Dagur - 01.09.1992, Blaðsíða 5
Þriðjudagur 1. september 1992 - DAGUR - 5
Fréttir
Stéttarsamband bænda:
Samstaða bænda grundvallaratriði í landbúnaði
- réttur bænda til vinnu verði ekki fyrir borð borinn
„Landbúnaðurinn hefur miklu
hlutverki að gegna á íslandi
eins og í öðrum löndum.
Stefna stjórnvalda hefur verið
að framleiða sem mest innan-
lands af þeim matvælum sem
þjóðin þarfnast enda er mat-
vælaframleiðslan einn af horn-
steinum sjálfstæðra ríkja. Sú
stefna þjóðanna kemur glöggt
fram í þeim GATT-viðræðum
sem nú standa yfir. Mikið
öryggi er í því fólgið að mat-
vælaframleiðslan sé stunduð
dreift um allan hnöttinn vegna
hættu á umhverfisslysum í
samanþjöppuðum landbúnaði
og iðnaði. Loftslagsbreytingar
vegna mengunar geta líka
raskað skilyrðum til landbún-
aðar í hinum ýmsu heimshlut-
um.“ Þannig hefst stefnuyfir-
lýsing Stéttarsambands bænda
eins og hún birtist að loknum
aðalfundi samtakanna sem
haldinn var að Laugum í
Reykjadal í síðustu viku.
í stefnuyfirlýsingunni segir síð-
an að eitt af markmiðum land-
búnaðarstefnunnar sé að fjár-
hagsleg og félagsleg staða bænda-
fólks eigi að vera í sem nánustu
samræmi við aðstöðu fólks í öðr-
um starfsgreinum. Bent er á að í
harðnandi samkeppni sé mikilvægt
fyrir landbúnaðinn að halda þeim
gæðum á búvörum sem verið
hafa svo neytendur geti áfram
treyst að þeir séu að kaupa gæða-
vörur þegar þeir kaupa íslenskar
landbúnaðarafurðir.
Réttur bænda til vinnu
verði ekki fyrir borð borinn
Þá er fjallað um hinar miklu
breytingar sem á döfinni eru í
alþjóðaviðskiptum með landbún-
aðarvörur og þá kröfu landbún-
aðarins á hendur stjórnvöldum
að farið verði með gát í þeim
efnum. Samfélagið sem landbún-
aðurinn hefur staðið á verði ekki
rústað fyrir stundargróða. í
stefnuyfirlýsingunni segir að
bændur krefjist þess að réttur.
þeirra til vinnu verði ekki fyrir
borð borinn og seldur lægstbjóð-
anda hverju sinni. Bændur verði
að fá að haga samvinnu sín í milli
sem þeim sé nauðsynlegt til að
geta staðið undir þeim kröfum
sem til þeirra eru gerðar. Sam-
staða bænda sé grundvallaratriði
í landbúnaði eins og í öðrum
atvinnugreinum, sem byggjast
upp á mörgum litlum fram-
leiðendum. Vitnað er til smásölu-
verslunarinnar í því sambandi og
bent á hvernig hún taki upp
aukna samvinnu sín á milli til að
halda stöðu sinni og bæta
afkomu.
Sambærilegt rekstrar-
umhverfi og í
nágrannalöndum
í stefnuyfirlýsingu aðalfundar
Stéttarsambandsins krefjast
bændur þess að rekstrarumhverfi
þeirra verði þannig búið að þeir
verði samkeppnisfærir við bænd-
ur í nágrannalöndunum - að þeir
hafi aðgang að aðföngum á sam-
bærilegu kostnaðarverði og þeir.
Einnig er gert að umhugsunar-
efni á hvern hátt endurnýjun
eigi sér stað í bændastéttinni á
komandi tímum. Gera megi ráð
fyrir að breyttar og harðari fors-
endur dragi úr áhuga og kjarki
ungs fólks að hefja búrekstur í
þeirri óvissu sem landbúnaðurinn
standi nú frammi fyrir.
