Dagur - 05.02.1986, Blaðsíða 7

6 - DAGUR - 5. febrúar 1986
5. febrúar 1986 - DAGUR - 7

*
Atta milljónir króna fóru til atvinnuleysisbóta á Hiisavík á síðustu þrem mánuðum:
Mikið betra hlióð í okkur núna
U
Það var ánægjulegt að
koma í heimsókn í Fisk-
iðjusamlag Húsavíkur eft-
ir hádegi síðastliðinn
mánudag, en þá var nýlega
hafin vinna eftir að vinna
hafði svo til alveg legið
niðri síðan í nóvember.
Líklega er fiskvinnslufólk
hvergi á landinu sælla en
á Húsavík þessa dagana,
eftir hið langa atvinnu-
leysi og óvissu um fram-
tíðina, sem stóð þar til
Kolbeinsey var komin í
Húsavíkurhöfn á ný.
„Það geislaði af fólkinu að fá
að koma loksins í vinnu, þó það
væri bara fiskvinna. Ég var
ánægður að taka á móti konun-
um, þó það ’/æri heiln.ikið streð
fyrir mig að afgreiða þær allar á
tíu mínútum,“ sagði Marteinn
Steingrímsson.
En hann sér m.a. um að af-
henda starfsfólki vinnusloppa,
svuntur, hanska og yfirleitt alll
sem það vanhagar um.
atvinnuleysisdagar 4628 og bætur
greiddar fyrir þá námu 3,2 millj-
ónum kr. Þar af voru í síðari
hluta mánaðarins skráðir 2342
dagar og bæturnar námu 1694
þús. kr.
Og það er ekki að furða að
fólkið sé ánægt að fá vinnu aftur
því atvinnuleysi hefur verið
hrikalegt, í nóvember, desember
og janúar hafa samtals verið
greiddar um átta milljónir króna
í atvinnuleysisbætur.
„Það var mál að þessu linnti,"
sagði Snær. „ÖIl hjól í bænum
voru hætt að snúast og menn hafa
ekki haft framfærslutekjur þenn-
an tíma. Atvinnuleysisbætur eru
ekki framfærslutekjur aðeins
nauðþurftartekjur. Ég reikna
með að ástand á heimilum og í
fyrirtækjum sé orðið mjög erfitt.
Það hefur legið ljóst fyrir að at-
vinnuástandinu yrði ekki snúið
vio á eins fljótvirkan hátt og
þurfti ið gera, nema að fá Kol-
beinsey aftur eða annað sambæri-
legt skip.
„Ég vona allt hið besta og tel
það óhæti, við höfum ekki annað
ö.'bigra atvinnutækí en Kolbeins-
ey og ef okkur tekst ekki að snúa
Bergþóra Guöjónsdóttir og Helga Gunnarsdóttir.
Marteinn var sjálfur brosandi
út að eyrum eins og raunar allt
starfsfólkið. Byrjað var að vinna
bátafisk sem komið hafði að
landi fyrir helgina en Kolbeinsey
var væntanleg á þriðjudagsmorg-
un með um 100 tonn af fiski sem
var veiddur fyrir Norðurlandi.
Skipið hélt í sína fyrstu veiðiferð
á árinu laugardagskvöldið 25.
janúar.
Tryggvi Finnsson fram-
kvæmdastjóri FH sagði að ef til
vill mundi eitthvað vanta upp á
að full vinna héldist á næstunni.
Sumir bátanna stunduðu rækju-
veiðar og ekki hefðu allir bátarn-
ir hafið veiðar enn. En það væri
gott að sjá vinnsluna fara í gang
á ný.
„Það er mikið betra hljóð í
okkur núna, enda fara 200 manns
út af atvinnuleysisskrá í dag,“
sagði Snær Karlsson á Verkalýðs-
skrifstofunni. Koma Kolbeins-
eyjar til Húsavíkur aftur veldur
því að nú eru sárafáir eftir á at-
vinnuleysisskrá á að giska um 20
manns. En í janúar voru skráðir
málum okkur í hag nú, eigum við
ekki mikla möguleika.“
Og það var greinilega sama
hljóð í starfsfólki Fiskiðjusam-
lagsins, endurkoma Kolbeinseyj-
ar hafði verið málið sem allt valt
á undanfarnar vikur. Pó var að
heyra á flestum að þeir hefðu
alltaf treyst því að ráðamönnum
tækist að endurheimta skipið, en
margir virtust þó hafa hugleitt
hvað yrði ef skipið fengist ekki.
Fó nokkuð margir virðast hafa
hugleitt að flytja frá staðnum eða
að reyna að útvega sér tíma-
bundna vinnu annars staðar.
