Dagur - 09.11.1983, Blaðsíða 6
„Eg hef alltaf verið
hrifinn af timburvinnu
cí
— segir Sverrir Hermannsson sem byggt
hefur upp mörg gömul, fræg og falleg hús
„Ég byrjaði í Laxdalshúsi 1978 til búið að utan en alveg eftir
og það hefur verið unnið við uppi, svo það er talsverð vinna
endursmíðina fyrir vissa fjár- eftir enn,“ bætti Sverrir við.
veitingu á hverju ári síðan en „Laxdalshús var í slæmu ásig-
gengið heldur rólega,“ segir komulagi, en ég er búinn að
Sverrir Hermannsson húsa- byggja það upp 80% að nýju.
smiðameistari á Akureyri, en Það vilja sumir halda því fram að
hann hefur sérhæft sig í upp- þetta sé yngsta húsið í bænum en
byggingu gamalla húsa ef svo Laxdalshús er elsta húsjð, enda
má segja. „Laxdalshús er svo byggt 1795. En það var orðið lé-
Sverrir Hermannsson.
legt húsið.
Það er vel til fallið að byggja
þessi gömlu hús upp til að varð-
veita þær byggingaraðferðir sem
viðhafðar voru er þau voru
byggð. Gömlu einkennum hús-
anna er haldið og Laxdalshús er
t.d. byggt nákvæmlega eins og
það var upphaflega úti og inni
enda er það friðað í A-flokki og
þá má engu breyta. Ég hef m.a.
farið eftir gömlum myndum við
endurbyggingu þess.“
- Hvað er langt síðan þú byrj-
aðir að byggja upp gömui hús?
„Það er orðið langt síðan, og
það vildi enginn líta við þessu
fyrst. Núorðið sækja menn hins
vegar stíft í þessa vinnu hjá mér.
Þeir sem hafa unnið með mér
síðustu árin eru Svanberg Þórð-
arson, Gústaf Njálsson, Sigurður
Gústafsson og Auður Elva Jóns-
dóttir hefur verið handlangari
yfir sumarið. Áður voru Jón V.
Árnason og Helgi Hallsson lengi
með mér, til dæmis við Laxdals-
húsið og Grundarkirkju.
Ég hef alltaf verið hrifinn af
timburvinnu og að smíða upp
gamalt. Það eru orðin yfir 20 ár
síðan ég byrjaði á þessu.
Annars byrjaði ég að læra
húsasmíðar 1946 en þá var iðnin
mun fjölbreyttari en nú er. Nú er
þetta bara uppsláttur og móta-
vinna en áður fyrr var allt smíðað
á verkstæðum og maður lenti í
öllu mögulegu. Mér finnst að
mörgu leyti hafa orðið afturför í
iðninni, þetta er orðin einhliða
vinna og það er farið að flytja alla
skapaða hluti inn, þetta er baga-
legt því handavinnan er að deyja
út og það er slæm þróun.“
- Eru þau gömlu hús sem þú
hefur byggt upp öll hér á Akur-
eyri?
„Já, öll nema Grundarkirkja
en ég lauk við hana í fyrra nema
vinnu við lóðina og girðinguna.
Ég er búinn að vinna við Grund-
arkirkju síðan 1978 en hún er tal-
in vandaðasta og fallegasta timb-
urhús landsins. Við höfum unnið
Laxdalshús áður en endursmíði þess hófst
■ i
Og hér má sjá húsið eins og það er í dag - fullfrágengið að utan,
við hana 3^4 smiðir einn eða tvo
mánuði á hverju ári. Þetta er
aðallega sumarvinna og þegar
fjárveitingar eru búnar þá bara
sest maður í heigan stein því það
er svo mikill samdráttu í öllu.“
- Hver eru þau gömlu hús sem
þú hefur fengist við endursmíði
á?
„Ég byrjaði á Friðbjarnarhúsi
sem er hús templara, og svo kom
Tuliníusarhús sem þá var skrifað
um að væri ljótasta hús bæjarins
en eftir að endursmíði þess lauk
hefur verið haft á orði að stafn
þess að sunnan sé fallegasti stafn
á timburhúsi hér. Önnur hús eru
Laxdalshúsið, Grundarkirkja,
gamli Barnaskólinn og Nonna-
hús.“
- Sverrir býr sjálfur í Innbæn-
um þar sem gömlu fallegu húsin
eru. „Ég er fæddur Innbæingur,
í gamla hótelinu Aðalstræti 12
sem brann 1955. Ég hef alltaf
verið Innbæingur og tel Innbæinn
skemmtilegasta hluta bæjarins,
bæði vegna bygginganna þar og
veðursældarinnar.
Ég byrjaði að læra húsasmíðar
18 ára og lauk náminu á fjórum
árum. Áður var ég í sveit enda
þótti ég fremur hrekkjóttur og
var því sendur úr bænum. En
annars hafa allir strákar gott af
því að fara í sveit á góð heimili.
- Hefur þú verið beðinn um
að taka að þér endursmíði á fleiri
húsum og þá annars staðar á
landinu?
„Já það hefur komið fyrir, það
er hringt í mig og m.a. hefur ver-
ið beðið um mig suður. En ég er
rótgróinn Akureyringur og fer
hvergi."
- Og ætlar m.a. að ljúka við
Laxdalshús. Veist þú nokkuð
hvenær því verki getur lokið?
„Nei, það þarf að setja kraft í
þetta en það er ekki mikið gert
fyrir hverja fjárveitingu, t.d. var
hún ekki nema um 200 þús. í
fyrra. Annars er það herslumun-
urinn sem er eftir við það hús. En
svona vinna er miklu seinlegri en
venjuleg smíði. Það er helmingi
meira verk að gera upp svona
gömul hús en byggja ný. Það þarf
að rífa niður, taka frá hluti sem
eru illa farnir og smíða þá upp.
Þannig var t.d. með kúplana á
turni Grundarkirkju, þeir voru
að detta af og það var mikið verk
að endursmíða þá.“
6 - DAGUR - 9. nóvember 1983