Alþýðublaðið - 23.06.1967, Blaðsíða 7

ssar leita
nýrrar stefnu
FJÖGURRA daga stríðiS,
sem svo greypilega breytti öll
um valdahlutföllum í löndun-
um fyrir botni Miðjarðarhafs,
gerir valdsmönnum stórveld-
anna nú allerfitt fyrir.
í Sþ reyna Sovétmenn allt
hvað þeir geta, að lappa upp
á stefnu sína, hjálpa árásar-
aðilanum og áfellast fórnar-
lambið.
Hinir sigruðu leiðtogar í
Arabaríkjunum haga sér eins
og sigurvegarar. Nasser virð-
ist glaðklakkalegri en nokkru
sinni fyrr og vinsældir Huss.
eins kóngs hafa aldrei verið
meiri en nú, þótt her hans
hafi verið stráfelldur á nokkr
um sólahringum.
Sovétmenn og Arabar leitast
við af fremsta megni að fá ís-
raelsmenn úrskurðaða árásar-
aðila, bæði á síendurteknum
fundum öryggisráðsins, og einn
ig með því að krefjast þess,
að Allsherjarþingið verði kvatt
saman, en þar er talið visst
að kommúnistaríkin hafi meiri
hluta. En meðan á iþessu stend
ur halda dagblöð í Sýrlandi
og Egyptalandi áfram að hóta
landinu sem átti að ráðast á,
og drýgði þann „glæp“ að
verja sig.
,,Hefndarstríð“, er það sem
egypzku blöðin skrifa mest
um Dagblaðið „A1 Gumhurr-
iya“ segir: ,.Yið höfum tapað
orustu, en nú einbeitum við
okkur að því að vinna stríðið."
,,A1 Thawra", sem er sýrí
uskt blað, segir: „Verkefni sér
hvers Araba nú, er að gjalda
óvininum í sömu mynt.“ Eng
inn lætur sér detta í hug,
hvorki í Sþ né stórveldunum
og þá hreint ekki í Sovétrúss-
landi, að krefjast þess að ís-
raelsmenn dragi sig til baka,
'frekar en að heimta að Egypt
ar fari frá Yemen. En þar hafa
þeir notað eiturgas í stríðs-
rekstrinum, eftir því sem
Rauði - Krossinn hefur fært
sönnur á, þótt þeim hafi ekki
unnizt tími til að beita því
gegn Xsrael.
Arabar krefjast þess að hag
ur Breta og Bandaríkjamanna
verði þrengdur í Austurlönd-
um nær, þó að þetta muni
flýta mjög yfirvofandi fjár-
hagshruni sem stóð Egyptum
og Sýrlendingum fyrir dyrum,
þegar áður en styrjöldin skall
á. Þeir virðast ekki sjá að þótt
stöðvun á útflutningi olíu til
Vesturlanda kynni að valda
ýmsum Evrópuríkjum erfiðleik
um þá getur höfuðóvinurinn
„Bandaríkin" hvenær sem er
sinnt sjálfur sinni olíuþörf, og
að slík útflutningsstöðvun
mundi, þegar tímar líða, verða
stórhættuleg fyrir Araba
sjálfa Persía, sem tók ekki
beinan þátt í stríðinu, hefur
nú þegar aukið olíuframleiðslu
sína um þriðjung og þegar
stærri og betri skip, sem ekki
þurfa að nota Súezskurðinn
m. a. vegna þess að þau eru of
stór fyrir hann, hafa komið
til, getur hún fljótlega tekið
yfir mikið af framleiðslu Ar-
abaríkjanna. Indónesía hefur
lýst því yfir, að hún geti ann
að miklum hluta markaðsins.
Sovétríkin, sem opinberlega
styðja Araba, en í raun og
veru reka allt aðra stefnu, er
næst stærsti olíuframleiðandi
heims og hefur nú lengi selt
olíu m. a. til V.-Þýzkalands á
lægra verði en Arabar
Enginn, og heldur ekki Ar
abar skyldu ætla að Sovét-
menn slái hendinni á móti hag
stæðum viðskiptum vegna holl
ustu við nokkra bandamenn
sem voru ófærir um að nota
hinar geysistóru og rándýru
vopnasendingar og brugðust
öllum vonum, þegar á átti
að herða.
