Dagur - 02.10.1980, Blaðsíða 6

Um starfsemi
Lionsklúbbs
Akureyrar
í samræmi við tilgang og
hlutverk Lionshreyfingarinn-
ar hefur klúbburinn látið flest
í samfélagi sínu til sín taka
nema stjórnmál. Einkum hef-
ur starf hans beinst að líknar-
og heilbrigðismálum og hvers
konar stuðningi við þá, sem
helst standa höllum fæti í
mannlegu samfélagi. Meðal
þeirra aðilja, sem stuðnings
hafa notið, má nefna Ekkna-
sjóð, Barnaverndarnefnd,
Sumarbúðir Þjóðkirkjunnar,
Krabbameinsfélagið, Rauða
krossinn, Styrktarfélag van-
gefinna, Kristneshæli og
Fjórðungssjúkrahúsið á Ak-
ureyri. Einkum hefur kröft-
unum verið beitt til þess að
sinna þörfum vangefinna á
vistheimilinu Sólborg. Ár eftir
ár hafa klúbbfélagar aflað fjár
til þessa með margs konar
sjálfboðavinnu og með því að
leita til almennings, oftast
með blóm til sölu, en einnig
með skemmtanahaldi eins og
þvísem nú er í boði. Vinsælast
meðaL^ fólks er vafalaust
blómasalan á konudaginn. En
bingókvöldin hafa líka verið
vel sótt og ekki síður þær
samkomur sem hafa verið
haldnar síðari hluta helgar-
daga.
Ástæða er til að þakka Ak-
ureyringum hversu vel þeir
hafa tekið fjáröflunaraðferð-
um Lionsmanna, enda hafa
þeir verið áhugasamir um þau
líknarmál, sem klúbburinn
hefur einkum viljað leggja lið.
Vonum við að svo verði enn.
Síðastliðið starfsár var
meginviðfangsefnið eins og
áður efling Sólborgar. Einnig
var Sjálfsbjörg, félagi fatlaðra
og lamaðra, veittur styrkur,
Flugbjörgunarsveitinni, og
miklu fé var safnað fyrir
Rauðu fjöðrina til hjálpar
blindum.
Um leið og við þökkum
Akureyringum veittan stuðn-
ing við allt þetta, hvetjum við
þá til þess að koma enn til liðs
vjð okkur sunnudaginn 12.
okt. því þá er fyrirhugað fjöl-
skyldubingó.
Lionsklúbbur Akureyrar.
Mengunarrannsóknir í Akureyrarpolli:
Hvað var gert?
Á árunum 1960-1970 komu fram
raddir um að mikilla mengunar-
áhrifa gætti í Akureyrarpolli og
innsta hluta Eyjafjarðar. Tóku
sumir svo djúpt í árinni að segja að
Pollurinn væri líflaus orðinn og
rotin leðja í botni hans.
Árið 1969 var sett bann á neta-
lagnir og fyrirdrátt í landhelgi bæj-
arins, af heilbrigðisástæðum. Árið
1970 samþykkti bæjarstjórn Akur-
eyrar að láta fara fram könnun á
mengunarástandinu í sjó og vötn-
um við Akureyri og var heilbrigð-
isnefnd bæjarins falið að sjá um
það verk. Vorið 1971 leitaði heil-
brigðisnefndin svo til Náttúru-
gripasafnsins á Akureyri og beidd-
ist þess að það skipulegði rann-
sóknirnar og sæi um framkvæmd
þeirra.
Þess þarf naumast að geta að
Safnið var á margan hátt vanbúið
undir slíkt verkefni og skorti flest
sem til þurfti, svo sem tæki til
söfnunar, upplýsingarit og þó fyrst
og fremst reynslu, enda höfðu slík-
ar rannsóknir aldrei verið gerðar
fyrr hérlendis. Því er óhætt að segja
að það tók verkefnið að sér með
hálfum huga. Þetfa sama sumar
(1971) veitti bæjarsjóð.ur nokkra
fjárupphæð í þéssú skyni'og fyrir
hana voru keypt tæki og bækur og
gerðar nokkrar frumrannsóknir.
Haft var samráð við ýmsa erlenda
aðila, sem gert höfðu svipaðar
rannsóknir, svo sem Öresund-
vand-komiteen í Kaupmannahöfn,
Norsk institutt for vannforskning í
Oslo og Vattentest AB í Uppsala.
Um tima stóð til að síðastnefnda
Norðlensk list í Reykjavík:
Gekk fyrir dómnefnd
og fékk jákvæð svör
Það er ekki á hverjum degi að
listmálarar frá Akureyri sýni í
Reykjavík, enda fengu þeir eitt
sinn fremur óblíðar viðtökur í
höfuðborginni eins og frægt er
orðið. Reykvískir gagnrýnendur
bjuggu meira að segja til orðið
„Akureyrarmaleri“ um lélegar
myndir utan af landi. Hitt er svo
aftur annað mál að gagnrýnin
var ekki alltaf á rökum reist og
er óþarfi að fara frekar í þá
sálma á þessum vettvangi. Nú
hefur það gerst að Akureyringur
hefur hleypt heimdraganum og
sýnt verk sín í höfuðborginni.
