Dagblaðið Vísir - DV - 21.01.1993, Blaðsíða 15
FIMMTUDAGUR 21. JANÚAR 1993.
15
Jólahald á hlaupum
„Hvernig væri nú að lengja ljóssins
hátíð nokkuð fram á árið líka? Færa
eitthvað af nýju siðunum fram í jan-
úar. Ekki nauðsyn að bæta neinu við
heldur aðeins að létta á desembervik-
unum.
.. ekki væri úr vegi að leyfa ævintýralegu Ijósunum á öspunum á
Laugavegi að loga allan janúarmánuð og jafnvel i febrúar líka.“
íslendingar eru áhlaupafólk.
Þetta sést best á undirbúningi jól-
anna og ööru sem farið er aö tengja
jólamánuðinum. Allt á að gerast í
skyndingu, jafnvel með írafári á
þremur vikum.
Meiri kröfur
Híbýlin eiga að vera sem hreinust
og kökubaksturinn má ekki bregð-
ast. Meðaltalið er um fimm tegund-
ir af smákökum en metið yfir tutt-
ugu tegundir. Þá þarf síld helst að
fara í krukkur og rauðrófur sömu-
leiðis. Ýmsir siðir í matargerð kalla
á útsjónarsemi og fyrirhyggju enda
mörg körfufylli reidd í hlað. Drjúg-
ur tími getur einnig farið í sjálfa
matargerðina.
Þá þarf að huga að fatnaði og
kaupa það sem vantar á fjölskyld-
una. Minni tími og meiri ös léttir
ekki þá hlið málanna.
Gamlir skólafélagar taka jafnvel
upp á því að hittast á þessum tíma
og framboð á tónleikum er óvenju-
mikið.
Af nýjungum síðari ára ber mest
á jólaglögginni, sem fyrirtæki,
stofnanir og hópar standa fyrir, og
veitingahúsin auglýsa óspart jóla-
hlaðborð sem furðu margir flykkj-
ast kringum.
Fáir anna þessu öllu, síst þeir sem
mest vinna á þessum tíma, svo sem
bókagerðar- og verslunarfólk.
Flestir lenda þó meira eða minna í
hringiðunni og spennan getur
verkað örvandi og þægileg fari hún
ekki úr böndunum.
Langþyngst hvílir jólaundirbún-
ingurinn á húsmæðrunum sem
fyrr en þó eru þær nú flestar einn-
ig í annarri vinnu. Að vísu er margt
KjaUaiinn
Valdimar Kristinsson
cand oecon., B.A.
léttara en áður var en kröfurnar
eru líka að ýmsu leyti meiri eftir
því sem tilveran verður marg-
breytilegri. Hætt er þvi við að jóla-
haldiö verði ekki öllum það til-
hlökkunarefni sem því ber. Kristn-
ir menn hafa lengi haldið jól og
fyrri kynslóðir héldu upp á ljóssins
hátíð. Ekki má það allt koðna niður
sökum annríkis.
Viðbót við Ijóssins hátíð
Segja má að kaupmennskunni
hafi tekist að teygja jólahaldið
verulega í annan endann. Götu-
skreytingar eru komnar upp í síð-
asta lagi um mánaðamótin nóv-
ember-desember og margar
gluggaskreytingar löngu fyrr. Er-
lendis, þar sem jólin eru varla
nema einn dagur, byrjar jafnvel að
örla á þeim í október.
Getum við íslendingar ekki haft
annan hátt á? Janúar finnst mörg-
um lengsti mánuður ársins, sum-
um finnst hann reyndar eini langi
mánuðurinn. Dagarnir eru stuttir
og rökkrið ríkjandi og þótt það
verki róandi á marga í góðu veðri
vilja veðrin vera óvenjurysjótt á
þessum árstíma.
Hvemig væri nú að lengja ljóss-
ins hátíð nokkuö fram á árið líka?
