Dagblaðið Vísir - DV - 15.09.1992, Qupperneq 12

12
ÞRIÐJUDAGUR 15. SEPTEMBER 1992.
Spumingin
Lesendur
Hvað finnst þér um hug-
myndir um að leggja
virðisaukaskatt á bækur?
Nanna Hálfdánardóttir húsmóðir:
Mér finnst þaö fáránlegt og ekki ná
nokkurri átt.
Kolbeinn Arnljótsson: Mér flnnst það
ekki rétt.
Trúgirni manna á trúarbrogð
Karl Þ. Löve skrifar:
Það er mér eilíft undrunarefni
hvemig fullorðið fólk, sæmilega
menntað og upplýst á árinu 1992,
lætur presta og aðra fulltrúa hinna
ýmsu trúarbragða spila með sig líkt
og það sé enn á miðaldastigi. - Það
er verðugt verkefni sálfræðinga og
annarra höfuðskoöara að reyna að
einangra og íjarlægja þetta (ég kalla
það stundum trúgimisgen) sem virð-
ist heltaka allt of marga. Hvernig
stendur á því að fólk trúir því sem
einhverjir sjálfskipaðir fulltrúar ein-
hvers óljóss guðs (í besta lagi) pred-
ika og upphefja sjálfa sig í krafti eig-
in oröaflaums?
Þessi trúgimi var skiljanleg hér
fyrr á öldum, þegar fólk var ólæst
og óskrifandi, og hélt enn að jörðin
væri flöt. Kirkjan hélt öllum í heljar-
greipum, hvort sem fólk vildi mennta
sig eða ekki. Og margir þurftu þá
'eflaust að borga kirkjunni sína tíund
eða verða útskúfaður úr samfélagi
manna ella. - Kirkjan hefur gegnum
tíðina í krafti valds sins sankaö að
sér jörðum og ótrúlegu magni verð-
mæta með aðferðum sem nú á dögum
væm einfaldlega kallaðað þjófnaður.
Það nær engri átt að við sem viljum
ekkert með þessa trúarbragðadellu
hafa að gera séum neydd til þess með
opinberum tilskipunum, í formi
skatta og gjalda, að greiða í þessa hít
sem virðist botnlaus vegna stöðugra
kirkjubygginga vítt og breitt um
landið. - Og greiöa síðan laun þess-
um hópi presta og biskupa og fleiri
aðilum tengdum þessu bákni. - En
það er í raun sjálfum okkar að kenna
hvemig komið er okkar málum í dag
vegna þess að það eram jú við sem
flest kusum og líklega kjósum aftur
þessa menn sem sitja við kjötkatlana
og skemmta sér konunglega.
Gunnhildur Þórisdóttir útlitshönn-
uður: Mér finnst það ekki gott og líst
ekki á það.
Mörður Finnbogason nemi: Það er
alls ekki nógu gott.
Helgi Harðarson sölumaður: Það á
eftir að minnka bókasölu og það er
hið versta mál.
Gunnar Kristjánsson prestur: Það
finnst mér afleit hugmynd.
Virðisaukaskattur mismunar þegnunum:
Verktakar kreflast erlendra lána:
Ríkið og almenningur eiga að borga
Undanþágurnar
verður að af nema
bæra“ verkefni sem verktakar leggja
til að ráðast í? Fyrir utan nýfram-
kvæmdir í vegaframkvæmdir, sem
mætti að sjálfsögðu telja arðbærar,
þá er bent á að ljúka þurfi fram-
kvæmdum í svoköÚuðu SS-húsi sem
ríkið hefur verið að basla með síðan
það var plataö til að kaupa þaö af
Sláturfélagi Suðurlands. - Og byggja
svo leikskóla fyrir afganginn!
Ef ráðamenn gangast inn á þessar
hugmyndir Verktakasambandsins,
og taka erlend lán svo milljörðum
skiptir, em stjómvöld endanlega
búin að missa tÚtrú almennings. Og
það veröur ekki endurvakið. - Fólk
veit fyrir víst að þessi erlendu lán,
sem tekin era, verður að greiða með
svita og tárum. Er ekki nóg að gert
í bili, stjómarherrar góðir? Hvemig
væri að láta verktakana afla eigin
verkefna?
