Dagur - 26.01.1982, Blaðsíða 7

Veroum ao fá að sitja
við sama borð og aðrir
Rætl við Ingolf Hermannsson húsgagnasmið í Kótó
„Ef ég ætti eina ósk til handa ís-
lenskum húsgagnaiðnaði, væri
hún að við fengjum að starfa á
jafnreftisgrundvelli, að sam-
keppnin við húsgagnaframleið-
endur í öðrum löndum væri
heiðarleg. Ég er ekki talsmaður
styrkjakerfa, en það er Ijóst að
erlendir húsgagnaframleiðend-
ur njóta þeirra i ríkum mæli.
Að mínu mati þarf að gera ná-
kvæma úttekt á þessum
málum. í fyrsta lagi ætti að at-
huga hvernig verðlagningu er-
lendra húsgagna er háttað og í
hve miklum mæli þau eru
niðurgreidd.“
Akureyringar
voru í fararbroddi
Ingólfur Hermannsson, húsgagna-
smiður og einn af eigendum KÓTÓ á
Akureyri hefur starfað í ein 24 ár í
húsgagnaiðnaði á Akureyri og man
svo sannarlega tímana tvenna. Þegar
hann hóf nám, var húsgagnaiðnaður-
inn gróskumikill og töluvert á annað
hundrað manns starfaði í honum og
óhætt að segja að Akureyringar hafi
verið í fararbroddi í framleiðslu hús-
gagna. Nú er svo komið að þá er
hægt að telja á fingrum annarar
handar, sem starfa að húsgagna-
framleiðslu allt árið um kring. Ing-
ólfur situr í prófnefnd, sem fjallar
um útskrift húsgagnasmiða, og sagði
hann að þeir hefðu á undanförnum
Sæmundur Gauti og Ámi Ingi að störfum á verkstæði sínu.
árum útskrifað 11 húsgagnasmiði, en
enginn vinnur nú við sína iðn-
grein,allir hafa horfið á vit húsasmíði
eða í aðrar tréiðngreinar. Eigendur
KÓTÓ hafa líka orðið að taka að sér
innréttingar af ýmsu tagi og fleira
sem ekki tengist beint húsgagna-
smíði, en öðru vísi sagði Ingólfur
ekki hægt að reka húsgagnafyrir-
tæki. „En ætli maður sé ekki í þessu
af þráa. Þetta er erfitt og án óbreytt-
ra aðstæðna vonlítið að stækka fyrir-
tækið, ef ætlunin er að framleiða ein-
göngu húsgögn.“
„Þetta er nánast útdauð iðngrein á
Akureyri, en það eru aðeins um 10 ár
síðan fjöldinn var eins og ég sagði
áðan. Það er hins vegar ljóst að ef
fyrirtæki getur ekki einbeitt sér að
smíði húsgagna er tæpast hægt að ná
fram hagræðingu.
Vaxtarmöguleikar
ekki fyrir hendi
- Þú sagðir að þið hefðuð farið út
f ýmislegt annað en húsgagnafram-
leiðslu.
„Já, annað var ekki hægt. En við
höfum búið til margskonar húsgögn
aess á milli. Á tímabili framleiddum
^ið gífurlega mikið af sófaborðum og
sú framleiðsla gekk nokkuð vel. Nú
er farið að þrengjast um á þessum
markaði og við höfum þreifað fyrir
okkur á ýmsum sviðum. T.d. höfum
við smíðað hjónarúm og svefnbekki
svo eitthvað sé nefnt.
- En er það ekki Ijóst að lítið
verkstæði eins og KÓTÓ, sem getur'
ekki sérhæft sig, mun aldrei standast
samkeppni við stór erlend og innlend
fyrirtæki?
„Ég held að verkstæðið þurfi í
sjálfu sér ekki að vera svo stórt. Að-
alatriðið er að hægt sé að sérhæfa
framleiðsluna og eiga nauðsynleg
tæki. En hvað okkar fyrirtæki varðar
þá eru vaxtarmöguleikar ekki fyrir
hendi eins og málum er háttað í dag
og við getum ekki ráðst í það að
endurskipuleggja reksturinn. Það er
víst nógu erfitt að reka fyrirtæki svo
ekki sé farið út í breytingar og ný-
byggingar."
- Eru húsgagnaseljendur ekki
fúsir til að taka við innlendri vöru?
„Við höfum boðið seljendum á
Akureyri og Reykjavík framleiðslu
okkar, og móttökurnar hafa yfirleitt
verið góðar. En það þarf að fylgja
málinu vel á eftir, því framboðið er
mjög mikið og mikill hluti erlendu
vörunnar er á mjög lágu verði og við
erum ekki samkeppnisfærir við
sumar tegundir erlendu húsgagn-
anna.“
- Þú segir að þið séuð með ykkar
vöru á hærra verði, en hvað um
gæðin? Margir kunnáttumenn í hús-
gagnaiðnaði sem ég hef rætt við,
telja að innlenda framleiðslan sé
mun vandaðri en sú innflutta.
„Við höfum lagt áherslu á góða
vöru og ég tel að það sé einmitt það
sem innlendir framleiðendur þurfi
að gera. Látum öðrum eftir að fram-
leiða lélegt dót sem endist í skamm-
an tíma. En það er nú svo með selj-
endur, húsgagnaverslanir, að of
margir eigendur þeirra eru ekki opn-
ir fyrir innlendu framleiðlslunni,
vilja fremur bjóða upp á erlendan
varning. Auk þess má bæta við að
þróunin hefur orðið sú að stórir
framleiðendur hafa opnað eigin
verslanir. Við höfum stundum selt
beint til neytanda og orðið vel
ágengt."
