Dagur - 17.12.1955, Blaðsíða 32
32
JÓLABLAÐ DAGS
urnar voru nú orðnar þrettán tals-
ins, þar á meðal forustusauður úr
Mýri. Fór hann fyrir fénu og var
léttstígur norður grjótin.
Við riðum á eftir fénu norður
með Ytra-Fljótsgili. Ég minnist
þess ekki, að við skoðuðum gilið
neitt umfram það, er þurfti til að
skyggnast eftir fé. En vissulega hefði
verið fróðlegt að sjá, hvernig fljótið
brauzt þar í þrengslunum, en ægi-
þungan vatnanið bar þar að eyrum.
Annars var það orðið svo vanalegt
að við veitturn slíku lithi athygli.
Enga klukku höfðum við í ferð-
inni, en þegar hér var komið, mun
liafa vérið nokkuð liðið á nóttina.
Himininn var alheiður og kulaði til
fjalla — jafnvel á okkar leið mátti
finna frostkul á fönnum.
En það voru kátir strákar og á-
kveðnir, sem riðu í bjartri vornótt-
inni á eftir sauðunum norður með
Ytra-Fljótsgili — og þó var Kiðagilsá
fram unclan, svo ægileg, sem hún
var daginn áður. En það mun hafa
verið ólíkt okkur Karli Finnboga-
syni og félögum, á þeim árum, að
bera kvíðboga fyrir því, sem ókom-
ið var.
Kiðagilsá reyndist allmiklu vatns-
minni en hún var daginn áður. Þó
flæmdist hún vítt um eyrar og sand-
ana, en víða hafði skotið upp smá-
eyruin milli kvíslanna.
Forustusauðurinn fór enn fyrir
fénu, og stökk hann þegar í ána, en
hinar kindurnar fylgdu fast eftir,
hver sem betur gat. Sóttist þeim
rnisjafnlega sundið, í baráttu við
ógnarþunga straumsins. Bárust sum-
ar állmikið afieiðis, einkum þær, er
mjqg voru ullaðar eða með flags-
andi reyfi. í einni kvíslinni hraktist
sauður einn mjög ullaður undan
straumnum svo mjög, að útlit var
fyrir að dagar fians værtx taldir. Eg
ætlaði Jrá að hleypa Sokku niður
með kvíslinni og ríða Jrar í veg íyrir
sauðinn, en eyrin var gljúp eftir
vatnsflauminn daginn áður, og fest-
ist hrossið Jregar í sandbleytu. Ég
óð þá út í kvíslina og hugðist samt
Lijarga kindinni, sem þá liafði rekið
á klöpp í ánni. Vatnið tók mér í
buxnastreng, en sem ég var búinn
að handsama sauðinn, kom Karl
Finnbogason vaðandi ofan straum-
þunga kvíslina og vildi hjálpa mér.
Hann skellihló þarna í miðri ánni.
Þetta var ferðalag, sem Karli Finn-
bogasyni líkaði.
Við tosuðum sauðnum yfir á
vesturbakkann og upp á hnakknef-
ið hjá Jóni Sigurðssyni, því kindin
var orðin mjög dösuð. En þá kom
Jxað upp, að Sokka mín var komin
norður yfir á og ég orðinn gang-
andi, en vatnsmesta kvíslin ófarin.
Það varð því til ráðs, að ég héft
í ístaðsól hjá Karli og svamlaði svo
í skjóli hestsins norður yfir kvíslina,
en þar syntu flestir hestarnir, og ég
varð rennblautur upp á axlir.
Nú vorum við komnir norður
yfir Kiðagilsá, og mátti telja, að vel
hefði til tekizt, því að allir vorum
við ósyndir — og forsjálni lítil.
Hér var liðinu skipt. Þeir Jón
og Indriði fóru til fjallsins gang-
andi, og skyldu jieir ganga norður
;i Helgastaði, en þar áttum við allir
að hittast, en við Karl reiddum
sauðinn, sem mest hafði hrakizt í
ánni, jrví að hann var ófær til gangs
i reyfinu. — Síðan smöluðum við
norður Kvíahraun — allt norður á
Helgastaði.
Þegar norður á Helgastaði kom,
var sólin hátt á lofti og hitaveður.
Sótti okkur þá svefn og Jrreyta.
Hestar okkar voru mjög svangir, og
við höfðum ekki borðað af nesti
okkar síðan daginn áður á Ytriinos-
um. Mátti Jxví segja, að við værum
allir vel að hvíld komnir.
Á Helgastöðum voru sæmilegir
liagar fyrir hestana. Við Karl og
fndriði fórum úr mestu af fötun-
um og breiddum Jrau til Jrerris, en
tókum síðan til nestis okkar og
borðuðum hraustfega.
Þegar Jón Sigurðsson kom úr
fjallgöngunni, var hann all-að-
Jnengdur, eftir eltingarleik við ó-
Jxegt fé í fjallabrúnum. Lagðist
hann þegar fyrir og sofnaði. Virtist
mér, sem Jrað myndi óheppilegt, því
að auðvitað voru föt hans mjög vot,
sem okkar hinna, en maðurinn var
dauðþreyttur. Því hlaut hann að
sofa um stund.
Við hvíldum okkur Jrarna um
hríð, en sofnuðum lítið. Ekkert
kaffi höfðum við til að hita, Jrótt
Jjörf hefði verið sh'krar liressingar
eftir a’llt sullið í vötnunum.
Eftir góða hvíld, héldum við at’
stað með leð, sem nú var orðið all-
margt. Þegar kom norður um Galt-
hól fékk Jón Sigurðsson fossandi
blóðnasir, sem ágerðust svo, að við
töldum honum ekki óhætt. Hann
reið þá vestur yfir grjótin og létti
eigi fyrr en á íshóli, þar sem honum
var lijúkrað eftir föngum.
Segir nú fátt af ferðum okkar.
Safnið óx, eftir Jdví sem norðar dró.
Nokkrir forustusauðir fóru fyrir og
teygðu úr hópnum langt yfir mela
og hæðir. Héldum við hiklaust, sem
leið liggur, norður á Litlutunguaf-
rétt, þar sem féð skyldi rúið.
Þar voru allmargir menn að rýja
Jjað fé, sem fannst á Mjóadal og ís-
hólsdal, en þar hafði verið smalað
meðan við gengum efri hluta af-
réttarinnar. Safnið var Jxegar rekið
í réttina, og tóku menn okkur
tveim höndum, enda höfðu margir
verið uggandi um f’erð okkar, vegna
hinna miklu vatnavaxta.
I vor eru liðin fimmtíu og fimm
ár síðan þessi ferð var farin.
l’vennt er mér minnisstæðast úr
ferðinni:
Æðandi vatnsflaumur Jökulfalls-
ins milli hárra snjóbakkanna — og
glaðlyndi Karls Finnbogasonar —,
enda er hann skemmtilegasti félagi
og samfylgdarmaður, sem ég kynnt-
ist á yngri árum.
Sigurður Eiríksson, Sandhaugum.