Dagur - 13.04.1991, Síða 18

18 - DAGUR - Laugardagur 13. apríl 1991
Kvikmyndasíðan

Fasteignatorgið
Glerárgötu 28, ii. hæð
Sími 21967
* TJARNARLUNDUR:
Einsiaklingsíbúð á 1. hæð, 38,6 m2
nettó. Góö staðsetning. Laus fljót-
lega.
* HJALLALUNDUR:
4ra herbergja íbúð á 4. hæð, 88,0 m2
nettó. Góð staðsetning. Góð lán.
* GRENIVELLIR:
4ra herbergja (búð m/bflageymslu á
1. hæð, samt. 109,8 m2, í fimm íbúða
húsi.
* NORÐURGATA:
Einbýlishús, hæð, ris og kjallari,
159,0 m2. Endurnýjað að nokkru leyti.
* REYKJASÍÐA:
Einbýlishús á einni hæð m/bíla-
geymslu, samt. 170,0 m2. Vönduð
eign.
* LANGHOLT:
Einbýlishús á 2 hæðum m/innbyggðri
bílageymslu, samt. 240,0 m2. Má
gera að tveim fbúðum.
* VANTAR:
4-5 herbergja sérhæð á Syðri-Brekk-
unum, sem næst sjúkrahúsinu.
* VANTAR:
Gott einbýlishús á einni hæð, 130-
150 m2 með eða án bílgeymslu.
Skipti á góðri 4ra herbergja raðhús-
afbúð á einni hæð hugsanleg. Æski-
leg staðsetning á Brekkunum.
* Vegna mlkillar sölu vantar allar
gerölr fastelgna á skrá. Skoðum
og verðmætum eignlr samdægurs.
GAGNKVÆMT TRAUST - TRAUST WÓNUSTA
nniA» 10.30 til 12.00
UpiU. 13.00 til 18.00
Sölustjóri: Tryggvi Pálsson
Heimasími 21071
Ásmundur Jóhannsson hdl.
t

Jón Hjaltason
Issur Danielovitch
Varla hefur nokkur kvikmyndaleikari verið ver leikinn á
hvíta tjaldinu en Issur nokkur Danielovitch. Hann hefur
leikið í samtals 76 kvikinyndum og orðið þar fyrir hinni
sárustu lífsreynslu, misst auga, báða fætur og fingur og
jafnvel skorið af sér eyra. Hann hefur verið húðstrýktur,
barinn, Tony Curtis rak eitt sinn í hann oddlaust sverð
með hinum verstu afleiðingum, hann hefur meira að segja
gengið í fótspor meistarans og hangið á rómverskum
krossi. Þessi marghrjáði kvikmyndaleikari, sem var í
vöggu nefndur Issur, breytti síðar nafni sínu og varð Kirk
Douglas. í seinasta mánuði fékk Douglas heiðursviður-
kenningu Bandaríska kvikmyndasambandsins fyrir árið
1991.
Kirk Douglas fæddist í desember
árið 1916 í stórborginni New
York. Faðir hans var rússneskur
gyðingur, blásnauður innflytj-
andi frá gamla heiminum. Sem
nærri má geta bjó Douglas ekki
við allsnægtir í æsku en leiklistin
náði snemma tökum á honum og
strax í barnaskóla var tötrum
klæddur snáðinn byrjaður að
reyna sig á sviði. Seinna fékk
hann hlutverk á Broadway.
Leikarinn ungi ætlaði sér þó
aldrei til Hollywood. „Mig lang-
aði ekki til Hollywood", segir
Douglas. „Markmið mitt var að
verða góður sviðsleikari." Samt
sem áður fór það nú svo að ekki
löngu eftir fæðingu frumburðar-
ins, Michaels árið 1944, þáði
Douglas boð um að leika með
Barböru Stanwyck og Van Heflin
í The Strange Love of Martha
Ivers.
Hín þríþættu ein-
kenni Ieikarans
Pegar Douglas kom til Holly-
wood, tæplega þrítugur að aldri,
stóð veldi stóru kvikmyndaver-
ana sem hæst. Þau réðu nánast
öllu er þau vildu, sérstaklega þó
kvikmyndaleikurunum sem voru
á föstum samningi hjá Holly-
wood jöfrunum. Douglas var
utanveltu við þetta kerfi og eftir
The Walls of Jerico 1948 sleit
hann öll tengikerfi við stóru kvik-
myndaverin og reyndi fyrir sér
upp á eigin spýtur. Árið eftir sló
hann í gegn í kvikmyndinni
Champion er sagði frá hnefaleik-
aranum Midge Kelly. Um þetta
leyti stóð Douglas til boða að
leika með ekki minni mönnum en
Evu Gardner og Gregory Peck í
FJÓRÐUNGSSJÚKRAHÚSIÐ
Á AKUREYRI
ítæl
Tilkynning
frá slysadeild F.S.A.
