Dagur - 08.08.1983, Blaðsíða 4

Heimsókn í Sorpeyðingarstöðina á Húsavík
ÚTGEFANDI: ÚTGÁFUFÉLAG DAGS
SKRIFSTOFUR: STRANDGATA 31, PÓSTHÓLF 58, AKUREYRI
SlMI: 24222
ÁSKRIFT KR. 120 Á MÁNUÐI - LAUSASÖLUVERÐ 15 KR.
RITSTJÓRI OG ÁBYRGÐARM.: HERMANN SVEINBJÖRNSSON
FRÉTTASTJÓRI: GlSLI SIGURGEIRSSON
BLAÐAMENN: EIRlKUR ST. EIRlKSSON, GYLFI KRISTJÁNSSON,
ÓLAFUR JÓHANNSSON (SAUÐÁRKRÓKI) OG
ÞORKELL BJÖRNSSON (HÚSAVlK)
AUGLÝSINGASTJÓRI: FRlMANN FRlMANNSSON
ÚTBREIÐSLUSTJÓRI: HAFDlS FREYJA RÖGNVALDSDÓTTIR
FRAMKVÆMDASTJÓRI: JÓHANN KARL SIGURÐSSON
PRENTUN: DAGSPRENT HF.
Náttúruvernd
„Hreint loft og vatn og ómengað viðkunnanlegt
umhverfi sem almenningur á aðgang að, eru nátt-
úrugæði, hliðstæð búskaparlandi, fiskimiðum og
orkulindum. Verndun umhverfis er nýting náttúru-
gæða og stuðlar að góðum lífskjörum." Þannig
kemst Eysteinn Jónsson, fyrrum ráðherra og for-
maður Framsóknarflokksins, að orði í viðtali sem
birtist í öðru tölublaði Þjóðmálaritsins SÝNAR sem
Samband ungra framsóknarmanna gefur út.
Eysteinn kom víða við í spjalli sínu við blaða-
manninn og hann benti m.a. á að Framsóknarflokk-
urinn hefur sýnt umhverfismálum mikinn og vax-
andi áhuga — nú síðast mætti minnast stjórnmála-
ályktunar síðasta flokksþings Framsóknarflokks-
ins en þar segir: „Flokkurinn telur mikilvægt að
saman fari farsælar framfarir, öflugar mengunar-
varnir og verndun þess sem mest á veltur að óspillt
haldist í náttúru landsins. Flokkurinn telur það
verulegan þátt í lífskjörum manns að eiga kost á
því að búa í ómenguðu umhverfi og hafa aðgang að
óspilltu landi. “
Það er kostnaðarsamt að halda uppi öflugri nátt-
úruvernd og það kemur fram í vðtalinu við Eystein
að bráðnauðsynlegt sé að auka fjárveitingar til
Náttúruverndarráðs sem nú fær alltof litlu áorkað
vegna fjárskorts. Búa þarf t.d. þjóðgarðinn í Jökuls-
árgljúfrum hliðstætt og Skaftafell og stofna þjóð-
garð undir Jökli. Þá þarf að setja löggjöf um um-
hverfi Þingvallavatns hliðstæða þeirri sem gildir
um umhverfi Mývatns og Laxár. Má með sanni
segja að þessi verkefni og fleiri á sama sviði séu
brýnni en byggingar skrifstofuhalla fyrir opinber
fyrirtæki.
Eysteinn ræddi einnig um skógrækt sem hann
taldi að ætti að vera gildur þáttur í að fegra landið
og græða sár þess. Orðrétt sagði Eysteinn: „Enn
fremur er komið í ljós, svo ekki verður um deilt, að
þar sem skilyrði eru best hér má rækta skóg til
nytja. Það þarf að velja til þess bestu svæðin sem
menn vita nú hvar er að finna. Upplýst er að á þess-
um svæðum sumum nær trjávöxtur því sem gerist í
skógræktarhéruðum Skandinavíu. Skógrækt á hér
mikla framtíð og með áratuga tilraunastarfsemi
hafa menn öðlast þá þekkingu sem þarf til að hefj-
ast myndarlega handa. “
En það má ekki skilja svo við Þjóðmálaritið SÝN
og viðtal þess við Eystein Jónsson að ekki verði
drepið á viðhorf hans til stóriðju. Eysteinn sagði að
hún ætti vafalaust að aukast hóflega í landinu þótt
æskilegra væri að hans dómi að eiga sem flest með-
alstór og smærri fyrirtæki. Síðan sagði Eysteinn:
„ Við uppbyggingu iðnaðar í smærri og stærri stíl er
það grundvallaratriði að koma ekki upp öðrum
fyrirtækjum en þeim sem geta við komið fullkomn-
um mengunarvörnum frá byrjun. Ef rétt er á haldið
eigum við ekki að verða í neinni þeirri neyð stödd
með bjargræðisvegi að við þurfum að sætta okkur
við atvinnutæki sem stórspilla umhverfinu eða
valda mengun til stórlýta eða stórtjóns."
