Dagur - 31.01.1990, Blaðsíða 5

Miðvikudagur 31. janúar 1990 - DAGUR - 5
Svavar Ottesen:
Er steypan hjá Hólma
dýrari en hjá Víglimdi?
- Hugleiðingar vegna fullyrðinga Júlíusar Sólnes
um kostnað við byggingu nýs álvers í Eyjafirði
Mér brá illilega í brún föstudag-
inn 19. janúar sl. þegar Júlíus
Sólnes, ráðherra Hagstofu ís-
lands, kom í Svæðisútvarpið í
viðtal. Þar var hann spurður um
væntanlegt álver, sem mikið hef-
ur verið rætt um að undanförnu.
Ég verð að segja eins og er að
mér fannst ráðherrann fara mjög
frjálslega með tölur í svari sínu.
Hann sagði að hverfandi líkur
væru á því að þetta álver yrði
byggt í Éyjafirði og reyndar væri
allt í járnum með það hvort nýtt
álver yrði yfirleitt reist hér á
landi. Og þá var komið að tölun-
um. Júlíus sagði að talað væri um
að álver af þessari stærðargráðu,
um 200 þúsund tonn, kostaði 70-
100 milljarða íslenskra króna og
það yrði 5-7% dýrara að reisa
það í Eyjafirði en í Straumsvík.
Mismunurinn væri sem sagt 5-7
milljarðar króna og þá upphæð
yrði ríkissjóður að taka á sig, ef
álverirð ætti að rísa í Eyjafirði.
Hafa iðnaðarmenn
hærra kaup
fyrir norðan en sunnan?
Nú hljóta Akureyringar og Ey-
firðingar að spyrja Júlíus Sólnes
að því hvort ráðamenn þjóðar-
innar, ríkisstjórn og alþingis-
menn, ræði um þetta væntanlega
álver á þessum nótum. Á að
stinga upp í okkur hér fyrir norð-
an með svona rökum? Júlíus
Sólnes hlýtur að þekkja okkur
betur en svo, þar sem við hljótum
að líta á hann sem einn af okkur,
þótt hann sé í framboði á
Reykjanesi. Svona rök duga
ekki. I þessu sambandi væri fróð-
legt að fá svör við nokkrum
spurningum:
Er allur búnaður og bygginga-
efni til álversins (væntanlega að
mestu innflutt) dýrara ef það er
reist í Eyjafirði? Er steypa hjá
Hólma dýrari en hjá Víglundi?
Hafa iðnaðarmenn hærra kaup
fyrir norðan en sunnan? Svona
mætti lengi spyrja. Núna hljóta
menn að spyrja ráðherrann:
Hvaðan hefur hann þessar tölur?
Hverjir eru það sem ræða um
þetta stórmál á þessum nótum?
Hafa þeir, sem leitt hafa þessar
viðræður fyrir Eyfirðinga, þessar
tölur undir höndum? Eða er
þetta bara eitthvert fleipur? Eru
þessar tölur kannski komnar frá
álviðræðunefndinni?
efla eigi Akureyri til mótvægis
við Stór-Reykjavíkursvæðið er út
í hött. Á slíkum loforðum er ekk-
ert niark takandi. Það þekkja
Akureyringar og Eyfirðingar.
Hvaða fyrirtæki á að byggja á
Akureyri eða í Eyjafirði? Þetta
er ekkert ósvipað og hjá kvenna-
listakonunum, sem tala alltaf um
smáiðnað, og enginn veit raunar
hvað þær eiga við. Hér á Akur-
eyri stendur hús í eigu ríkisins,
Hekluhúsið svokallaða. Væri
ekki rétt af stjórnvöldum að
bjóða Kvennalistakonum þetta
hús til afnota? Þar væri hægt að
koma á fót mörgum litlum fyrir-
tækjum, sem konur ættu. Þar
gætu þingkonur Kvennalistans
fengið að spreyta sig.
Gáleysislegt tal
Það er alveg með ólíkindum hve
margir ráðamenn þjóðarinnar
tala um uppbyggingu fyrirtækja,
sérstaklega á landsbyggðinni, af
miklu gáleysi. Erum við íslend-
ingar ekki búnir að fá nógu mörg
stór og þung högg á undanförn-
um árum og áratugum vegna vit-
lausra fjárfestinga? Hvað með
fiskeldið og loðdýraræktina?
Milljarður í auglýsingar
Nýlega var í fréttum sagt frá því
að Bretar hefðu áhuga á því að
reisa hér á landi verksmiðju til
framleiðslu á milliveggjaplötum
úr vikri og gifsi, sem mun vera
nýjung. Rætt var um að reisa þá
verksmiðju á Suðurnesjum og
voru staðir eins og Helguvík og
Þorlákshöfn nefndir. Það sem
vakti athygli í þessari frétt var
það að byggingarkostnaður verk-
smiðjunnar var talinn verða um
300 milljónir króna, en til að aug-
lýsa vöruna í upphafi átti að verja
1.000 milljónum. Þetta dæmi sýn-
ir okkur kannski betur en mörg
