Dagur - 23.09.1986, Síða 6

6 - DAGUR - 23. september 1986
23. september 1986 - DAGUR - 7
Miðvikudaginn 10. september
sl. var blaðamaður Dags á
Sauðárkróki óvenju snemma á
fótum. Eftir að búið var að fá
sér snarl var haldið út í haust-
nóttina, hrímið skafið af bfl-
rúðunum og ekið gegnum sof-
andi Gamla bæinn á Króknum
niður að höfninni. Þar lá Blá-
tindur SK 88 við bryggju og
með honum var farið í eina
veiðiferð á skelfisk á Skaga-
firði.
Rétt fyrir klukkan sex hélt svo
Blátindur á veiðar og undirritað-
ur kom sér fyrir í brúnni hjá
Hartmanni Halldórssyni skip-
stjóra. Hann kvað okkur aldeilis
vera heppna með veðrið. Hvort
sjórinn gæti verið sléttari?
„Já hann getur orðið alveg eins
og spegill, svo sléttur að maður
tímir varla að gára hann eins og
þeir segja sumir,“ sagði
Hartmann. Hann kvað svona
tæpa klukkustundarsiglingu á
miðin, en þeir ætluðu fyrst að
prófa við Ingveldarstaðahólm-
ann. Blátindur sigldi norður með
Reykjaströndinni innan við
Innstalandsskerin svokölluðu.
Aðspurður sagðist Hartmann
vera búinn að vera alllengi á
sjónum, alla vega stanslaust síð-
an 1975 og fimm ár áður en hann
fór á bílaverkstæði KS, en hann
er lærður bifvélavirki og var í átta
ár á verkstæðinu. Hann sagði að
sér hefði hundleiðst í bílavið-
gerðunum á sumrin, auðvitað
sérstaklega í góðu veðri og þá
langað alveg ógurlega á sjó.
- En hvenær var byrjað að
veiða skel á Skagafirði?
„Það var reynt fyrst upp úr
1970 og var skelin handunnin,
því engar vélar voru til hér þá.
Það borgaði sig náttúrlega engan
veginn þannig að veiðum var
fljótlega hætt. Síðan byrjuðum
við að veiða fyrir Blöndósinga ’83
og svo í kjölfar þess að Skagaskel
var stofnsett á Hofsósi fórum við
að veiða fyrir þá ’84.“
- Og hvernig hafa veiðarnar
gengið?
„Þær voru bestar fyrsta árið,
þá vorum við stundum komnir að
um hádegið. En þetta hefur farið
minnkandi núna síðustu árin.“
Nú kom Agnar Sveinsson upp í
brúna, hann var búinn að fá sér
kaffisopa frammi í lúkar og sagði
Hartmanni að fara og fá sér sopa.
Agnar sagðist vera búinn að
vera lengi á Blátindi, hefði verið
með hann fyrir Fiskiðjuna sem
átti bátinn áður en hann sjálfur,
Mannsi og Stebbi Páls (Hart-
mann Halldórsson og Stefán
Pálsson) keyptu hann ’78. Blá-
tindur sem er 45 lesta eikarbátur
og verður 40 ára á næsta ári var
þá lagfærður ansi mikið m.a.
skipt um vél.
„Já hann fer að ná þreföldum
aldri. Þeir segja það fyrir sunnan,
því það má úrelda 15-20 ára
gömul skip sem er auðvitað
algjör della,“ sagði Agnar og seg-
ir vera búið að úrelda mörg ágæt
skip. En þetta skip eigi mörg ár
eftir.
- Var erfitt að kljúfa kaupin á
Blátindi?
„Nei ekki svo, þetta er orðið
gamalt skip og við fengum það á
góðu verði og keyptum á góðum
tíma. En blessaður farðu nú fram
í og fáðu þér kaffisopa,“ sagði
Agnar svo.
Hvort viltu sterkt
eða dauft?
Ég renndi mér fram í og kaffiilm-
urinn kom á móti mér úr lúkarn-
um. „Þú ert aldeilis heppinn með
veðrið drengur, þú gefur ekki
múkkanum mikið í dag,“ sagði
Karl Hólm þegar í lúkarinn var
komið. Karl er háseti á bátnum
og skipar áhöfnina ásamt eigend-
unum þrem. „Fáðu þér kaffisopa
vinur,“ sagði Stebbi Páls sem er
kokkur um borð. „Hvort viltu
heldur sterkt eða dauft? Agnar
drekkur það nefnilega helmingi
sterkara en við hinir. Fáðu þér
svo að borða og éttu drengur,“
sagði Stebbi og ýtti að mér stærð-
ar fati með smurðu brauði. „Svo
fáum við okkur reykta trippa-
pylsu í dag,“ sagði hann og sýndi
tvær stærðar hangipylsur sem
biðu þess að verða soðnar í potti.
