Dagur - 25.02.1995, Blaðsíða 4

4 - DAGUR - Laugardagur 25. febrúar 1995
ÚTGEFANDI: DAGSPRENT HF.
SKRIFSTOFUR: STRANDGATA 31, PÓSTHÓLF 60, AKUREYRI,
SlMI: 96-24222 • SÍMFAX: 96-27639
ÁSKRIFT M. VSK. KR. 1500 Á MÁNUÐI • LAUSASÖLUVERÐ M. VSK. KR. 125
RITSTJÓRAR: JÓHANN ÓLAFUR HALLDÓRSSON, (ÁBM.),
ÓSKAR ÞÓR HALLDÓRSSON, (ÁBM.)
FRÉTTASTJÓRI: KRISTJÁN KRISTJÁNSSON
AÐRIR BLAÐAMENN: GEIR A. GUÐSTEINSSON, HALLDÓR ARINBJARNARSON,
INGIBJÖRG MAGNÚSDÓTTIR (Húsavík vs. 96-41585, fax 96-42285),
KRISTÍN LINDA JÓNSDÓTTIR, SÆVAR HREIÐARSSON.(fþróttir),
LJÓSMYNDARI: ROBYN ANNE REDMAN
PRÓFARKALESTUR: SVAVAR OTTESEN
ÚTLITSHÖNNUN: RlKARÐUR B. JÓNASSON
AUGLÝSINGASTJÓRI: FRlMANN FRÍMANNSSON
DREIFINGARSTJÓRI: HAFDl'S FREYJA RÖGNVALDSDÓTTIR, HEIMASÍMI 25165
FRAMKVÆMDASTJÓRI: HÖRÐUR BLÖNDAL
PRENTVINNSLA: DAGSPRENT HF.
Góðar horfiur
Þrátt fyrir gífurlegan niðurskurð á aflaheimild-
um í þorski varð umtalsverð aukning útflutn-
ingstekna þjóðarbúsins af sjávarafurðum á síð-
asta ári miðað við árið 1993. Aukningin nemur
um 11 milljörðum króna eða níu af hundraði,
sem er hreint ekki svo lítið.
Þarna kemur margt til. Loðnuvertíðin 1994
gaf vel af sér og þá má ekki gleyma Smuguveið-
unum norður í Barentshafi sem heldur betur
reyndust búbót.
En skýringanna er að leita í öðru. Minnkandi
bolfiskafli hefur ekki verið albölvaður. Hann hef-
ur nefnilega leitt til þess að íslensk sjávarút-
vegsfyrirtæki og ekki síður sölufyrirtækin hafa í
vaxandi mæli beint sjónum sínum að fullvinnslu
sjávarafurðanna. Mönnum er það ljóst, með þá
staðreynd á borðinu að kvótinn hefur dregist
svo gífurlega saman, að eigi sjávarútvegurinn
að komast í gegnum þetta áfall, þá verður ein-
faldlega að vinna meira úr aflanum en áður.
Hráefnisútflutningsstefnan gengur ekki lengur.
Þetta er jákvæð viðhorfsbreyting, en það er
sorglegt að augu manna hafi ekki opnast fyrir
þessu fyrr.
Horfurnar í útflutningi sjávarafurða á næstu
mánuðum eru góðar. Verð botnfiskafurða hefur
staðið nokkurn veginn í stað að undanförnu en
margt bendir til þess að það sé að skríða upp á
við. Gangi það eftir bendir flest til þess að sú
verðmætaaukning komi til með að vega upp
enn frekari niðurskurð á þorskafla á yfir-
standandi fiskveiðiári. Það yrðu satt best að
segja ótrúleg tíðindi, nokkuð sem enginn gat
látið sér til hugar koma fyrir nokkrum misser-
um.
Það eru líka góð tíðindi af rækjumörkuðunum.
Rækjuverðið þokast upp á við og þessi vinnsla
ætti því að geta skilað rækjuverksmiðjunum og
útgerðum drjúgum skildingi. Sannarlega
ánægjulegar fréttir, ekki síst fyrir byggðarlög
hér norðan heiða sem mörg byggja afkomu sína
að drjúgum hluta á rækjuvinnslunni.
