Dagur - 19.06.1990, Blaðsíða 4

4 - DAGUR - Þriðjudagur 19. júní 1990
ÚTGEFANDI: ÚTGÁFUFÉLAG DAGS
SKRIFSTOFUR: STRANDGATA 31,
PÓSTHÓLF 58, AKUREYRI, SlMI: 24222
ÁSKRIFT KR. 1000 Á MÁNUÐI
LAUSASÖLUVERÐ 90 KR.
GRUNNVERÐ DÁLKSENTIMETRA 660 KR.
RITSTJÓRI: BRAGI V. BERGMANN (ÁBM.)
FRÉTTASTJÓRI: KRISTJÁN KRISTJÁNSSON
RITSTJÓRNARFULLTRÚI: EGILL H, BRAGASON
BLAÐAMENN:
JÓN HAUKUR BRYNJÓLFSSON (íþróttir),
SKÚLI BJÖRN GUNNARSSON (Sauöárkróki vs. 95-35960),
INGIBJÖRG MAGNÚSDÓTTIR (Húsavík vs. 41585),
JÓHANN ÓLAFUR HALLDÓRSSON, ÓLI G. JÓHANNSSON.
ÓSKAR ÞÓR HALLDÓRSSON, STEFÁN SÆMUNDSSON
LJÓSMYNDARI: KRISTJÁN LOGASON
PRÓFARKALESTUR: SVAVAR OTTESEN
ÚTLITSHÖNNUN: RlKARÐUR B. JÓNASSON
AUGLÝSINGASTJÓRI: FRlMANN FRÍMANNSSON
DREIFINGARSTJÓRI:
INGVELDUR JÓNSDÓTTIR, HEIMASÍMI 22791
FRAMKVÆMDASTJÓRI: HÖRÐUR BLÖNDAL
PRENTUN: DAGSPRENT HF.
SÍMFAX: 96-27639
75 ára afinæli
kosningaréttar kvenna
í dag eru liðin 75 ár frá því konur fengu kosninga-
rétt og kjörgengi til Alþingis. Flestum núlifandi
íslendingum þykir eflaust furðu sæta að ekki er
lengri tími liðinn frá því konur fengu þau sjálfsögðu
mannréttindi að vera taldar þess verðar að taka
þátt í lýðræðislegum ákvörðunum um stjórn
landsins. En sú staðreynd að íslenskar konur hlutu
ekki sömu mannréttindi og karlar fyrr en á öðrum
áratug þessarar aldar, segir sína sögu um hvaða
mat karlmenn fyrri tíma lögðu á stöðu kvenna í
samfélaginu. Sem betur fer eru þessi fornaldarvið-
horf karlmanna á hröðu undanhaldi þótt enn finnist
þeir sem telja að hlutverk konunnar eigi fyrst og
fremst að vera að hugsa um börn og bú og þjóna
eiginmanninum og vera honum undirgefin. Þeir eru
til allrar hamingju í miklum minnihluta meðal
íslensku þjóðarinnar.
En þótt íslenskar konur hafi fengið kosningarétt
og kjörgengi til Alþingis með stjórnarskrárbreyt-
ingu 19. júní árið 1915, er ekki þar með sagt að rétt-
ur þeirra til jafns við karla hafi verið viðurkenndur
að fullu. Kosningaréttur og kjörgengi kvenna var
aðeins áfangi á langri leið og mörgum finnst sem
hægt hafi miðað í jafnréttisátt síðan. Það er til dæm-
is staðreynd að aðeins tuttugu og fjórar konur hafa
verið kjörnar á þing þessi 75 ár og einungis 40 kon-
ur hafa setið þar sem varamenn um lengri eða
skemmri tíma. Þó hefur staðan örlítið lagast upp á
síðkastið því nú sitja 14 konur á Alþingi og hafa
aldrei fyrr verið svo margar. Þrátt fyrir það eru kon-
ur einungis 22% þingheims og því langt í land með
að jafnrétti kynjanna ríki á Alþingi. Hið sama gildir
um sveitarstjórnirnar, þar eru konur enn sem komið
er í miklum minnihluta. Þrátt fyrir þetta hafa merkir
áfangar vissulega náðst í baráttunni fyrir raunveru-
legu jafnrétti kynjanna og þá sérstaklega á allra
síðustu árum. Það er t.d. staðreynd að konum í
æðstu embættum ríkisins hefur fjölgað nokkuð á
undanförnum árum: Forseti íslands er kona, kona
er forseti sameinaðs þings, kona situr í Hæstarétti
og kona er ráðuneytisstjóri í félagsmálaráðuneyt-
inu. Þær konur sem þessi embætti skipa, eiga það
sameiginlegt að hafa tekið við af karlmanni, fyrstar
kvenna, og unnið þar með áfangasigur í jafnréttis-
baráttunni. Karlar eru þó enn í yfirgnæfandi meiri-
hluta á þessum vettvangi og skipa raunar flestar
æðstu stöður í stjórnsýslu hins opinbera.
Ekki verður svo rætt um jafnréttismál að ekki
verði minnst á það launamisrétti sem ríkjandi er á
vinnumarkaði. Kannanir hafa sýnt að konur eru
almennt lægra launaðar en karlar, jafnvel í þeim
þeim tilfellum sem um sambærileg eða sömu störf
er að ræða. Slíkt launamisrétti er algerlega óviðun-
andi og ber þess vitni að enn eimir víða eftir af
gömlu karlrembusjónarmiðunum. Vinna þarf mark-
visst að því að uppræta þetta misrétti á öllum svið-
um atvinnulífsins. Meðan það er til staðar ríkir hér
jafnrétti einungis í orði en ekki á borði.