Starfsfólkið hafði fengið vinnu
dag og dag við rækjuvinnslu en
þar hefur verið mikil atvinna
undanfarið.
Aðspurt um hvað fólkið hefði
haft fyrir stafni allar atvinnuleys-
isvikurnar sögðust margir ekkert
hafa gert, en þó virtust margar
konur hafa prjónað og saumað
og fundið sér næg verkefni við að
sinna búi og börnum.
En við skulum heyra hljóðið í
nokkrum einstaklingum. IM
„Við erum alveg voðalega glaðar“ Þóra og Guðný.
Kolbrún Gunnarsdóttir.
Ólafur Bjarnason, fiskmatsmaður.
Þormóður Kristjánsson brýnir hníf-
ana.
Séð yfir salinn.
Myndir: IM
Kolbrún
Gunnarsdóttir
„Ég hef verið heima, prjónað og
dúllað mér, var farið að hund-
leiðast atvinnuleysið."
- Varst þú hrædd um að skipið
kæmi ekki aftur og að það yrði
lítið að gera?
„Ég veit ekki hvort ég var
beinlínis hrædd, mér hefur sýnst
að allir, bæði stjórnmálamenn og
aðrir gerðu sitt til að skipið
kæmi. Auðvitað vonaði maður
að það kæmi aftur, í byrjun var
maður svolítið hræddur og hugs-
aði um hvað væri til ráða og hvort
maður ætti að vera hér áfram eða
leita sér að vinnu annars staðar
frekar en að lenda í einhverju
basli. En ég dró að taka ákvörð-
un um flutning fram í síðustu
lög.“
- Þú ert einstæð móðir, hvað
hefur þú fengið í atvinnuleysis-
bætur?
„Ég hef fengið sjö til sjö þús-
und og þrjú hundruð á tveggja
vikna fresti.“
- Hvernig hefur gengið að lifa
af því?
„Ekki vel, ekki í desember og
janúar. Þetta eru erfiðustu mán-
uðirnir, ég held að mjög fáir geti
lifað af þessu. Auðvitað hefur
þetta verið gífurlega erfitt, sér-
staklega þegar maður er eina
fyrirvinnan, en það hefur bjargað
mér að hafa ódýrt húsnæði."
- Hvernig finnst þér að vera
farin að vinna aftur?
„Mér finnst gott að hafa eitt-
hvað að gera og að fá meiri pen-
inga inn á heimilið. IM
Bergþóra
Guðjónsdóttir
„Það er eins og það séu komin jól
að byrja aftur að vinna."
- Hvað hefur þú verið að gera
allan þennan tíma?
„Á ég að segja þér það, ég fór
ekkert mjög snemma á fætur, en
þegar ég var komin á fætur fór ég
að prjóna, sauma á vél, sauma út
og lesa, þegar ég var ekki kölluð
út í rækjuvinnslu sem mér fannst
mjög gott. Ég vann þó nokkuð í
rækjunni, sjálfsagt meira en
margar aðrar.“
- Hvernig fannst þér þessi
tími?
„Ég veit ekki hvað segja skal,
að mörgu leyti ágætur en þetta
var orðið allt of langt atvinnu-
leysi.
Sálin þarf að fóðrast af
skemmtilegu fólki og maður þarf
að verða lúinn og þreyttur, þá er
einhver árangur."
- Varst þú kvíðin um að við
fengjum ekki skipið aftur?
„Já, víst var ég það en átti þó
alltaf von á að eins færi og fór.
Auðvitað var allt gert til að ná
Kolbeinsey aftur."
- Hvernig hefði farið ef skipið
hefði ekki komið?
„Það hefði orðið algjört at-
vinnuleysi þar til í mars-apríl, þá
hefðum við fengið einhvern
ormafisk í fimm, sex mánuði og
síðan búið. IM
Ólafur Bjarnason
fískmatsmaður
Ólafur Bjarnason fiskmatsmaður
beið spenntur komu Kolbeinseyj-
ar, enda var búið að útbúa nýja
aðstöðu til móttöku á togarafiski.
„Þetta er alveg ný aðstaða sem
verið var að útbúa hér til mót-
töku á togarafiski eða kassafiski.
Þetta var gert í biðtímanum með-
an enginn fiskur var, en ég er
einnig með aðstöðu í aðgerðar-
húsinu til að taka á móti báta-
fiski.“
- Og ertu ógurlega kátur með
þessa nýju aðstöðu?
„Já, ég hef verið á hálfgerðum
hrakhólum hérna, flækingi hing-
að og þangað.“
- Þú vinnur sem fiskmatsmað-
ur hérna fyrir húsið?