I UPPAHALDI
sem hreiðríð mitt er gott...
Það er Kristbjðrg Magnadóttir,
forstöðumaður Handverks- og
tómstundamiðstöóvarinnar
Punktsins, sem er í Uppáhaldi í
dag. Kristbjörg er fædd og upp-
alin á Akureyri. Eiginmaður
hennar er Magnús Th. Benediktsson hús-
gagnasmiður og eiga þau hjónin þrjú böm.
Þau bjuggu um 18 ára skcið á Flatcyri
við Önundarfjöró en fluttu á ný til Akur-
eyrar fyrir rúmum þremur ánim. Kristbjörg
hóf þá störf sem matráðskona á Síðuseli og
starfaði þar í tvö ár. Kristbjörg var svo
heimavinnandi um skeið en hún og Magn-
ús hafa fcngist við að smSða klukkur og
bakka úr viði skreytta speglum og eru
munir eftir þau til sölu í Galleninu í
Sunnuhlíð. Framleiðslan er í sífelldri þróun
og nýir og nýir hlutir koma á markað en nú
em rúm tvö ár síðan fyrstu bakkamir og
klukkumar fóm í sölu frá þeim hjónum.
Kristbjörg fór á stofnfund Punktsins,
sem var haldinn 25. janúar árið 1994. „Mér
og hef verið í þessu af fullum krafti frá
uppbafi. Þegar ákveðið var að ráða hér í
eina stöðu skiptum við henni meó okkur ég
og Pálína Guðmundsdóttir, verkefnisfreyja
Menntasmiðju kvenna. Hún lét af störfum
eftir skamman tíma og síðan hef ég verið
hér í fullu starfi sem forstöðumaður
Punktsins. Þessi staður slækkar sífellt og
fjölbreytnin cykst og i raun cr hver dagur
sem ævintýri og ég vil bara benda fólki á
að kom hingað og upplifa þetta ævintýri
með okkur. Það er alltaf jafn gaman í vinn-
unni hér í Punktinum en vissulega er þetta
krefjandi starf," sagði Kristbjörg.
Hvaða matur er í mestu uppáhaldi
hjáþér?
„íslenskt lambalæri er ómissandi, ég held
ég vildi síst missa það.“
Uppáhaldsdrykkur?
„Mér finnst mjólk óskaplega góð en á
vissum stundum kann ég að meta gott
koníak og kaffi."
Hvaða heimilisstörffmnst þér
skemmtilegustlleiðinlegust?
Kristbjörg Magnadóttir.
„Mér finnst gaman að hlúa að heimilinu
ef ég hef tíma til þess cn cftir erfiðan dag
er leióinlegt að vaska upp.“
Stundar þú einhverja markvissa
hreyfingu eða líkamsrœkt?
„Ég geng geysilega mikið. Ég geng í
vinnu og reyni að fara ferða minna
gangandi eins og mögulegt er. Auk þess
vinn ég í 1100 fm húsnæði og er á hiaup-
um ailan daginn.“
Ert þú í einhveijum klúbb eðafé■
lagasamtökum?
„Ekki síóan ég flutti aftur til Akureyrar
en þegar ég bjó á Flateyri var ég á kafi í
félagsmálum og sveitarstjómarmálum
þar.“
Hvaða blöð og tímarit kaupir þú?
„Ég kaupi Dag og ýmis handverksblöð.“
Hvaða bók er á náttborðinu hjá þér?
„Það er þykkur stafli af handverksblöðum
allar Aldimar og bókin Á besta a!dri.“
/ hvaða stjörnumerki ert þú?
„Ég er Ijón, alveg dæmigert ljón
Hvaða hljómsveitJtónlistarmaðurer
í mestu uppáhaldi hjá þér?
„Mér finnst Kristján Jóhannsson mikill
íistamaður og svo finnst mér alltaf gaman
að hlusta á Bítlana."
Uppáhaldsíþróttamaður?
JÞessa stundina cr það Handboltaliðið
okkar, KA.“
Hvað horfirþú mest á í sjónvarpi?