„Fáðu þér svo nóg að borða og
drekka, við erum nefnilega
þekktir hérna á Blátindi fyrir
góðan viðurgjörning," bætti hann
við. Þeir félagar voru sammála
því að eitt aðalatriðið til sjós væri
að hafa nóg að éta og Stebbi
sagðist álíta að menn yrðu geð-
vondir og ómögulegir ef þeir
fengju ekki nóg að borða. Kalli
kvaðst einu sinni hafa verið á bát
þar sem var skrínukostur, það
hefði verið agalegt og mikill
ókostur við slíkt, að þá sé ekki
hægt að ná í kokkinn og henda
honum fyrir borð ef maturinn er
vondur.
verið að tvínóna við hlutina held-
ur siglt áfram norður fyrir Drang-
ey. „Kannski við finnum skel við
Drangey,“ sagði Agnar. Svo var
talað um að ef til vill yrði farið
upp að Málmey ef Drangeyjar-
miðin klikkuðu. Stebbi kvað þar
geta verið stóra og fallega skel.
Plóginn, veiðarfærið sem skelin
er veidd í, sögðu þeir vera hálf-
gert landbúnaðarverkfæri. Neð-
an á honum er stálmotta úr jám-
hyrningum ekki ósvipuð slóða-
herfinu sem bændur nota við að
mylja skítinn ofan í túnin.
Það var eins og Blátindur væri
að taka þátt í morgunleikfiminni
sem var einmitt í útvarpinu er
hann tók smá kipp þegar komið
var að því að taka inn fyrsta halið
við Drangey. „Ertu að fá hana
Mannsi," heyrðist í talstöðinni en
Mannsi gat ekki svarað þar sem
hann var niðri á dekki að
aðstoða við að taka plóginn.
Þetta var heldur skárra en það
fyrra og því ákveðið að halda
áfram á þessum slóðum.
ATfNíDUR

Plógurinn látinn fara í upphafi veiðiferðarinnar.
Haldið í róður.
En fljótlega var tími til kominn
fyrir þá félaga að koma sér í
sjóklæðin, við vorum komnir á
miðin. Þeir sögðust kalla þetta að
fara í kjólana þegar þeir íklædd-
ust sjóstökkunum. Það væri til-
komið vegna þess að þegar
krakkarnir þeirra fóru með þeim
á sjó hefðu þau talað um að þeir
væru eins klæddir og prestar.
„Nei, kemur sá gamli,“ sagði
Agnar Sveinsson þegar hann
kom upp á dekkið og sá Tý hinn
Sauðárkróksskelbátinn ekki
langt undan á leið á miðin.
Fyrsta halið er ekki gott, mjög
lítið á plógnum. Það er ekkert
Hartmann skipstjóri að spá í næstu aðgerðir.
Verið að landa á Hofsósi.
Hugsa sér að úr þessum haug komi góðgæti.
Trippapylsa
gegn sjóveiki
„Þetta er ekki eins og venjuleg-
ar fiskveiðar. Mér finnst þetta
hálfgerð steypuvinna," sagði
Mannsi þegar hann var kominn
upp í stýrishúsið: Það er kannski
von að honum finnist það því
sjófangið er mest líkt malarhaug
og er mokað í skilvinduna með
steypuskóflu.
Þegar ég kom niður á dekkið
hélt Agnar á kolamola í hend-
inni. „Sérðu það eru örugglega
kolanámur hérna á firðinum,"
sagði hann. Stebbi var ekkert á
því að vera að spila með blaða-
mann og sagði kolamola sem þeir
fengju oft í plóginn vera frá þeim
tíma sem kolum var skipað upp í
flutningapramma við Hofsós og
því sem niður fór síðan skolað út
í fjörðinn. „Sérðu svörtu rákina
þarna í Drangeynni, þetta er
kolabelti, þeir hafa bara ekki
komist að því ennþá að rannsaka
þetta,“ sagði Agnar og var ekki
af baki dottinn. En það var hald-
ið áfram að toga við Drangey og
gekk bara bærilega. í eitt skiptið
kom óvenjumikið grjót með og
sagði Agnar svona afla vera kall-
aðan háls- og beinbrot.