Þróun innanlands-
markaðar ræður úrslitum
í öðrum ályktunum aðalfundar
Stéttarsambands bænda kveður
við svipaðan tón og í stefnuyfirlýs-
ingunni. í ályktun um afurða-
sölumál segir meðal annars að
með nýjum búvörusamningi, sem
nú hafi tekið gildi verði ein mesta
breyting á rekstrarumhverfi land-
búnaðarins er átt hafi sér stað.
Þróun innanlandsmarkaðar muni
ráða úrslitum fyrir flestar eða all-
ar greinar landbúnaðar og vöru-
þróun og markaðsstarf því skipta
höfuðmáli fyrir framtíð landbún-
aðarins sem atvinnuvegar og þar
með þróun dreifbýlis í landinu.
Lagt er til að framleiðendur taki
sem mestan þátt í stjórnun og
rekstri afurðastöðva og trúnaður
geti ríki á milli viðskiptaaðila.
Varað er við hatrammri og óheið-
arlegri samkeppni á milli afurða-
stöðva sem, einungis leiði til erf-
iðleika - gjaldþrota fyrirtækja og
einstaklinga er enginn hagnist á.
Afurðastöðvarnar verði
kannaðar sérstaklega
Vegna mikilvægis innanlands-
markaðarins leggur aðalfundur
Stéttarsambandsins til að stofn-
aður verði starfshópur um slátrun
og sölu sauðfjárafurða. Gert er
ráð fyrir að starfshópurinn skoði
rekstur afurðastöðva sérstaklega
og kanni hvort unnt sé að koma
nauðsyniegum umbótum á innan
þeirra svo þær verði nýtileg tæki
til að annast dreifingu og sölu-
meðferð á sauðfjárafurðum auk
þess að sjá til að miðiun á kjöti á
milli söluaðila verði hnökralaus.
Þá á starfshópurinn að fylgjast
með og örva sölu sauðfjárafurða
og sjá um að staðið verði að
markaðssetningu sauðfjárafurða
sem best verði kosið. Gert er ráð
fyrir að verja 5% af verði sauð-
fjárafurða til markaðsöflunar án
þess þó að sú upphæð komi fram
í verði til neytenda.
Úttekt á áhrifum
samdráttar og samstarf
viö sveitarfélögin
Aðalfundur Stéttarsambands
bænda fól stjórn þess að leita eft-
ir samstarfi við Samband
íslenskra sveitarfélaga um tillög-
ur til að mæta afleiðingum sam-
dráttar í hefðbundnum landbún-
aði og gerði þá kröfu til stjórn-
valda að þegar verði unnin ýtar-
leg úttekt á áhrifum þessa sam-
dráttar á einstakar sveitir og
byggðir. Fundurinn benti á nauð-
syn þess að búnaðarsamböndin á
hverju svæði fengju aðild að
þeim atvinnuþróunarkerfum sem
víða séu starfrækt á félagssvæð-
um þeirra og að þau leiti eftir
samvinnu við sveitarstjórnir um
framkvæmd og fjármögnun
aukinna leiðbeininga og þróunar-
starfs. ÞI
Frá aðalfundi Stéttarsambands bænda að Laugum. Haukur Halldórsson, formaður í ræðustól. Næst ræðustólnum
situr Halldór Blöndal, landbúnaðarráðherra, þá Guðmundur Stefánsson, Hraungerði í Flóa, Guðmundur Jónsson,
Reykjum í Mosfellssveit, Bjarni Helgason á Laugalandi í Borgarfirði og Ari Teitsson á Hrísum í Reykjadal.
Vetraráætlun
Ólafsfjörður-Dalvík-Hrísey-Akureyrir
frá 1. september 1992-31. maí 1993.
Stéttarsamband bænda:
MMar umræður um breytingar
á félagskerfi landbúnaðarins
- nefnd vinnur að tillögum um einföldun og samræmingu
stofnana í landbúnaði
Miklar umræður urðu á aðal-
fundi Stéttarsambands bænda
um félagskerfi landbúnaðarins
en á undanförnum árum hafa
komið fram ákveðnar raddir
um nauðsyn þess að gera kerf-
ið einfaldara og skilvirkara.