Súezskurðurinn er ennþá
þýðingarmikill, en ekki bráð-
nauðsynlegur. Sérstaklega eru
það Bretar sem eiga mikið
undir honum komið, en fjórða
hvert skip sem fer í gegnum
skurðinn er brezkt. Fyrir
Egypta er skurðurinn mun þýð
ingarmeiri, þar sem hann er
þeirra aðaltekjulind. Núverandi
umferðarstöðvun um skurðinn,
sem menn búast við að muni
standa í tvo mánuði, iriun hafa
alvarlegar afleiðingar fyrir Eg
ypta, enda eru þeir nú þegar
í allmiklum vandræðum.
Arabar geta haldið áfram
hinni háskalegu stefnu sinni,
en þeir geta ekki séð framhjá
hjnum alvarlegu staðreyndum
sem blasa við í fjárhagsmálum
þeirra í blindu stolti hófu þejr
stríðið við ísrael, í blindu
hatri og máttlausri reiði eru
þeir nú á góðrj leið með að (
kollsteypa sjálfum sér.
Fyrst og fremst snúast stjórn
málin um það að nota sigur-
vinninga ísraelsmanna til þess
að tryggja framtíð þeirra. Síð
an verður framtíð Araba
tryggð þótt þeir séu á góðri
leið með að eyðileggja hana.
Sovétmenn, sem eru hvekkt
ir á hinni röngu stefnu sinni
og upplognum áróðri Nassers,
eru neyddir til þess að halda '
áfram á þeirri braut sem lögð
hefur verið, að minnsta kosti
á yfirborðinu. En fyrir mönn t
unum í Moskvu, sem eitthvað
þekkja gang stjórnmálanna,
verður því ekki leynt, að í ,
stríðinu í Austurlöndum nær,
hafa Rússar beðið sinn stærsta j
stjórnmálalega ósigur síðan í
Kúbumálinu auk hins fjárhags
lega og hernaðarlega tóns.
Undanfarin ár hafa Sovét-
menn sent Aröbum meiri
vopn en nokkrum öðrum, og
rúmur þriðjungur efnahagsað-
stoðar þeirra við erlend ríki,
Framhald á 15. síðu.
De Gaulte vildi landa-
mæri við Rín árið 1945
CHARLES DE GAULLE,
hershöfðingi, leitaðist við árið
1945 að fá bandamenn til að
flytja austurlandamæri Frakk-
lands að Rín, en fékk í staðinn
hernámssvæði í Þýzkalandi —
og það aðeins vegna „góðvildar”
Roosevelts, forseta Bandaríkj-
anna.
Það var er hann var í heim-
sókn í Moskva, sem de Gaulle
hafði orð á því, að Rín væri hin
eðlilegu austurtakmörk Frakk-
lands, og hann vildi, að fransk-
ar hersveitir hefðu þar varan-
lega setu.
Síðan var það, er hershöfð-
inginn var í heimsókn í Wash-
ington í ágústmánuði 1945, að
hann lagði enn frekari áherzlu
á Iandakröfur sínar við Tru-
man forseta. Hann sagði Tru-
man, að Rín væri hin rökrænu
landamerki milli Þýzkalands og
Frakklands. Truman lofaði
engu.
Það kemur glögglega í Ijós
í fyrrverandi leyndarskjölum
James F. Byrnes, að afstaða
leiðtoga „hinna þriggja stóru”,
Breta, Bandaríkjamanna og
Rússa, gagnvart leiðtoga frjálsra
Frakka og núverandi forseta
Frakklands hefur verið vinsam-
leg en lítilsvirðandi.
James F. Byrnes var utanrík-
isráðherra Trumans og eins kon-
ar „aðstoðar-forseti” Roosevelts,
og hefur hann nú lagt skjöl sín.
og skrár varðandi síðari heims-
styrjöldina inn í bókasafn Clem-
son-háskóla í Suður-Karólínu.
Þar er fræðimönnum nú
frjálst að kanna skjölin, og með-
al annars, velta fyrir sér að hve
miklu leyti siæmt' samkomulag
de Gaulles við leiðtoga banda-
manna hefur haft áhrif á hann
til skefjalausrar þjóðernisstefnu.
