Dagur - 02.03.1982, Page 4

ÚTGEFANDI: ÚTGÁFUFÉLAG DAGS
SKRIFSTOFUR: STRANDGATA 31, PÓSTHÓLF 58, AKUREYRI
RITSTJÓRNARSlMAR: 24166 OG 24167
SlMI AUGLÝSINGADEILDAR OG AFGREIÐSLU: 24222
RITSTJÓRI OG ÁBYRGÐARM.: HERMANN SVEINBJÖRNSSON
BLAÐAMENN: ÁSKELL ÞÓRISSON OG GYLFI KRISTJÁNSSON
AUGLÝSINGASTJÓRI: FRlMANN FRlMANNSSON
ÚTBREIÐSLUSTJÓRI: JÓHANNES MIKAELSSON
FRAMKVÆMDASTJÓRI: JÓHANN KARL SIGURÐSSON
PRENTUN: DAGSPRENT H.F.
Framboðslistinn
á Akureyri
Framsóknarmenn á Akureyri hafa nú ákveðið
framboðslista sinn til bæjarstjórnar-
kosninganna, sem fram fara í maí í vor. Á
listann var skipað með hliðsjón af úrslitum
forvals, sem fram fór meðal félagsmanna í
Framsóknarfélagi Akureyrar.
Vel hefur tekist til við val á listann og kemur
þar ýmislegt til. Á listanum eru menn sem
hafa víðtæka reynslu og þekkingu á málefnum
bæjarins. Þeirra á meðal eru tveir efstu menn á
listanum, Sigurður Óli Brynjólfsson, kennari,
og Sigurður Jóhannesson, fulltrúi. Þá hafa
konur fengið verulegt brautargengi og skipa
þær 9 sæti af 22. í þriðja sæti listans er Úlfhild-
ur Rögnvaldsdóttir, ritari, og í fjórða sæti Sig-
fríður Angantýsdóttir, kennari. Þá er Þóra
Hjaltadóttir, formaður Alþýðusambands
Norðurlands, í sjötta sæti listans, og þar á eftir
koma konur í annað hvert sæti, nema í fjórum
neðstu sætunum. Þá er það lista framsóknar-
manna ótvírætt til gildis, að á honum eru ein-
staklingar með mikil tengsl við atvinnulífið.
Þar má til nefna Jón Sigurðarson, fram-
kvæmdastjóra hjá Iðnaðardeild Sambandsins,
sem er í fimmta sæti listans, Val Arnþórsson,
kaupfélagsstjóra, í sjöunda sæti, og fleiri.
Það er ljóst, að atvinnumálin verða í brenni-
depli næstu misserin og öllum ætti að vera
ljóst, að traust, vaxandi og arðsamt atvinnulíf
er algjör forsenda velfarnaðar á öðrum
sviðum, s.s. í félags- og menningarmálum.
Hákon Hákonarson, formaður fulltrúaráðs
Framsóknarfélags Akureyrar segir m.a. í við-
tali við Dag um framboðslistann: „Það sem
menn vildu leggja áherslu á var í fyrsta lagi
það, að tryggja áfram örugga og markvissa
forystu framsóknarmanna í bæjarstjórnarmál-
um, í öðru lagi að hæfileg endurnýjun ætti sér
stað innan forystusveitar flokksins og í þriðja
lagi að tryggð yrðu áfram tengsl flokksins við
atvinnulífið, bæði með þátttöku fulltrúa launa-
fólks og þeirra sem í forsvari eru í atvinnulíf-
inu.
Framsóknarmenn hafa ávallt lagt mikla
áherslu á þátttöku kvenna í stjórnmálum, en
því miður án þess að konur hafi séð sér fært að
taka þátt í stafinu að marki. Nú hefur það hins
vegar gerst, að konur eru tilbúnar að taka þátt
í starfsemi flokksins af fullum krafti. Það má
því vera ljóst, að framsóknarmenn bjóða nú
fram lista, sem skipaður er hæfu fólki með
margvíslega reynslu og þekkingu.
Kjarninn í stefnu Framsóknarflokksins er
samhjálp til sjálfsbjargar. Framsóknarmenn
vilja beita samtakamætti til að gera öllum
kleift að lifa sem sjálfstæðir einstaklingar i
frjálsu landi. Með þetta að leiðarljósi munum
við farmsóknarmenn ganga bjartsýnir til
kosningabaráttu og skorum á Akureyringa að
veita lista okkar og þeim málefnum sem við
berjumst fyrir atkvæði sín í komandi kosning-
um“, segir Hákon Hákonarson í viðtalinu við
Dag.
t " '' . ." . '
Jóhann Ólafsson:
Um riðu í
Svarfaðardal
í Degi 11. febrúar sl. birtist viðtal
við „bónda í Svarfaðardal", sem
hefur farið mjög illa í einstaka
bændur hér í dal. Hafa sumir
þeirra lagt mikla vinnu í leit að
þessum bónda. Margir hafa spurt
mig hvort þetta viðtal væri frá mér
komið, en ég hef neitað því.