Þann 16. apríl n.k. kl. 8.00 (f.h.),
flytur Slysadeild F.S.A. starfsemi
sína í nýtt húsnæði.
Slysadeildin verður framvegis stað-
sett í suð-vesturhorni nýbyggingar
sjúkrahússins (áður inngangur
Göngudeildar).
Fjórðungssjúkrahúsið á Akureyri.
nýrri kvikmynd er MGM var að
bryja tökur á. Hann sagði nei.
Umboðsmenn hans skóku höfuð-
in og drógu stórlega í efa að
leikarinn ungi væri með réttu
ráði. En þeir áttu eftir að sjá að
sér. Fyrir túlkun sína á hinum
eigingjarna og metnaðarfulla
Kelly fékk Douglas sína fyrstu
tilnefningu til óskarsverðlauna en
þær hafa alls orðið þrjár, hinar
fyrir The Bad and the Beautiful
1952 og sú þriðja fyrir Lust for
Life 1956.
Champion ruddi leiðina fyrir
Douglas og var um leið nokkur
fyrirboði um leiklistarferilinn er
gyðingurinn ungi átti fyrir
höndum. Midge Kelly var skap-
heitur ungur maður með tvær
hendur tómar en reiðubúinn að
leggja mikið á sig til að fylla þær
gulli og silfri. Sjálfur lýsir
Douglas hnefaleikaranum metn-
aðargjarna sem persónu, ekki
ósvipaðri þeirri er sonur hans
Michael lék í Wall Street, nefni-
lega sem óróagjörnum fátæklingi
er dreymir um að verða eitthvað.
Þessar tilfinningar varð Douglas
að túlka, hann var þá þegar orð-
inn „reiði“ maðurinn, ekki þó
einfaldur og flatneskjulegur
Rambó heldur einstaklingur sem
á stöðugt í baráttu við sitt innra
sjálf, er árásargjarn og ósvífinn
en um leið fórnarlamb sinnar eig-
in samvisku eða aðstæðnanna
eins og í Champion og þó enn-
frekar í Spartakus (1960). í
Champion var einnig flaggað
öðru aðalsmerki Douglas, nefni-
lega stæltum líkama. I mörgum
mynda hans er á eftir komu var
þetta sama uppi á teningnum,
klæðlítill barðist hann vonlausri
baráttu við Rómverja í
Spartakusi og í There Was a
CrookedMan (1970) beraði hann
jafnvel rassinn í hlálegu aíriði.
Þriðja kennimarkið er fylgt hefur
Douglas til þessa dags og kom
fram strax í Champion voru hin
illu örlög sögupersónunnar er
hann hafði tekið upp á arma sína.
Skapharka Kellys fælir í burtu
fjölskyldu hans og vini og seinast
andast hnefaleikarinn af völdum
barsmíða er hann verður fyrir í
hringnum.
Spartakus
í The Bad and the Beautiful er
Douglas í hlutverki leikstjórans
Jonathan Shields sem er í senn
snillingur og tillitslaus þjösnari.
Því fer þó fjarri að Douglas hafi
eingöngu leikið góðhjörtuð kvik-
indi. í The Big Sky (1952) er
hann vingjarnleikinn uppmálað-
ur, í 20.000 Leagues Under the
Sea (1954) er hann ævintýragjarn
hrakfallabálkur og í Paths of
Glory (1957) er Douglas í hlut-
verki hetjunnar. Einlyndar sögu-
hetjur hafa því vissulega orðið á
vegi Douglas, frægastar þeirra
eru sjálfsagt hetjan Spartacus og
hinn sorgmæddi 20. aldar kúreki
Jack Burns í Lonely Are the
Brave (1962). Þrátt fyrir að
Douglas væri ekki tilnefndur til
óskarsverðlauna fyrir túlkun sína
á Burns þá eru þeir ófáir er telja
það langbesta hlutverk hans til
þessa. Burns brýst út úr fangelsi
og reynir í örvæntingu að komast
yfir landamærin til Mexfkó á
hestbaki en er eltur af þyrlum og
öðrum tækjum 20. aldarinnar.