Athuga þarf verðlagn- Ingólfur Hermannsson á verkstæði Kótó.
íngu
- Það getur varia talist eðlileg
þróun þegar tugir manna missa
vinnu sína. hvað á að gera til að ná
húsgagnaiðnaðinum upp úr þeim
öldudal sem hann er í?
„í fyrsta lagi þarf að athuga hvern-
ig verðlagningu innlendra og erlend-
ra húsgagna er háttað. í öðru lagi
verða opinber yfirvöld að athuga
hvort við séum ekki að flytja inn hús-
gögn sem eru stórlega niðurgreidd í
framleiðslulandinu. Ég tel sjálfur að
svo sé og minni á, að samkvæmt
þeim samningum sem mörg þessara
ríkja hafa gert, eru niðurgreiðslur
ekki leyfðar. fslenskur iðnaður býr
í ekki við slíkar ívilnanir. Ég vil þó
. taka það fram að ég er ekki að fara
7 fram á styrkjakerfi, en við verðum
að fá að sitja við sama borð og við
getum hugsað okkur að innfluttu
húsgögnin séu tolluð sem nemur
þeim styrkjum sem þau fá í heima-
landinu.
Lánamál iðnaðarins þarf einnig að
taka til gagngerar endurskoðunar.
Þá mætti nefna að ríki og bær ætti að
ganga á undan með góðu 'fordæmi.
Það ætti að vera metnaðarmál opin-
berra stofnana að leita fyrst til inn-
lendra aðila þegar um er að ræða
kaup á húsgögnum. Ég veit um opin-
bera stofnun á Akureyri sem keypti
húsgögn frá Danmörku fyrri 12-14
gamlar milljónir, án þess að kanna
framboð á íslenskri framleiðslu, án
þess að kanna hvað iðnaðarmenn á
Akureyri væru megnugir að gera.
Annað dæmi og jákvæðara gerðist í
fyrra. Heilsuhæli Náttúrulækninga-
félagsins í Hveragerði bauð út smíði
á húsgögnum. Við gerðum tilboð í
verkið og fengum það. Þetta var 2ja
mánaða skemmtilegt verk.
- Hvað um smekk og kröfur ts-
lendinga. Eru þeirt.d. farnir að gera
minni gæðakröfur en áður?
„Nei, það eru þeir ekki farnir að
gera. Við höfum orðið áþreifanlega
varir við að flestir vilja kaupa góð
húsgögn, en það eru vissar tegundir
húsgagna sem fólki virðist vera
nokkuð sama um hvernig eru. Þar á
ég t.d. við um húsgögn í barna- og
unglingaherbergi. I mörgum tilfell-
um er keypt erlend, ódýr og léleg
vara. Smekkur manna breytist ört.
Húsgögn eru tískuvara og í dag er er-
fitt að henda reiður á smekk fólks.
Það þarf að huga að því
sem fyrir er
- Kemur fólk oft til ykkar á
KÓTÓ og biður um að fá smíðaða
hluti?
„Já, það kemur oft fyrir, en fólk
hefur ekki alltaf gert sér grein fyrir
hvað það kostar að láta sérsmíða
hluti. Að sjálfsögðu neitum við ekki
fólki um að smíða fyrir það - þvert á
móti. Stundum biðjum við fólk um
að athuga fyrst í verslanir og reyna
að finna þar það sem því vantar.
KÓTÓ er sameign þriggja hús-
gagnasmiða: Ingólfs Hermanns-
sonar, Sæmundar Gauta Friðbjörns-
sonar og Árna Inga Garðarssonar.
Þeir félagar eru í húsi við Grundar-
götu. Þar starfaði áður Ólafur Ág-
ústsson, sem var þekktur húsgagna-
smiður hér í bæ. Ég spurði Ingólf að
lokum hvernig væri að vinna í hús-
næði Ólafs.
„Því er ekki að leyna, að húsnæðið
mætti vera stærra. Við getum ekki
komið á þeirri hagræðingu, sem okk-
ur dreymir um. En þaðer góður andi
í húsinu. Margir af þekktustu og
bestu húsgagnasmiðum bæjarins
hafa lært og unnið þarna og við unum
okkar hag bærilega á þessum stað.“
- Að lokum?
„Það er talað um stóriðju og alls
konar nýiðnað og er það sjálfsagt
ágætt og nauðsynlegt, en það þarf að
huga að því sem fyrir er og láta það
ekki drabbast niður.“
idt V
irifj
Sértilboð
norðlendinga
|vj j'Jií i " ‘
öúiii28.feþr-
Beint
botuflugjtt
--- Brottför frá A
Akureyri (m

í Keflavik)
Brottför frá Akureyri fimmtud. 25. febr. kl. 16.00.
Komið afttir til Akureyrar sunnud. 28. febr. kl. 15.30.
Gist verður á Palace Hotel á Ráðhús-
torgi, sem er fyrsta flokks hótel í hjarta
Kaupmannahafnar. Öll herbergi em
utvarpi og
helstu skemmtistöðum og verslun-
argötum borgaiinnar. Flestar verlsanir
em opnar til kl. 20 á föstudag og til kl.
14 á laugardag.
kr. 3.490,00
Inrufálið: Flugfargjöld, flutningur til og firá hóteli í
Kaupmannahöfn, gisting, morgunverður og farar-
stjóm.
Útborgun aðeins kr. 1.490,— og afgangurinn á 4
mánuðum.
FERÐASKRIFSTOFA AKUREYRAR HF ■ RAÐHUSTORGI 3 • 602 AKUREYRI ■ SIMI96-25000
6 - DAGUR 26. janúar 1982
26. janúar 1982 - DAGUR - 7