í skjölunum er m. a. að
finna:
Á fundi 4. febrúar 1945 í Li-
vadia-höllinni í Yalta spurði
Stalin Roosevelt, hvort hahn
teldi, að Frakkar ættu að fá
hernámssvæði í Þýzkalandi og
þá af hvaða ástæðu.
„Forsetinn taldi það ekki
slæma hugmynd, en hann bætti
því við, að það væri aðeins af
góðvild,” segir í skýrslunni um
fundinn.
„Bæði Stalin og Molotov, ut-
anríkisráðherra, sögðu, að það
væri eina ástæðan til að veita
Frökkum slíkt svæði. Stalin
sagði, að athuga yrði málið nán-
í samræðum sínum. í Yalta
skiptust Stalin og Roosevelt á
skoðunum um de Gaulle, sem
þeir virtust vissir um, að Chur-
chill væri sammála þeim um,
en hann var fjarstaddur þenn-
an fund.
Leyndarskýrslan hefur eftir
Stalín, að honum hefði alls
ekki fundizt de Gaulle marg-
slungin persóna, „en sér fynd-
ist hann óraunsær í þeim skiln-
ingi, að Frakkar hefðu ekki bar-
izt' mikið í þessu stríði, en de
Gaulle heimtaði fullan rétt á við
Bandaríkjamenn, Breta og
Rússa, sem hefðu borið hita og
þunga bardaganna.”
Roosevelt lýsti fundi sínum
með de Gaulle í Casablanca
tveimur árum áður, „þegar de
Gaulle jafnaði sér við Jeanne d’
James F. Byrnes.
Arc sem hinn andlegi leiðtogi
Frakka, og við Clemenceau sem
hinn stjórnmálalegi leiðtogi.”
Stalin sagði, að de Gaulle virt-
ist ekki gera sér grein fyrir, að
hið hernaðarlega framlag
Frakka á vesturvígstöðvunum
nú væri mjög lítið, og að 1940
hefðu þeir hreint ekki barizt.
Roosevelt kváðst hafa ákveð-
ið að búa vopnum átta her-
deildir þjálfaðra Frakka. Stalin
kvað það gott, svo langt sem
það næði, en hann teldi her de
Gaulles veikan.
Roosevelt sagðist hafa heyrt
nýlega, að Frakkar mundu ekki
gera kröfu til að innlima neitt
þýzkt land, en þeir væru fúsir
til að láta setja það undir al-
þjóðlegt eftirlit.
23.
Hér segir svo í skýrslunni:
„Stalin marskálkur sagði, að
þetta væri ekki sú saga, semc
de Gaulle hefði sagt í Moskva,
þar hefði hann sagt, að Rín
væri hin náttúrulegu landamæri
Frakklands og hann óskaði eftir
að staðsetja franskan her þar
varanlega.
„Roosevelt sagði nú, að hann
ætla’ði að segja marskálknuin
óvarkáran hlut, þar eð hann
mundi ekki vilja segja hann
frammi fyrir Churchill, forsæt-
isráðherra, nefnilega, að Bretar
hefðu í tvö ár gengið með þá
hugmynd, að byggja Frakkland
upp óeðlilega sem stórveldi, er
hefði 200 þús. manna her á
austurlandamærum Frakklands
til að halda línunni þann tíma,
sem tæki að safna saman sterk-
um, brezkum her.
„Hann sagði, að Bretar væru
einkennileg þjóð og óskuðu
eftir að lialda kökunni og éta
hana líka.”
í þessu sambandi sagði Roose-
velt, að hann ætti í heilmiki-
um erfiðleikum með Breta varð-
andi hernámssvæðin. Skýrslan
heldur áfram:
„Hann sagðist heldur hafa
viljað fá norð-vestur svæjðið,
sem hefði verið óháð samgöng-
um gegnum Frakkland, en Bret-
ar virtust álita, að Amerfku-
menn ættu að koma á regju i
Frakklandi og síðan afhcyida
Bretum hina pólitísku stjórn.”
júní 1967 - ALÞÝÐUBLAÐIÐ ’ T
m i