Alþýðublaðið - 18.02.1968, Qupperneq 4

mzm$)
iUtstjórar: Kristján Bersi Ólafsson (áb.) og Benedikt Gröndal, Símar: 14900 —
14903. — Auglýsingasími: 14906. — Aðsctur: Alþýöuhúsið við Hverfisgötu,
Reykjavík. — Prentsmiðja Alþýðublaðsins. Sími 14905. — Áskriftargjald kr.
120,00. — í lausasölu kr. 7,00 eintakið. — Útgefandi: Nýja útgáfufélagið hf.
BLAÐIÐ
UM ÞESSAR MUNDIR stend-
ur yfir herferð Alþýðuflokksfé-
laga til þess að auka útbreiðslu
Alþýðublaðsins. Hefur þúsundum
manna verið skrifað bréf um
blaðið og á hverju kvöidi sitja
áhugasamir flokksmenn ivið síma
og hafa samband við væntanlega
kaupendur.
íslenzkt þjóðfélag er þannig
upp byggt, að stjórnmálaflokkur
verður að hafa dagblað til að
koma skoðunum sínum á fram-
færi og taka þátt í umræðum um
málefni dagsins. Þess vegna er
haldið úti fimm dagblöðum í
laiidinu, þótt augljóst sé, að frá
venjulegu viðskiptasjónarmiði er
varla rúm nema fyrir eitt eða
tvö.
Útgáfa dagblaðs hefur frá upp
hafi verið sérstaklega erfitt verk
efni fyrir vinstri flokkana, sem
hafa ekki peningavald að styðj-
ast við. Blöðin hafa ávallt verið
gefin út með meira eða minna
tapi, hversu vel sem þau hafa ver
i.ð úr garði gerð. Þó mundi þjóð-
inni þykja mikill skaði, ef þessi
blöð hættu að koma út og ekki
væri annað daglegt lestrarefni að
fá en blöð hægriflokka og pen-
ingamanna. Þess vegna má ekki
leggja tvenjulegan viðskiptamæli-
kvarða á vinstri blöðin, þau verð
ur að meta á annan hátt.
Alþýðublaðið hefur í tæplega
50 ár verið hjarta Alþýðuflokks
ins og boðberi hugsjóna, sem all
ir flokkar hafa síðar tileinkað sér
í meiri eða minni mæli. Alþýðu
flokkurinn nýtur mikils fylgis í
landinu, en að auki viðurkennir
fjöldi fólks í öðrum flokkum, að
hann gegni mikilvægu hlutverki
í íslenzkum stjórnmálum. Þess
vegna er nauðsynlegt, að Alþýðu
blaðið haldi áfram að koma út og
búi við þolanlegan rekstur.
Nýlega hefur verið gerð mikil
væg endurskipulagning á Alþýðu
blaðinu. Hópur áhugasamra
manna hefur stofnað hlutafélag,
sem hefur tekið að sér rekstur
blaðsins, enda þótt það verði á-
fram eign flokksins. Er nú verið
að gera alvarlega tilraun til að
koma rekstri blaðsins á fastan og
viðunandi grundvöll. Söfnun
nýrra áskrifenda er eitt af því,
sem verður að gerast, ef sú við-
leitni á að takast.
| Alþýðublaðið er þýðingarmikil
rödd í íslenzku þjóðlífi. Sú rödd
á erindi til allra hugsandi manna
í landinu. Vonandi taka vinir
blaðsins og flokksins því vel, er
áhugamenn um þessar mundir
hringja til þeirra og biðja þá að
gerast fastir áskrifendur.
Þras og þráhyggja
QVENJULEGA ógeðíelld deila
læíur öðru livoru undanfarið
stungið upp kollinum í Morgun-
blaði og Þjóðvilja sitt á hvað.
Iíér skai htín ekki rakin blað
fvrir blað, en inntak efnisins er
í stytztu máli stí spurning hvort
c.kkur sé sæmra að hneykslsst á
og mótmæla atferli Bandaríkja-
manna í Víetnam eða nýupp-
kveðnum sovét-dómum yfir fjór-
um ungum rithöfundum í fram-
Iialdi af máli þeirra Sinjavskís
og Ðaníels. Geta ekki allir gert
sér í hugarlund hvor málstaður
er tekinn í hvoru blaðinu? Deil-
an er ekkj einasta ógeðfelld fyrir
það ,-jð hér er ruglað saman
tveimur allsendis óskyldum mál-
um, líeleur byggist htín beinlin-
is á rangsnúnu siðferðilegu
mati. Deiluaðiljar virðast telja
aö almenn aistaða ,.með” Banda-
ríkjunum, eða ,,með‘‘ Sovétríkj
unum knýi menn til að taka
taka scr fyrir liendur.