Þetta er Örn íngi sem sýndi í
út yfir 700 boðskort eftir lista sem
FÍM notar.
Á sama tíma og Örn Ingi sýndi í
FIM salnum voru fjölmargar mál-
verkasýningar í höfuðborginni.
Alls voru 22 listamenn með sam- og
einkasýningar svo Reykvíkingar
hafa haft úr nógu að velja. Úlfur
Ragnarsson sýndi á Mokka
Öðruvísi sýningar-
gestir
Það er ekki fyrir hvern sem er að
sýna í FIM salnum. Til þess að svo
geti orðið þarf listamaðurinn að
leggja verk sín fyrir dómnefnd fé-
laga í FIM, sem sker út um það
aftur? Jú, hann ætlar að íhuga
málið, því auk þess sem hann fékk
salinn vilja FIM félagar fá hann
suður með gjörning, sem á að sýna
á haustsýningu félagsins.
Ég varð svolítið undrandi á sýn-
ingargestum fyrir sunnan. Þeir eru
töluvert opnari en ég á að venjast.
Ég held að nær allir sem komu á
sýninguna hafi rætt við mig. Þeir
létu álit sitt í ljós og þökkuðu mér
fyrir heimsóknina.
— Vildir þú að norðlenskir sýn-
ingargestir taki upp sunnlenska
siði?
Æ, ég veit það ekki. Ég held að
við eigum i sjálfu sér ekkert ólært
— skulum bara halda okkar sér-
kennum.
stofnunin sendi sérfræðinga hing-
að, en af því varð þó ekki.
Á grundvelli frumrannsóknanna
1971 var svo gerð áætlun um fram-
hald mengunarrannsóknanna, sem
áætlað var að stæðu í allt að fimm
ára tímabil. Lögð var áhersla á að
könnunin yrði alhliða og tæki til
sem flestra þátta sjófræði, efna-
fræði, gerlafræði og líffræði. Leitað
var til ýmissa stofnana um fram-
kvæmd vissra rannsóknaþátta, eða
hluta af þeim. Þannig tók Rann-
sóknastofa Norðurlands að sér
efnagreiningar að hluta, ásamt
rannsóknastofu Hafrannsókna-
stofnunar í Reykjavík. Rann-
sóknastofa Mjólkursamlags KEA
tók að sér ræktun og talningar á
gerlum, Liffræðistofnun Háskólans
í Reykjavík tók að sér rannsókn á
botndýrum og sjóplöntustofnun
Sorbonne-háskóla í París tók að sér
könnun á þörungagróðri. Auk þess
tóku nokkrir einstaklingar að sér
verkefni, svo sem Svend-Aage
Malmberg (Hafrannsóknastofn-
un), sem mældi strauma, Erlingur
Hauksson sjávarlíffræðingur sem
kannaði botndýr o.fl., Karl Gunn-
arsson (Hafrannsóknastofnun) sem
safnaði þörungum og Sigurður
Hálls'son verkfræðingur, sem
kannaði úrgangsefni frá iðjuverum
fbænúm
Af hálfu Náttúrugripasafnsins
: hafa: fyrst og fremst hinir föstu
starfsmenn þess unnið við rann-
sóknirnar, einkum við sýnatökur,
ýmiss konar úrvinnslu og skýrslu-
gerð, ásamt fjölritun á skýrslum.
Helgi Hallgrímsson hafði umsjón
með rannsóknunum fyrsta árið
(1971) og aftur á árunum
1977-1980, en Hörður Kristinsson
annaðist þær í millitíðinni, árin
1972-1976, en það var hið eiginlega
framkvæmdatímabil rannsókn-
anna, enda var þeim að mestu lokið
um 1975, eins og ráð var gert fyrir.
Úrvinnsla og skýrslugerð fór hins
vegar að mestu fram á árunum
1975-1980. Auk ofangreindra
starfsmanna hafa þeir Hálfdán
Björnsson og Sigurður B.
Jóhannesson unnið við rannsókn-
irnar á vegum safnsins. Hafnar-
stjórinn á Akureyri lagði til bát við
söfnun sýna.
Frá upphafi rannsóknanna var
við það miðað, að greint yrði frá
niðurstöðum rannsóknanna í
skýrslum sem síðan yrðu fjölritaðar
á vegum safnsins. Hafa safninu nú
borist sjö skýrslur sem únnar hafa
verið þannig og gefnar út, og eru
þær skráðar hér á eftir:
1. Skýrsla um frumathuganir á mengun
í Eyjafjarðarbotni sumarið 1971, eftir
Helga Hallgrímsson og Hörð Krist-
insson. Fjölrit Náttúrugripas. nr. 1.