Það er mikið verk óunnið þar til konur öðlast í
raun sama rétt og karlar. Vonandi líða ekki önnur
75 ár þar til sá dagur rennur upp. BB.
Glæsileg stúdentaveisla að kvöldi 16. júní á Akureyri:
Þá var kátt í Höllinm
Óhætt er að segja að MA-
veislan í íþróttahöllinni á
Akureyri að kvöldi 16. júní
hafi verið glæsileg og öllum
aðstandendum til mikils sóma.
Borinn var fram heitur matur
og þótti mjög vel til takast með
hann og alla þjónustu. Þá voru
skemmtiatriði vel heppnuð.
Menn höfðu það orði að slíka
veislu þyrfti að gera að árleg-
um viðburði í íþróttahöllinni.
Á níunda hundrað manns voru
í íþróttahöllinni þegar flest var,
þar af var matur framreiddur fyr-
ir 720 manns. Bautinn á Akureyri
sá um þá hlið mála og hlutu
aðstandendur hans mikið lof og
klapp hátíðargesta að afloknu
borðhaldi. Borinn var fram heit-
ur aðalréttur og þrátt fyrir að
matarskammtarnir væru 720 tals-
ins var maturinn heitur í gegn.
Þjónusta gekk öll mjög vel og var
til fyrirmyndar.
Hluti kennara og starfsliðs MA tekur laaið.
Tekið var á móti gestum í and-
dyri íþróttahallarinnar með for-
drykk og að því búnu hófst
borðhald. Á meðan fólk kom sér
fyrir spilaði D-sveit Tónlistar-
skólans nokkur létt lög undir
stjórn Roars Kvam.
Hermann Arason, tíu ára stúd-
ent, stýrði veislunni af röggsemi.
Ávörp voru flutt, m.a. ávarpaði
Jóhann Sigurjónsson, skóla-
meistari, samkomuna og heiðraði
Jón Hlöðver Áskelsson, sem átti
hugmyndina að veislunni.
Tónlistaratriði voru ekki af
verri endanum. Kvartett 25 ára
stúdenta steig á stokk og flutti
nokkur lög við mikinn fögnuð.
Hann 'skipuðu Jón Hlöðver
Áskelsson, Haukur Heiðar Ing-
ólfsson, Jóhannes Vigfússon og
Valtýr Sigurðsson. Jóhannes
kom við sögu í öðru tónlistaratr-
iði þegar hann spilaði undir hjá
konu sinni, Barböru Vigfússon.
Fólk var greinilega komið í
íþróttahöllina til að skemmta sér.
Það þyrptist út á dansgólfið þegar
strengjasveit hóf að leika af mikl-
um glæsibrag þekkta valsa. Að
því búnu tók völdin um stund
hljómsveit Atla Örvarssonar. I
henni voru stúdentar, sem síðar
um kvöldið tóku niður hvíta koll-
inn og komust þar með í hóp
júbílanta Menntaskólans á Akur-
eyri.
Jóhann Sigurjónsson, skóla-
meistari, sem nú lætur af því
starfi, stjórnaði af röggsemi
þeirri hélgu athöfn þegar stúd-
entar árgerð 1989 tóku niður
hvíta kollinn á miðnætti. Var þá
kátt í Höllinni svo um rnunaði.
Punkt yfir i stúdentaveislunnar
1990 setti hljómsveit Finns Eydal
með tónaflóði fram yfir kl. 2
aðfaranótt 17. júní. í ljósi þess
hve vel þessi tilraun tókst er ekki
óeðlilegt að allt kapp verði lagt á
að MA-stúdentar geri sér glaðan
dag á sama línta og stað að ári.
óþh
Miðnætti og hvítu kollar nýstúdentanna fljúga upp í loftið.
Skólaslit Menntaskólans á Akureyri:
Jóhann Sigurjónsson, fráfar-
andi skólameistari MA, segir að
skólastarfið síðstliðinn vetur hafi
gengið áfallalaust fyrir sig.
„Námsárangur hefur verið eftir
vonum. Afföll á fyrsta ári urðu
þó heldur meiri en áður en ég er
ekki í nokkrum vafa um að hálf
ónýtur síðari hluti 9. bekkjar hjá
þessu fólki í fyrra veldur þessum
auknu afföllum,“ sagði Jóhann
og á þar við verkfall hjá háskóla-
menntuðum ríkisstarfsmönnum á
síðasta ári en þá voru samræmdu
prófin felld niður.
Fjölmargar gjafir bárust
skólanum við skólaslit. Fimmtíu
ára stúdentar gáfu skólanum öll
ritverk Halldórs Laxness, svo og
allt sem um hann hefur verið
skrifað. Alls telur þetta safn 60
bækur. Frá 40 ára og 25 ára stúd-
entum bárust einnig peningagjaf-
ir sem ætlaðar eru til bókakaupa
en 10 ára stúdentar gáfu peninga
til tölvukaupa. ,.r_.
Breytingar á kennaraliði skól-
ans fyrir næsta skólaár eru fyrst
og fremst þær að Tryggvi Gísla-
Menntaskólanum á Akureyri
var slitið í 110. skipti síðastlið-
inn sunnudag, 17. júní. Út-
skrifaðir voru 113 stúdentar og
luku allir nemendur á fjórða
ári prófi. Dúx að þessu sinni
varð Gunnar Pálsson frá Ak-
ureyri en hann útskrifaðist af
eðlisfræðibraut með meðal-
einkunnina 9,11.
Jóhann Sigurjónsson skólameistari (l.t.v.) ásamt fulltrúum nýstúdcnta, 10
ára, 25 ára, 40 ára og 50 ára stúdenta við listaverkið Óðinshrafninn.
Gunnar Pálsson dúx nýstúdenta