Færa eitthvað af nýju siðunum
fram í janúar. Ekki nauðsyn að
bæta neinu við heldur aðeins að
létta á desembervikunum og lengja
þann tíma sem fólk gerir sér daga-
mun. Sem dæmi mætti nefna að
ekki væri úr vegi að leyfa ævin-
týralegu ljósunum á öspunum á
Laugavegi að loga aUan janúar-
mánuð og jafnvel í febrúar líka.
Nú er orðin venja að flóðlýsa
nokkur hús í skammdeginu, svo
sem elstu byggingar Landspítalans
og Háskólans. Ef þessar stofnanir
og fleiri fá rafmagnið á sérstökum
kjörum til þess arna mætti kannski
bjóöa eina innanhússlýsingu á
sama hátt. Þegar farið er eftir Ei-
ríksgötu á síðkvöldum fer dnmg-
inn af kirkjuskipi Hallgrímskirkju
þegar það er upplýst að innan.
Mætti svo ávallt vera þegar rökkrið
ríkir.
Valdimar Kristinsson
En berðu mig ekki
fyrirþví...
„Á þennan hátt gat Örnólfur Arnason
komið hinum ósönnu slúðursögum sín-
um að án þess að taka á þeim neina
ábyrgð.“
Gróa á Leiti hefur verið á ferð síð-
ustu mánuði og kallar sig að þessu
sinni Ömólf Ámason. Hún er ólík
sjálfri sér, lágvaxin, vel í holdum
og hefur safnað alskeggi. Hvemig
stendur þá á því að við þekkjum
hana aftur? Ástæðan er sú að henni
fylgir sama hvíslandi illgimin og
áður. Verklagið er lika hið sama.
Hún kemur slúðursögum sínum
áleiðis án þess að taka neina ábyrgð
á þeim. „Ólyginn sagði mér, en
berðu mig ekki fyrir því...“
Næðingur á hefðartindi
Liðið er nokkuð á annan mánuð
frá því að ég gerði nokkrar athuga-
semdir hér í blaðinu við jólahefti
Heimsmyndar en flestar greinar í
því tímariti einkennast af stækri
andúð í garð Davíðs Oddssonar for-
sætisráðherra.
Þar á meðal nefndi ég ritsmíöar
Ömólfs Ámasonar en í þeim sagði
hann ósannar slúðursögur af Dav-
íð. Vom þær mjög í sama dúr og
landsmenn heyrðu í byijun vetrar
þegar rekin var hatrömm rógsher-
KjaUaiinn
Dr. Hannes Hólmsteinn
Gissurarson
dósent í stjórnmálafræði
ferð gegn forsætisráðherra.
Ömólfur hefur nú skrifað tvær
greinar til þess að bera af sér sak-
ir, síðast 6. janúar. Þar segir hann
að hann hafi aldrei sagt neitt um
„drykkjuskap forsætisráðherra".
Þetta séu aðeins getgátur mínar um
efni ritsmíðar hans í Heimsmynd.
Davíð Oddsson hefur svo sannar-
lega fengið aö flnna það, eins og
þeir Hannes Hafstein og Ólafur
Thors á undan honum, að það
næðir um menn á hefðartindum. -
Auðvitað sagði Gróa á Leiti aldrei
neitt beint um „drykkjuskap for-
sætisráðherra" í Heimsmynd. Hún
notaði annað verklag, eins og henni
var líkt.
Hún sagði sögu af manni sem
hefði fengið martröö. Fyrst í
draumnum hefði hann verið stadd-
ur í konungsveislu, síðan á veit-
ingastaðnum Ömmu Lú. Á báðum
stöðum hefði æðsti ráðamaður
þjóðarinnar verið og svo framveg-
is. Á þennan hátt gat Ömólfur
Ámason komið hinum ósönnu
slúöursögum sínum að án þess að
taka á þeim neina ábyrgð.
„Enberðumigekkifyrirþví... “
Ógeöfellt slúður
Eg læt hér útrætt um þetta ógeð-
fellda slúður hinnar skeggjuðu
Gróu á Leiti. Ég sit hér í minnsta
herbergi hússins. Fyrir framan mig
er grein Ömólfs Árnasonar. Eftir
smástund verður hún komin fyrir
aftan mig.