Halldór Laxness mótmælir
dömunum yíir sovézku rithöfund
wium: Guðmundur Böðvars-
Víetnam? I>að virðast Morgun-
son skrifar i>m stríðið í Víetnam.
Er ástæða til að æila að þessi
afsfaða þcirra feli í sér sam-
þykki Guðmundar við örlögum
rithöfundanna, Halldórs við
framfenði Bandaríkjamanna í
Veítnam? Það virðast Mor; m-
blaðið og Þjóðviljinn álíta, hel-
tekin enn í dag þras- og þrá-
hyggjusjúkdómi kalda stríðsins.
Víetnamstríðið er svartasti
bletturinn á samvizku heimsins
um þessar mundir. Og hvað sem
iíður sögulcgum aðdragnnda
styrjaldarinnar hafa atburðir síð-
ustu vikna gert það deginum
Ijósara, að víetnamska þjóðin er
öll að kalla öndverð Bandaríkja-
mönnum og leppstjórn þeirra, að
þeir beita allri sinni gífurlegu
hernaðartæknj dag eftir dag í
grimmilegu stríði við óbrwvtta
borgara, konur og börn. Rennur
engum til rifja fréttaflutningur
útvarpsins um mannfall „skæru-
liða” í styrjöldinni samanborið
við Bandaríkjamenn? Hvevnig
skyldu þeir þekkja sundur dauð-
an „vietkong” og dauðan víet-
nama — þegar þeir verða ckki
einu sinnj aðgreindir lifandi?
Bandaríkjamenn bera mesta sök-
ina á hörmungum styrjaldarinnar
í Víetnam, og ' vitaskuld -eyna
andstæðingar þeirra á alþjóða-
vettvangi að hagnýta sér sök
þeirra eftir mætti í almennúm á-
I nægjandi ástæða fyrir „vini
! Bandaríkjanna” hér á landi til
| að gangast undir siðferðilega
samábyrgð með þeim á morðum
og hryðjuverkum í Víetnam? Al-
veg á sama hátt er það ljóst að
andstæðingar Sovétríkjanna hag-
nýta sér dómana yfir sovézkum
rithöfundum í ár og í fyrra í á-
róðursskyni. Torvelt er að gera
sér grein fyrir af fréttum hvort
hinir dæmdu rithöfundar séu
raunverulega fulltrúar eiginlegr-
ar sövézkrar andstöðuhreyíingar,
hvernig sé háttað sambandi þeirra
við rússneska útlaga og erlenda
aðilja. En þótt þeir standi cinir
'upjji, þó þeir séu í sambiæslri við
„gagnbyltingarsinna” erlendis, er
ijóst, að þeir eru sakfelidir fyrir
andstöðu við stjórnarvöldin, fyrir
að hafa og láta uppi „ranga”
skoðun. Áður en ,vinir Sovét-
ríkjanna” taka að afsaka dömana
ættu þeir að leiða hugann að því
?.ð það eru Sovétríkin sjálf sem
leggja vopnin í hendur andstæð-
KJALLARI
ingum sínum í þessu máli, og það
miklu skæðari vopn en „andbylt-
ingarsinnar” gætu nokkru sinni
komið sér upp sjálfir. Meira að
segja Þjóðviljinn kom auga á
þessa staðreynd — og virtist telja
hana fullnægjandi rök gegn dóm-
unum! Svo fákæn siðavendni há-
ir þó ekki Morgunblaðinu að það
mótmæli Víetnamstríðinu vegna
orðstírs Bandarikjanna; það hef-
ur í staðinn þeim mun meiri á-
hyggjur tít af andlegu frelsi í
Sovét,
Ntí virðast loks líkindi ti1- að
Alþingi komi sér saman um ein-
livers konar ályktun gegn stríð-
inu í Víetnam, og skal ekki lasta
það. En skammt er að mirmast
þess að reynt var að efla and-
stöðu fólks tír öllum flokkum
gegn stríðinu með hinnf svoköll-
uðu Víetnamnefnd sem sfofnuð
var í fyrra. Hingað til hefur
nefndinni ekki tekizt annað en
koma sér saman um að gera
i ckki neitt: htín re.vndist í fram-
kvæmcl einungis nýr vettvangur
| fyrir þrasið og þráhyggjuna í
unglingadeildum stjórnmála-
flokkanna. Hennar eina tiliaun
í vetur til að hafa sig í frammi,
með tilheyrandi handaþvotti á
eftir, varð þegar að opinberu
athlægi; annars var heldur ekki
að vænta meðan fjallað er um al-
þjóðamál frá sjónarmiði flokks-
áróðurs innanlands. Nær skyldi
Alþingi samþykkja að leysa
flokksholla þcgna og skoðanir
þeirra tír þessari ánauð? — Ú.J.