„Fréttir, ég rcyni að slcppa þcim ekki svo
horfi ég að fréttatengda þætti, fræðslu-
myndir og íslenska umræðuþætti.“
Á hvaða stjórnmálamanni hefurðu
mestálit?
Jvfeðan ég bjó á Vestfjörðum þá var þaó
Matthías Bjamason en nú get ég eigin-
lega ekki gert upp á milli Sighvats Björg-
vinssonar og Halldórs Blöndal.“
Hver er að þínu matifegursti staður
á íslandi?
„Þeir cru tvcir. Það cr ómissandi að koma í
Borgarfjörðinn á hvcrju ári þegar hann
skartar haustlitum en fegursta sýn aó sum-
arlagi er aó kotna niður Breiðadalsheiðina
og horfa nióur í Önundarfjörðinn.“
Hvar vildirðu helst búa ef þú þyrftir
að flytja búferlum nú?
„Mér er alveg nákvæmlega sama hvar ég
bý svo framlega sem hreiðrið mitt er gott
og ég hef allt mitt fólk hjá mér. Ég held ég
gæti skapað mér umhverfi hvar scm er.“
Hvaða hlut eða fasteign langar þig
mest til að eigmst um þessar mundir?
„Mig vantar oróið bctri bíl en mest langar
mig til að eiga vefstól heima hjá mér.“
Hvernig viltþú helst verjafrístund-
um þínum?
„Hcima í rólegheitum með fjölskyldunni.“
Hvað œtlarðu að gera um helgina?
JHafa það rólegt, hlúa að hcimilinu og
fjölskyldunni og eiga góðar hvíldarstund-
ir og undirbúa mig fyrir næstu viku. Mér
finnst dýrmætustu helgamar þær sem ég
get átt innan veggja heimilisins meó fjöl-
skyldu minni.“ KU
MEÐ MORCUNKAFFINU
ÓSKAR ÞÓR HALLDÓRSSON
í skólanum, í skólanum...
Þetta er nú ljóta ástandið. Kennarar í verk-
falli og bömin aó gera út af við foreldrana
heima. Þegar svona aðstæður skapast í
þjóófélaginu veróur foreldmnum það loks-
ins ljóst hversu gott það nú er að geta
„geymt“ blessuð bömin inni í skólunum. En
nú gengur það ekki og ástandið á heimilun-
um orðið heldur pirrað.
Aumingja kennaramir hafa oft þurft að
sætta sig við ýmsar miður gáfulegar glósur
úr öllum áttum, samúðin hefur sjaldnast
verið þeirra megin. En nú viróist vera annað
uppi á teningnum, kennarar njóta í sinni
kjarabaráttu töluvert víðtæks stuðnings í
þjóófélaginu. A mínum námsárum lenti ég
aldrei í þeirri miður skemmtilegu aðstöðu
að vera fómarlamb verkfallsátaka kennara
og ríkisvaldsins. Hins vegar lenti ég í öðru
sem var ef til vill litlu betra. Minn árgangur
mátti gjöra svo vel að vera tilraunadýr, í
endalausum tilraunum í skólakerfinu. Þetta
var í þá daga sem allar nýjungar í skólamál-
um voru sóttar til Svíþjóðar og jafnskjótt og
búið var að festa þær í íslenska skólakerfinu
ákváðu Svíar aó leggja þær af vegna þess að
þær væru gjörsamlega ómögulegar. Við
vorum semsagt fómarlömb sænsk-íslenskra
tilrauna og það var mióur góöur kokteill.
Nú kann ég ekki að nefna allar þær til-
raunir sem við máttum þola á okkar skóla-
árum en ég man þó eftir því að við máttum
gjöra svo vel að læra mengjastærðfræði,
nokkuð sem þjóðin hafði aldrei áður augum
litið. Þessi nútímavísindi í heimi stærðfræð-
innar voru okkur auðvitað afar framandi og
það sem verra var; foreldramir stóðu gjör-
samlega á gati og gátu ekki á nokkurn hátt
stutt við bakið á ráðþrota sonum og dætr-
um. Þetta var nú ljóta málið og ég held því
ffam að þessi sænska stærðfræðitilraun hafi
orðið þess valdandi að ég náði aldrei tökum
á stærðfræði, átti satt best að segja í bölv-
uðu basli með hana alla mína skólatíð.