Palo Alto, Kaliforníu, janúar 1993.
Hannes Hólmsteinn Gissurarson
„Ákvörðun
Qölþjóðahers-
ins, sem vann
sigur í Persa-
flóastríðinu,
að hefa tak-
inarkaðar
loftárásiráír-
ak ætti i sjálfu Steingrimur Slgur-
sér ekki að gelrsson, formaöur
komaáóvart. utanrikisnehHfar
Saddam SUS
Hussein hefur hvað eftir annað
brotið þá vöpnahlésskiimála sem
geröir vom að stríðinu loknu.
Auðvitaö var ekki hægt að láta
slíkt viögangast endalaust
Viö megum ekki gleyma því
hvers vegna flugbann var sett á
í norður- og suðurhluta íraks.
Það var gert í kjölfar blóðugrar
útrýmingarherferðar íraks-
stjómar á hendur Kúrdum í
norðri og Shítum í suðri, sem
höfðu sett sig upp á móti stjórn-
völdum í Bagdad. Flugbannið var
tilraun til aö halda (vissiúega
óflúlkomnum) hlífiskiidi yfir
þessum þjóöarbrotum. Ef flug-
bann af þessu tagi á að hafa eitt-
hvert gildi verður að framfylgja
því af hörku. Þá var fjóst að Sadd-
am hélt ótrauður áfram aö þróa
fram kjarnorkuvopn þrátt fyrir
að hann væri skuldbundinn til
annars.
Það er engan veginn óeölilegt
að frökum sé refsað brjóti þeir
gegn vopnahlésskilmálum. Hins
vegar má spyrja þeirrar spum-
ingar hvort þessar tilteknu loftá-
rásir hafi verið heppilegasta leið-
in til að koma höggi á Saddam
og stjórn hans. Ég er ekki sann-
færður um þaö.“
Tvöfalt sið-
Loftárásim-
ar nú hljóta
að skoðast í
ljósi þess
gjöreyðinga-
stríðs sem
Bush Banda-
ríkjaforseti
stjómaöi Sveinn R. Hauks-
gegnírakfyr- 80n, fornn. bland-
ir tveim palestfea, l Samt.
árum. Loftá- herstöðvaandst.
ráslr vora ljótur leikur þá og þær
em Jjótur leikur nú. Þá var stuðst
við ályktun frá Öryggisráði SÞ
um freisun Kúveit. Síðar kom i
ljós að þetta var fyrst og ffernst
einkastríö Bandaríkjaforseta
gegn íraksforseta. Þolendur
þessa voru hundruö þúsunda
óbreyttra borgarar í írak og Kú-
veit að ógleymdura Paiestínu-
mönnum
Tvöfalt siögæði hefur verið
áberandi hjá Bandaríkjastjóm,
annars vegar í afstöðunni til ír-
aka og framferðis þeirra og hins
vegar 1 afstöðunni til fsraels-
manna, hemáms þeirra og algers
virðingarleysis fyrir alþjóðalög-
um og mannréttindum Palestin u-
maima, Bæði ísrael og frak bijóta
alþjóðalög en fyrmeínt ríki ieyfir
sér það í skjóli neitunarvadds
Bandaríkjanna í Öryggisráði SÞ.
Annaö er að ísiendingar vilja
væntanlega iosna undan vafa-
sömum heiðri sem þeim aö
bandarísku herstöðvamar hér-
lendis iiafa „skipt miklu máli í
stríðinu við Saddam Hussein ír-
aksforseta" eins og nýverið kom
fram hjá yfirhershöfðingja Nató
í Evrópu, Þetta ætti að vera enn
ein áminningin fýrir íslendinga
að losa okkur við herstöðvamar
sem þjóna nu ijóslega engum öðr-
um tilgangi en striðsbrölti
Bandaríkjaforseta. -ból