Frumkvæði að þessu viðtali er
komið frá öðrum en mér, en allt
sem þar stendur er eftir mér haft.
Mér er það vel ljóst, að það telst
ekki dyggð að segja ósatt og vilja
ekki kannast við orð sín. En það
gerði ég með ráðnum hug. Vegna
þess að mér var ljóst að meiri
áhersla yrði lögð á að finna þann
mann sem vogaði sér að láta skoð-
un sína í ljós á prenti um riðumál í
Svarfaðardal, og níða hann, en að
ræða málefnið sjálft.
Þetta kemur vel í ljós í Degi 19.
febrúar, þar sem Jón bóndi á
Hæringsstöðum skrifar í lesenda-
hornið. Að vissu leyti eru þau skrif
ekki þess virði að um þau sé farið
mörgum orðum,. en þar eru
nokkrar rangfærslur sem ég ætla
að gera athugasemd við.
I fyrsta lagi talar hann um full-
yrðingar í áðurnefndu viðtali,
sem ekki eru fyrir hendi, en hann
notar þrísvar sinnum „ég full-
yrði“, í sinni grein, en forðast að
gagnrýna viðtalið með rökstuðn-
ingi.
í öðru lagi heldur Jón því fram
að ekki standi til að boða aðstoð
frá hinu opinbera og spyr hvað
það hafið ætlað sér. Þú ættir að
eyða smá tíma Jón, í að kynna þér
þessi mál, áður en þú fullyrðir um
aðra að þeir hafi ekki kynnt sér
þau. í Handbók bænda 1981 bls.
351-355 er ailt um þetta atriði sem
þú þarft að vita, en þar stendur
m.a.: Á árinu 1980 bættust eftir-
talin tilraunasvæði við: V-Barða-
strandasýsla ogNorðurland. Sauð
fjársjúkdómanefnd gerir að skil-
yrði fyrir bótum á riðufé á til-
raunasvæðum:
1. Að riðunefnd starfi í sam-
ráði við hreppsnefnd og héraðs-
dýralækni.
2. Að reglur verði settar til
skipulegs viðnáms gegn riðuveiki.
3. Að samstaða verði heima-
fyrir um þær reglur sem settar
verða
Þá segir síðar í sömu bók: Reyn-
ist hins vegar óumtlýanlegt að
hafa einhver svæði fjárlaus um
lengri tíma eftir að niðurskurður
hefur farið fram, greiðir ríkissjóð-
ur fjáreigendum vegna afurða-
tjóns 3/4 lambsverðs fyrir hverja
bótaskylda kind, eða þá styrkja
þá til að breyta til um búskapar-
hætti. Bætur eru metnar á því
verðlagi á landbúnaðarafurðum,
er fjáreigendur fá það haust, sem
bætur eru greiddar, en fyrstu bæt-
ur eru greiddar ári eftir niður-
skurð.
Upplýsingar um greiðslu og
upphæð bóta á þessu ári, getur þú
fengið hjá framkvæmdastjóra
sauðfjárveikivarna, Kjartani
Blöndal í síma 91-29099.
Þá vil ég spyrja, eru þessi þrjú
skilyrði fyrir hendi í Svarfaðar-
hreppi? Grun hef ég um að svo
muni ekki vera.
í þriðja lagi fullyrðir Jón, að all-
ir séu sammála um að stuðla að út-
rýmingu riðunnar. Þessi fullyrð-
ing er líkalega sú eina sem hægt er
að standa við, en það sem á vantar
er samstaða bænda í hreppnum
um aðferðir og aðgerðir við út-
rýmingu riðunnar.
En rétt er að benda á, að fyrir
nokkrum árum var hér starfandi
riðunefnd. Sú nefnd lagði fram til-
lögur um aðgerðir til varnar út-
breiðslu riðuveiki, á aðalfundi
Búnaðarfélags Svarfdæla 1978, en
engin tillaga nefndarinnar náði
fram að ganga, og því síður að til-
lögur kæmu frá fundarmönnum.
Ég verð því að segja það, að
stundum efast ég um að vilji sé
fyrir hendi hjá öllum bændum um
að útrýma riðunni.
í fjórða lagi talar Jón um niður-
stöðu bænda hér að sterkasta leið-
in sé kaup á fullorðnu fé. Það
kann rétt að vera að þetta sé
sterkasta leiðin, ef farið er að öllu
með gát og farið eftir lögum. En
þó finnst mér þessi leið hafa ýmsa
veika punkta þegar betur er að
gáð. Eftir að fjárkaup hófust virð-
ist mér að riðan hafi breiðst ört út
og gerir enn, og sumt af þessu að-
keypta fé hefur drepist úr riðu-
veiki ef til vill á fyrsta ári. Þá er
rétt að benda á að bæjum þar sem
garnaveikitilfelli hafa komið
fram, hefur fjölgað og má rekja
það að mestú eða öllu leiti til áð-
urnefndra fjárkaupa.
