Dagblaðið Vísir - DV - 01.04.1993, Qupperneq 2
2
FIMMTUDAGUR1. APRÍL1993
Fréttir
13 v
Kaupa átti blóðefhi úr óskimuðu blóði frá Frakklandi 1985:
Menn vanmátu mögu-
leikann á eyðnismiti
„Þaö var lagt hart að okkur af
hálfu innflytjenda og lyfjanefndar
spítalans aö kaupa þetta óskimaöa
blóöefni frá Frakklandi. Þetta var
ódýrasta efnið og menn hugðu gott
til glóðarinnar hvað spamaðinn
varðaði. En efinn var til staðar varð-
andi hættuna sem gat stafað af notk-
un efnisins. Það var sagt viö mig að
efnið væri ekki skimað með eyðni í
huga en hættan á smiti væri þó
hverfandi. Þar hafa menn greinilega
vanmetið þann möguleika, ekki áttað
sig á hvaða alvara var á ferðinni,"
sagði Þórarinn Ólafsson, yfirlæknir
á svæfmga- og gjörgæsludeild Land-
spítalans, við DV.
Um miöjan síðasta áratug lögðu
lyíjainnflytjendur og spítalayfirvöld
mikla áherslu á að keypt yrði verk-
smiöjuframleitt blóðefni firá Frakk-
landi, albúmin, sem gefið er sjúkling-
um sem ekki geta tekið næringu.
Þetta franska efni var unnið úr ósk-
imuðu blóði. Blóðið hafði þá ekki
verið skimað með tilliti til eyðni-
smits.
Fram hefur komið í fréttum að
segir Þórarinn Ólafsson yfirlæknir sem barðist gegn kaupunum
hundruð sjúkhnga smituðust af
eyðni eftir blóðgjöf í Frakklandi um
svipað leyti. Þeir sem báru ábyrgð á
blóðgjöfinni þar voru gerðir ábyrgir
fyrir eyðnismiti og dauða íjölda
manns og dæmdir í fangelsi.
Þórarinn veitti áformum um inn-
flutning þessa efnis harða andstööu.
Hann vildi að keypt yrði blóðefni frá
Norðurlöndum sem var síðar gert.
Það var unnið úr skimuðu blóði og
því dýrara. Lá hann undir ámæli frá
lyíjainnflytjendum og lyfjanefnd
Ríkisspítalanna fyrir andstöðu sína
en fékk stuðning af hálfu landlæknis.
„Það var suðað mikið í manni,
marghringt og spurt hvort við vild-
um ekki spara. En mér fannst ekki
réttlætanlegt að sparna þarna. Ég
hugsaði sem svo aö ef ég væri sjúkl-
ingurinn mundi ég ekki vflja það. Á
sínum tíma líkti ég spamaðinum af
hverri einingu þessa efnis viö einn
drykk á veitingahúsi, spamað upp á
nokkur hundmð króna.“
Baö um skriflega ábyrgð
Þórarinn tilkynnti á sínum tíma
Þórarinn Ólafsson, yfirlæknir á svæfingadeild Landspítalans, lagóist hart
gegn því aö blóöefni úr óskimuðu blóöi yrði keypt frá Frakklandi um miöj-
an siðasta áratug. Eftir japl og jaml og fuöur var hætt viö áformin. Þannig
var komið í veg fyrir slys en. hundruð Frakka smituðust af eyöni eftir aö
þeim haföi verió gefiö óskimað blóð um þetta leyti. DV-mynd ÞÖK
að hann væri reiðubúinn að láta af
andstöðu sinni við innflutning ósk-
imaða efnisins ef landlæknir og
Lyfjaverslun ríkisins mundu ábyrgj-
ast innflutninginn skriflega.
„Ég bað um þetta skriflegt þegar
við vomm orðnir þreyttir á suðinu.
En þessir aðflar gátu ekki og hefðu
aldrei tekið á sig slíka ábyrgð. Ég
vissi það alveg.“
- Hefðir þú setið uppi með ábyrgðina
ef óskimaöa blóðefnið hefði verið
keyTJt inn?
„Já, að verulegu leyti. En þetta
varð sem betur fer ekkert mál. Þarna
tókst að koma í veg fyrir slys. Það
getur verið hættulegt ef einbhnt er á
verð lyfja en ekki gæði. Verðmunur-
inn hggur nefnflega mjög oft í gæð-
unum.“
Þórarinn segir að hvorki heflbrigð-
isráðuneytið né ráðherra hafi komið
nálægt máhnu á beinan hátt. Af
þeirra hálfu hafi bara verið lögð al-
menn áhersla á að spara.
-hlh
Víkingasveit lögreglunnar hefur aö undanförnu haft húsnæöi aó láni á Keflavíkurflugvelli til æfinga. Myndin var tekin á æfingu sveitarinnar í gær og
þama virðast skuggalegir náungar á ferð, eöa hvað? Húsió verður rifið þegar Vikingasveitin hefur fullnýtt sér það við æfingarnar. DV-mynd Ægir Már
Umdeild loðarveiting til Brimborgar:
Borgin haf nar hærra tilboði
- borgarstjóm var búin að samþykkja að bjóða lóðina út
„Ég gagnrýni fyrst og fremst
vinnubrögð borgaryfirvalda, en á
engan hátt Brimborg hf. vegna þess
að mitt mál er miklu eldra en þeirra.
Ég bauð í eignina 19,5 mflljónir, um
20% yfir matsverði, í lok árs 1991 og
er margbúinn að ítreka tilboð mitt.
Síðan á nú aö fara að afhenda lóðina
fyrir mun lægra verð, þrátt fyrir að
það sé skjalfest í fundargerö aö það
eigi að bjóða eignina út aftur,“ segir
Stefán Vagnsson, eigandi Hjólbarða-
stöðvarinnar hf.