orð hvað um er að ræða þegar
verið er að tala um uppbyggingu
fyrirtækja, sem keppa eiga á er-
lendum mörkuðum.
Engar stórframkvæmdir
næstu 10-20 árin
Því er ekki að leyna að það eru
erfiðleikar í atvinnulífinu á
Akureyri um þessar mundir.
Mörg stór fyrirtæki eiga í erfið-
leikum og eru rekin mcð tapi.
Við tapið bætist svo aðstöðu-
gjald, sem öll fyrirtæki verða að
greiða til bæjarins, burtséð frá
því hvort um tap eða hagnað er
að ræða. Þennan vanda verðum
við sjálf að leysa á næstu misser-
um. Við verðum að snúa bökum
saman og treysta undirstöður
þcss atvinnulífs, sem fyrir er í
bænum. Það eru allir sammála
um að ekki megi einblína á stór-
iðju sem einhverja allsherjar-
lausn á okkar málum. En því er
ekki að neita að ef hugsaö er til
framtíðar, yrði bygging álvers sú
vítamínssprauta fyrir Eyfirðinga
sem vantar núna. Álver yrði
hrein viðbót við það atvinnulíf
sem fyrir er. Ef það fjármagn
sem þarf til að reisa þetta marg-
umtalaða álver og virkjanir, sem
kosta 30-40 milljarða króna, fer
allt fram hjá Eyjafjarðarsvæðinu,
sjá auðvitað allir hugsandi menn
að Akurcyri verður ekki um
fyrirsjáanlega framtíð það mót-
vægi við Stór-Reykjavíkursvæð-
ið, sem ráðamenn eru að tala um.
Allir íslendingar hljóta að gera
sér grein fyrir því að á næstu 10-
20 árum verður ekki farið í nein-
ar stórframkvæmdir hér á landi í
líkingu við það, scm nú er veriö
að tala um; framkvæmdir sem
kosta 130-140 milljarða króna,
þ.e. meira en öll fjárlög ríkisins á
þessu ári.
Óljós loforð nægja ekki
Auðvitað skiptir það sköpum í
sambandi við byggðaþröunina,
hvar á landinu þessum miklu fjár-
munum verður varið. Þess vegna
verða Akureyringar og Eyfirð-
ingar að fylgjast vel með fram-
vindu þessa máls á næstunni.
Ráðamenn þjóðarinnar, ráðherr-
ar og alþingismenn, verða að
svara mörgum spurningum áður
en þetta mál verður afgreitt á
Alþingi. Því verður ekki tekið
með þögn og þolinmæði ef al-
þingismenn ákveða að byggja
nýja álverið í Straumsvík. Ey-
firðingar hljóta að mótmæla slík-
um áformum á eftirminnilegan
hátt. Þeir láta sér óljós loforð um
uppbyggingu á Eyjafjarðarsvæð-
inu í framtíðinni ekki nægja.
Htifundur er furniuður Frainstiknarfélags
Akureyrar.
Skíðaskólinn
Hlíðarfjalli
Skíðanámskeiðin
hefjast n.k. mánudag
Upplýsingar og innritun að Skíðastöðum, sími 22280.
Húsvíkingar -
Þingeyingar
Almennur stjórnmálafundur verður haldinn í Fé-
lagsheimili Húsavíkur miðvikudaginn 7. febrúar
kl. 20.30.
Frummælendur:
Steingrímur Hermannsson, forsætisráðherra og
Guðmundur Bjarnason, heilbrigðis- og tryggingaráð-
herra.
Að framsöguræðum loknum: Fyrirspurnir og frjálsar
umræður.
Allir velkomnir.
Framsóknarfélag Húsavíkur.
NORÐURLANDS HF
Ráðhústórgi 1 • Akureyri • Sími 96-24700
FROÐLEIKSMOLAR
1. fl. D 1988
Við innlausn spariskírteina í
1. fl. D 1988 (með gjalddaga
1. febrúar) bjóðast ný skírteini
með skiptiuppbót.
Sölugengi verðbréfa þann 31. jan.
Einingabréf 1 4.634,-
Einingabréf 2 2.547,-
Einingabréf 3 3.049,-
Lífeyrisbréf 2.330,-
Skammtímabréf 1 ,581

, ?/(4/ IPÞING

Byggðaröskun
Þessum spurningum og mörgum
fleiri verða ráðamenn þjóðarinn-
ár að svara á næstunni. Því verð-
ur ekki tekið með þögninni hér
fyrir norðan ef fara á með þetta
mál fyrir Alþingi á þessunt
nótum. Það gera sér allir grein
fyrir því á Akureyri og í Eyjafirði
að ef þetta álver verður reist í
Straumsvík, á það eftir að valda
fnestu byggðaröskun í sögu
íslensku þjóðarinnar fram til
þessa og það af völdum ráða-
manna þjóðarinnar. Það verður
því fylgst vel með því á næstunni
hvernig tekið verður á þessu
máli.
Kvennalistinn og
Hekluhúsið
Óljóst tal Júlíusar Sólnes um að
verja 5 milljörðum - sem ekki
eru til - til uppbyggingar á
Eyjafjarðarsvæðinu og tal um að