Það síðasta en ekki sísta í þessu
sambandi er að þarna er um að
ræða brot á reglugerð no. 110,18.
júní 1957, um varnir gegn út-
breiðslu riðuVeiki og kýlapestar.
Reglugerð þessa er að finna í
Handbók bænda 1977 bls. 291 og
sömu bók 1981 bls. 355, en þar er
önnur grein hennar breytt og
hljóðar svo:
Óheimilt er að selja eða flytja
sauðfé til lífs eða dvalar frá bæj-
um eða úr húsum þar sem riðu-
veiki eða kýlapest hefur verið
staðfest. Sama gildir um flutning á
fullorðnu fé frá bæjum sem lausir
eru við fjárpestir þessar til þeirra
býla eða staða, þar sem sjúkdóm-
ar þessir hafa verið staðfestir.
Einnig er óheimill flutningur á
heyi, húsdýraáburði og túnþök-
um yfir varnarlínur sem og á milli
sveita á sýktum svæðum. Kostn-
aður sem kann að leiða af bönn-
um þessum bætist ekki af ríkis-
sjóði. Undanþágur frá bönnum
þessum getur Sauðfjársjúkdóma-
nefnd þó gefið að fengnu áliti yfir-
dýralæknis.
Þá spyr ég: Hvað hefur Sauð-
fjársjúkdómanefnd gefið margar
undanþágur frá þessari reglugerð
til handa bændum hér í sveit?
í fimmta lagi virðist mér að Jón
hafi ekki lesið upphaf viðtalsins
þegar hann talar um að ræða ætti
mál þetta á fundi í Búnaðarfélagi
Svarfdæla.
Það er rétt með farið að Sigurð-
ur Sigurðsson sé væntanlegur á
fund hér í Svarfaðardal, og munu
Búnaðarfélög Svarfdæla og Dal-
víkur auglýsa þann fund. Það yrði
stórt skref í framfaraátt ef á þann
fund mættu fleiri en einn bóndi frá
hvoru félagi, eins og dæmi eru til
þegar boðað hefur verið til
fræðslufunda, og riðuvarnir yrðu
þá ræddar sem málefni en ekki
sem vitlausar skoðanir einstakra
manna.
Að lokum er eitt atriði enn sem
Jón virðist hafa mislesið eða rang-
túlkar vísvitandi. Það eru þessi ár-
legu búgreinaskipti sem hvergi
eru nefnd í viðtalinu, hins vegar
er þar talað um að bændur snúi sér
að öðrum tekjuöflunarleiðum.
Þetta eru tveir ólíkir hlutir.
Það eru til margar leiðir til öfl-
unar tekna, án þess að skipta um
búgrein árlega og vil ég benda á
nokkur atriði því til stuðnings.
Það er t.d. aukin garðrækt, kart-
öflur og grænmeti, þó ekki hafi
blásið byrlega í kartöfluræktinni
síðasta ár. Við ræktun grænmetis
er hægt að nýta þann jarðhita sem
fyrir hendi er innan hreppsins, til
ræktunar í gróðurhúsum. Þá má
nefna loðdýrarækt sem aukabú-
grein og e.t.v. kæmi fiskeldi og/
eða aukin fiskirækt í Svarfaðar-
dalsá til greina, sem myndi skapa
bændum auknar tekjur af hlunn-
indum jarða sinna. Á síðasta ári
var bændum gefinn kostur á að
taka að sér þjónustu við ferða-
menn og benda má á ýmiskonar
heimilisiðnað sem ekki kostar
mikla né dýra aðstöðu. Einnig
finnst mér rétt að vekja athygli á
þvf, að allflestir bændur sem búa
við það að hafa riðuveiki í sauðfé
sínu, eru með blönduð bú, og
hafa meirihluta tekna sinna af
mjólkurframleiðslu. Þeir geta
hagrætt sinni framleiðslu milli
búgreina, án þess að skaðast,
a.m.k. hafa þeir þann möguleika
umfram þá bændur, sem ein-
göngu hafa sauðfjárbúskap að lifi-
brauði og eiga það yfir höfði sér,
að riðan fari að herja á bústofn-
inn.
Það er von mín að þegar fundur
verði haldinn um riðuvarnir að
hann verði fjölsóttur og komi
bændum að verulegu gagni, en ég
vil geta þess að ekki mun stjórn
Bf. Svarfdæla vera neinn hemill
á að boða til fræðslu og umræðu-
funda, en þeir koma hvorki Jóni
Þórarinssyni né öðrum að gagni
sem sitja heima þegar þeir eru
haldnir.
Ytra-Hvarfi 24.febrúar 1982.
Jóhann Ólafsson.
4 - PAGUR - 2. mars 1982