18 febrúar 1968 — ALÞÝÐUBLAÐIÐ
MÆLUM
ÞAÐ MUNU hafa verið nokk-
uð mörg dæmi þess, að erlendir
sjónvarpsnotendur hafi keypt
sér auka sjónvarpstækj til þess
að gera a.m.k. það sem í þeirra
valdi stóð til að fyrirbyggja að
þeir færu á ínjs við útsonding
ar frá vetrarólynipíuleikuunm
í Grenoble skyldi annað tækið'
bila. Elcki virðist sem þeir hafi
gert ráð fyrir að sjónvarpsstöðv
ar myndu ekki tilreiða efnið á
sinn bezta máta og standa
tæknilega undir sínu. Hér á
Úmdi er starfrækt sjónvarps-
stöð, sem liefur rækt hlutverk
sitt betur en menn höfðu al-
menn gert ráð fyrir, bæði í
tæknilegu tilliti og efnislegu.
¥
Yfirleitt er erlendu efni gerð
góð skil, annaðhvort í fovmi ís-
lenzkrar textasetningar eða
máls. Skyldi maður ætla að er.
lendar sjónvarpsfilmur eða sjórt
varpssegulbönd væru svjpaðar
að gerð, þannig að jafnauðvelt
væri að sefcja tæknilega séð ís.
lenzkan texta eða tal, hvort
sem það kæmi frá Ulan Bator
eða’ Englandi. Svo virð’ist þó
ekki vera. íslenzka sjónvarpi®
stendur í nánu sambandi við
það danska og fær þaðan mikið
af efni, sem islenzkur texti er
yfirleitt settur inn í. Nú þegar
vetrarólympíulcikarnir standa
yfir er eðljlega mikið sjónvarp
að frá þeim og fylgjast íuenrt
almennt mikið með þeim í sjón.
varpi, hvort heldur er af fagur
fræðilegum ástæðum eða i-
þróttaáhuga.
★
Ilér á Iandi geta menn yfir.
leitt lesið dönsku, cn þeir munu
vera í miklum minnihluta seni
tala hana og skilja úr munni
Dana. Af þessum ástæðum> vclta
menn fyrir sér, hvers vegna
hvorki íslenzkur texti né tal sé
haft með fjlmum danska sjón.
varpsins af vetrarólympíuleik.
nniiir,i frá Grenoble. T.d. ejga
menn bágt mcð að skilja, hvað
jafnvel hinum tiltölulega fáu
sem skilju mælta dönsku hérlend
is kemur við, hvort danska þuln
um tekst að lýsa afrekum
eins skautakeppenda áður ea
hann stillir yfjr til Kaupmahna
hafnar vegna sjónvarpsfrctt-
anna, sem þaðan á að senda lit.
Hér er aff sjálfsögðu ekk; ver.
ið að mælast til þess að erlent
tal sé afnumið af erlendum
filmum t.d. myndi hið ágæta
samtal, sem danskir sjónvarps.
menn höfðu við hinn stór
snjalla leikara Poul Reumert
liafa verið harla lítils virði,
hefði því ekki verið sjónvarpað
á frumtextanum í íslenzka sjón
varpinu. Þættir, scm segja má
að byggist að mestu á stað.
reynda upplýsingum þurfa því
ekki eðlj sínu samkvæmt að
missa mikið.