Undirritaður hafði séð fram á
langan dag ef ekki yrði aðeins
tekið til hendi og fór að moka
skelinni í skilvinduna. Óróleiki í
maganum hafði fljótlega um
Kaffiþamb
og kveðskapur
En til að gera langa sögu stutta
þá gengu veiðarnar vel um dag-
inn og síðustu hölin eftir að 25
föðmum af vír var slakað út til
viðbótar voru sérstaklega góð.
Oft gafst samt tími til að skreppa
í kaffisopa, en mikið kaffi er
drukkið um borð 10-12 lítrar á
dag að sögn kokksins eða 2,5-3 á
mann sem sagt.
Rétt fyrir klukkan sex um dag-
inn var síðan lagst að bryggju á
Hofsósi og aflanum, liðlega þrem
tonnum, landað. Tý, sem kom
stuttu seinna til löndunar, hafði
einnig gengið vel þótt enginn
blaðamaður væri þar um borð.
Á heimleiðinni gafst góður
tími til skrafs við skipverja. Að
sjálfsögðu bárust kvótamálin í tal
og fannst þeim bolfiskkvótinn
sem þeir fengu úthlutað lítill og
ástæðan fyrir því væri sú að árin
sem hann hefði verið miðaður við
voru ísaár og köld hér fyrir norð-
an og veiði því með minnsta
móti.
En það var líka slegið á létta
strengi og enn vildu menn meina
að veiðin þennan dag hefði mikið
verið nærveru blaðamanns Dags
að þakka. Kalli Hólm hafði
meira að segja sett saman lof-
kvæði af þessu tilefni sem er svo-
hljóðandi: (Tekið skal fram að
orðið buðlingur í annarri línu
þýðir bjargvættur.)
morguninn gert vart við sig og óx
heldur er á leið, þannig að lyktin
af aflanum var orðin svolítið pirr-
andi undir hádegið. Þrátt fyrir að
reykta trippapylsan yrði líklega
ekki til góðs undir þessum kring-
umstæðum var samt ein væn
sneið innbyrt og jarðarberja-
grautur og rjómi á eftir. Annað
kom á daginn og maginn komst í
betra lag.
„Nú fáum við gott í þessu hali,
ég hef tekið eftir að það fyrsta
eftir matinn er oft gott,“ sagði
Stebbi, sem greinilega sá fleira
gott við matinn en að borða
hann. Það reyndist rétt fyrsta
hollið eftir matinn var gott og
fleiri fylgdu í kjölfarið svo að þeir
Blátindsmenn fóru að sjá fram á
eina bestu veiðiferð á vertíðinni
og vildu þakka það viðurvist
blaðamanns. „Já það hefur líka
oft verið sagt að gott sé að hafa
mann með sem hefur aldrei kom-
ið nálægt þessu,“ sagði Kalli
Hólm. Veðrið var hið fegursta,
sjórinn var búinn að vera spegil-
sléttur síðan um morguninn en
Mannsi þurfi samt að láta sig hafa
það að gára hann. Frostspýja sem
þeir sjóarar kalla var aðeins fyrst
um morguninn varla nema leið-
ina á miðin, en tveggja stiga frost
var um nóttina.
Við höfum leitað lengi lags
hvar lægi skel um ála
þegar buðlingur frá blaði Dags
breytti gangi mála.
En Karl er ekki sá eini um
borð sem á létt með að yrkja,
Agnar Sveinsson er einnig snjall
hagyrðingur og er hann var beð-
inn um vísu fannst honum réttast
að fara með vísu sem varð til um
svipað leyti í fyrra þegar Dagur
varð dagblað og auglýsti í útvarp-
inu Dagur daglega. Vísan er
svona:
Ég heyrði frétt á förnum vegi
frétt sem ekki þykir smá
að nýjan Dag á hverjum degi
daglega sé hægt að fá.
Margt var skrafað á heimleið-
inni og tíminn leið fljótt. „Bless-
aður þú kemur bara með annan
túr, við borgum þér daginn,“
sögðu þeir og rifjuðu upp í því
sambandi þegar einn góður var
að biðja Ágnar að drekka með
sér daginn eftir og Agnar afsak-
aði sig með því að hann þyrfti að
vinna. „Hvað er þetta maður
heldurðu að ég borgi þér ekki
daginn,“ sagði vinurinn.
En fyrr en varði var Blátindur
kominn að bryggju á Sauðár-
króki og skemmtilegur dagur við
skelveiðar á Skagafirði var á
enda. -þá