Alþýðublaðið - 18.10.1968, Blaðsíða 10

10 ALÞYÐUBLAÐIÐ 18. október 1968
Einn þekktasfi leikari Frakka
yfirheyrður vegna morðs
Kvikmyndaleikarinn Alain
Delon og kona hans Natthalie
Delon voru um helgina tekin
til mjög langarar yfirheyrslu
hjá frönsku lögreglunnj vegna
morðs á bezta vini Alains,
júgóslavanum Stefan Marko-
vic, sem einnig var verndari
hans og staðgengill í kvik-
myndum.
Þetta mál hefur vakið feikna
athygli, þar sem Alain er
einn kunnasti leikari Frakka.
Stefan hafði að undanförnu
búið í villu leikarans í París,
en fannst myrtur 1. október á
sorphaug, bundinn og keflað
ur í poka.
Kona Alains var yfirheyrð í
heilan sólarhring, en hann í
16 tíma. Hún var kvödd heim
til Frakklands frá Englandi s.
1. föstudag.
Framhaldssýning
Á laugardag var opnuð sýning
á verkum Magnúsar Á. Árna-
sonar í sýningarsalnum Hlið-
skjálf að Laugavegi 31. Hann
i hefur sýnt þar undanfarinn hálf
i an mánuð, en heldur sýninguuni
I áfram með nýjum málverkum og
ii höggmyndum. Málverkin eru 33,
en höggmyndirnar 6; þar af
þrjár, sem ekki voru á fyrra
sýningartímabilinu.
Kristján B., Sigurðsson, for
: stöðumaður sýningarsalarins,
tjáði fréttamönjium að Usta-
menn mundu gera talsvert að
Iþví í vetur að ihalda tvær sýn
ingar samfleytt í Hliðskjálf, þar
eð salurinn rúmaði tíðum ekki
öll þau verk þeirra, sem þeir
'hefðu áhuga á að sýna.
'Sýningarsalurinn Hliðskjálf
hefur þegar verið pan-taður ÍO
mánuði fram í tímann, svo að
óhætt er að segja, að listamenn
eru ánægðir með fyrirkomulag
ið; þeir leigja salinn tjl ákveð
ins tíma fyrir ákveðna fjárupp
hæð, og þurfa svo ekki meira
um sýninguna að hugsat for-
stöðumenn Hliðskjálfar hafa
fólk á sínum vegum, sem gætir
sýninganna o.s.frv.
Jón Engilberts mun sýna í
Hliðskjálf, þegar sýningu Magn
úsar lýkur, en það verður 24.
október.
SMÁAUGLÝSING
?
■
síminti
14906
rn ! s ItÍ&TiffH&Lj ^
D [ Hl-Topj V
S O
— Hvernig stóð á því að ég fékk aldrei að vera nteð
áður en ég fékk þennan nýja bolta?
SVART ER
FALLEGT
„Kisa kukiona haiti
kufana yasiwe marefu
yakwe mwanamanga ..
í skóla í New York syngja
þeldökkir nemendur 'þetta ást
arljóð afrískra forfeðra sinna.
Þeir eru bandarískjr, syngja á
Kisuaheli, aðaltungumálinu í
Austur- og M;ð Afríku.
Þeldökkar, amerískar konur
ganga í síðum, mynstruðum
klæðum á breiðgötum Man
hattan. Þeldökkir, bandarískir
borgarar slá Tamtam tromm-
ur, íklæðast litríkum Yar-
chikis og Bubas, sem líkjast
skyrtum. Þeir skíra börn sín
ekkj lengur Jack og Jane, held
ur Bobo og Anyke.
Hinir þeldökku leita æ meiri
stuðnings í afrískum arfleifð
um vegna vonbrigða sinna í
réttindabaráttunni, sem þeir
hafa háð í íhaldssamrj Amer-
íku.
Málgagn þeldökkra, „Jet“,
sagði í tilefni af úrslitum skoð
anakönnunar, að þeir vildu
ekki lengur heita ,,negrar“. 37
prósent aðspurðra vildu vera
„afrísk-aimerískir“ og 22 pró
sent vildu vera kölluð „svört“.
Jesse Walker, aðalritstjóri
„Amsterdam News“ í Harlem
sagði: „Negri er orð, sem eng.
ilsaxar hafa klínt á okkur“.
í lok 18, aldar kölluðu negr
ar i Ameríku s'g „Afríkana".