Önnur miður gáfuleg uppfinning úr
sænska skólakerfinu sem mér og tilrauna-
dýmnum úr 61 árganginum var gert að
ganga í gegnum í bamaskóla (í þá daga var
talað um bama- og unglingaskóla en ekki
grunnskóla) var svokölluð átthagafræði.
Einhverjum sósíölum í Svíþjóó hafði dottið
til hugar að hallærislegt væri að yngstu
bömunum væri kennd saga og landafræði,
miklu betra væri að hella öllu heila klabb-
inu saman í einn stóran pott og búa til átt-
hagafræði. Og við lentum auðvitað sem til-
raunadýr með reynslu í því að þrælast í
gegnum átthagafræöina. Okkur fannst þetta
hálfgerð moðsuða og þá ekki síður kennar-
anum. Hann var miður sín.
Björn Dan. og prófsvindlið
Og fyrst ég er farinn að rifja upp fyrstu
skrefin í íslenska skólakerfinu í Húsabakka-
skóla í Svarfaðardal má ég til með að upp-
lýsa, þetta mörgum ámm síðar, að okkur
tókst einu sinni að svindla svo rækilega á
prófi að allur bekkurinn fékk 10 eða því
sem næst. Þetta var í vorprófunum og ef ég
man rétt var verið að prófa í félagsfræði,
sem Bjöm Daníelsson, Bubbi Dan, kenndi.
Prófin vom í þá daga fjölrituð með spritt-
fjölritara og letrið var því blátt. Þegar inn í
kennslustofuna kom að morgni prófdagsins,
svona tíu mínútum áður en prófió átti að
byrja, var skólafélaga mínum litið niður í
ruslakörfuna í stofunni og viti menn; þar
var hvorki meira né minna en stensill aó
prófinu sem átti að leggja fyrir okkur eftir
örfáar mínútur. Og nú vom engin vettlinga-
tök höfð. Einn úr bekknum var snarlega
settur í þaó að nálgast bókina og síðan var
tekið til vió að slá upp á þeim atriðum sem
við reyndumst vera óklár á.
Niðurstaðan var auðvitað eins og við
höfðum vænst. Bróðurpartur bekkjarins
fékk 9,5-10 í prófinu og Bubbi var alveg
rasandi bit á því hversu skyndilega hafði
birt yfir gáfum okkar. Auðvitaó eignaði
hann sér árangurinn og taldi aó skýringin á
honum væri einstaklega góð kennsla. En
því miður, Bubbi minn, kennslan skýrði
ekki nema hluta af þessum frábæra árangri!
Bróðurpartur skýringarinnar var sem sagt
mistök ræstingakonunnar.
Trausti og danskan
Trausti Þorsteinsson, núverandi fræðslu-
stjóri á Norðurlandi eystra, fékk að spreyta
sig á því að kenna okkur dönsku. Trausti
var þá til þess að gera nýsloppinn út úr
Kennaraskólanum og staðráðinn í því að
gera sitt besta. Og það tókst bærilega. Við
litum töluvert mikið upp til Trausta og okk-
ur fannst hann vera ótrúlega seigur í dönsk-
unni. Framburðurinn var þetta líka rosalega
flottur og við ályktuðum sem svo að Trausti
hlyti aó vera danskættaður, í það minnsta í
aðra ætt. Samt fannst okkur það skjóta tölu-
vert skökku við að þessi ungi kennari frá
Selfossi var harðari í norólenskum fram-
burði en allir hinir kennaramir til samans en
samt gat hann talað dönskuna eins og hann
hefði í það minnsta hálfan kartöflupoka upp
í sér. Og mér er það sérstaklega minnisstætt
að Trausti ávarpaði okkur með dönskum
nöfnum. I dönskutímunum hét ég til dæmis
Ove.
Eg held að þessi fyrstu spor mín í dönsk-
unni hafi gert það að verkum að æ síóan
hefur mér verió hlýtt til þessa skemmtilega
máls. Þökk sé Trausta.