Dagur - 01.09.1990, Síða 4

4 - DAGUR - Laugardagur 1. september 1990
HESTAR
Umsjón: Kristín Linda Jónsdóttir
Nám í hestamennsku
Nám getur verið með ýmsu móti. Sagt hefur verið að það sé leikur
að læra, læra meira og meira, meira í dag en í gær. En skyldi vera
hægt að læra hestamennsku? Eða er hestamennska einum í blóð
borin en öðrum ekki? Þegar við í algleymi andartaksins horfum á
frábært samspil hins hrífandi gæðings og reiðsnillingsins, sem leiðir
fákinn af fegurð, prúðmennsku og stolti í gegnum hverja þrautina af
annarri, leita á hugann ýmsar spurningar. Hvor er snillingurinn sem
ber þessa sýn uppi, er það hesturinn eða maðurinn? Hvað býr að
baki slíkum árangri, eru það áunnir hæfíleikar knapans og hestsins
eða áskapaðir?
Þegar öllu er á botninn hvolft eru reiðsnillingarnir og hestagullin
rétt eins og aðrir menn og aðrir hestar. Þeir eru einstaklingar sem
fengu sinn einstaka persónuleika í vöggugjöf ásamt hæfíleikanum til
að læra meira og meira, meira í dag en í gær.
Félag tamníngamaima
- tamningapróf-kennararéttindi-meistarapróf
Varla er hægt að fjalla urn nám í
hestamennsku hér á landi án þess
að minnast Félags tamninga-
manna sem nú í ár hélt upp á 20
ára afmæli sitt. Strax í upphafi
var það markmið félagsins „að
stuðla að réttri og góðri tamningu
hesta.“ í lögum félagsins segir:
„Stefna félagsins er að stuðla
að réttri og góðri tamningu hesta.
Þessu markmiði hyggst félagið ná
með því að: a) Sérþjálfa tamn-
ingamenn. b) Leiðbeina hesta-
mönnum. Reiðkennaradeild
starfi innan félagsins. c) Láta
tamningamenn sanna hæfni sína
með sérstöku prófi. Sjá reglugerð
fyrir próf Félags tamninga-
nianna. d) Hafa náið samband
við hestamannafélögin og gera
við þau samninga um kaup og
vinnuaðstöðu félagsmanna.“
Auk þess segir í lögum Félags
tamningamanna að félagar geti
þeir orðið sem vilja hafa hesta-
tamningar að atvinnu. Sækja þarf
um aðild að félaginu til stjórnar
þess fyrir aðalfund ár hvert.
Umsækjandinn verður að hafa
unnið lágmark fjóra mánuði sam-
fellt við tamningar hjá félaga í
Félagi tamningamanna.
Tamningapróf Félags tamn-
ingamanna var fyrst haldið árið
1972 og hefur verið árviss við-
burður síðan þá. Einnig eru hald-
in á vegum félagsins reiðkennara-
próf og meistarapróf fyrir þá sem
lengst ná í reiðlistinni.
Félag tamningamanna hefur
staðið fyrir fjölmörgum nám-
skeiðum og segja má að félagið
hafi borið hitann og þungann af
fræðslu og reiðkennslu í landinu
á liðnum árum. Félagið hefur
gefið tamningamönnum og reið-
kennurum tækifæri til að sanna
hæfni sína með prófi. Líta má svo
á að tamningaprófið sé nokkurs
konar sveinspróf eða stúdents-
próf í tamningum.
I Félagi tamningamanna starfa
á jafnréttisgrundvelli ungir og
gamlir, karlar og konur, sem búa
á höfuðborgarsvæðinu, úti á
landi og erlendis. Starfsemi
félagsins er mikil og víðtæk. Fyrir
þá sem dreymir um það eitt að
öðlast sífellt meiri hæfni og þekk-
ingu á hestamennsku er innganga
í Félag tamningamanna stórt
spor í rétta átt.
Heimild: Afmælisrit Félags
tamningamanna 1990.
Nú þegar haustar að læðist hugsunin um komandi vetur inn í hugskot manna og dýra. Hvað ber hann í skauti sínu?
Vonandi ekki svona mikinn snjó!
Nám í hestamennsku og hrossa-
rækt í Bændaskólamim
á Hólum í Iljaltadal
í Bændaskólanum að Hólum í
Hjaltadal leggja um 50 nemendur
stund á búfræðinám á ári hverju.
Nemendur skólans útskrifast sem
búfræðingar að loknu tveggja ára
námi.
Á Hólum er boðið upp á tvær
valgreinar sem tengjast hrossum.
Þar er um að ræða annars vegar
hestamennsku en öllum nemend-
um skólans er heimilt að taka
hestamennsku sem valgrein.
Hestamennska kennd víð
Gagnfræðaskóla Akureyrar
í vetur verður hestamennska
kennd sem valgrein í fyrsta sinn
við Gagnfræðaskóla Akureyrar.
Nemendum í 10. bekk (áður 9.
bekk) var boðið upp á þessa val-
grein og 10-15 nemendur skráðu
sig í greinina. Flestir eru nem-
endurnir úr Gagnfræðaskóla
Akureyrar.