Magnús Guðmundsson skrifar:
Sennilega er fyrirhuguð breyting á
virðisaukaskattinum - ef af verður -
sú aðgerð ríkisstjómarinnar sem
helst verður henni til vegsauka.
Þegnunum er verulega mismunað
þegar þeim er skipt í þá sem greiða
skattinn og þá sem skáka í skjóh
undanþága og endurgreiðslna. Rætt
er um annars vegar að koma á tví-
skiptum virðisaukaskatti, 14% og
22% eftir tegund vöm og þjónustu,
og hins vegar að festa hann við 19%
á allar vörur og þjónustu. - Þetta síð-
ara yrði mun auðveldara og réttlát-
ara, og undanþágur yrðu engar.
Þegnarnir sætu allir við sama borð.
Ekki er spurning hvort að ríkis-
sjóði sé stætt á þvi að horfa fram hjá
þeim vanda sem núverandi virðis-
aukaskattur skapar og innheimta
hans hefur vægast sagt gengið skryk-
kjótt. Undanþágur margar og flestar
túefnislausar. Hvers vegna ætti ekki
t.d. að greiða virðisaukaskatt af
starfsemi áhugaleikfélaga? Selja þau
ekki aðgang að sýningunum? Ef
áhuginn er svona gífurlegur á að
halda úti leiksýningum ætti aðgang-
ur að vera ókeypis. Eða happdrættis-
rekstur þar sem velt er hundruðum
milljóna árlega? Svo og ferðaþjón-
usta.
Menningarstarfsemi hvers konar
er líka rekstur. Það er ekki sjálfgefið
að landsmenn vilji halda þessu uppi
með sköttum sínum. - Fyrir nokkr-
um ámm ætluðu laxveiðimenn að
sturlast vegna fyrirhugaðs skatts á
Haukur Jónsson skrifar:
Hún fer illa í fólk þessi sífellda ýtni
stjómar Verktakasambandsins. Það
er ekki nóg að tillögur stjómar þessa
sambands, sem gerir kröfur um
verklegar framkvæmdir á vegum
hins opinbera, séu sendar ýmsum
sveitarfélögum heldur hefur ríkis-
stjómin fengiö orðsendingu líka. -
Þar er lagt til, reyndar farið fram á,
að ríkið taki bara erlend lán upp á
4-45 milljarða króna til þess að verk-
takar og menn þeirra hafi eitthvað
að gera næstu mánuðina. - Hvað á
svo að gera þegar þeir fjármunir em
uppumir? Taka meiri lán. Hvað ann-
að?
Verktakar era sem sé famir að
stjórna stjómvöldum sem sýnast
bukka sig og beygja ef dæma má eft-
ir fyrstu viðbrögðum ráðamanna.
Hefur a.m.k. enginn þorað að sefja
hnefann í borðið og segja stopp. Og
hver skyldu nú vera þessi „arð-
Erlend lán og arðbærar framkvæmdir - SS-húsiö og leikskólar fyrir afgang-
inn!
laxveiði. Menn sem láta sig ekki
muna um að greiða 50 til 100 þúsund
krónur fyrir dagsveiðileyfi kveink-
uðu sér undan sjálfsögðum virðis-
aukaskatti. - Það var látið undan þar
eins og víöa annars staðar. í íþrótta-
starfseminni er himinhá fjármagns-
velta. Því ekki greiða af henni virðis-
aukaskatt?
Almennir neytendur, sem margir
hveijir sækja aldrei svokallaða
menningarviðburði, verða að greiða
skatt af hverri úttekt í matvömversl-
uninni. Það kemur öllum lands-
mönnum til góöa.að þessi skattur
lækki í svo sem 19% og vilji þeir njóta
menningarinnar greiða þeir sama
skatt þar. - Þeir menn sem komu
fyrir augu almennings í sjónvarps-
fréttum 9. sept. sl. og vom gráti næst
vegna fyrirhugaðrar breytingar á
virðisauaskatti mega vita að þeir em
ekki talsmenn meirihluta þjóðarinn-
ar sem vilja ekkert fremur en að
þessi umdeildi en óumflýjanlegj
skattur mismuni ekki þegnunum.