(1971).
2. Botndýr í Akureyrarpolli, e. Agnar
Ingólfsson, Arnþór Garðarsson og
Svein Ingvarsson. Fjölrit N. nr. 3.
(1972).
3. Rannsóknir á Coligerlum, súrefni,
nitrati og fosfati í Akureyrarpolli
1971-1974, e. Hörð Kristinsson.
Fjölrit N. nr. 5. (1975).
4. Straummælingar við Oddeyrartanga í
Eyjafirði, e. Svend-Aage Malmberg.
Fjölrit N. nr. 7 (1978).
5. Könnun á botndýralífi i innanverðum
Eyjafirði, e. Erling Hauksson. Fjölrit
N.nr. 9(19.79).
6. Botnþörungar í innanverðum Eyja-
firði, e. Karl Gunnarsson Fjölrit N.
nr. 8(1979).
7. Könnun á fjörudýralífi í innanvcrðum
EyjafirðL e, Erling Hauksson. Fjölrit
N. nr. 10(1980).
Samtals eru þessar skýrslur um
lOOlesmálssíður, 85 myndasíðurog
um 20 töflusíður eða á við meðal-
bók. í þeim er að finna rnikinn
fróðleik um eðli og efnasamsetn-
ingu og þó fyrst og fremst um lífríki
sjávarins í innfirðinum. Þessi fróð-
leikur hefur ekki aðeins gildi fyrir
sjálft verkefnið, rannsókn meng-
unar, heldur hefur hann mikið al-
mennt náttúrufræðilegt gildi. Þegar
rannsóknirnar voru gerðar hafði
enginn íslenzkur fjörður verið
kannaður jafnvel, en nú hafa
nokkrir firðir á SV-landi verið
kannaðir sambærilega.
Þúog
FIM salnum, en hann er fyrsti
málarinn frá Akureyri sem hefur
gengið fyrir FIM dómnefnd og
fengið jákvæð svör. Og hverjar
voru svo viðtökurnar í höfuð-
borginni? Hafði viðhorf fólks til
listmálara frá Akureyri breyst
frá því sem áður var?
Léleg mæting fyrstu
dagana
Örn Ingi: Þú spyrt hvort við-
horfið hafi breyst. Já, ég held að
það hafi breyst af þvi að ég og fleiri
fórum suður, en það ríkti engin
eftirvænting fyrstu dagana fyrir
mér.
Örn skellihlær og bætir við: Það
sýndi sig best á aðsókninni fyrstu
sjö dagana að áhugi höfuðborgar-
búa fyrir norðlenskri list var tak-
markaður. Á áttunda og níunda
degi komu fleiri en alla hina dag-
ana til samans. í heila viku kom
aðeins 150 manns, en það þykir lé-
leg mæting hér á Akureyri ef ekki
koma fleiri en 200 á fyrsta sýning-
ardaginn. Þess má geta að ég sendi
6.DAGUR
hvort beri að taka manninn alvar-
léga. Erni var hleypt í gegnum nál-
araugað og mun hann vera fyrsti
Akureyringurinn sem fær inni í
salnum. Hann er ekki félagi í FIM
— sótti um inngöngu s.l. vor, en var
hafnað enda höfðu þeir sem með
inntökubeiðnina að gera ekki séð
verk eftir Örn fyrr en um daginn.
Ætlar Örn að sækja um inngöngu
öm Ingi.
Hvatning til lista-
manna
Um miðja sýningarviku seldi
Örn Ingi Listasafni Islands eina
mynd. Þetta, ásamt jákvæðri gagn-
rýni í sunnanblöðum, varð til þess
að auka aðsóknina til muna tvo
síðustu dagana eins og fyrr var sagt.
Og þess má einnig geta að yfir
helmingur myndanna sem Örn Ingi
seldi fór á síðasta degi sýningar-
innar.
„Ég varð mikið var við hlýhug og
velvilja til okkar sem málum og
búum utan Reykjavíkur. Það að
Listasafnið keypti af mér mynd lít
ég m.a. á sem hvatningu til lista-
manna úti á landi. Þeir eiga ekki að
vera hræddir við að koma til
Reykjavíkur og sýna. Nei, við eig-
um að fara og reyna að fá inni í
bestu sölunum. Við breytum ekki
viðhorfi fólks í Reykjavík til hins
betra nema með því að fara og sýna
fyrir sunnan.“
Með þessari hvatningu Arnar
Inga til kollega sinna utan Reykja-
víkur þökkum við honum fyrir
spjallið.