Dagblaðið Vísir - DV - 14.04.1993, Qupperneq 4
4
MIÐVIKUDAGUR 14. APRÍL 1993
Fréttir
Fisksölufyrirtæki í Bretlandi lána íslenskum útgerðum til kvótakaupa:
Tryggja sig með því að
taka veð í kvótanum
- hægt að hindra útflutning hja þeim sem skuldbinda sig með þessum hætti
„Ég veit ekki hve víða þetta er en
ég veit að þeir hjá ísberg í Hull eru
að reyna að hjálpa mönnum á íslandi
eins og við gerum. Ég veit að það er
víða lánað en ég held að það hljóti
helst aö vera til kvótakaupa enda er
mest varið í það. Bæði gefur það eitt-
hvaö af sér og það er þá hægt að
tryggja sig með því að taka veð í
kvóta viðkomandi," sagði Jón 01-
geirsson hjá Fylki Ltd. í Grimsby í
samtali við DV.
Eins og fram hefur komið í DV er
útht fyrir að til greiðslustöðvunar
komi hjá Fylki vegna gjörbreyttra
rekstraraðstæðna hjá fyrirtækinu.
Fyrirtækið á um 50 milljónir króna
af útistandandi skuldum hjá íslensk-
um útgerðum sem ekki hafa getað
gert upp við Fylki. Fylkir hefur veitt
útgerðunum lán sem að miklu leyti
hafa farið í kvótakaup. Jón segir það
tíðkast, a.m.k. í Hull og Grimsby, að
umboðsfyrirtæki láni íslenskum út-
gerðum íjármagn til kvótakaupa.
Endurskoðendur hafa síðustu vik-
una veriö að fara yfir stöðu fyrirtæk-
isins, sem er orðið mjög skuldsett,
og fékk Jón skýrslu frá þeim á skír-
dag. Fundur verður með forsvars-
mönnum viðskiptabanka Fylkis í
vikunni. Fyrirtækið hefur farið tals-
vert fram úr yfirdráttarheimildum
sem rakið er til rekstrarerfiðleika.
Ljóst verður í vikunni hvort
greiðslustöðvun verður sett á Fylki.
Kristján Ragnarsson, fram-
kvæmdastjóri LÍÚ, segir landssam-
bandið telja að menn eigi ekki að
skuldbinda sig erlendis með framan-
greindum hætti og segir ljóst að kvóti
sé ekki veðhæfur.
„Þaö er hægt að koma í veg fyrir
þetta með því að hindra útflutning
hjá þeim sem þannig binda sig,“ sagði
Kristján. „Menn eiga yfir höfuö ekki
að vera að fá lán erlendis með þess-
um hætti - það á aö gerast í gegnum
aðrar stofnanir. Við höfum heyrt að
þetta sé til. Nú er þetta ekki spurning
um að erlendir fiskkaupendur séu
að lána íslenskum útgerðaraðilum
peninga til kvótakaupa heldur eru
þetta eingöngu umboðsmenn eins og
Fylkir og ísberg. Þaö þarf leyfi til að
flytja út ferskan fisk og það hefur
verið stefna Aflamiðlunar að ef grun-
ur er um að útgerðir séu háðar er-
lendum umboðsmönnum hefur þeim
verið neitað um útflutningsleyfi.
Þetta er til aö menn fmni að þessi
tengsl eigi ekki að vera til staðar og
séu óeðlileg að okkar mati. Við vilj-
um ekki að innlendur aðih verði
háður erlendum. Ef menn verða var-
ir við það eiga menn ekki aö fá að
fiytja út,“ sagði Kristján.
-ÓTT
• Sveinn Sigurjónsson, bóndi á Galtalæk, meó minkinn nokkrum mínútum eftir aó hann náóist við fiskeldiskerið.
DV-mynd G. Bender
Mikill eltingarleikur við mink
Hann gerði sig líklegan viö þús-
undir seiða um helgina, minkurinn
sem var drepinn við fiskeldisker fyr-
ir neðan bæinn Galtalæk. En mink-
urinn var á vappi við eitt kerið þegar
hóp manna dreif að. Það var Sveinn
Sigurjónsson, bóndi á Galtalæk, sem
drap minkinn eftir mikinn eltingar-
leik um svæðið. Seiðin fá því að vera
í friði en eitthvað sést af minkum á
þessum slóðum. Annar stór minkur
sást fyrir neðan Fehsmúlastöðina,
aðeins neðar í sveitinni. Hann náðist
ekki.
-G. Bender
Byggðastofnun:
Kaupin á Dags-
húsinu komin
álokastig
Gyffi Kristjánsson, DV, Akureyri:
Kaup Byggðastofnunar á nýja
Dagshúsinu á Akureyri eru svo gott
sem frágengin og er reiknað með að
stjóm Byggðastofnunar muni endan-
lega ganga frá kaupunum á fundi
sínum í lok mánaðarins.
Að sögn Valtýs Sigurbjamarsonar,
forstöðumanns útibús Byggðastofn-
unar á Akureyri, er ekki farið að
ræða dagsetningu flutnings stofnun-
arinnar í nýja húsnæðið. Byggða-
stoftnm er nú í leiguhúsnæði í eigu
Búnaðarbankans og endurleigir þar
Iðnþróunarfélagi Eyjafjaröar og at-
vinnumálafuhtrúa Akureyrarbæjar.
Reiknað er með að þessir aðilar flytji
í Dagshúsið með Byggöastofnun og
reyndar er atvinnumálafuhtrúinn
þegar fluttur inn í Dagshúsið.
