Alþýðublaðið - 01.05.1968, Page 5

Gautaborg, 27/4 1968.
Ágæti kunningi.
ÞAÐ ER sjálfsagt rétt hjá þér
að einhverjum hafi ,þótt ég
kveða fast að orði í síðasta
bréfi. Ég tel ekki rétt að svara
hér hinni frábæru grein Ein-
ars Magnússonar rektors um
menntunarleysi kennara, enrda
kveðst hann ekki lesa skrif
okkar, og enginn úr kunningja-
hópi hans. Ég mun því gera
henni skil í sérstakri grein.
En það er svo með landa okk-
ar að erfitt TTr að vekja þá
til umræðna, nema þá helzt
með hvassyrðum, og ég hef
raunar viðha^t svipuð ummæli
áður á opinberum vettvangi.
En vitaskuld eru skólamál þess
eðlis að þörf er stöðugra um-
ræðna, og það er sannarlega
gleðilegur vottur áhuga að
samtök nemenda skuli nú láta
í sér heyra.
ÉG TEK undir það sem þú seg-
ir um tungumálakennslu í
barnaskólum. Það er lítill vafi
ó því að betri árangur næðist
í tungumálakennslu ef hún
væri hafin fyrr en nú er gert.
Það er líka rétt hjá þér, að
minni hyggju, að við gerum
of mörg tungumál að skyldu-
námsgreinum í menntaskólum.
Ég ræddi einnig um það í síð-
asta bréfi að bæta þyrfti við
fjölda nýrra kennslugreina á
menntaskólastiginu, enda tel
ég að menntaskólinn íslenzki
í núverandi mynd sé orðinn
hættulega langt á eftir tíman-
um og standist ekjfi saman-
burð við menntaskóla á hinum
Norðurlöndunum. Hins vegar
hafa tveir íslenzkir mennta-
skólar (Laugarvatn, Hamra-
hlíð) sýnt mikinn og lofsverð-
an umbótavilja (auk tilraunar
Steindórs Steindórssonar með
náttúrufræðideild), og vísast
er hér verið að leggja horn-
stein nýs íslenzks mennta-
skólakerfis. Hins vegar get ég
ekki fallizt á tillögu þína um
deildaskiptingu í menntaskól-
um, þeim á að fjölga en fast
mörkuðum deildum má ekki
sleppa. Það er meginhlutverk
menntaskólans að búa nem-
endur undir háskólanám, og
hætt er við að misbrestur verði
á, ef nemandi fær að blanda
saman alls óskyldum greinum
að vild.
ÍSLENZK fræðslumál njóta
farsællar forustu Gylfa Þ.
Gíslasonar menntamálaráð-
herra, enda nýtur hann senni-
lega meira trausts meðal þjóð-
arinnar en nokkur fyrirrenn-
ari hans. Háskóli íslands hefur
hafið mikla sókn í rektorstíð
Ármanns Snævars og tveir
menntaskólar hafa reynzt opn-
ir fyrir nýjungum og breyt-
ingum. En hvar er áhugi ann-
arra? Ég leyfi mér að gagn-
rýna alþingismenn fyrir sinnu-
leysi í skóla- og menningar-
má'lum. Þegar þeir koma með
nýjar tillögur, þá skjóta þær
stundum nokkuð skökku við
þarfir tímans. Nægir í því
sambandi að benda á tillögur
um stófnun háskóla á Akur-
eyri og menntaskóla á Vest-
og Austf.iörðum. Þá hefur mér
fundizt sem fjárveitingarvald-
ið mætti koma betur til móts
við þarfir okkar í fræðslumál-
um, ekki hvað sízt með því
að endurskoða mat sitt á launa-
kjörum kennarastéttarinnar
svo einhver von sé til þess tak-
ast megi að eera starf kennara
eftirsóknarvert. Það er senni-
lega eina leiðin til þess að ís-
land eignjst. vel menntaða
kennara. Mér hefur einnig
fundizt Fræðslumólaskrifstof-
an mát.tlaus. einna helzt af-
greiðslustofnun. i stað þess að
hafa á hendi leiðandi forustUT
hlutverk í sífelldri mótun og
umsköpun fræðslukerfisins.
Sennilega er eðlilegra að
Fræðslumálaskrifstofan sé
deild í Menntamálaráðuneyt-
inu og hafi víðara verksvið
en nú er raunin.
EKKI andmæli ég þeim um-
mælum þínum að kennslu-
bókaútgáfu okkar sé ábótavant,
hygg að svo sé raunin á öllum
skólasligum. Réyndar hef ég
aldrei getað skilið hvernig
á því stendur að ríkið skuli
starfrækja tvö bókaforlög,
Ríkisútgáfu námsbóka og
Bókaútgáfu menningarsjóðs.
