Dagblaðið Vísir - DV - 08.02.1994, Qupperneq 15

ÞRIÐJUDAGUR 8. FEBRÚAR 1994
15
Nýrvalkostur:
Lærum á launum
og losum pláss
Enginn vafi leikur á því að ís-
lenska þjóðin verður að horfast í
augu við þá staðreynd að þúsundir
manna verða atvinnulausar á
næstu mánuðum til viðbótar við
þá sem þegar hafa misst vinnuna.
Afskiptaleysis- og gjaldþrotastefna
ríkisstjómarinnar er ástæða böls-
ins og það munu kjósendur muna
þegar kemur að næstu kosningum
til Alþingis.
En á meðan verður þjóðin að reyna
að bjarga sér sem best hún getur þar
til hún er laus við óværuna.
Fullfrísku fólki er ekkert eins
nauðsynlegt og að finna að það
gegni hlutverki í samspili þjóðfé-
lagsins. Þess vegna er missir at-
vinnunnar eitt það versta sem yfir
fólk getur dunið og aliir eiga að
leggjast á eitt til þess að afstýra því
í lengstu lög.
KjaUaiinn
Helgi Pétursson
markaðsstjóri
„Reykjavíkurborg á að gefa starfsfólki
sínu kost á að setjast á skólabekk á
launum í lengri tíma, t.d. allt að einu
ári. í stað þeirra sem kjósa að leita sér
menntunar, endurmenntunar eða
þjálfunar, verði ráðið fólk sem ella
hefði ekki að neinu
Sparnaður þýðir aukinn
kostnað annars staðar
Það gleymist stjómendum, bæði
í opinbera geiranum og hjá einka-
fyrirtækjum, að það að draga sam-
an seglin á einum stað þýðir oftast
nær útgjaldaaukningu og tekjutap
annars staðar. Við þetta myndast
sá vítahringur sem íslenskt þjóðfé-
lag stefnir nú hraðbyri inn í. Það
að beita aðhaldi í heilbrigðisgeiran-
um, t.d. fækka starfsfólki og draga
úr framkvæmdum og innkaupum,
getur Utið vel út á pappírunum en
við það að fólk verður atvinnulaust
vegna þessa aukast útgjöld hins
opinbera og stofnana vegna at-
að hverfa.“
vinnuleysisbóta, tekjur minnka
vegna minni skattatekna og tolla-
tekna og á endanum standa menn
uppi með mun meiri útgjöld en
„spamaðurinn" nemur.
Sókn er besta vömin í atvinnu-
málum þjóðarinnar. Nokkrar hug-
myndir hafa komið fram um stór-
felldar arðbærar og mannfrekar
framkvæmdir sem þegar í stað
væri hægt að ráðast í.
Ný millileið
meðan við bíðum
En allt tekur þetta tíma. Það er
hins vegar óþolandi og einnig
óþarfi að láta þúsundir manna
„ ... óþolandi og einnig óþarfi að láta þúsundir manna þjást í aðgerða-
leysi á atvinnuleysisbótum," segir m.a. i grein Helga. - Frá stofnfundi
atvinnulausra á sl. ári.
þjást í aðgerðaleysi á atvinnuleys-
isbótum þar til ástandið skánar á
ný. Atvinnuleysi hefur verið að
aukast hvað hraðast í Reykjavík.
Það er stjórnendum fyrirtækja
og stofnana borgarinnar í lófa lagið
að grípa inn í þessa þróun á mjög
jákvæðan hátt. Reykjavíkurborg á
að gefa starfsfólki sínu kost á að
setjast á skólabekk á launum í
lengri tíma, t.d. allt aö einu ári. í
stað þeirra sem kjósa að leita sér
mennhmar, endurmenntunar eða
þjálfunar, verði ráðið fólk sem ella
hefði ekki að neinu að hverfa. Til
þess að svo megi verða þarf Reykja-
víkurborg að taka höndum saman
við Námsflokkana, Tómstimda-
skólann og Endurmenntunardeild
Háskólans og bjóða starfsfólki
margvísleg námskeið sem nýtast
munu starfsfólkinu og umfram allt
fyrirtækjum og stofnunum borgar-
innar í framtíðinni. Atvinnuleysis-
tryggingasjóður þarf að koma inn
í þetta átak af fullum krafti og
styrkja það.
