Dagblaðið Vísir - DV - 16.01.1993, Blaðsíða 36

44 LAUGARDAGUR 16. JANÚAR 1993.
Við hjálparstarf á Fílabeinsströndinni:
Blanda af
hugsjónum og
ævintýraþrá
- segir Úlfur Bjömsson skipulagsfræðingur sem skráður er á Veraldarvakt Rauða krossins
í hverjum mánuði komu um 600 tonn af matvælum á það svæði sem Úlfur hafði yfir að ráða. Þau voru að verðmæti um 25 milljónir króna.
„Það kom beiðni til íslenska Rauða
krossins um frönskumælandi mann
sem gæti farið til Fílabeinsstrandar-
innar og séð um matvæladreifingu
•> til flóttamanna þar. Haft var sam-
band við mig og spurt hvort ég ætti
heimangengt. Eg tók mér tveggja
daga umhugsunarfrest þar sem ég
var að kenna við Háskólann og þurfti
aö athuga með staðgengil í það starf.
Hann fannst og rúmri viku síðar
var ég lagður af stað suður á bóg-
inn.“
Þetta segir Úlfur Björnsson, fertug-
ur Þingeyingur sem hefur dvalið
undanfarið ár á Fílabeinsströndinni
við flóttamannahjálp á vegum Rauða
krossins.
* „Ég veit að þessi beiðni barst til
fleiri landsfélaga Rauða krossins og
það kom til álita að senda bandarísk-
an mann. En það sem gerði útslagið
var að sá maður komst ekki fyrr en
eftir mánuö en ég gat farið strax.
Þessi tímapressa kom til vegna þess
að maðurinn sem ég átti að leysa af
var farinn og það vantaði einhvern
í staðinn fyrir hann.“
Úlfur er einn af rúmlega 60 íslend-
ingum sem eru skráðir á Veraldar-
vakt Rauða krossins. Þetta fólk verð-
ur að vera tilbúið að leggja sín dag-
legu verkefni til hliðar um óákveðinn
tíma, kveðja vini og fjölskyldu og
leggja með nokkurra daga fyrirvara
upp í ferðalag sem óvíst er hvenær
endar.
Úlfur Björnsson skipulagsfræðingur
starfar við hjálparstarf á vegum
Rauða krossins.
Flóttamenn
frá Líberíu
„Borgarastríðið í Líberíu hafði
geisað í nokkur ár og fólk flúði unn-
vörpum yfir landamærin tii Fíla-
beinsstrandarinnar. Þegar mest var
voru um 340 þúsund manns sem
nutu aðstoðar Rauöa krossins á þeim
svæðum þar sem mat var dreift.
Ástandið er hins vegar ekki mjög
slæmt miöað við það sem gengur og
gerist í þessum málum, t.d í Sómalíu.
Flóttafólkið hefur mat og húsaskjól
og það sveltur enginn þótt gæði mat-
arins séu kannski ekki mikil á ís-
lenskan mælikvarða.
Ástæðan fyrir því að Rauði kross-
inn kom til hjálpar var einfaldlega
sú að landsvæðið þar sem flótta-
mennimir halda sig getur ekki
brauðfætt allan þennan fjölda af fólki
og ef ekki hefði komið til aðstoð af
einhverju tagi hefði fljótlega skapast
neyðarástand. Rauði krossinn á Fíla-
beinsströndinni hafði sent 20 sjálf-
boðaliða til svæðisins en það hafði
lítið að segja gagnvart þessum fjölda
flóttafólks sem kom yfir landamærin
frá Líberíu. Stjómvöld Fílabeins-
strandarinnar gátu heldur ekki veitt
mikinn stuðning en þau leyfðu hins
vegar fólkinu að vera um kyrrt í
landinu og veittu því atvinnuleyfi.
Með sextíu
manns í vinnu
„Flóttafólkið heldur sig aðallega á
vesturhiuta Fílabeinsstrandarinnar
og þegar Rauði krossinn hóf mat-
væladreifingu var svæðinu skipt upp
í fjóra hluta.
Mitt hlutverk var að sjá um dreif-
ingu matvæla á einu þessara svæða;
ég var ábyrgur fyrir móttöku birgð-
anna þar sem þær komu inn í landið
og þangað til þær komust í hendur
viðtakenda. Á mínu svæði voru 114
dreifingarstöðvar og ég hafði 60
manns í vinnu við að dreifa matvæl-
unum til flóttafólksins. Það kom
fljótt í ljós að dreifingarkerfið var
meingallað þannig aö fyrsta verkefni
mitt var að endurskipuleggja það frá
grunni.
Eins og annars staðar í Afríku
skipta landamæri Fílabeinsstrandar-
innar og Líberíu sömu ættbálkum
upp í þegna tveggja ríkja þannig að
flóttafólkið sem kom frá Líberíu sett-
ist að í þorpum síns ættbálks á Fíla-
beinsströndinni. Til að byrja með
vom höfðingjar hvers þorps látnir
sjá um að dreifa matvælunum til
flóttafólksins sem þar bjó. Höfðingj-
arnir vildu auðvitað hygla sínu fólki,
sem hafði ekkert of mikið af mat fyr-
ir, og skiptu því matvælunum venju-