„Já, fyrir allan staðinn. Á vorin
fer ég út í Flatey að meta grá-
sleppuhrognin og út á Tjörnes,
allur Skjálfandaflóinn er mitt
svæði.“
- Hvernig er fiskurinn?
„Það er býsna góður fiskur,
Helgi Jónasson, „Ég hef ekkert ver-
ið að gera nema hjálpa konunni.
Mjög kátur með að við skildum fá
skipið aftur, það var ekkert annað
hægt að gera.“
það er yfirleitt vel gengið um fisk
hérna.“
- Hver kemur með besta
fiskinn?
„Ég vil nú ekki segja svoleiðis,
ég met fisk af 60 trillum og svona
15 stærri bátum og það eru sára-
fáir sem þarf að passa upp á,
varla umtalsvert."
- Hvernig lýst þér á að fá Kol-
beinsey í fyrramálið, hlakkarðu
til?
„Já, það er gaman, og verður
gaman að sjá hvernig þetta kem-
ur út með þessa nýju aðstöðu."
- Varstu einhvern tíma
hræddur um að við fengjum ekki
skipið aftur?
„Það var nú alltaf kvíði í
manni og ég veit ekkert hvernig
staðan hefði orðið hér þá. Sjálf-
sagt eins og í gamla daga þegar
við þurftum að fara á vertíð á
veturna og koma heim á vorin.“
1M
^jieytandinn
Þorramatur
Neytendafélag Akureyrar hefur
látið gera verðkönnun á þorra-
mat í ýmsum verslunum og veit-
ingastöðum á Akureyri, Húsavík
og í Reykjavík. Könnunina fram-
kvæmir Neytendafélagið, í sam-
vinnu við Dag og Ríkisútvarpið.
Könnunin leiðir í Ijós umtals-
verðan verðmun á einstökum
tegundum þorramatar í verslun-
um, eins og sést á töflu 1.
Könnunin leiðir einnig í Ijós, að
tilbúnir þorrabakkar eru ódýrari
frá Bautabúrinu heldur en Kjöt-
iðnaðarstöð KEA, sé miðað við
þyngd þeirra. 14 tegundir eru á
KEA-bökkunum, en bakkana frá
Bautabúrinu er hægt að fá hvort
heldur sem er, með 16 tegundum
eða 8 tegundum. En þegar kemur
að þorramatnum hjá veitingahús-
unum á Akureyri kemur í Ijós, að
þau bjóða öll sama verð á mann.
Hótel Húsavík býður hins vegar
rúmlega 100 kr. lægra verð fyrir
manninn. En töflurnar tala sínu
máli.
Könnunin var gerð á Akureyri og
Húsavík og nær til þriggja þátta:
A: Kílóverð á ýmiss konar
þorramat í verslunum (blað 1).
Ýmist er um að ræða pakkaðar
vörur eða seldar úr kjötborði. Til
samanburðar var einnig hringt í
tvær verslanir í Reykjavík (vald-
ar af handahófi) og fylgja upplýs-
ingar þaðan með.
B: Þorrabakkar sem fást í
verslunum (blað 2). Tilgreint er
verð, þyngd og tegundir á bakka.
Framleiðendur eru Bautabúrið
og Kjötiðnaðarstöð KEA og
verðmerkja þeir bakkana sjálfir.
Það þótti því ekki ástæða til að
tilgreina í hvaða búðum hver
bakki fæst. Einnig var tekinn með
í þessa samantekt súrmatur frá
SS sem fæst í Hagkaup (og hugs-
anlega víðar) og er seldur í fötu
með mysu.
Á Húsavík útbjó verslunin
Búrfell þorrabakka í byrjun
þorra, en er nú hætt því.
C: Verð á þorrabökkum á
matsölustöðum og verð á þorra-
mat fyrir hópa (blað 3).
NAN tekur fram að ekki er um
að ræða neitt mat á gæðum í
þessari könnun.
Aðeins er getið um heildar-
þyngd á þorrabökkunum, en ekki
þyngd hverrar tegundar. Tegund-
irnar geta því verið í mismiklu
magni á bökkunum.