Ritstjórn Dags, auglýsingar og
skrifstofur, sem eru í húsinu, munu
flytja í bakhúsiö sem áöur hýsti þessa
starfsemi og að sögn Haröar Blöndal
verður ágætlega rúmt um starfsem-
ina þar. Bygging nýja hússins, sem
þótti af mörgum glæfraleg fjárfesting
á sínum tíma, hefur reynst Dagi mjög
erfið en með sölunni á húsinu th
Byggðastofnunar leysist verulega úr
þeim vanda sem byggingin olh.
í dag mælir Dagfari
Eitt af því ahra snjahasta sem í ljós
hefur komið í sambandi við aht
veseniö í kringum Hrafn okkar
Gunnlaugsson, eru kaup mennta-
málaráðherra á bíómyndum eftir
Hrafn. Núverandi ráðherra hefur
keypt tvær myndir eftir kvik-
myndaframleiðandann. Samtals
fyrir átta mhljónir. Þetta hefur
ekkert með það að gera að Hrafn
er einkavinur Davíös, heldur er
það eingöngu vegna þess að mynd-
ir Hrafns eru heimsfrægar. Þær
hafa verið sýndar í bíóhúsum í
margar vikur og mánuði en þaö
komu ekki nógu margir th að sjá
þær og þess vegna þarf að fá fleiri
th að sjá þær og kaupa þær fyrir
skólana.
Menntamálaráðherra kaupir bíó-
myndir fyrir skólana. Að minnsta
kosti stundum. Yfirleitt er það hlut-
verk Námsgagnastofnunar að festa
kaup á myndum th sýningar í skól-
um en svo kemur það fyrir að ráð-
herra fer í bíó og segir við sjálfan
sig: þessa mynd verða nemendur
að sjá.
Ráðherrann fer síðan niður í
ráöuneyti og kaupir myndimar án
þess að spyrja Námsgagnastofnun
vegna þess að ráðherra hefur meira
vit á bíómyndum heldur en Náms-
Bannaðar börnum
gagnastofnun og sér bíómyndir
sem Námsgagnastofnun sér ekki.
Ráðherrann er póhtískur eins og
hann hefur sjálfur sagt og tekur
póhtískar ákvaröanir og ráðherr-
ann hefur greinhega hrifist af póli-
tíkinni og sagnfræðinni í víkinga-
myndum Hrafns. Hann veit sem er
aö sú saga, sem lýst er í myndun-
um, er miklu trúverðugri og sann-
sögulh heldur en sagan sem kennd
er í skólunum.
Þetta er kosturinn viö aö hafa
póhtískan ráðherra sem velur bíó-
myndir handa skólakrökkum. Þaö
er gott aö ráðherra fer stundum í
bíó og raunar ætti hann að vera
sem oftast í bíó, því hann hefur
miklu meira vit á bíómyndum
heldur en fólkið sem er ráðið th að
hafa vit á bíómyndum. Hrafn var
ekkert sérstaklega að framleiða
þessar bíómyndir sínar fyrir skól-
ana og hann var ekkert sérstaklega
aö halda þessum myndum að ráð-
herranum, en hvað gerir maður
ekki fyrir ríkisstjórnina og auðvit-
að gat hann ekki neitað þeirri bón
ráðherrans að fá að kaupa mynd-
imar úr því hann endhega vhdi.
Nú er sagt að ekki sé hægt að
sýna þessar úrvalsmyndir í skól-
unum af því að þær séu bannaðar
bömum innan tólf ára. En í því er
einmitt galdurinn fólginn. Ráð-
herrann vissi þetta ofurvel. Krakk-
ar era nefnhega þannig geröir að
þeir vilja það sem er bannaö. Hið
foröboðna freistar. Hvað er gaman
að því að sjá myndir sem allir mega
sjá? Spenningurinn er í því fólginn
að sjá bíó sem er bannað innan
tólf. Fyrir vikið má treysta því að
þeir hafi gaman af myndunum og
fylgist spenntir með sagnfræðinni
og söguþræðinum og haldi sér vak-
andi myndina á enda th að bíða
eftir atriðunum sem valda því að
myndin er bönnuð innan tólf.
Og svo er annað. Hver segir aö
krakkamir þurfi að horfa á mynd-
imar? Fyrir það fyrsta er ekkert
aðalatriði aö böm í gmnnskólum
eða unglingar í framhaldsskólum
þurfi að þekkja námsefnið. Ef
myndir em bannaðar, þá em þær
bannaðar og ekkert við því að gera.
Það skiptir hinsvegar máh að
myndirnar hafa verið keyptar og
þannig hefur menntamálaráðherra
styrkt gott málefni og sýnt hug sinn
th bíómynda sem hafa sagnfræöi-
legt ghdi án. þess að máh skipti
hvort horft er á þessar myndir.
Aðalatriðið er að mndimar séu til
og þegar krakkamir eldast mega
þeir horfa á myndirnar og nemend-
ur í gmnnskólum geta alltaf komið
aftur og fengið á horfa á myndir
sem þeir fengu ekki að horfa á þeg-
ar þeir vom í skólanum.
Það er auövitaö engin sanngimi
í þvi aö skólamir geti aöeins keypt
myndir sem eru leyfðar bömum
en ekki hinar sem em bannaðar
bömum. Þá er verið að gera upp á
mhh kvikmyndaframleiðenda og
menntamálaráðherra sem er póht-
ískur getur ekki gert upp á milli
manna, hvort heldur myndir
þeirra em bannaðar bömum eða
ekki.
Hér ræður úrshtum hvort ráð-
herra þykir gaman aö myndunum.
Og ef hann hefur gaman að mynd-
unum þá hljóta krakkamir að hafa
gaman aö þeim, hvort heldur þeir
fá að sjá myndimar eða ekki.
Dagfari