Alþýðublaðið - 21.01.1969, Qupperneq 7
21 janúar 1969 ALÞÝÐUBLAÐIÖ 7
Metsöluhöfundur
e ollum londum
Bækur Alistairs MacLean eru hvarvetna metsölubækur, og það ekki
síður liér á íslandi en annars staðar. Nú eru komnar út hér níu
MacLean bækur, sú fyrsta var Byssurnar í Navarone, sem kom ut
árið 1960. Bókaförlagið Iðunn hefur gefið bækurnar út og Andrés
Kristjánsson þýtt þær.
Híér á landi eru bækur
Mac Lean lang söluhæstu
bækurnar nú orðið. Til að
byrja með seldust þær
þokkalega, en sala þeirra nú
er gríðarmikil og fer vax
andi með hverju ári. Síðast
kom; út hér bók hans „Arnar
hreiðrið," en hún kom út í
Englandi haustið ’67. Nýj
asta bók hans er „Force 10
from Navarone“ og hún
kemur út hjá Iðunni fyrir
næstu jól.
Alistair MacLean varð
heimsfrægur með bókum sín
um „Sk'p hennar hátignar,
Ódysseifur“ og „Byssurnar
í Navarone“. .
Til að gera sér sem bezta
grein fyrir bókum hans er
nauðsynlegt að kynnast
manninum sjálfum ’ nánar.
Alistair MacLean fæddist í
Glasgow fyrir 42 árum, son
ur prests. Þegar hann var
sjö ára flutti faðir hans með
fjölskylduna til þorpsins
Daviot, þar sem Macl.can
systkini uxu úr grasi í
skozku hálöndunum. Keltn
eska var fyrsta tungumál
þeirra. Þegar Abstair var 14
áraí, lézt faðir hans og fjöl
skvldan flutti til Glasgow
aftur.
Alistair hætti í skóla, þeg
ar hann var 17 ára og fór aó
vinna 'hjá sk.'pafyrirtæki.
Fyrstu smásögur sínar skrjf
aði hann fyrir sjómannablað
ið „The Trident". Ári síðar
gekk hann í sjóherinr., og
var á tundurskeytabáti í síð-
arý; heimsstyrjöld!:nn,i allri.
Um borð í herskipinu „HMS
Royal“ var hann í skipa
lestunum til Murmansk.
Þetta varð honum efni í hók
i-na' „Ódyssecfur, skip henn
ar hát'gnar“. Á austanverðu
Miðjarðarhafi var hann einn-
5:g og féik-k þar efni í bók
' sína, „Byssurnar í Navar
one“, og herþjónusta hans
í Austurlöndum fjær veitti
honum efniv'ð í bókir.a „Fvr
ir sunnan Javahöfða“.
Eftir stríð notfærði hann
sér það menntakerfi, sem
komið var á fyrir fólk, sem
gegnt hafði herþjónustu;
hann tók próf v'ð Glasgow
háskóla, en í fríum vann við
póststörf og sem hjúkrunar
maður. Og við King Georg
V sjúkrahúsið hitti hann til
vonandi e'ginkonu sína, Gis
ela Hinriehsen, sem vann
við sjúkrahúsið. Þau giftust
árið 1953 og eiga þrjá svni,
Alistair MacLean.
Þega-r MacLean, kvæntist,
hafði hann tekið próf og
kenndi ensku, sögu og landa
fræði við gagnfræðaskóla í
Rutherglen. Kennaralaun
hans voru ekki beysin, svo
að fjölskyldan varð að láta
sér nægja tvö herbergi og
alcjhús, ©n voni£(ðist til að
hafa- brátt efni á eigin íbúð.
Gis-ela, kona hans, sá eitt
s'nn tilkynningu í „Glasgow
Herald" um smásagnasam
keppni. Talsvert miklir pen
ingar voru í verðlaun og
hún fékk eiginmann sinn til
,að t,aka þátt í henn.1 M.ac
Lean vann keppnina með
frásögn sinni „The Dileas“,
sem er skálduð um skozkan
í' skibát. Þar með var rithöf
undairferill ha-ns haf nn.
Flestir óþekktir rithöfund
ar þurfa að ganga milli út
gafenda með verk sín. En.
MacLean var eftirsóttur h.iá
hinu stóra- Coll'ns forlagi.
Forstjóri þess hafði lesið
smásögu hans og fallið hun
svo vel í geð, að hann bað
hann gera tilraun til að skrifa
skáldsögu. En þá hafði Mac
Lean meiri áhuga á fram
kvæmdum með vini sínum,
sem miðuðu að því að hafa-
bátsferðir út í eyjar á aðal
ferífcmannatímabilinu. En
áætlun-'n féll um sjálfa sig,
því að sumarið var óvenju
lega rigningarsamt. Þá hvarf
hann aftur að þeirri hugmvr.d
að skrifa bók.
Útkoman úr því varð „Skip
hennar hátignar, Ódvsse'f
ur“, sem er ágæt heimildar
lýsirig á styrjöldinni til sjós
og va-rð mesta bókmennta
fyrirbæri aldarinnar. Alla
vega varð þetta fyrsta bók í
Englandi, sem seldist í
,25(1.000 dlntökum á fvrstu
sex mánuðum eftir útgáfu.