Ég er þess fullviss að margir
starfsmenn borgarinnar myndu
grípa tækifærið og leita sér mennt-
unar og jjjálfunar við þessar að-
stæður. í kjölfar þess má einnig
gera ráð fyrir nýjum hugmyndum,
fijórri umræðu og betri vinnu-
brögðum. Það má einnig gera því
skóna aö einkafyrirtæki og ríkis-
stoftianir fylgi í kjölfarið. Við skul-
um hafa hugfast að við greiðum út
atvinnuleysisbætur, hvort sem
unniö er eða ekki, og ég er þess
fullviss að fólk vill heldur taka til
hendinni og vera virkt í daglegu
lífi en að þiggja bætur fyrir að sitja
aðgerðalaust.
Helgi Pétursson
Félagafrelsi strætómanna
Meirihluti borgarstjómar í
Reykjavík hefur hleypt af stað leið-
indum gagnvart starfsfólki og far-
þegum SVR. Þessi meirihluti hefur
fengið stuðning frá VSÍ og ASÍ við
sinn bága málstað.
Starfsfólkið hefur óskað eftír því
að vera áfram í sínu stéttarfélagi
og það óskað eftír viðræðum og
áframhaldandi samningum fyrir
hönd starfsfólksins. Þessu neitar
yfirstjómin og vísar til þess að fyr-
irtækið sé í VSÍ og VSÍ semji eki
við neinn nema ASÍ-félög.
En hvers vegna var þetta fyrir-
tæki látið ganga í VSÍ? Af hverju
haíði aldrei verið minnst einu orði
á hugsanlega aðild fyrirtækisins að
VSÍ og hugsanlegum vandamálum
því samfara í kynningu t.d. á vett-
vangi borgarstjórnar?
Ómyndug stjórn
fyrirtækisins
Nú er það svo að borgarstjóri
skipaði nýja stjóm fyrirtækisins
við formbreytinguna yfir í hlutafé-
lag. Þessi stjóm hefur ekkert gert
til aö reyna að leysa deiluna, hún
virðist ekki vera myndug til eins
né neins.
Óneitanlega gefur þetta manni
tilefni til að velta fyrir sér til hvers
Kjallaiinn
Unnur Eggertsdóttir
vagnstjóri hjá SVR hf.
stjómir almenningsfyrirtækja séu,
forstjórar og aðalforstjórar ef það
er ekki á verkahring þeirra að
semja um kaup og kjör við starfs-
fólkið? Þessir aðilar hafa frá önd-
verðu sagt aö þeir hefðu ekki um-
boð, það væri VSÍ sem hefði samn-
ingsumboðið fyrir fyrirtækið.
En hvað um eigenduma, Reyk-
víkinga? Þeir höfðu kosið sér borg-
arstjóm með meirihluta og minni-
hluta og þannig eiga þeim að vera
tryggð áhrif á almenningssam-
göngur í borginni. Með hinni nýju
skipan hefur áhrifum borgarbúa
verið komið fyrir kattamef. Það er
borgarstjóri einn sem ræður - og
hirð hans.
Sveigjanlegt prinsipp
Minrdhluti borgarstjómar lagði
til við meirihlutann að fyrirtækið
yrði þá látið ganga úr VSÍ og losa
sig þannig við hindrunina fyrir
friði um fyrirtækið. Þessu neitaði
meirihlutinn.
Og ekki má gleyma að Lára Júl-
íusdóttir, framkvæmdastjóri ASÍ,
sem hefur talið ástæðu til að styðja
forstjórana í þessum deilum við
starfsmenn SVR, færir fram þau
rök í fréttaskýringu í Mogganum
að óeðlilegt sé að Starfsmannafé-
lagið semji við VSÍ.
Kenningin er sem sagt sú að VSÍ
semji eingöngu við ASÍ og BSRB-
félög semji við hið opinbera, ríkis-
vald og sveitarfélög. Staðreyndin
er hins vegar sú að stéttarfélög
semja út og suður við opinber fyrir-
tæki og óopinber. Og það er auðvit-
að viss samkeppni á milli þeirra.