Haukur Halldórsson, formað-
ur Stéttarsambandsins, gaf
tóninn varðandi þessar
umræður í framsöguræðu sinni
þegar hann kvað skoðun sína
að stefna bæri að einum deilda-
skiptum félagssamtökum þar
sem allar greinar landbúnaðar-
ins ættu sína fulltrúa er hefðu
möguleika til áhrifa.
Haukur sagði að breytingar á
félagskerfi landbúnaðarins væru
þó ekkert áhlaupaverk þar sem
fyrir væri mjög fastmótað skipu-
lag er ætti sér ríkar hefðir. Til að
finna mætti færsæla lausn yrðu
menn að gefa sér tíma og ganga
til verks með það í huga að
byggja upp en ekki brjóta niður.
Á fundinum kom fram tillaga
um stefnumörkun hvað félags-
kerfi landbúnaðarins varðar. í til-
lögunni er gert ráð fyrir að bún-
aðarfélög verði samstarfsvett-
vangur bænda í viðkomandi
sveitarfélögum en búnaðarsam-
böndin verði grunneiningar
félagskerfisins auk þess sem bú-
greinafélögin verði einnig grunn-
einingar og bændum í sjálfsvald
sett hvort þeir starfi á vettvangi
búnaðarsambands eða búgreina-
félags. Bændafélag íslands verði
síðan sameiginlegur starfsvett-
vangur með um 30 aðalfulltrúum
er kosnir verði á aðalfundum
búnaðarsambanda og búgreina-
félaga. Þá verði unnið að því að
tengja félagskerfi landbúnaðarins
starfsemi afurðastöðva með
beinni fjárhagslegri þátttöku,
sem leiði til stjórnunar og
ábyrgðar og kannað verði sér-
staklega hvaða félagsform henti
þeirri þátttöku og einnig verði
kannaðir möguleikar á stofnun
framleiðendaf élaga.
í hugmyndum aðalfundar
Stéttarsambandsins er einnig lagt
til að unnið verði að sameiningu
á starfsemi Búnaðarfélags íslands
og Framleiðsluráðs landbúnaðar-
ins þannig að stofnað verði til
eins starfsvettvangs í búnaðar-
samtökum bænda þar sem allir
aðilar koma saman til ákvarðana-
töku. í tillögunum er gert ráð fyr-
ir að hinn sameiginlegi samstarfs-
vettvangur hafi yfirumsjón með
núverandi starfi stofnana land-
búnaðarins. Eftir miklar umræð-
ur um efni tillögunnar var ákveð-
ið að kjósa þriggja manna nefnd
til þess að vinna að frekari hug-
mydum um breytingar á félags-
kerfinu er skili frekari tillögum
fyrir næsta aðalfund. ÞI
1. sept. 1992 31. maí 1993 Sun. Mán. Þri. Mið. Fim. Fö. Lau.
Frá Ólafsfirði 19.30 08.30 08.30 08.30 08.30 08.30
Frá Dalvík Frá Dalvík 20.00 09.00 09.00 09.00 09.00 09.00 14.30
Frá Litla-Árskógss. 09.15 09.15 09.15
Frá Akureyri Frá Akureyri 21.00 12.30 12.30 12.30 12.30 12.30" 16.00
x Til Dalvíkur.
Upplýsingar í síma 96-24442
Umferðarmiðstöðin
Hafnarstræti 82, Akureyri.
SVÆÐISSTJÓRN MÁLEFNA FATLAÐRA
Á NORÐURLANDI EYSTRA
Stuðningsfjölskyldur
Svæðisskrifstofa fatlaðra á Norðurlandi eystra
leitar að stuðningsfjölskyldum fyrir fötluð börn.
Hlutverk stuðningsfjölskyldu er að taka fatlaðan
einstakling í umsjá sína í skamman tíma (3-5 sólar-
hringa í mánuði), í þeim tilgangi að létta álagi af fjöl-
skyldu hans.
Sérstaklega er nú leitað að stuðningsfjölskyldu fyrir
6 ára dreng sem er mikið líkamlega fatlaður.
Nánari upplýsingar eru veittar á Svæðisskrifstofu
fatlaðra að Stórholti 1, Akureyri og í síma 96-26960.