Síðar var b-clk n ‘kvikmynd
uð, en þannig hefur það ver
iið um flestair bækur Mac
Leans.
Vinsældir fyrstu bókar
hans hefðu gert honum fært
að hætta alveg að kenna og
verja öllum tíma sínum til
skrifta, en MacLean vildi
ekka hætta á neitt og hætci
ekki að kenna, fyrr en hann
hafði næstum lokið annarri
bók sinni „Byssurnar í Na
varone". Hún varð mjög vm
sæl og kvikmynd; n eftir bók
inm-i sló öll met í aðsókn,
þar sem hún var sýnd og
gerði MacLean fr'ægan um
allan heim. MacLean flutti
með fjölskyldu sína til Sviss,
þar sem hann bjó í fimrn ár,
en heimþrái'n sagði til sín
og þau fluttu til Englands
aftur. Nú býr hann í Surrey
og þar rekur hann þrjú veit
ingahús, eitt af þeim er
„Jamaica Inn“. Þar fvrir
uta-n semur hann áfram
ævintýralegar frásagnir. —
Sumar bóka hans voru fyrst
skrifaðar sem kvikmynda
hamdrit.
Það er eftirtektarvert, að
marga atburði í bókum !Mac
Leans hefur hann sjálfur
lifað. í bókinni „Odysseifur,
skip hennar hátignar", slær
út í fyr.r aðmírálnum, sem
stjórnaði skipalestinni. Hann
þýtur upp í brú á náttfötum
einum saman. Hamn kelur á
fótum, og um nóttina verður
tíiica þá af honum, o-g
skömmu síðar deyr har>n.
En- á brúnni hafði einn af
áhöfninni staðið, ungur mað
ur. Hann fylltist svo mikilli
u-nid'run, þegar hann1 sá til
cÚmírálsins, alð hann hafði
ekki rænu á að gera neitt
t.l að hjálpa honum.
Þessi saga er sönn. TJngi
maðurinn var Alistair Mac
Lean.
Alistair MacLea'n er ekk
ert yfir s'g hrifinn af því
að stkinifa bæku-r sínar. ■—
Þettr^ er þrælad nna, seg;ir
hann. En þess ber að gæta,
ajð MacLean 'jhefur ekki
gleymt því, sem fyrir hann
bar í stríðinu og hann skrif
ar á móti stríði, þótt hann
reyni að dylja það. Honum
finnst ga-man að móta at
burðarás og sö-gup-ersónur.
Þegar hann er byrjaður að
skrifa, lýkur hann bók á 5
eða sex vikum.
Fólk um allan heim sökkv
ir sér niður í bækur Mac
Lean og bíður með óþreyju
eftir að fá meira að heyra
frá þessum meistara í ævin
týralegum og spemiandi frá
sögnum.
Fylgizt
meb
tímanum
Árangur morgundagsins byggist á ákvörð-un-um er þér
takjð í dag. — Ákveðið því nú ferð á Kaupstefn.una f
Leipzig, þar sem yður gefst kost-ur á að fylgjast með
þvj sem er að geras-t í yðar viðskipta- eða iðngrein.
Þar sjáið þér nýjungar og þar gefst yður einstakt tæki-
færi til þess að ger-a samanburð á framboði fram-leiðenda
frá meir en 60 löndum í austri og vestri. — Á Ka-up-
stefnunni í Leipzig getið þér gengið frá viðskiptum og
jafnframt undirbúið ákvarðanir fram í t.ímann. — Knup-
stefnan í Leipzig er miðstöð viðskipta á sviði iðnaðar-
og neyzl-uv-ara, þar fáið þér einnig gott yfirlit um fr-am-
í'arir í þjóðarbúskap Þýzka alþýðulýðveldisins en á þessu
ári eru ljðnir tveir áratugir frá -stofnun þess.
LEIPZIGER IVIESSE
Deu-tsche Demokratisehe Republjk
2. — 11. marz 1969
31. 8. — 7 september 1969.
Kaupstefn-uskírt-eini sem jafngilda vegabréfsáritun, svo
og allar upplýsingar -u-ra ferðir, m.a. hin-ar daglegu flug-
f-erðir með Interflug frá K-aupmannahöfn til Leipzig. fáið
þér hjá umboði Kaupstefnu-nnar 1 Pósthússtræti 13, símar
10509 og 24397.
ENSKAN
Kvöldnámskeið fyrir fullorðna
BYRJENDAFLOKKAR
FRAM-HALDSFLOKKAR
SAMTALSFLOKKAR HJÁ ENGLENDINGUM
.SMÁSÖGUR
FERÐALÖG
BYGGING MÁLSINS
VERZLUNARENSKA
LESTUR LEIKRITA
einnig síðdegistímar.
Málaskólinn Mímir
Brautarholt 4, sími 1 0004 og 1 1109 (kl. 1—7).
Auglýsingasíminn er 14906