Hótel KEA /
Sjallinn Bautinn Súlnaberg Hótel Húsavik
Hrútspungar, súrir X X X X
Lundabaggar, súrir X X X X
Bringukollar, súrir X X
Sviðasulta, súr X X X X
Lifrarpylsa ný X X
Blóömör, nýr X X
Hvalur X X X X
Hangikjöt X X X X
Nýtt kjöt X X X
Saltkjöt X X X
Hákarl X X X X
Harófiskur X X X X
Reyktir bringukollar X X
Magáll X X
Grisasulta, súr X X
Marineruð sild X
Kryddsild X
Pressaö kjöt súrt X
Hrossabjúgu X
Flatbrauð X X X X
Rúgbrauð X X
Laufabrauó X
Smjör X X X X
Rófustappa X X X X
Kartöflur, soönar X X X
Hvitur jafningur X X X
Svinaskankar X
ítalskt salat X
23 teg 19 teg 15 teg 16 teg
Þyngd bakka: Engir bakkar um 1 kg um 1 kg rúmlega 1 kg
Veró á bakka: seldir 595 kr 595 kr 470 kr
Verö á mann (þorra-
blót fyrir hópa) 595 kr 595 kr 595 kr 470 kr
Af sláttur: 100 fyrir kr 570- fyrir kr 450- fyrir
f 1. en 50 fl. en 50 fl. en 30
Aths.: Ef þorramatur er borðaður á Súlnabergi, er skammturinn helmingi
nunni en a bakkanum og kostar kr 375 -, ábót er innifalin.
Tegundir Kjötiónaðarstöð Bautabúrió Bautabúrið SS súrmatur
KEA (14 teg) (16 teg) (8 teg) (i fötu)
Hrútspungar, súrir X X X
Lundabaggar, súrir X X X
Bringukollar, súrir í X
Svióasulta , súr/ný X X X X
Svinasulta X
Prcssaó kjöt, súrt X
Hvalur X X X X
Hvalrengi X
Hangikjöt X X X
Nýtt kjöt X X X
Saltkjöt Reyktir bringukollar X X
Magáll X X
Hákarl X X X
Harófiskur X X X
Flatbrauó X X X
Rúgbrauó X X
Smjör Lifrarpylsa, súr X X X X
Blóömör. súr Hrossabjúgu X X
Þyngd bakka: a) 1100 g, b) 550 g. 800 - 900 g 800 - 900 g 1350 g
Veró: a) 580 kr b) 300 kr. 45C kr/kg 550 kr/kg 547,20
Bakkarnir eru á föstu veröi Bakkarnir eru seldir eftir þyngd, á Blandaður súrmatur
en fást i tveimur stæróum, föstu kilóverói Meðalbakki er u.þ.b. i fötu, 200 g af
(fyrir einn eóa tvo). Kiló- 850 g og kostar þá 387,60 meó 16 teg. hverri teg., nema
reiknast þá vera u.þ.b: en 467,50 með 8 teg. 150 g af blóömör.
a) 532 kr, b) 545 kr Reiknast 405 kr/kg
KEA- Matvöru- KÞ Ðúrfell Kjöt- SS Austur-
Tegundir búöir markaóurinn Hagkaup Húsavik Húsavik höllin Rvk. veri Rvk
Hrútspungar, súrir 387,80 403,00 387,80 690,00 387,00 315,00 328,00
Lundabaggar, súrir 347,30 359,50 330,00 327,65 278,00 278,00
Bringukollar, súrir 243,70 270,00 325,00 300,00 a)
Svióasulta, súr/ný 284,80 298,00 276,00 270,00 284,40 270,00 b) 311,00
Pressaó kjöt, súrt 344,50 347,30
Lifrarpylsa, súr/ný 179,40 179,00 179,40 202,00 202,00
Blóómör, súr/nýr 131,30 129,00 131,30 160,00 160,00
Ilvalur 166,00 245,00
llvalrcngi 307,70 289,90 274,30 310,00 174,00 270,00
Magáll 364,25 359,00 c) 345,00 302,40
Grisasulta 245,50 223,00
llákarl 455,00 d) 546,00 540,00 480,00 480,00 445,00 598,00
600,00 c)
593,40 f)
Skýringar: a) Viómælandi tjáói okkur aó lcyft veró væri y£ir 400 kr ocj væri þaó hugsanlcga notaó i hinum
SS búóunum. b) liinniy til frá Goóa (prossuó svió) á kr 567,00. Skráó vcró cr frá SS. c) Skráó
vcró cr frá KSP, cn oinniy ti) frá ll.mtabúrinu á kr. 360,'00. dj KIIA-Sunnuhlió. c) KEA-Hafnarstr 20
f) KI-JA-IIr isalundi.
Athuyascmdir: Vorú var skráó i þcim KKA-húóum uoni hafa opió kjötboró. Vcró á hákarli (úr kjötboröi) cr
cr misjafnt, cn aó öóru Lcyli or sama vcrö á þcssum vörum i KKA-búóunum oy þvi cru þær
ckki aöyrcindar. Undantekniny liá þansu cr aö hrútspunyar kontuöu ýmist 387,8C cöa 387,75
cn ckki þótti ást.cóa t Ll aö tiuiula sci st akloya svo litinn mun. II já KKA cr ckki gcrður
yrc i narnninur á Junclnböyqum «>«| |>r»:;:;uöu lambakjöti.