Undanfarið hefur verið rætt í borg-
arstjóm að veita Brimborg hf. lóð að
Bíldshöfða 1 en fyrirtækið var svipt
leyfi fyrir lóð á Suðurlandsbraut 56.
Sú lóð var veitt Kjartani Emi Kjart-
anssyni sem hyggst setja upp
McDonalds-veitingastað. Brimborg-
armenn hugðust krefiast lögbanns
vegna þessarar gjörðar borgarinnar.
Nú er hins vegar annað mál risið
út af lóöinni að Bíldshöfða 1 því Stef-
án Vagnsson, eigandi Híólbarða-
stöðvarinnar hf., krefst þess að lóðin
verði boðin út að nýju, eða að fyrra
útboð frá 1991 verði látið standa.
Forsaga málsins er sú að húsnæði
og lóö að Bíldshöfða 1, lóðin sem
Brimborg á að fá, var auglýst til sölu
þann 1. desember 1991. Á lóðinni
stendur slökkvistöð og 315 fermetra
byggingarréttur átti að fylgja. Á mifli
tuttugu og þijátíu tilboð bárast. Bíla-
sala Alla Rúts bauð hæst en Stefán
átti næsthæsta tflboðið. Hins vegar
vfldu Stefán og aðrir meina að tflboð
Alla hefði ekki verið formlegt þar
sem ekki var kveðið á Um það í tfl-
boðinu hvemig ætti að borga. Emb-
ættismenn borgarinnar lögðu hins
vegar til að Bflasala Alla Rúts fengi
lóðina. Tflboðið væri löglegt.
Hæstbjóöanda gefnar
9 milljónir
Þann 20. janúar 1992 var síðan sam-
þykkt í skipulagsnefnd og borgarráði
að byggingarréttur á lóðinni skyldi
aukinn úr 314 fermetrum í 1.820 fer-
metra. Það var talið auka verðmæti
eignarinnar um nokkrar mflljónir
króna en tflboð Alla Rúts stóð hins
vegar óbreytt. Þama var öllum for-
sendum útboðsins breytt, að sögn
Stefáns, og verið að afhenda hæst-
bjóðanda níu milljónir króna.
Þegar það fréttist reis mikill
ágreiningur innan borgarstjómar og
ákveðið var að öllum tilboðum yrði
hafnað og bjóða skyldi lóðina út að
nýju og var það skjalfest. Stefán seg-
ist hafa nokkrum sinnum falast eftir
því við borgarstjóra að fá eignina
keypta en hann ávallt borið því við
aö honum væri þaö óheimflt vegna
fyrri samþykkta borgarstjómar.
Stefán fór þá fram á það að eignin
yrði boðin út.
Brimborg á að fá lóðina fyrir um
17 milljónir en samkvæmt verðlagn-
ingu sem Eignamiðlunin gerði fyrir
borgina í nóvember 1991 og þeim við-
bótar byggingarrétti sem tfl kom má
ætla að verömæti eignarinnar sé
nálægt 30 milljónum króna.
Hjörleifur Kvaran, framkvæmda-
stjóri Lögfræði- og stjómsýsludeildar
borgarinnar, sagði í samtali við DV
í gær að það hefði í sjálfu sér verið
óeðlilegt að forsendurnar skyldu
breytast eftir að útboðið fór fram.
Þaö hefði komið í ljós eftir að útboð-
ið átti sér stað að byggja mætti meira
á lóðinni heldur en tahð hafði verið
áður. Það hefði að sjálfsögðu orðið
tfl þess aö eignin varð meira virði.
Hann sagði hins vegar ekkert óeðli-
legt við það að borgarstjóm hætti við
að bjóða lóðina út. Borgarstjóm
breytti oft fyrri ákvörðunum sínum.
Það væri ekkert nýmæh.
-Ari
Stuttarfréttir
Kröfúhafar í þrotabu Einars
Guöfinnssonar samþykkja ekki
tflboð Ósvarar, félags heima-
manna, um kaup á togaranum
Ðagrúnu. Vinnslustöðin í Vest-
mannaeyjum hefur lýst áhuga.
Útlit er f>TÍr aö bensínverö
hækki hér á næstunni í kjölfar
hækkana á heimsmarkaðsverði,
að sögn olíuforstjóra.
Bjöfti kaupir Kaupstaó
Björn Sveinsson, kaupmaöur í
Kjöti og fiski, hefur keypt Kaup-
staö í Mjódd af Miklagarði.
Loönuvertíðlokið
Um 690 þúsund tonn hafa veiðst
af loðnu á þessari verðtíð en 130
þúsund tonn em eftir af kvótan-
um. Loðnuvertíð er nú að Ijúka.
Ákveðið hefur verið að bjóða
út rekstur fríhafnarinnar í Kefla-
vík. Einnig á að hækka innritun-
argjald í flugstööina um 80%.
Reksturinn á aö skila nægum
tekjum tfl að greiða af lánum
stöðvarinnar.
31 starfsmaður hjá íslenskum
skinnaiönaði fékk uppsagnar-
bréfið í gær.
Frumvarpstrandar
Frumvarp um íjöldatakmark-
anir í HI strandar í þingflokki
Alþýðuflokksins sem ætlar ekki
aö samþykkja það óbreytt.
Stjórn Blönduósbæjar leggur til
að hætt verði að yfirborga kenn-
ara og fé sem sparast veröi notað
í skólabókasaín og viðhald.
Sparisjóður Kópavogs tapaðí 64
mifljónum í fyrra þrátt fyrir að
sjóðurinn fengi 39 mifljóna víkj-
andi lán frá Seölabanka tfl aö
standast eiginfjárreglur -Ari