Mér hefur einnig reynzt tor-
velt að skilja hvers vegna
Menntamálaráði eru fengin í
hendur tvö svo ólík hlutverk
sem að gefa út bækur og út-
hluta námsstyrkjum. En um
þessi mál ert þú auðvitað
manna fróðastur. Sýnist mér
einsýnt að sameina eigi þessi
tvö ríkisforlög. Við það hlýt"
ur að fást meiri hagræðing
hvað snertir skrifstofuhald og
dreifingu, og þar með talsverð-
ur sparnaður í rekstri. Þar
með fengist öflugt forlag er
gæfi sig eingöngu að útgáfu
vísindarita, fræðirita og
kennslubóka á öllum skólasiig'-
um (auðvitað í samkeppni við
önnur forlög hvað snertir
kennslubækur að skyldunámi
loknu). Þá virðist ekki raun-
sýnt að ein bókavalsnefnd
skuli taka ákvarðanir um út-
gáfu kennslubóka í öllum
greinum. Hér ætti að hafa fá-
mennar nefndir til ráðuneytis
um bókaval (og höfunda)
hinna ýmsu námsgreina, eina
fyrir móðurmálskennslu, aðra
fyrir stærðfræði og eðlisfræði,
þriðju fyrir mannkynssögu og
íslandssögu o.sfrv. En jafn-
framt ættu þessar nefndir að
kanna þörf kennslubóka í sín-
um greinum og gera tillögur
til úrbóta, semja áætlun um
útgáfuröð bókanna o.fl. Hins
vegar gezt mér ekki alls kostar
að þeirri tillögu þinni að rík-
ið hafa allstóran hóp manna á
fullum launum til þess gagn-
gert að semja kennslubækur.
Fremur ætti að veita þeim
kennurum sem hepþilegir
þykja til að semja kennslu-
bækur, lausn frá kennslu (auð-
vitað á fullum launum), með-
an á samningu bókanna stend-
ur. Ég hygg að með slíku fyr-
írkomulagi mætti koma
nokkru lífi í kennslubókaút-
gáfu okkar, og er ekki van-
þörf á því.
HÉR í Suðursvíþjóð hefur ver-
ið óvenjulegur góðviðriskafli
að undanförnu, vorið er geng-
ið í garð fyrir fullt og allt,
skógar teknir að laufgast og
gras að grænka. Hiti hefur
komizt upp fyrir tuttugu stig
í forsælu, en þurrkar miklir
svo hætta er á skógareldum. ,
Hitastig kosningarbaráttunnar
hefur einnig farið stighækk
andi, enda mikið í húfi í kosn-
ingunum í haust. Nú er bein-
línis kosið um hvort sænska
þjóðin vilji áframhaldandi
stjórn jafnaðarmanna eða sam-
steypusljórn borgaraflokkanna
þriggja. Þetta er í sannleika
sagt í fyrsta skipti um árabil
sem borgaraflokkarnir eygja
möguleika til að hnekkja
meira en 30 ára veldi jafnað-
armanna. Þessar kosningar eru
einnig sögulegar að því leyti
að í haust verður í síðasta
skipti kosið til tveggjadeilda-
þings. 1970 verða nýjar kosn-
ingar til nýs þings í einni
deild, og er það hlutur sem
íslenzkir stjórnmálamenn ættu
að velta fyrir sér. Undanfarin
kvöld hafa leiðtogar stjórn-
mólaflokkanna setið við síma
í þularherbergi í útvarpinu og
hefur hver sem vill mátt
hringja til þeirra og ræða við
þá stjórnmál. Þetta er persónu-
leg aðferð og býsna skemmti-
leg. Símhringendur hafa verið
ófeimnir við að kasta fram ö-
þægilegum spurningum og
margt skemmtilegt og hressi-
legt hefur þar borið á góma.
Svo kveð ég þig innvirðu-
lega og bið kærlega að heilsa
sameiginlegum kunningjum,
og styttist nú óðum í endur-
fundi. Ég held til íslands upp
úr miðjum maí, svo að bréfa-
skriftum okkar hlýtur senn
að ljúka um sinn.
Þinn vinur,
Njörður.
VEUUM ÍSLENZKT
Hús-
byggjendur athugið!
(khrSLENZKAN
iDN.'.D
' '■■■
Runtal-ofninn hefur þegar sannað
yfirburði sína
MELAVÖLLUR
Reykjavíkurmótið hafið
í dag kl. 17 leika
K.R. - Víkingur
á Melavelli.
Dómari: Gunnar Gunnarsson
Á morgun, fimmtudag kl. 20 leika
á Melavelli.
Valur - Þróttur
Verð aðgöngumiða: Börn kr. 25.00 stæði kr.
50.00, stúka kr. 60.00.
MÓTANEFND.
1. maí 1968
ALÞÝÐUBLAÐIÐ $