„Lonely Are the Braves er upp-
áhaldskvikmyndin mín,“ segir
Douglas. „Hún er ein áf þessum
sárafáu kvikmyndum er sýna mig
í hlutverki góða mannsins.“
Á löngum ferli hefur Kirk
Douglas starfað með mörgum
leikstjórum. Sjálfur hefur hann
einnig leikstýrt tveimur kvik-
myndum. Þessi reynsla hefur gef-
ið honum glöggt auga fyrir efni-
Iegum leikstjórnendum sem varð
einmitt til þess að vegir hans og
Stanleys Kubrick lágu saman.
Eftir að hafa séð The Killing
(1956) sem Kubrick leikstýrði
hitti Dougias hann að máli, hrós-
aði honum fyrir góða hæfileika
og spurði hvort hann hefði ein-
hver ný verkefni á prjónunum.
Svo reyndist vera og árið eftir var
Paths ofGlory frumsýnd, átakan-
leg mynd um harmþrungna
atburði úr fyrri heimsstyrjöld.
Douglas leikur franskan foringja,
Dax, sem á í mikilli baráttu við
sjálfan sig, samviskan vill fara
norður á meðan skyldutilfinning-
in leiðir foringjann í hásuður.
Leikstjóri var auðvitað Kubrick.
Næsta sameiginlega verkefni
þessara tveggja var Spartacus.
Douglas var þá búinn að stofna
sitt eigið kvikmyndafyrirtæki er
hann nefndi Bryna eftir móður
sinni og Spartacus var framleidd
undir merkjum þess. Douglas
þótti taka mikla áhættu er hann
ákvað að framleiða myndina,
hún var geypilega dýr og það sem
meira var; hann birti rétt nafn
höfundar handritsins að kvik-
myndinni en sá var Dalton
Trumbo en hans hafði ekki verið
getið á hvíta tjaldinu síðan 1945
er hann komst í kast við
McCarthy. Þrátt fyrir þetta hafði
Trumbo unnið til Óskarsverð-
launa fyrir handritið að The
Brave One árið 1956, þá undir
nafninu Robert Rich. Peter
Ustinov, sem lék þrælasalann
Batiatus í Spartacusi segir um
frammistöðu Douglas við gerð
myndarinnar: „Ég held að hann
hafi verið mjög áræðinn fram-
leiðandi. Hann á mikið hrós skil-
ið fyrir það sem hann gerði fyrir
Dalton Trumbo og hugrekkið er
hann sýndi við að hrinda fram-
leiðslu Spartacusar af stað.“
Eftir aðeins tvær vikur rak
Douglas leikstjórann Anthony
Mann frá Spartacusi og réð
Kubrick í hans stað. Kubrick var
þá á lausum kili þar sem Marlon
Brando var nýbúinn að reka
hann frá leikstjórn One-Eyed
Jacks, kvikmyndar er Brando
sjálfur leikstýrði á endanum.
Ékki er að efa að Spartacus
styrkti mjög stöðu Kubricks,
langt umfram það sem The Kill-
ing og Paths of Glory gerðu.
Samt sem áður er Spartacus sú
mynda Kubricks er ber minnst
höfundareinkenni hans. Maður-
inn á bak við Spartacus var Kirk
Douglas. Þessu hefur Douglas
samsinnt með þeim orðum að
jafnvel þó það fari í fínustu taug-
ar Kubricks (sem Douglas í ævi-
sögu sinni kallar skíthaug) þá
verði því ekki á móti mælt að það
var hann, Douglas, sem fékk
hugmyndina að kvikmyndinni
eftir að hafa lesið bók Howard
Fast, hann sem fékk Dalton
Trumbo til að skrifa handritið,
hann sem framleiddi myndina,
rak leikstjóra og réð annan, hann
sem safnaði saman einvala liði
leikara, Laurence Olivier,
Charles Laughton, Peter Ustinov,
Jean Simmons og Tony Curtis -
og síðast en ekki síst lék aðal-
hlutverkið.
Þrátt fyrir að Kirk Douglas sé
nú kominn á áttræðisaldur hefur
hann ekki enn sagt skilið við
hvíta tjaldið. Fyrir skemmstu lék
hann í Tough Guys, bráð-
skemmtilegri smákrimmamynd,
á móti aldavini sínum Burt
Lancaster og nú nýverið á 74.
aldursári hefur hann lokið við
enn eina myndina, Veraz.
(Ó) Svona byrjaði
ævintýrið; Kirk Dougl-
as í sinni fyrstu kvik-
mynd The Strange
Love of Martha Ivers.
Kvenmaðurinn er Bar-
bara Stanwyck.
Með Burt Lancaster í
Tough Guys.