Samband ungra framsóknarmanna hefur í
hyggju að halda ráðstefnu í haust þar sem einvörð-
ungu verður fjallað um náttúruvernd hér á landi.
Það er vel við hæfi að ungir framsóknarmenn beiti
sér fyrir umræðu um náttúruvernd. Af hugsjónar-
grundvelli Framsóknarflokksins leiðir sjálfkrafa að
engum er það skyldara en framsóknarmönnum að
láta þessi mál til sín taka. áþ.
4 - DAGUR - 8. ágúst 1983
Mývetningar eru
menningarlegir
- þar er sorpinu saf nað saman og því ekið til Húsavíkur
Það var óvenju svartur reykur
sem liðaðist upp úr sorpeyðingar-
stöðinni á Höfða í sumarblíðunni
sl. mánudag. Reykur þessi stakk
svo í stúf við hreinleika loftsins og
sólskinið, að ég greip myndavél-
ina og flýtti mér úteftir til að
kanna málið. í ljós kom að verið
var að brenna áburðarpokum
þeim er landgræðslan hefur verið
að tæma undanfarna daga, vítt og
breitt um Þingeyjarsýslur. Það
var Eysteinn Sigurðsson, bóndi á
Arnarvatni í Mývatnssveit, sem
var að losa varning þennan í
brennsluna.
„Þetta var nú gert bara í
framhjáhlaupi. Ég hef verið í
sorpflutningum úr Mývatns-
sveit,“ sagði Eysteinn.
- Já, þið Mývetningar eruð
svo menningarlega sinnaðir, að
þið brennið öllu ykkar sorpi hér.
Þarftu heim á hvern bæ?
„Nei, hver bær sér um að koma
ruslinu út á þjóðveginn, en þar er
því svo safnað saman. Venjulega
er farin ein ferð í viku, en
stundum hrekkur það ekki til. Ég
þurfti að skilja töluvert eftir í
morgun þegar ég kom með rusl,
aðallega frá tjaldsvæðunum, þar
sem mikið rusl var. Annars gæti
svo farið að þetta verði síðasta
ferðin með rusl úr svéitinni. Við
ætlum nefnilega að fara að
brenna því sjálfir."
Að svo mæltu snaraðist Ey-
steinn upp í bílinn og ók út í
sólskinið enda brakandi þerrir í
Mývatnssveit og trúlega eitthvað
annað að gera hjá bændum þar.
Inni í sorpeyðingarstöðinni var
fjallhár hraukur áburðarpoka,
sem biðu þess að Stefán Sigtryggs-
son varpaði þeim á bálið. Stefán
sagði að brennsla færi fram í
stöðinni á hverjum degi. Hann
sagði að þeir sorphreinsikallar
Eysteinn Sigurðsson, Mývetningur.
tæmdu tunnur bæjarbúa alla
þriðjudaga og miðvikudaga.
Stundum væri það líka gert á
fimmtudögum, þegar sorpmagnið
væri í „algleymingi".
- Er mikið um það að fólk
hendi verðmætum?
„Nei, ég held að það sé ekki
mikið um það nú orðið. Hins
vegar er hugtakið verðmæti trú-
lega mjög afstætt."
- Ber mikið á því að fólk hendi
hlutum sem mega ekki fara í
ofninn og geta ekki brunnið?
„Ekki í stórum stíl. Þó kemur
það fyrir að allskyns járnarusl og
gler kemur hér, sem er að
sjálfsögðu afar bagalegt. Glerið
sest á ristarnar og það er mjög
erfitt að verka þær aftur.“
Þegar ég kvaddi Stefán og hélt
á braut varð mér hugsað til
pokahrúgunnar á gólfinu, sem
hann átti eftir að brenna. Hvað
skyldu þeir nú hafa verið margir?
Eysteinn sagði mér að Landgræðsl-
an hefði dreift 240 tonnum af
áburði og í hverjum poka eru 50
kíló. Tiltölulega auðvelt reikn-
ingsdæmi. Pokarnir voru 4800.
Skyldi einhver hafa brennt fleiri
pokum þann dag?