En þegar „American Colo-
nzation Society“, skipaði hvít
um mönnum, var stofnað árið
1816, og vildi hrekja hina
frjálsu negra til Afríku, varð
orðið „afrískur" sálræn byrði,
Hinir „afrísku“ vildu nú
fremur vera „negrar“ eða „lit
aðir“, ekki afrískjr, heldur
amerískir. Það vor.u aðejns
15.000 þeldökkir, sem fóru aft
ur til frumheimkynna sinna:
Árið 1847 stofnuðu þeir rík;ð
Líberíu (Leysingjaland) á vest
urströndinni.
fýrra stríðinu börðust
40ÍÖ0O bandarískjr negrar fyr
ir tTSA. Þegar þelr komu heim
úr Stríðjnu var "þeím hvorkj
launað þjóðfélagslega né stjórn
málalega fyrir framlag sitt.
Vonsviknir trúðu nú margir
hinna svörtu á Marcus Aurelj
us Garvey, sem flutzt hafði
frá Jamaiku. Hann hélt uppi
áróðri fyrir afturhvarf til Afr
iku og stofnun umfangsmikils
ríkis þeldökkra.
Hann þrumaði yfir lýðnum:
„Up? you mjghty race“. (Áfram
þú-mikli kynstofn).
Árið 1920 útnefndi Garvey
sjálfan sig „Bráðabirgðafor-
seta Afríku“ og stofnaði
kirkju. í þeirrí skipan var guðs
móðir svört, svo og Jesús. Um
tvær mjlljónir negra vor-u í
félagsskap hans. Hann ætlaði
að koma þeim til Afríku með
„The Black Sfar line“.
Þetta mistókst Garvey, en
hann dreymd: áfram,
Með þjóðarsjálfstæði Afríku
blrtist negrum í Bandaríkjun
um hið fyrirheitna meginland
svartra aftur og nú í mynd
Ghana, þar sem Nkrumha
hafði tögl og hagldir.
í nóvember 1966 hafði begar
verið komið á fót í Harlem
„A government in ex'le“
(stjórn í útlegð); stjórn ímynd
aðs framtíðarlands fyrir þel-
dökka aðskilnaðars;nna. Stjórn
skipunarlistinn, sem á voru
einkum afrísk nöfn, prýddj
veggi 1 Harlem.
Og nú hlusta þeldökkir á fyr
irlestra í menn'ngarmiðstöð
Harlem um afríska menningu;
fjölskyldur nema saman afrí
könsk tungumál. Mjchael Ola-
tunji frá Nígeríu, forstöðu
maður „The Center for Afrjcan
Culture" (Miðstöð lafrískr.ar
menningar), segir: „Þeir reyna
að finna sjálfa sig“.
Josep Ben-Jochanman frá
Eþíópíu, sögukennari v ð „Har
lem.-Prep“, sem.er skólj fyrjr
Úr afríkanskri búð í New York
Bandarísk negrastúlka með
sléttað hár.
Bandarísk negrastúlka; hárið
eins ogr svertingjum er eiginlegt
þeldökka, segir: „Ég segi ung
mennum frá fornegyptum eins
og Imhotep, sem voru svartir
á hörund; ég segi hennj frá
Afrikönunum þremur, sem svo
mikinn þátt áttu í vexti og
Viðgangi kristninnar; þeim
Tertúllíanusi, Kýpríanusi, og
Ágústínusi. Ég segi þeim frá
rómverskum keisurum, sem
voru svertingjar, t.d. Septí
musi Severusi og Caracalla.
„Ebony“, tímarit þeldökkra,
segir: „Æ fleir, þledökkar kon
ur greiða nú hár sitt eins og
eðljlegast er — hafa það hrokk
ið. Þær er.u hættar að fara á
hárgreiðslustofur til að láta
slétta á sér hárið“.
Þeldökka söngkonan Abbey
Lincoln, segir: „Hér í Ameríku
vjldu konurnar alltaf láta
slétta á sér hárið. En brátt
mun það verða úr sögunni",
1 Hyde Park í Chicago sel-
ur verzlunín „The African
Look“, afrísk klæðf; á Seventh
Avenue í New York hafa marg
ar verzlanir handgerða afrí-
kanska eyrnalokka og klæði
á boðstólum.
„Black is beautiful“ (svart
er fallegt) er nýjasta slagorð
margra þeldökkra bandarískra
borgara. í gluggum lítilla
veitjngahúsa hanga spjölcl í
gluggum, sem segja til um hið
rétta fæði fyrir svertingja.
Þeldökkjr málarar fara hóp
um saman til Harlem og festa
svart líf á léreft. Þar hafa ver
ið opnaðir allmargir sýningar
salir. „Árum saman málaði ég
kyrralífsmyndir og lands-
lag, og seldi ekki neitt“, sagði
Ijstakonan Enid Richardson.
Nú málar hún svertingjabörn
og selur heilmikið.
í Taft H gh School, fyrsta
Framlhald á 14. síðu.