Núverandi fyrirkomulag skattsins
og undanþágumar hafa skipt þjóð-
inni fremur en nokkuð annað í tvo
hópa. Samræming og undanágulaus
virðisaukaskattur er réttlætismál
sem ekki má daga uppi.
Skyldi þá muna um vaskinn, þessa?
DV áskilur sér rétt
tii að stytta aósend
lesendabréf.
Hvfekkispyija
forseta?
Sigfús hringdi:
„Var logið að forsetanum?"
hljóðar fyrirsögn í Tímanum 9.
sept. sl. - Var þar ýjað að því að
ekki hefði verið kannaöur stuðn-
ingu við bráðabirgöalög í þing-
flokki Sjálfstæðisflokks áður en
þau vom sett sl. sumar. Úr því
ekki fást viðhlitandi svör frá
þingmönnum og menn era í vafa
um þetta atriði lá þá ekki beinast
við aö spyija forseta íslands sjálf-
an hvort svo hefði verið?
Mér finnst veriö að væna for-
seta um óheiðarleik og jafnvel
vanþekkingu á starfssviði sinu
með því að karpa um svona nokk-
uð í þingsölum. Það eykur ekki á
virðingu Alþingis að vera með
svona getgátur.
Refsað fyrir yf irvinnu
K.S. skrifar:
Ég er í þannig starfi að stundum
koma skorpur og þá em ég og
aðrir á minum vinnustaö neyddir
til að vinna 12-14 tíma á dag til
að ljúka verkefnum. Við útborg-
un em svo tekin 45-50% til skatts.
Þessi skattheimta er mjög órétt-
lát. Ótal aðilar- í þjóðfélaginu
verða að vinna mikla yfirvinnu.
Má nefna slökkviliðsmenn,
starfsfólk á spítulum og fólk í
fiskvinnslunni almennt.
Nýlega fékk Carl Bild forsætis-
ráðherra Svía þvi breytt að laun-
þegum þar í landi væri refsað
fyrir að vinna og var skattapró-
sentan lækkuð veralega til hags-
bóta fyrir launþega. - Mér er
spum: Ætlar forsætisráðherra
okkar að láta óréttlætið halda
áfram hér eða leiörétta skattkerf-
ið eins og Carl'Bild?
Aðskiinaðurríkis
ogkirkju
Eiríkur Ólafsson skrifar:
Aðskilnaöur ríkis og kirkju er
ofarlega á baugi. Forráöamenn
okkar ættu að gefa þessu máli
meiri gaum. Þar sparaðist drjúg-
ur skildingur fyrir riki og skatt-
borgara. Margir prestar eru
hlynntir aðskilnaði en biskup
flokkar máliö undir óánægju
presta með launin sem er auðvit-
að ragl.
Biskup segist telja sig þurfa að
vita mjög glöggt hvaö þeir sem
em að mótmæla sambandi ríkis
og kirkju vilji fá i staðinn! - Það
er afar einfalt Það á auðvitað
ekkert að koma í staðinn. Menn
myndu bara stofna sinn eigin
söfnuð og greiða þar sína tiimd -
svona einfalt er þetta.
Morguitbylgjaitdalar
Sigurjón skrifar:
Það er auðvitað ekki hægt að
buast við aö fá mann á borð við
Eirík Jónsson í alla morgun-
þættl Hann hefur lengi rabbað
við okkur í morgunsáriö á Bylgj-
unni og farist vel. - Fyrir hann
hafa margir komið og farið,
stundum tekist sæmilega en oftar
miður. Aldrei verður farið í föt
sumra manna. Þar kemur margt
öl.
Ég er staðfastur hlustandi
Bylgjunnar á morgnana og held
því áfram um sinn. En það er
augljóst að stöðin er ekki söm og .
áður á þessum tíma dags. Þama
er mest spjall um ekki neitt eða
viö fólk sem maöur hefur á til-
finningunni að verið sé aö gera
greiða eða sé fjárvana - samanber
sl. miðvikudagsmorgunn. - Þetta
er einhvem veginn allt að dala.
Kannski eðlilegt
Vsk.jafntáalla
Guðriður hringdi:
Ég styö framkomna hugmynd
um að virðisaukaskattur verði sá
sami alls staðar og honum dreift
jafnt á alla. Efla verður engin
sátt um breytingu sem hefði átt
að gera mun fyrr.