Ef málflutningur ASI er tekinn
bókstaflega þá hljóta BSRB-sam-
tökin að gera kröfii til þess að ASÍ
félög, sem semja við hið opinbera,
gangi úr ASÍ yfir í BSRB. Eða gild-
ir lögmálið bara fyrir suma?
Unnur Eggertsdóttir
„En hvað um eigenduma, Reykvík-
inga? Þeir höfðu kosið sér borgarstjóm
með meirihluta og minnihluta og þann-
ig eiga þeim að vera tryggð áhrif á al-
menningssamgöngur í borginni.“
Skylduáskriftaö RÚV
f flestum lönd-
um Evrópu
„Lögbundin
áskrift vegna
aðgangs að
útvarps- og
sjónvarps-
sendingum
stöðva í eigu
ríkisins er og
hefur verið í
flestum lönd- Hördur Vllhjálms-
um Evrópu. fjármálastjórf
Greiðslu- RUV-
skyldan er bundin við tæknilega
möguleika á móttöku.
Á það skal bent aö afnotagjald
RÚV hefur að jafnaði verið mjög
hógvært. RÚV ber ýmsar lög-
bundnar skyldur, t.d. með lang-
bylgju- og miðbylgjusendingum
sem tryggja öryggisleið til fólks-
ins í landinu ef vá ber að höndum.
Auk þess þjóna þessar sendingar
fiski- og farskipum og ferðalöng-
um í óbyggðum landsins.
RÚV eöa réttarasagt viöskipta-
vinir þess bera niðurfelld afhota-
gjöld um 8 þúsund elli- og örorku-
lífeyrisþega. Hér er um að ræða
170 millj. kr. og ég veit ekki um
neinn aðila sem reiðubúinn væri
til að taka þessi gjöld á sig. Þetta
lögbundna gjald tryggir RÚV
sérstakt svigrúm til innlendrar
dagskrárgerðar á sviðí menningar
og fræðslu. Ekki er hægt að $já
að einkareknar stöðvar þar sem
markaðslögmálin ríkja geti sinnt
þessu hlutverki jafn vel þótt RÚV
nyti ekki við. Afnotagjöld eru létt-
bærari en „nefskattur". Fjölmenn
og fátæk heimili hlytu að axla
þyngri byrðar með „nefskattí"
sem leggst á uppkomna tjöl-
skyldumeðlimi hvem um sig.
Utvarps- og sjónvarpstöövar í
Belgíu komust á vonarvöl fýrir
nokkrum árum þegar afnotagjöld
voru felld niður þar í landi og
reynt /ar að breyta stöðvunum í
„A-hluta stofnanir“ meö föstu
ríkisframlagi á hveiju ári. Aftur
var horfið til fyrri skipunar.“
„Mér finnst
vera búið að
skikka okkur
alltof lengi tii
aö greiöa
þessi bless-
uðu afnota-
göld ríkis-
sjónvarps. Ég
held satt að KHst'" Jónsdóttir,
segja að þetta talsmadurandstæó-
hUótibaraað inga skylduáskriftar.
hafa orðið utundan í kerfinu og
gleymst þar. Það er ábyggilega
kominn tími á þessi mál þó fyrr
heföi verið þar sem fleiri sjón-
varpsstöðvar hafa bæst í hópinn.
Fólk ætti aö sjálfsögðu að hafa
fijálst val meö það hvað horft er
á.
Innheiratuaðferðir ríkisút-
varps- og sjónvarps eru til
skammar. Geta þessir menn ekki
unniö dagvinnu eins og flestar
aörar innheimtustofnanir gera og
hætt að angra fólk á kvöldin?
Þetta er að verða einn stór elt-
inga- og feluleikur með þessi
sjónvarpstæki sem maður taldi
sig hafa fúllan rétt á að eiga eftir
að hafa fest kaup á þeira líkt og
öðrum heimilistækjum.
En RÚV áskilur sér rétt til að
koma og fjarlægja þitt sjónvarps-
tæki af þínu heimili ef þú neitar
að horfa á þá og borga afnota-
gjöldia Hvar ervalið?
Þeir sem hafa efhi á munu
ábyggilega halda áfram að borga
af öllum þeim stöðvum sem þeir
eiga kost á. En við hin viljum fá
aö ráða því hvaö við veljum. Þetta
erubreyttir timar. -IBS