Námið verður bæði bóklegt og
verklegt. í bóklega þættinum
verður meðal annars fjallað um
umhirðu hrossa, fóðurfræði og
hestasjúkdóma. Að sögn Bald-
vins Bjarnasonar, skólastjóra í
Gagnfræðaskóla Akureyrar,
verður valgreinin kennd í sam-
vinnu við Hestamannnafélagið
Létti á Akureyri. Kennsla í verk-
lega þættinum mun fara fram á
félagssvæði hestamannafélagsins.
Hestamannafélagið Léttir festi
einmitt nú í sumar kaup á hest-
húsi fyrir unglinga. Byrjað verð-
ur að leigja út bása í húsinu í
vetur.
Fyrir börn
áhuga hafa
og unglinga
á hestum má
sem
líka
benda á að á vegum Léttis starfar
sérstök unglingadeild. í hana
geta gengið öll börn og unglingar
sem áhuga hafa á hestum. í dag
eru félagar í unglingadeildinni
um 50 og sífellt fleiri bætast í
hópinn. Markmiðið með starf-
semi deildarinnar er að styðja
þau ungmenni sem áhuga hafa á
hestamennsku. Gefa þeim tæki-
færi til að kynnast, vinna saman
og fá aðstoð frá leiðbeinendum.
Þessi hryssa er á engan hátt þungt haldin, þvert á móti er hún við hesta-
heilsu. Þegar nóg er til af þolinmæði og námsvilja geta hross lært ótrúlegustu
hluti. Þessi ferfætti rauði íslendingur býr í Kanada. Hann hefur áttað sig á
því að það er mikiu notalegra að leggjast til svefns með kodda og sæng held-
ur en á bera jörðina.
Hins vegar er um að ræða hrossa-
rækt og er sú valgrein einungis
fyrir nemendur á búfræðibraut.
Þeim er gefinn kostur á að taka
verknám á býlum sem leggja
áherslu á hrossarækt og tamning-
ar.
Skólinn er rekinn í samvinnu
við Hrossakynbótabú ríkisins á
Hólum en í eigu Hólabúsins eru
um eitt hundrað hross. Auk
þeirra eru á Hólum hross
nemenda og starfsfólks og stóð-
hestar sem sendir eru þangað til
tamningar.
Fyrir utan reglubundið skóla-
starf eru haldin á Hólum ýmis
námskeið sem tengjast hesta-
mennsku. Um er að ræða nám-
skeið í reiðmennsku og hrossa-
rækt og námskeið fyrir dómara í
keppnisgreinum hestamennsk-
unnar. Algengast fer að nám-
skeiðin séu tveggja til þriggja
daga og oft eru þátttakendur á
hverju námskeiði um 20. Þeir
koma víða að og dvelja á Hólum
meðan námskeiðið stendur yfir.
Síðastliðinn vetur voru til dæmis
námskeið annars vegar í bygging-
ardómum kynbótahrossa og hins
vegar í hæfileikadómum og
námskeið í járningum.
Aðstaða til kennslu í hesta-
mennsku og hrossarækt á Hólum
er sérstaklega góð. Þar er nýlegt
50 hesta hús með sér kennslu-
byggingu og síðastliðinn vetur
var tekinn þar í notkun reið-
skemma. Reiðskemman er jafn
stór og handboltavöllur og þar
getur kennsla í tamningum og
reiðmennsku farið fram óháð
veðri og vindum. Á Hólum er
auk reiðskemmunnar góður reið-
völlur og tamningagerði.
Heimild: Hesturinn 31. árg. 2. tbl.
Kennsluefhi í hesta-
mennsku á myndböndum
íslenskt kennsluefni í hesta-
mennsku á myndböndum kom
fyrst á markað á allra síðustu
árum. Fyrst komu út spólurnar
Tamning I og II þar sem fjallað
er um tamningu og þjálfun og
rætt við marga kunna hestamenn.
Um gæði þessara myndbanda
sýnist sitt hverjum eins og vana-
legt er meðal hestamanna.
Á þessu ári kom svo út mynd-
bandið Reiðskóli Reynis sem
framleitt er af fyrirtækinu Nýtt
líf. Þar sameina krafta sína einn
þekktasti hestamaður á íslandi,
Reynir Aðalsteinsson á Sigmund-
arstöðum í Borgarfirði, og Þráinn
Bertelsson kvikmyndagerðar-
maður. Þegar horft er á mynd-
bandið fer ekki á milli mála að
við gerð þess hefur verið fagmað-
ur í hverju rúmi.
í sumar kom líka út kennslu-
myndband um járningar þar sem
járningameistarinn Sigurður
Sæmundsson kennir réttu hand-
tökin við járningarnar.
Einnig eru á boðstólum ótal
myndbönd af hestamannamótum
og sýningum svo sem af Evrópu-
mótum og af sýningum á Hesta-
dögum í Reiðhöllinni. Fróðleiks-
fúsir hestamenn geta lært sitt af
hverju af því einu að virða fyrir
sér reiðmennsku snillinganna
sem etja kappi hver við annan á
slíkum stórmótum.