
un á fæðingarorloflnu.
Nefndin hefur þegar komið saman
og haldið einn fund. í henni eiga
sæti þau Lára Margrét Ragnarsdótt-
ir, Vhhjálmur Eghsson, Össur
Skarphéðinsson, Rannveig Guð-
mundsdóttir og Dögg Pálsdóttir.
Aö sögn Rannveigar er það ekki
hlutverk nefndarinnar að tjalla um
niðurskurð eða skert réttindi enda
tengist hún á engan hátt tjárlaga-
gerðinni. Aðspurð segist hún ekki
geta ímyndað sér breytingar á fæð-
ingarorlofinu fyrr en nefndin hafi
skhað af sér.
„Þessari hugmynd var bara slegið
fram í fjárlagagerðinni og hún er
ósanngjöm í alla staði. Það hefur
ekkert verið sagt hvemig eigi aö
skerða eða th hvaða hópa slík skerð-
ing gæti náð. Það hafa engar tillögur
komið fram um útfærslu á þessum
niðurskurði," sagði ein af þingkon-
um Sjálfstæðisflokksins í samtali við
DV í gær.
-kaa
BSRB um Evrópska efnahagssvæðið:
Krefst þjóðarat-
kvæðagreiðslu
- tekur ekki afstöðu til samningsins
Á stjómarfundi í Bandalagi
starfsmanna ríkis og bæja í gær var
samþykkt að kretjast þjóðarat-
kvæðagreiðslu um samninginn um
Evrópska efnahagssvæðið (EES).
BSRB tekur hins vegar ekki af-
stöðu th málsins í hehd sinni.
Varðandi hugsanlega aðhd ís-
lands að EES vekur BSRB athygh
á því að enn séu ýmsir endar laus-
ir. Bandalagið bendir á aö hugsan-
legur ávinningur af samningnum
byggi á forsendum sem séu engan
veginn afgerandi og bendir á að th
lengri tíma sé margt óljóst um af-
leiöingar aöhdar að EES fyrir ís-
lenska verkalýðshreyfingu og rétt-
indi launafólks. Bent er á óvissu-
þætti varðandi atvinnulífið í land-
inu, flármagns- og fólksflutninga
og eignarhald á landi og auðlind-
um. Gera þurfi betri grein fyrir
þeim sóknarfæmm sem samning-
urinn býður upp á fyrir íslenskt
atvinnulíf. Ennfremur telur BSRB
þörf á rækhegri úttekt á líklegum
útgjöldum vegna aöhdar að EES
og eyða þurfi efasemdum um að
samningurinn stangist á við stjóm-
arskrána.
-Ari